ქართველური გვარ–სახელების სტრუქტურის საკითხები

gimmelle
აი მაგალითად გეოგრაფიული ადგილმდებარეობის მიხედვით რომ საზღვრავს. მაგალითად ანის ქალაქიდან ან/და ვანის ტბიდან მოსულებს სომხებს ეძახის. ანუ საკმაოდ ბევრგან გვარის წარმომავლობის განსაზღვრისას ამბობს, რომ ამათუ იმ ადგილიდან მოსულები არიანო. ხშირ შემთხვევაში ან ანისი ან ვანის ტბა აქვს მოყვანილი.

* * *
კიდევ ერთი რამე არის საინტერესო. ეს ვახუშტის ვერსიები, ერთადერთი ვერსიებია? არ არსებობს ალტერნატიული ვერსიები? და ვახუშტიმ საიდან მოკრიბა ეს ინფორმაციები ამ გვარებზე, რას დაეყრდნო? ზეპირ გადმოცემებს თუ რაიმე ჩანაწერებს? ვახუშტამდე როგორ რა სახით მივიდა ეგ მონაცემები?

This post has been edited by Irakli1987 on 21 Sep 2016, 18:00

gimmelle

ნეტავ სად მოიპოვება ცნობა კომლების და გვარების რაოდენობაზე ტფილისის და ქუთაისისი გუბერნიებში 1886 წ.

butkuj

ცენტრალურ საისტორიო არქივში.

gimmelle

ეს იგივეა რომ კითრი მოგინდება ჩემ ბოსტანში მოკრიფეო გიპასუხებ )
ჩემთვის ეს მიუწვდომელია ხომ იცი .
სოხუმის ოკრუგის მონაცემები მაინტერესებს ,რომელ სოფელში რომელი გვარი სახლობდა რა რაოდენობით და ა.შ.

ეხლა კახასავით ჯიგარი თუ ხარ ამ ცნობებს რომ დადებ კარგი იქნება.

butkuj

არქივშა რე დო მუ ვქიმინა, წიე?

1897 წლის თუ გინდა, საღამოს აგიტვირთავ სადმე.

This post has been edited by gimmelle on 22 Sep 2016, 14:10

gimmelle

კახასავით ჩიქორთული მეგრულით წერ)
დაზუსტებით არსებობს თუ არა ეს სიები არქივში ?
სავარაუდოდ იმ არქივის ცნობების მიხედვით გამოშვებულია ბ.ხორავას წიგნი " მუჰაჯირთა სია" სადაც წერია 1867წ.გასახლებულ აფხაზთა გვარები თითოულ სოფლიდან ძირითადად წებელდის და კოდორის ხეობიდან.
თუ შემონახულია ცნობები 1886 წ. კოდორის სამურზაყანოს და გუდაუთის უჩასტოკებიდან ეს საკმაოდ ძვირფასი ცნობები იქნება. მაგ ცნობების მიხედვით ადვილად დადგინდება ოჩამცირელ აფხაზების ნაწილის აშკარა მეგრული წარმომავლობა და სამურზაყანოელი მცხოვრებლების უმრავლესობას რომ მეგრული გვარები ქონდათ.

butkuj

როგორი ქართულიც შენ იცი, ისეთი მეგრული ვიცი მე.

1897 წლის საყოველთაო აღწერა თუ გინდა, ეგ მაქვს.

gimmelle

აღწერა კი არა გვარების რაოდენობა მაინტერესებს ყოველ სოფელში.
თორე მასე რამდენი ცხოვრობდა სოფლებში და უბნებში ეს პრობლემა არაა.
თუ გაქვს გვარები მაშ დადე.

ავსაჯანიშვილი

^^ sainteresoa rom am gvarze amdeni info arsebobs da Axvledianze araferi... lol the irony.

გიორგი ბრწყინვალესთან ბრძოლაში მოიკლენ ოსი ბაღათურები სუნღუ , ამსაჯან , ფარეჯან , ბაყათარ.
.butkuj

თუ დაგიშვეს არქივში მათი მომსახურება ფასიანია

აფხაზური გაზეთიდანაა გადმოწერილი

მთელი აფხაზეთიდან კალდახვარადან ილორამდე

მეგრული გვარები დიდ უმცირესობაში არიან
საერთოდ მართალს ამბობს შ.ინალიფა რომ აფხაზთა გვარები 19 ს.ში ჩამოყალიბდა მუჰაჯირთა სიის თანახმად აფხაზთა გვარები ძპჩამოყალიბების სტადიაშია ჯერ ბოლონდე ჩამოყალიბებულნი არ არიან

Kakha.G

აბა გალელ ყოლბაიებს ზუხბაიებს და თარბაიებს საიდან გაუჩნდათ აფხაზური გვარები ? ესენიც XIXს. ჩამოსახლებულები არიან ?)
სიაში 20 000 ადამიანია მათგან 13 000 წებელდა დალიდან.დანარჩენნი სხვა რეგიონებიდან.ანუ წებელდაში და დალში ყველა კომლის გვარია შეტანილი.
ხოლო დანარჩენ რეგიონებიდან ნაწილობრივ ზოგი სოფლიდან ვაბშე არავინ არაა.

სამწუხაროა რომ ასეთი ცნობებით არცერთი მკლევარი არაა დაინტერესებული საქართველოში.ალბათ კვლავაც სომხური სახელების ოსური სახელების გამო...

როლანდ თოფჩიშვილი გამახსენდა ახლა, გვარების საკმაოდ საფუძვლიანი და სერიოზული მკვლევარია.
იუთუბზე დევს ბევრი ვიდეო და ნახეთ. პერიოდულად ვუყურებ ხოლმე,საინტერესოა.არამარტო იმ კუთხით რომელი გვარი როდის ფიქსირდება,არამედ იმითაც ზოგიერთი გვარი რა მრავალრიცხოვანი იყო და როგრ შემცირდა ხოლო ზოგი კი პირიქით.




This post has been edited by ინგფარ on 23 Sep 2016, 22:26

ახვლედიანზეც მოიძიებ რო მოინდომო. ჩემი გვარი არც თუ ისე გავრცელებულია და რო მოვინდომე დეტალურად მოვიძიე ყველაფერი. წარმომავლობა, გადასახლება-გადმოსახლება და ა.შ ალბათ ავსაჯანაშვილია თვითონ ან ვინმე ყავს და იმიტომ იცის დეტალურად

butkuj

ფაქტია რომ ბაზე დამთავრებული გვარები სიაში უმცირესობაშია,ბა გვარებზე მოგვიანებით დაუმატეს,მაგ.ბათუმელი სმირბები სმირებად ჩამოსახლდნენ და ბა უკვე ბათუმში დაუმატეს გვარზე.
სიაში ბევრი უცნაური გვარია რომელიც დღეს აღარ გვხვდება,მაგ.ძალიან ბევრი გვარად იყო ცუაცუა

მთელი აფხაზეთიდან არიან თითქმის ტოლფარდად

ხორავამ ხო გამოცა?მეტი რა გინდა?ან რა თავში ვიხლით აფხაზების გვარებს?

This post has been edited by Kakha.G on 24 Sep 2016, 10:10

mtiuli...

გამოიცანი.

* * *
Mad-Guy
ახვლედიანები ლე ხუმის მკვიდრნი იყვნენ. ამ
გვარისანი სამი სოციალური კატეგორიის (თავადი, აზნაური,
გლეხი) წარმომადგენლები იყვნენ. ახვლედიანების შესახებ ყველაზე
ადრინდელი საისტორიო საბუთები XVII საუკუნიდან
გვაქვს. მაგალითად, 1639-1659 წლების დოკუმენტით გიორგი ახვლედიანისათვის
და მისი სახლიკაცისათვის ხოსიასათვის
ალექსანდრე მეფეს უწყალობებია ღვირიშის ციხე, სოფელი
ცხუკუშერი და ტვიშში მცხოვრები გლეხები: ნემსიწვერიძე და
სვანიძე (პალ 1991: 205). 1669 წლის გან ინებაში ვკითხულობთ:
`ახლა ლე ხუმის ბატონი ხოსია ახვლედიანი არის და იმისი
სავალობისათვის დაგანებეთ ლეხანელს ჭალის ბოლოს რომ
გზა გაიარს, იმას დაღმან~ (ქსძ 1972: 124). XVII საუკუნეში ახვლედიანები
გადასახლებული ანან აღმოსავლეთ საქართველოში.
1683 წლის საბუთით თამაზ ახვლედიანი სვეტიცხოვლისათვის
შეუწირავთ (პალ 1991: 205). 1759 წელს სოლომონ პირველისათვის
სხვა თავადაზნაურებთან ერთად ახვლედიანებსაც მიუციათ
პირობა ტყვის გაუსყიდველობის თაობაზე (ქსძ 1977: 713).
1755 წლის წყალობის წიგნში მოწმედ დასახელებულია დათუნა
ახვლედიანი (ბურჯანაძე 1958: 99).
1904 წლის საარქივო მონაცემებით ლე ხუმში თავადი ახვლედიანები
ყმა-მამულს ფლობდნენ შემდეგ სოფლებში: ალპანა,
აჭარა, ზოგიში, ცაგერა, ღვარდია. აზნაური ახვლედიანები
განსახლებული იყვნენ: კენაშში, სანორ ში, აღვში, ნაკურალეშ-
58
ში, ნასპერში, ლასხანაში, ლესინდში, დეხვირში, ხუტელში,
ლუხვანოსა და ზოგიშში.


პ.ს. ახვერდაშვილებიც ახვლედიანებად დაეწერნენ.
პ.პ.ს. აჭარელი კირისილოღლებიც ახვლედიანები არიან. (იყვნენ. დღეს ყველამ ძველი გვარი, ახვლედიანი დაიბრუნა, თუ არ ვცდები)

This post has been edited by gimmelle on 24 Sep 2016, 12:48