ხშირად ჟღერს შეკითხვები ტორენტის გამოყენებასთან დაკავშირებით, ასევე სხვადასხვა აუდიფორმატზე (როგორიც არის flac, shn, ape) და სხვა საკითხებზე. მცირე დახმარება რომ გავუწიოთ მომხმარებლებს, შევქმენი ტექნიკური ინფორმაციის თემა. მსგავსი თემები არის სხვა განყოფილებებშიც, მაგრამ მუსიკის მოყვარულებისათვის, ვფიქრობ, განსაკუთრებით აუცილებელია ეს მიმოხილვები. იმედია, ბევრი უკეთ გაიცნობს ტორენტს ან გაუჩნდება მისი გამოყენების სტიმული. დღეს ეს არის ფაილების გაცვლის ერთ-ერთი საუკეთესო გზა, რომელსაც ჯერ-ჯერობით განსაკუთრებული ვერაფერი მოუხერხეს კანონმდებლებმა. ეს არის ვიდეო-აუდიო მასალის (კონცერტების, კლიპების, ალბომების, პრომო-სინგლებისაც კი) მოძიების უნივერსალური მეთოდი.
გარდა ამისა, თემაში შესაძლებელი იქნება გამოცდილების/რჩევების გაზიარება. დასაწყისისათვის შევეცდები, ელემენტარულ ენაზე ავსნა, რა არის ტორენტი.
Bittorrent სისტემაზოგადიზოგადად ეს არის p2p პროტოკოლზე (peer to peer) აგებული ფაილების გაცვლის სისტემა - ანუ კონკრეტულ ფაილი იწერება რომელიმე მომხმარებლის კომპიუტერიდან (რა თქმა უნდა, მის მიერ გაზიარებული და არა ნებისმიერი).
პრინციპიფაილები იწერება ნაწილებად და ამავე დროს, 'გაზიარებით' გადაეცემა სხვა მომხმარებელსაც, რომელიც ფაილს იწერს. ამით მცირდება მთავარი გამზიარებელი წყაროს დატვირთვაც - ანუ თუ რამე სეგმენტი გადმოწერილია, მას ამავე დროს სხვა მომხმარებლები ერთმანეთში ცვლიან და მარტო ერთი წყაროდან არ ექაჩებიან.
როგორ მუშაობსშევდივართ ტორენტ საიტზე. ძიებაში ვაძლევთ საჭირო ძიების სიტყვას - მაგალითად, queen greatest hits. ამოგდებულ შედეგებში ვნახულობთ გამზიარებლების რაოდენობას (seeders, ხოლმე აღნიშნულია მხოლოდ ასოთი S). პრიორიტეტს ვანიჭებთ იმ შედეგს, რომელსაც უფრო მეტი გამზიარებელი ჰყავს (შემდეგ, უკვე საკუთარი გემოვნების მიხედვით - აუდიოს ხარისხი, ვიდეოს ზომა და ა.შ.).
იქვე გასწვრივ (ან თავად შედეგზე დაწკაპუნებით) ვნახულობთ პუნქტს Download (ან რამე ეგეთს). ამის შემდეგ საიტიდან იწერება პატარა ფაილი, რომელიც შეიცავს ინფორმაციას წყაროს კომპიუტერში მოთავსებულ გაზიარებულ ფაილზე (მაგალითად, რომელიმე ალბომზე). შემდეგ იწყება თავად მთავარი ფაილის გადმოწერა. რაც უფრო მეტი გამზიარებელი (seeder) ჰყავს ფაილს, მით უფრო მეტია გადმოწერის სიჩქარეც.
შესაძლებელია ფაილის გადმოწერის გაუქმება ან დროებით შეჩერება, სიიდან მხოლოდ კონკრეტული ფაილის გადმოწერაც. მთლიანობაში, პრინციპია ”მე - შენ, შენ - მე”.
ფაილის გადმოწერის დასრულების შემდეგ ფაილი ავტომატურად გადადის ატვირთვის რეჟიმში - ანუ უკვე მთელი დატვირთვით მიმდინარეობს გაზიარება. როგორც კი სხვები დაასრულებენ მის გადმოწერას, ფაილი ქრება ”სიდირების” სიიდან, თუმცა შესაძლებელია, რომ მოგვიანებით ”დაუსიდიროთ” სხვებს.
ასევე გაითვალისწინეთ - გადმოწერის სიჩქარე მატულობს იმ შემთხვევაშიც, თუ კონკრეტულ ფაილს იწერს რამდენიმე (1-ზე მეტი) მომხმარებელი ერთი ქვეყნიდან.
პრივილეგიები, რეიტინგებიროგორც წესი ყველა ტორენტ-საიტზე (ანუ ტრეკერზე, tracker), სადაც მხოლოდ რეგისტრირებული მომხმარებლები არიან დაშვებული, მუშაობს რეიტინგების სისტემა. ანუ - ”რასაც გასცემ - შენია”. ეს ნიშნავს, რომ რაც უფრო მეტს გაუზიარებთ სხვებს, მით უფრო აიწევა თქვენი რეიტინგი ტრეკერზე, შესაბამისად - გარკვეული ბონუსებიც გექნებათ, თუნდაც გადმოწერის სიჩქარის სახით.
მეორე მხრივ, არსებობს ღია ტრეკერები, სადაც აუცილებელი არ არის რეგისტრაცია. ასეთი იგივე thepiratebay.org ან mininova.org
შეიძლება თუ არა გაზიარების გაწყვეტაბევრ მომხმარებელს გადმოწერის სიჩქარე კარგი აქვს, მაგრამ არ სურს ფაილის გაზიარებაზე დატოვება. ამ შემთხვევაში, თუ ისეთ ტრეკერზე ხართ, სადაც რეგისტრაცია არის საჭირო, ქულები გეთვლებათ და რეიტინგი (ratio) გაკლდებათ. სხვა შემთხვევაში, თუ ეს არის ღია ტრეკერი (რეგისტრაციის გარეშე), სისტემა არ მოქმედებს.
რა ხდება გაზიარების გაწყვეტის შემთხვევაში - როგორც უკვე ითქვა, გაკლდებათ რეიტინგი, ამასთან, ერთ მშვენიერ მომენტში ისე ხდება, რომ თქვენი მომხმარებლის სახელისათვის (username) ითიშება ტორენტ-ფაილის გადმოწერის ფუნქცია.
ამასთან, როგორც წესი, შეიძლება წინასწარ ბევრი ტორენტ-ფაილის (ანუ იმ ფაილის, რომელიც ინახავს ინფორმაციას ტორენტზე) გადმოწერა და ნებისმიერ დროს გადმოწერაზე მისი გაშვება ტორენტ-კლიენტიდან (პროგრამიდან). მაგალითად, შევედი რომელიმე საიტზე - თუნდაც, torrents.ru. დავრეგისტრირდი. მოვიძიე 30მდე ფილმი საყვარელ თემაზე. ამ შემთხვევაში შემიძლია 30ივე ფილმის ტორენტ ფაილები გადმოვწერო, შევაგდო ტორენტ-კლიენტში, დავაპაუზო ან გავაჩერო და მოგვიანებით დავტოვო გადმოსაწერად.
ტორენტის მოტყუების სისტემაარსებობს ტორენტის მოტყუების სისტემები - პატარა პროგრამებით, რომლითაც მომხმარებლები ტორენტ-ტრეკერებს ”აბოლებენ”, თითქოს და აზიარებენ რაღაც რაოდენობით (გიგაბაიტობითაც) მასალას. ეს ხშირად გამოიყენება კვლავ და კვლავ იმისათვის, რომ ხელოვნურად აიწიო სიჩქარე. როგორც წესი, თავიდან ეს მეთოდი მუშაობს, მაგრამ რეგისტრაციის მქონე ტრეკერების უმრავლესობას საწინააღმდეგო საშუალებებიც აქვთ. ყველა ასეთ მსხვილ საიტს ”მატყუარების” აღმოჩენის ფუნქციაც უყენია, შესაბამისად, იქ ნაკლებად სავარაუდოა ”დაბოლება”.
პროგრამებიტორენტების გადმოსაწერად გამოიყენება რამდენიმე ცნობილი პროგრამა
ასეთებია:
ყველაზე ცნობილი პროგრამა - უბრალოდ
Bittorrent.
ერთ-ერთი პოპულარული -
utorrentარანაკლებ პოპულარული -
BitcometVuze (იგივე Azureus) - კიდევ ერთი ცნობილი კლიენტი -
Vuze/Azureusტორენტის გადმოწერის შიდა ფუნქცია ასევე აქვს სხვადასხვა ბრაუზერს, ისევე როგორც გადმოწერების მენეჯერებს (როგორიც არის Flashget).
სხვა ცნობილი ტორენტ-კლიენტების სია იხილეთ
აქმაგრამ პირადად გირჩევთ რომელიმეს ზევით ნახსენები ვარიანტებიდან. როგორც წესი, თითქმის ყველა ტორენტ-კლიენტი უფასოა. ცალკეულ შემთხვევებში, პროგრამები რეკლამებს შეიცავენ, მაგრამ მათი დიდი ნაწილის გათიშვა თავად პროგრამიდან შეიძლება.
პროგრამების პარამეტრების რეგულირებაყველა პროგრამას თავისი რეგულირების პუნქტი აქვს (რათა მომხმარებლისათვის სასურველი ფუნქციები შეასრულოს). როგორც წესი, ყველაზე მთავარი download/upload (ჩამოქაჩვის/აქაჩვის) პრიორიტეტების დაყენებაა. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება, მაგალითად, რომ აქაჩვის (ანუ გაზიარების, სიდირების) სიჩქარე) იყოს იგივე, რაც ჩამოქაჩვის - ამით წაგერთმევათ თქვენი სიჩქარეც და ძალიან-ძალიან ნელა გადმოწერთ სასურველ ფაილს. ჩამოქაჩვის ლიმიტი როგორც წესი უნდა იყოს გაუქმებული (ანუ იყოს Unlimited), ხოლო აქაჩვის - ბევრად ნაკლები. თუ, მაგალითად, ფაილს იწერთ 800-ით, აქაჩვა უნდა იყოს დაყენებული 200-300-ზე ან ნაკლებზე (როგორც გინდათ). მე პირადად უცხოურებიდან საუკეთესო შემთხვევაში ვიწერ 250-ით, აქაჩვა კი დაყენებული მაქვს 20-ზე .
Upload/download-ის პრიორიტეტების რეგულირება ყველა პროგრამაში განსხვავებულად არის წარმოდგენილი. სხვა პარამეტრების იერ-სახეც განსხვავებულია. სხვა ფუნქციებს ამჯერად არ განვიხილავ, უბრალოდ ყველაზე მთავარს - Upload/download-ს გიჩვენებთ:
Utorrent - შევდივართ Options/Preferences/Bandwith. ვნახავთ Maximum Upload Rate და ვაყენებთ მას სასურველ პარამეტრზე (აქაჩვის სიჩქარეზე). იქვე არის Alternate upload rate, რომელიც შეგიძლიათ დააყენოთ შედარებით დიდ სიჩქარეზე - ამ შემთხვევაში, ამ სიჩქარით ფაილი აიქაჩება მხოლოდ მაშინ, როდესაც არაფერს იწერთ თავად - ანუ არც თქვენ წაგერთმევათ გადმოწერის სიჩქარე (თუ, რა თქმა უნდა, გადმოწერის შემდეგ არ აკეთებთ სხვა საქმეს ინტერნეტში).
Bittorrent - იდენტურია utorrent-ისა. ანუ აბსოლუტურად იგივე ადგილზე აქვს სიჩქარის რეგულირების ფუნქცია.
Bitcomet – შევდივართ Tools/Options/Connection - პირველი ორი პუნქტი - Global max download rate/Global max upload rate. Download - ულიმიტო, upload - როგორსაც ინებებთ (იხილეთ სურათი ქვემოთ)
Vuze (იგივე Azureus) - თავდაპირველად შევდივარ Help/Configuration Wizard და ჩვენს გემოვნებაზე ვაწყობთ პარამეტრებს, მათ შორის - User Proficiency-ს ვაყენებთ Advanced-ზე. ამის შემდეგ შევდივართ Tools/Options/Transfer და იქ ვაყენებთ სასურველ Upload/Download მონაცემებს.
ბრაუზერი Opera - პირველად, torrent ფაილის გადმოწერისას ამოგიგდებთ გზავნილს, თუ როგორ და სად გინდათ გადმოწეროთ თავად მთავარი ფაილი:
აქ ვუთითებთ სასურველ დირექტორიას. ასევე შევდივართ იქვე Bittorrent Preferences-ში და მოვხსნით V-s პუნქტიდან Automatic bandwith restriction. Upload-ს, რა თქმა უნდა, ვაყენებთ შეზღუდულს.
ბრაუზერი Firefox – აქ უკვე გემოვნების მიხედვით შეგიძლიათ შეარჩიოთ, რომელი დამატება (Add-on) უფრო გჭირდებათ. ტორენტის გადმოწერის მოდულების მოძიება შეიძლება შემდეგ ბმულზე:
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/se...torrent&cat=allმენეჯერი Flashget – Tools/Options/Bt - აქ ვნახულობთ Global max download rate/Global max upload rate და, თავისთავად, upload-ს ვზღუდავთ
ახლა კი იმ უშუალო საიტების სია, რომლებიც გამოგადგებათ - ღია და დახურული (რეგისტრაციით) ტრეკერების:
ღია: http://www.torrentportal.comhttp://thepiratebay.org/http://www.isohunt.com/http://www.torrentz.com/http://www.youtorrent.com/http://www.torrentscan.com/http://www.bitenova.nl/http://yotoshi.com/http://torrents.to/http://www.mininova.org/http://www.torrentmatrix.com/http://www.torrentbox.com/torrents-browse.php?newshttp://btjunkie.org/http://www.torrentreactor.to/http://www.torrenttyphoon.com/დანარჩენი საიტები:როგორც წესი, შეიძლება რეგისტრაცია. ზოგიერთი დახურული ტრეკერია - იმდენად დახურული, რომ მასზე დარეგისტრირება მხოლოდ მოსაწვევებით არის დაშვებული (ანუ ესა თუ ის ადამიანი, რომელიც უკვე დარეგისტრირებულია მანდ, გიგზავნით სპეციალურ კოდს და იმით რეგისტრირდებით). სხვა შემთხვევაში, თითქმის ყველა ასეთი ტრეკერი ღია უბრალოდ დახურულია და საჭიროა მხოლოდ ჩვეულებრივი რეგისტრაციის პროცესი. მაგალითად შეიძლება მოვიყვანოთ ცნობილი -
http://torrents.ru/ . მასზე რეგისტრაცია მხოლოდ გარკვეულ საათებში წარმოებს - მაგრამ რეგისტრაციის შემდეგ გზა ათასი საჭირო ვიდეო-აუდიო მასალისაკენ გახსნილია.
ქართული საიტებიhttp://torrents.ge
http://torrents.warez.ge
http://geotorrents.comშეჯამება-ტერმინები: .torrent ფაილი - მცირე ზომის ფაილი, რომელშიც ინახება ინფორმაცია გაზიარებულ მასალაზე.
ტორენტ კლიენტი - პროგრამა, რომლითაც იწერება ტორენტ-მასალა
ტრეკერი - საიტი, რომელზეც იდება .torrent ფაილები. თავად საიტზე ვიდეო თუ აუდიო არ დევს.
გაზიარება/seed - გადმოწერილი ფაილების გაზიარება/სიდირება - სხვა მომხმარებლისათვის. რაც უფრო მეტი სიდერი ჰყავს ფაილს, მით უფრო მალე იწერება იგი.
ratio/რეიტინგი - თქვენი რეიტინგი ტორენტ-ტრეკერზე, რომელზეც დარეგისტრირებული ხართ. მატულობს/კლებულობს გამომდინარე იქიდან, თუ რამდენად აზიარებთ გადმოწერილ მასალას
download/upload პარამეტრი - აუცილებელი პარამეტრი ტორენტ პროგრამაში. Upload მომხმარებლის მიერ ყოველთვის ყენდება download-ზე უფრო მცირე.
დახურული ტრეკერი - ტორენტ-საიტი, რომელიც მოითხოვს რეგისტრაციას (ჩვეულებრივს ან მოსაწვევი კოდით)
ღია ტრეკერი - ტორენტ-საიტი, რომელზეც რეგისტრაცია აუცილებელი არ არის.
სხვა კითხვებით და პრობლემების განხილვით მივმართოთ ერთმანეთს ამ თემაში.ყურადღება: თემა შეიქმნა, როგორც ელემენტარული და მინიმალური ახსნა-განმარტება ტორენტების შესახებ. დაწვრილებითი ინფორმაცია მოიძიეთ თავად პროგრამების გამოყენების წესებში ან სხვაგან, ინტერნეტში. This post has been edited by Roverandom on 24 Apr 2009, 23:32