ja-ja:
შენ რა ძაან პესიმისტი ყოფილხარ ძმაო,
თუ ყველაფერი ინგრევა და გახსნილ პოზიციას ვერ ხურავ 30 წუთის განმავლობაში და აგებ მთლიან თანხას იმიტომ რომ "შენთვის ვერ იცლიან", მაშინ უნდა დაანებო მაგ სადილინგოს თავი და გადახვიდე ციტა სერიოზულზე, და კიდევ არსებობს დაცვის საშუალება:StopLoss, რომელიც აუცილებლად თავიდანვე უნდა განსაზღვრო და დააყენო, როცა ხსნი პოზიციას და აესთი შემთხვევა არ გექნება, რაც შეეხება გაცურებას ანუ Slippage-ს ეს ნორმალური მოვლენაა(რეალობაა) და 2-3 პუნქტია მაქსიმუმ. ამას საერთოდ სავაჭრო სისტემებში ითვალისწინებენ.
რაც შეეხება რისკს, მე არ ვგულისხმობ იმ მაქსიმალურ რისკს რომელსაც ეწევი ერთი გახსნილ პოზიციით. ეს რა თქმა უნდა შენი სტოპ ლოსს+გაცურების ტოლი იქნება. მე ვგულისხმობდი გრძელვადიან რისკს, რომელსაც შენ ეწევი როცა მისდევ რაიმე სისტემას. ანუ ეს არის ის მაქსიმალური ზარალი, რომელიც შენ შეიძლება განიცადო იმის გამო რომ ვთქვათ ზედიზედ 10-ჯერ წააგეფ. საქმე ის არის რომ ამ მაქსიმალურ დაცემას უნდა გაუძლო რათა გრძელვადიან პერსპექტივაში მოგებული დარჩე.
ახლა ავხსნი რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი:
ვთქვათ გვაქვს 1000$ და დავუშვათ რომ კაზინოში იმის ალბათობა რომ მოვიგებთ არის 60%. რა კარგია არა? მაგრამ დაფიქრდით როგორ უნდა მოიქცე ანუ რამდენი თანხა უნდა დადო ერთ ჩამოსვლაზე რომ ეს გრძელვადიანი მათემატიკური მოლოდინი რომელიც 20%-ია შენს სასარგებლოდ გამოიყენო?
უმეტესობა ადამიანებისა საკმაოდ დიდ წილს ჩავიდოდა რადგან მოგება ხომ 50%-ზე მეტია?!!! აი აქ კი აგებენ ეს ადამიანები რადგან მოკლევადიანში წაგების ალბათობა 40% არის და რა გარანტია გაქვს რომ ამ 40%-ში არ მოხვდები? მაშ როგორ უნდა მოვიქცეთ რომ ეს 20% "გარანტირებულ" მოგებად ვაქციოთ ?(მათ.მოლოდინი=მოგებ%*საშ.მოგებაზე-წაგების%*საშ.წაგებაზე=60%*x-40%*x=20%*x). სწორედ აქ ისმება კითხვა: რამდენი თანხით უნდა ვითამაშოთ?
მოკლედ ბევრი რომ არ ვილაპარაკო ამაზე მთელი მეცნიერული გამოკვლევები არსებობს და ვისაც ღრმად დააინტერესებს (ჩემის აზრით ეს არის მთავარი ვაჭრობაში) რეკომენდაციას ვაძლევ წაიკითხოს სამი სტატია (ერთმანეთის გაგრძელებებია) სადაც დაწვრილებით არის აღწერილი ყველაფერი:
http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1505http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1506http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1507არ იფიქროთ რომ ძალიან ვფილოსოფოსობ. ლოტის ზომის კონტროლის გარეშე ყველა ადამიანი წააგებს ადრე თუ გვიან რაც არ უნდა მომგებიანი სისტემა ჰქონდეს. ამის უამრავი მაგალითები აქვს ისტორიას. არც ის არის სწორი რომ 2% უნდა გარისკო ან 1% ან 10%. არ არსებობს მზა უნივერსალური რეცეპტი თუ რამდენი უნდა გარისკო ერთ ოპერაციაზე:ეს დამოკიდებულია სისტემის მომგებიანობაზე, მის მათემატიკურ მოლოდინზე და სხვა რამოდენიმე რამეზე:უბრალოდ არის ფორმულა და თითოეულ შემთხვევაში უნდა ინდივიდუალურად იქნას გამოთვლილი ეს რისკი. ეს ფორმულები ზემოთ მითითებულ სტატიებში კარგად არის აღწერილი.
ja-ja-ს ვატყობ რომ ფსიქოლოგიურად ძალიან არის ჩათრეული ვაჭრობაში და ვურჩევდი რამენაირად თავი დაეძვრინა ამისგან: არ შეგიტყუოს ბაზარმა თორემ დაგამარცხებს. ჯობია მექანიკური მეთოდებით ივაჭრო ვიდრე ფსიქოლოგიურით. მექანიკურს გაზომავ და აწონ-დაწონი მაინც, ფსიქოლოგიურს კი რა ვიცი აბა? თუმცა შეიძლება ვცდები. ისე ვაჭრობის ფსიქოლოგია არის ის რომ რაც შეიძლება ნაკლებად შეხვიდე ბაზარზე ფსიქოლოგიურად და მართო შენი გადაწყვეტილებები მხოლოდ ტვინით. ეს ალბათ ყველაზე ძნელია...
ახლა კი იმ სისტემაზე, რომელსაც შეგპირდით შაბათს:
ეს სისტემა გარღვევებს აფიქსირებს 5 წუთიან ოქროს ბაზარზე და იჭერს იმ მომენთს რომ ამ დროს როგორც წესი ბაზარი უბრუნდება საწყის მდგომარეობას.
* * *
ja-ja:
შენ რა ძაან პესიმისტი ყოფილხარ ძმაო,
თუ ყველაფერი ინგრევა და გახსნილ პოზიციას ვერ ხურავ 30 წუთის განმავლობაში და აგებ მთლიან თანხას იმიტომ რომ "შენთვის ვერ იცლიან", მაშინ უნდა დაანებო მაგ სადილინგოს თავი და გადახვიდე ციტა სერიოზულზე, და კიდევ არსებობს დაცვის საშუალება:StopLoss, რომელიც აუცილებლად თავიდანვე უნდა განსაზღვრო და დააყენო, როცა ხსნი პოზიციას და აესთი შემთხვევა არ გექნება, რაც შეეხება გაცურებას ანუ Slippage-ს ეს ნორმალური მოვლენაა(რეალობაა) და 2-3 პუნქტია მაქსიმუმ. ამას საერთოდ სავაჭრო სისტემებში ითვალისწინებენ.
რაც შეეხება რისკს, მე არ ვგულისხმობ იმ მაქსიმალურ რისკს რომელსაც ეწევი ერთი გახსნილ პოზიციით. ეს რა თქმა უნდა შენი სტოპ ლოსს+გაცურების ტოლი იქნება. მე ვგულისხმობდი გრძელვადიან რისკს, რომელსაც შენ ეწევი როცა მისდევ რაიმე სისტემას. ანუ ეს არის ის მაქსიმალური ზარალი, რომელიც შენ შეიძლება განიცადო იმის გამო რომ ვთქვათ ზედიზედ 10-ჯერ წააგეფ. საქმე ის არის რომ ამ მაქსიმალურ დაცემას უნდა გაუძლო რათა გრძელვადიან პერსპექტივაში მოგებული დარჩე.
ახლა ავხსნი რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი:
ვთქვათ გვაქვს 1000$ და დავუშვათ რომ კაზინოში იმის ალბათობა რომ მოვიგებთ არის 60%. რა კარგია არა? მაგრამ დაფიქრდით როგორ უნდა მოიქცე ანუ რამდენი თანხა უნდა დადო ერთ ჩამოსვლაზე რომ ეს გრძელვადიანი მათემატიკური მოლოდინი რომელიც 20%-ია შენს სასარგებლოდ გამოიყენო?
უმეტესობა ადამიანებისა საკმაოდ დიდ წილს ჩავიდოდა რადგან მოგება ხომ 50%-ზე მეტია?!!! აი აქ კი აგებენ ეს ადამიანები რადგან მოკლევადიანში წაგების ალბათობა 40% არის და რა გარანტია გაქვს რომ ამ 40%-ში არ მოხვდები? მაშ როგორ უნდა მოვიქცეთ რომ ეს 20% "გარანტირებულ" მოგებად ვაქციოთ ?(მათ.მოლოდინი=მოგებ%*საშ.მოგებაზე-წაგების%*საშ.წაგებაზე=60%*x-40%*x=20%*x). სწორედ აქ ისმება კითხვა: რამდენი თანხით უნდა ვითამაშოთ?
მოკლედ ბევრი რომ არ ვილაპარაკო ამაზე მთელი მეცნიერული გამოკვლევები არსებობს და ვისაც ღრმად დააინტერესებს (ჩემის აზრით ეს არის მთავარი ვაჭრობაში) რეკომენდაციას ვაძლევ წაიკითხოს სამი სტატია (ერთმანეთის გაგრძელებებია) სადაც დაწვრილებით არის აღწერილი ყველაფერი:
http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1505http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1506http://www.tssupport.com/support/base/?act...article&id=1507არ იფიქროთ რომ ძალიან ვფილოსოფოსობ. ლოტის ზომის კონტროლის გარეშე ყველა ადამიანი წააგებს ადრე თუ გვიან რაც არ უნდა მომგებიანი სისტემა ჰქონდეს. ამის უამრავი მაგალითები აქვს ისტორიას. არც ის არის სწორი რომ 2% უნდა გარისკო ან 1% ან 10%. არ არსებობს მზა უნივერსალური რეცეპტი თუ რამდენი უნდა გარისკო ერთ ოპერაციაზე:ეს დამოკიდებულია სისტემის მომგებიანობაზე, მის მათემატიკურ მოლოდინზე და სხვა რამოდენიმე რამეზე:უბრალოდ არის ფორმულა და თითოეულ შემთხვევაში უნდა ინდივიდუალურად იქნას გამოთვლილი ეს რისკი. ეს ფორმულები ზემოთ მითითებულ სტატიებში კარგად არის აღწერილი.
ja-ja-ს ვატყობ რომ ფსიქოლოგიურად ძალიან არის ჩათრეული ვაჭრობაში და ვურჩევდი რამენაირად თავი დაეძვრინა ამისგან: არ შეგიტყუოს ბაზარმა თორემ დაგამარცხებს. ჯობია მექანიკური მეთოდებით ივაჭრო ვიდრე ფსიქოლოგიურით. მექანიკურს გაზომავ და აწონ-დაწონი მაინც, ფსიქოლოგიურს კი რა ვიცი აბა? თუმცა შეიძლება ვცდები. ისე ვაჭრობის ფსიქოლოგია არის ის რომ რაც შეიძლება ნაკლებად შეხვიდე ბაზარზე ფსიქოლოგიურად და მართო შენი გადაწყვეტილებები მხოლოდ ტვინით. ეს ალბათ ყველაზე ძნელია...
ახლა კი იმ სისტემაზე, რომელსაც შეგპირდით შაბათს:
ეს სისტემა გარღვევებს აფიქსირებს 5 წუთიან ოქროს ბაზარზე და იჭერს იმ მომენთს რომ ამ დროს როგორც წესი ბაზარი უბრუნდება საწყის მდგომარეობას.
მიმაგრებული ფაილი ( Number of downloads: 78 )
M5_ANY_SUPER1.mql