რადიოტექნიკა და ელექტრონიკა

ამ თემაში ვისაუბროთ ელექტრონიკაზე, სქემებზე, დავსვათ შეკითხვები, გავუზიაროთ ერთმანეთს ინფორმაცია და გამოცდილება.

როგორ გამოვიყენოთ კომპიუტერის კვების ბლოკი:
იმისთვის, რომ კომპიუტერისგან დამოუკიდებლად იმუშაოს, საჭიროა ერთმანეთზე შევაერთოთ ორი ფეხი, რომლებიც მოცემულია ნახაზზე. ნახაზზევე მოცემულია რომელ ფეხზე რა ძაბვაა

მიმაგრებული სურათი

ვახხ როგორ გამომადგა ეგ მიგდია ერთი კვების ბლოკი და ვეძებდი მაგას დიდი მადლობა

This post has been edited by sv@mp on 10 Oct 2011, 21:35

ძალიან კარგია ეკონომ ნათურები, მაგრამ ხშირად იწვება უხარისხო სქემების გამო და 6-8 ლარი წყალში იყრება. ამ დროს შეიძლება ნათურა(მისი მინის ნაწილი) ისევ გამოვიყენოთ გასანათებლად. ამისთვის საჭიროა აკურატულად დავშალოთ გადამწვარი ნათურა, ამოვაცალოთ სქემა და მის მაგივრად დავაყენოთ აი ეს მარტივი სქემა, რომელიც უფრო იაფია, საიმედოა და ჯანმრთელობისთვისაც არაა მავნებელი, რადგან მაღალსიხშირული გამოსხივება არა აქვს.
http://www.electromir.net/Shems/1/4/Shema_6.htm

This post has been edited by ZAZAi on 10 Oct 2011, 22:19

მიმაგრებული სურათი (გადიდებისთვის დაუწკაპუნეთ სურათზე)

ZAZAi
კაი თემა გაგიხსნია... მაგრამ მზად იყავით შეწუხდებით კითხვებით

აუ ტრანზისტორების ფილოსოფიას ვერ ჩავწვდი ... ჯერ ნუბი ვარ ბევრი რაღაცეები წავიკითხე, ბევრ ვიდეოს ვუყურე მარა მაინც ვერ მივხვდი როგორ უნდა გამოვიყენო და ვაფშე რაში გამომადგება... PNP და NPN ტრანზისტორებს შორის რა განსხვავებაა... რა ფუნქცია აკისრია კოლექტორს, ემიტერს და ბეისს... ვინმე ქართულად თუ ამიხსნის ძაან გამომადგება... თორე ნაგვად მიყრია ტრანზისტორები... რამე სქემებს თუ მაჩუქებთ რომლითაც უკეთ შევძლებ ტრანზისტორის გაცნობას გაასწორებს ვაფშე ქართული ვიდეოგაკვეთილებიც რომ გაიჩითოს ხოლმე უძაანმაგრესი იქნება...


აი ვიპოვე ერთი ვიდეო

This post has been edited by sv@mp on 11 Oct 2011, 00:09

ტრანზისტორი უნდა წარმოიდგინო როგორც წყლის მილზე დაყენებული ვენტილი. წყლის მოძრაობა მილში, როგორც ელექტრონების მოძრაობა სადენში.
კოლექტორში შედის წყალი(ელექტრონები), ხოლო ემიტერიდან გამოდის. ბაზა არის ვენტილი, რომელსაც ვატრიალებთ და წყლის ნაკადს ვარეგულირებთ.
მცირე ძალის დახარჯვით შეგვიძლია დიდი ძალის მართვა.
ტრანზისტორის სქემაზე ისრიანი ელექტროდი არის ემიტერი. ისრის მიმართულება აღნიშნავს ელექტრონების მოძრაობის მიმართულებას.
PNP ტრანზისტორში ემიტერზე მოდებულია დენის წყაროს პლიუსი, კოლექტორზე მინუსი. თუ პოლუსები აგვერია, ტრანზისტორი დაიწვება!
ტრანზისტორი იხსნება ბაზაზე მინუს პოტენციალის მიწოდებით.
NPN ტრანზისტორში ყველაფერი პირიქითაა.

This post has been edited by ZAZAi on 11 Oct 2011, 02:05

მიმაგრებული სურათი

აი კიდევ ერთი სქემა ეკონომ ნათურის აღსადგენად

მიმაგრებული სურათი

sv@mp

მას შემდეგ, რაც გაიგებ თუ როგორ მუშაობს, მერე ადვილია, ყოველშემთხვევაში ძაან ძნელი არაა
შევეცდები ძალიან ძალიან მარტივი ენით ავხსნა. პრობლემა ისაა, რომ აქ ფორმულები ვერ იწერება.
ოკ, დავიწებ და დროდადრო ნელა ნელა შევავსებ, თუ როს გამოვნახავ ხოლმე.

n-p-n ტრანსისტორი: p -ტიპის ნახევარგამტარს (მუხტის გადამტანები ხვრელებია) ორი მხრიდან მიერთებული აქვს n ტიპის ნახევარგამტარი (მუხტის გადამტანები ელექტრონებია). ელექრონს უარყოფითი მუხტი ადააქვს, ხვრელს დადებითი.
თითოეულ ფენას მიერთებული აქ ელექტროდები (ლითონის გამტარი).
p -ის ელექტროდს ეწოდება ბაზა. იმ n - ს, რომელიც კვების წყაროდ + სს უერთდება ეწოდება კოლექტორი, ხოლო იმ n-ს, რომელიც მინუსს უერთდება - ეწოდება ემიტერი.
როცა კოლექტორზე და ემიტერზე მიერთებულია კვების წყარო, და ბაზა არაფერს არ უერთდება (მასზე პოტენციალი ემიტერის მიმართ არის 0), მაშIნ
ტრანსისტორი "ჩაკეტილია" - დენი არ გადის.
ხვდები ალბათ, რომ დენმა უნდა გაიაროს გზა: ბატარეია + მერე n კოლეკტორი, მერე p ბაზა (შუა თხელი ფენაა n სა და n-ს შორის), მერე n ემიტერის ფენა და მერე მივიდეს ბატარეის მინუსზე.
როცა ბაზა "ჰაერში კიდია", იგულისხმება მასზე პოტენციალი 0 ია ემიტერის მიმართ, მაშIნ n-p-n გზას აქვს ძალიან დიდი წინაღობა.
p->n გზა, ანუ p დან n --ისკე დენი ადვილად გადის, როცა p ზე + დადებითი ძაბვაა, მარა უკუღმა, ანუ n-p ვერ გადის დენი, როცა n ზე + ძაბვაა.
ესეიგი, დენი კოლექტორ ბაზა გზას ვერ გადალახავს, ამიტომ ტრანსისტორი ჩაკეტილია.
მას შემდეგ რაც ბაზაზე დამატებით დადებით ძაბვას მოვდებთ (დადებითი ძაბვაში იგულისხმება ბაზაზე მოდებული + და ემიტერზე კი მინუსი), დენი გაივლის ბაზა-ემიტერში ( n-p ) , ბარიერი სუსტდება და დენი ადვილად გაივლის მთელ n-p-n გზას, ესეიგი ტრანსისტორი "გაიღება".

ნახაზზ 1 -ზე დახაზულია კოლექტორის დენის დამოკიდებულება კოლექტორ-ემიტერის ძაბვაზე, ბაზის დენის სხვადასხვა მნიშვნელობისათვის.
რაც დიდია ბაზა-ემიტერის დენი, მით მეტი დენი გაივლის კოლექტორ-ემიტერის წრედში.
შენიშნე, რომ კოლექტირის დენი შეზღუდულია რაღაც მინშვნელობით. ანუ, მოცემული ბაზა-ემიტერის დენის მნიშვნელობისათვის, კოლექტორის დენი იზრდება იზრდება და მერე გაჯერდება, მეტს აღარ იზრდება.

This post has been edited by asphurcela on 11 Oct 2011, 13:10

მიმაგრებული სურათი

თუ რამე გამომრჩება, ან დამატებითი კითხვა გაგიჩნდება, ან მე ან ზაზაi გიპასუხებთ.

გადავიდეთ შემდეგ ეტაპზე და გავარჩიოთ სურათი-2.
თანდათანობით და ნელნელა შემოვაპარებ "ელექტრონულ ენას". ტერმინოლოგია დაფუძვნებული იქნება უკვე ახსნილზე.
კოლექტორი-ემიტერის წრედში ჩართულია ნათურა და 12 ვოლტი კვების ბლოკი.
ბაზა-ემიტერის წრედში კი ჩართულია 100 ომი წინაღობა, ჩამრთველი და 5 ვოლტი კვების ბლოკი.
როცა ჩამრთველი ღიაა, ბაზა-ემიტერში დენი არ გადის, შესაბამისად n-p-n გზას (კოლექტორ-ემიტერს) დიდი წინაღობა აქვს, ბარიერს ვერ გადალახავს მუხტი და ტრანზისტორი ჩაკეტილია. შესაბამისად ნათურა არ ანთია.
როცა ჩამრთველს ჩავრთავ, ბაზა-ემიტერში გაივლის დენი: 5ვ / 100 ომი = 0.05 ა (ბაზა-ემიტერის წინაღობა და მასზე ძაბვის ვარდნა ცოტახნით დავივიწყოთ).
ტრანზისტორი გაიღება, n-p-n გზის წინაღობა მნიშვნელოვნად შემცირდება და ნათურა აინთება.

პრინციპი თითქმის იგივეა p-n-p ტრანზისტორისათვის, ოღონდ დენის მიმართულება შეტრიალდება და კვების წყაროს პოლარობების მიერთებები შეიცვლება.
კოლექტორზე მიუერთდება კვების მინუსი, ემიტერზე პლუსი. ბაზაზე მივაერთებს მინუსს ემიტერის მიმართ.
ჯერჯერობით გავაგრძელოთ n-p-n ტრანსისტორზე და მომდევნო ახსნა იქნება, თუ როგორ აძლიერებს ტრანსისტორი სუსტ და ცვლად სიგნალს.

მიმაგრებული სურათი

asphurcela
ZAZAi
დიდი მადლობა მოქმედების პრინციპი მოვწვი როგორიცაა

მოკლედ NPNში ტრანზისტორის გახსნისათვის ბაზაზე +V უნდა დავადოთ, კოლექტორზე + და ემიტერზე - ხო?

და ერთი მაინტერესებს ტრანზისტორის სიმბოლოში ისარი რომაა ნაჩვენები ეგ გვიჩვენებს ტრანზისტორში სწორ დენის მიმართულებას???

ეხლა ცოტას ვიჩალიჩებ ტრანზისტორებით
ხოდა ისა კიდე შუა ელექტროდი ყოველთვის ბაზაა???

This post has been edited by sv@mp on 11 Oct 2011, 14:23

ეხ, ნეტავი ასე იყოს. სამწუხაროდ ტრანზისტორის ფეხების განლაგება(ცოკოლევკა) განსხვავდება ერთმანეთისგან. ამიტომ კონკრეტულად უნდა ნახო დატაშეტებში

sv@mp

ანუ მაგ მიმართულების დენი ხსნის.

ZAZAi
asphurcela
პირველად - გააზრებულად ავამუშავე ტრანზისტორი... ადრე ბრმად ჩამირთავს და ეხლა ჩემით ჩავრთე PNP ტრანზისტორი ავიღე, ბაზა-ემიტერზე 5ვოლტი მოვდე და კოლექტორ ემიტერზე 12 ვოლტი (დენის წყარო ზაზაიმ რომ დადო კომპის კვების ბლოკი როგორ უნდა ჩავრთოთ ეგ იყო :გამართულიწინადადებისეტალონი მერე ზედა წრედში ელ.ძრავა ჩავრთე და აბზრიალებს კიდევ ერთხელ მადლობა პროსტა კვები ბლოკი ატრაკუნებს ბაზას რომ ამოვაცლი ძრავა ითიშება... ისევ რო შევაერთებ კვების ბლოკი ითიშება რა ნაწილი უნდა ამოვაცალო ეს რომა რ მოხდეს?


This post has been edited by sv@mp on 11 Oct 2011, 16:32

sv@mp
თუ დასმულ კითხვაზე უკვე გიპასუხეს, მე აღარ დავწერ პასუხს ხოლმე. (2-ჯერ ხო არ გავიმეორებ )

კვების ბლოკი რატო ითიშება არ ვიცი. ალბათ დასაშვებზე მეტ დენს ატარებ სადმე, რომელიმე წრედში. ან კვების ბლოკია დაზიანებული.
გახსოვდეს, რომ ბაზა-ემიტერზე პირდაპირ კვების ბლოკის მიერთება ბიპოლარულ ტრანსისტორზე არ შეიძლება. ბიპოლარულია n-p-n და p-n-p ტიპის ტრანსისტორები. აუცილებლად უნდა წინაღობა, როგორც ნახაზზ-2-ზეა. წინააღმდეგ შემთხვევაში ბაზა-ემიტერში (რომელიც პრინციპში დიოდია, p-n გადასასველი) გაივლის ძალიან დიდი დენი და დაწვავს ტრანზისტორს.
ბაზა-ემიტერში დენი შეზღუდულია და დამოკიდებულია ტრაზისტორის ტიპზე. მცირე სიმძლავრის ტრანზისტორებში სადღაც 100 მილიამპერამდეა.
საშუალო სიმძლავრის 0.9-1 ამპერამდე. და მძლავრ ტრანსისტორებში 1-3 ამპერი. დატაშიტებში აუცილებლად წერია ხოლმე:
www.alldatasheet.com -> აქაა ბლომად ყველაფერი რუსულების გარდა.

This post has been edited by asphurcela on 11 Oct 2011, 16:46