ეჰ, კარგია, კარგი გურია.
ხალხნო, დღეს ჩემს სოფელზე რაცხას ვეძებდი ინტერნეტში და რომ დავგუგლე, იმფერი რაცხეები ამომიყარა - ჩემი ძველი პოსტები სხადასახვა ფორუმებზე, მეც არ მახსოვდა უკვე. მაგალითად, ივერია.-გეზე 2006 წლის 25 ოქტომბერს რა დამიწერია: ამას წინათ სამსახურში ვთქვი, რა ქაშაპურია ამინდია-მეთქი და სასტავი ლამის სკამებიდან გადმოვარდა, რა თქვიო.
იქ თურმე გურული ლექსიკონიც დამიწერია და კი დაწერეთ აქანეც კაი ძალი, მარა, თქვენის ნებართვით, მაინც გადმევიტან - ანბანზეა დალაგებული უკვე და შეგიძლიენ, აქაური სიტყვები, რაც იქინე არაა, ჩაამატოთ და სრულვყოთ ჩვენი ლექსიკონი.

მარა, სანამ გადმევიტან, მანამ ერთ სიტყვას მოვკარი თვალი და კინაღამ ავყირავდი: დრიქი - მსუქანი ქალი.

აი სიტყვა ნაღდად არ გამიგონია. გადრიქვინებული ქალიაო კი ამბობენ მსუქან ქალზე, მარა ამ ფორმით - დრიქი ნაღდად არ ვიცოდი.
აჰა, ლექსიკონიც. დარწმუნებული ვარ, სტუმრებსაც გამოადგებათ.
ა
აბლაუცე – შტერი
აბრადუმი– ლაფი (დაასხა)
ალაგე – ღობეზე გადასასვლელი
ამფერი – ასეთი
ანასუნი – სირცხვილო
არჩივი – წილი
ატკეჩვა – ამტვრევა, აქერცლვა
აჭოლიკებული – მაღალი (აწოწილი)
ახორი – ბოსელი
ახუნტრუცება – აცეტება
ბ
ბაბაიე – მამა
ბადიში – ნაგრამი, ნამრავლი
ბაბილო – ვაზის ფოთოლი
ბანცალი – ტორტმანი
ბათმანი – წონის ერთეული=8 კგ
ბარაღმე – ბარემ
ბარდღაშე – ფართო სახიანი
ბაროული – ბევრი
ბარჯგი – ბოძი
ბაღანე – ბავშვი
ბელენძუკე – უვარგისი
ბელყუმი – სულელი, შტერი
ბენტერე – სულელი
ბზეკალკოდალე – მშვილდისარი (ქალზეც იტყვიან)
ბიე – კომში
ბიო – ბიჭო (მიმართვა)
ბლუყუნი – უაზრო ლაპარაკი
ბობოლი – აბრეშუმის ჭია
ბოგა– ხიდი, სადგომი
ბოლაბოშვერე – უხეში, უტაქტო, გაუგებარი
ბოლი – ხის ტოტი
ბოსიაბკა – მსუბუქი ყოფაქცევის ქალი
ბოყვი – ძელი
ბრიხინი – სიცილი ბოხი ხმით
ბჟოლე – თუთა
ბჟუტური – არასწორედ ლაპარაკი
ბუდუე – ნათლია
ბურდღა – ბუმბული
ბურკა – კურკა
ბურხალი – გორაობა
ბუქურიე – მსუქანი
ბურჯგური – ძებნა
ბღეჯელი – ყვირილი, ტირილი
გ
გაბდღალვა – გაღიმება
გაბრიგინებული – გაბერილი
გადაცილება (გულზე) – დავიწყება
გადელება – გაბრაზება
გათოთინებული – გასუქებული, მოვლილი
გათქეშვა – გალახვა
გაკუჭება – გაბრაზება
გალანცული – გაბოლილი
გალეღვილი – გალახული
გამავლობა – ავტორიტეტი
გამობუნძულება – გამოგდება
გამჭყერა – გახელა
გარიზინება – გაბრაზება
გარჯღა – ბარკალთშორისი
გასინგრული – ჭუჭყიანი
გასკვანჩვა – დაჭერა, შეკვრა
გაფუყული – გაბღენძილი
გაღაზღაზებული – განათებული
გაღნიოშება – გამტვრევა, გაგლეჯვა
გაშპა – გავარდნა
გაძვერიე – კალიის ნაირსახეობა
გესამანიე – ხელმომჭირნე
გვანი – ნაგავი
გვინძღი – ეკალბარდი
გიდელი – ხისგან დაწნული კალათა
გოჟო – გამხდარი ბავშვი
გორიცე – პატარა გოდორი
გსტვერებ – გაგარტყამ
გულბოყვი – გულის ფიცარი
გულუღმე – ღრმა
გუმბრე – გვიმრა
გუფე – გული (კარტში)
გუშხამ – გუშინწინ და შეიძლება უფრო ადრეც
გუჯაბახე – კუჭმაჭი
დ
დაბღოტილი – დაკაწრული
დაკვარკვალება – თვალის თამაში
დაკოტავება – გადაწევა, გადაკეცვა
დაკოღინებული – დაგლახებული
დალახტული – უხეშად შეკერილი
დალანგრე! – ცემე ჯოხით!
დალეჟრილი – კაკლინ ნაჭუჭით დასვრილი
დანდურება – გაბუტვა
დაპორწიალებული – ჩამოკიდებული
დაპოქსებული – დაობებული
დასპირენჯებული – დაღრეცილ–დახლართული
დაფილენცხებული – ხეიბარი
დაფსება – დაკარგვა, მოსპობა
დაცხიკინება – დაცემინება
დაძნეყვება (დააძნეყვა) – წაქცევა, (წააქცია, ძირს დასცა)
დაწირეხებული – დაგრეხილი
დაჭვარჭვალიტებული – დაჩითული, მრავალფეროვანი
დაჭუჭვა – დახუჭვა
დელიყანტე – წარმოსადეგი ვაჟკაცი
დვილღამი – სტუმართმოყვარე, უძირო
დიდვანი – დიდი
დილენჯი – არაპროპორციული კაცი
დორონჯო – ცხვირ–პირი
დრიაში – ტრიალი
დრიქი – მსუქანი ქალი
დრუნცი – შინაბერა ქალი
დღვაბე – გული (კარტში)
დღვაბერე – მსუქანი, უფორმო
ე
ეიანცა – აიკლო
ელანძე – ერთი წუთით
ერესმერეს – აქეთ–იქით
ერიცახე, ერცახე – პატარა, ძალიან ცოტა
ეზალე – კაფსულა (თოფის)
ვ
ვინცხა – ვიღაცა
ზ
ზაბროშკა – გულსაბნევი
ზეპება – დარტყმა
ზორი – საქმე, დავალება
ზოული – დიდი, მრავალი, ბევრი
თ
თაკარო – სიცხე
თავანი – სხვენი
თენჯერე – ღომის ქვაბი
თესეკაფე – გუგული
თვარა – თორემ
თიგრი – პატარა, ნაბოლარა
თრაქვა – ზიდვა
თუნთრუბო – მსუქანი, ცხიმიანი
თქეშვა (თქეშე) – დალევა, (დალიე, დაარტყი)
ი
იალონი – განთიადი
იაპონიე – სოიო
იარება – დადის
იაფოფხიე – სოიო, სოიოს მჭადი
ილინცური – ირიბი, გვერდული
იმანო – შენ (მიმართვის ფორმა, სახელი რომ დაავიწყდებათ)
იმფერი – ისეთი
იოთმეთი – ენატანია
კ
კალანდა – ახალი წელი
კალანჩხე – პატარა კალათა
კამპალი – ყაყანი
კაპარჩხინე – ავი, კაპასი
კარდალე – რკინის სახელურიანი დიდი ქვაბი
კატაჯვარე – ჯირკვლების დაავადება
კაღმა –კინაღამ
კეკალი – მარცვალი
კელამიდე – თიხის კეცი
კვანწიე – პრანჭია
კვარაკუნჩხე – ყოჩივარდა
კვატე – იხვი
კვინწიანი – ენამწარე
კვიჭიჭე – პანტა
კოდმე – ბორცვი
კოთხო – თიხისგან დამზადებული ჭურჭელი
კოპე – ჭურიდან ღვინის ამოსაღები
კორიზე – ბაღლინჯო
კორიფე – პატარა ფიცარი
კორკიმელი – წვრილი ქლიავი
კორტყე – მოსაცმელი
კოხი – დაკოხა – სეტვა, დასეტყვა
კრიახა – კაკანი
კრინტი – ხმა
ლ
ლანცი – ბოლი
ლაფერე – ხის ჩოგანი
ლაღდარი – ქვედა ყბა
ლაღუმი – დინამიტი, ბომბი
ლენგერე – დიდი ჯოხი
ლეჟერე – მკვახე კაკლის კანი
ლინგე – ლითონის წყლის ჭურჭელი
ლოგორე – მკვახე (ხილზე იტყვიან)
ლოქორიე – ლოკოკინა
ლუსკუმი – ბნელი (ღამეზე იტყვიან)
მ
მაკვარანცხი – ყოჩაღი
მაკიდო – ნიახური
მეტოშა – მეუცხოვა, მესხვაფერა
მილეთი – ქვეყანა
მიჟღერტება, (მიგაჟღერტებ) – მაგრად მირტყმა, გასროლა
მირე–მორე – არე–მარე
მოშირშხილება – მოვლება, მოსხმა
მობინდილება – მონიავება
მოთხრეშვა – მოხევა
მომოდვილებული – დადამბლავებული, დასუსტებული
მონთქვა (მონთქი) – მოსმა (მოსვი)
მოპოტვა – საჭმლის ხელებით ჭამა
მოპწკვნა – მოწყვეტა
მოსკილენჯებული – მოღრეცილი
მოსორონგორომება – დანგრევა
მოღლეტა – მოგლეჯა
მოჭეჭკილი – დაჟეჟილი
მოჭვა – კრუხი
მოჭიჭილაყებული – მონგრეული
მოჭუჭვა – ჩალაგება
მოხრონგილი – დაულაგებელი, უშნო
მოჯაყვა (მევიჯაყეთ) – შერცხვა (შევრჩხვით)
ნ
ნადი – მეზობლის სამუშაოდ მოწვევა
ნამოთვარე – ლაყე (კვერცხი)
ნაკორტალე – სიმინდის ტაროს გული, რაზედაც მოთავსებულია მარცვლები
ნალიე – სიმინდის შესანახი ხის ნაგებობა
ნანჟაყვი – ფაღარათიანი
ნაქურჩილე – სიმინდის ტაროსგან გაცლილი
მწვანე მასა
ნაცქინტელე – პაწაწინა, ნამცეცა
ნამეტარი – ნამეტანი
ნენე – დედა
ჟ
ჟვერი – დიდი, უხეში კაცი
ჟვერო – გამხმარი ბუჩქი
რ
რაცხა – რაღაცა
რახათი – უაზრო, უდარდელი
რახი – ერთნახადი არაყი
რეიზა – რატომ
რეცი – რეცეპტი
როკაპი – კუდიანების წინამძღოლი, ავი ქალი
ს
საინი – თეფში
საკარიე – საქათმე
სამაზვოდნე – თავისებური, განსაკუთრებული
სარამიტელი – ენამწარე, მაწყევარი
სარჯელი – სასჯელი, დიდი ჯაფა
საცხა – სადღაც
სდღავება (სდღავა) – წაქცევა (წააქცია, დააგდო)
სველი – შრატი
სიკინჭილე – კოხტა, კუნთმაგარი
სიკორკობილე – დახლართული, მიხვეულ მოხვეული
სიკორწიანე – საქანელა
სკვარამი – მოუსავალი, დასაკარგავი
სკვინჩა – ჩიტის ნაირსახეობა
სმოლა – ბალახი
სოკოსვერცხე – ნიყვი
სტველი – რთველი
სულუხსარი – მოუთმენელი, სულსწრაფი
სხაპი – ჩიტის მახე
სხომის – სხვა დროს
ტ
ტალიკი – ტანწეტწეტი
ტარაბუე – თავბრუ
ტატილე – მძივი
ტინტილე – ხვლიკი
ტკარცალი – ხმამაღალი, გამომწვევი სიცილი
ტლიკინი – ზედმეტი ლაპარაკი, ჭორაობა
ტომპო – ტალახი, ჭაობი
ტოტოშინე – გასუქებული, წითელლოყება
ტრიცი – მოზრდილი, თამამი გოგონა
ტრუშუნი – ზედმეტი ლაპარაკი, ჭორაობა
ტუნტრუცი – უზრდელი
უ
უჟმური – უწმინდური
ურიე – ებრაელი
უტუხი – უსირცხვილო
ფ
ფარა – ფული
ფარცაგი – ავია ამბავი/მტერი, ბანდიტი
ფეხსალაგი – ჩეჩმა
ფირალი – ყაჩაღი, აბრაგი
ფლიკვინი – ზლუქუნი
ფორჩხი – სარი
ფორციაკე – მატრაბაზი
ფრახი – როსკიპი
ფრონცქვა – პრანჭვა
ფუტი – ბოლი
ფუღუ – თხუნელა
ფშუკე – ორღობე
ფუსუნი – ქინქლა
ქ
ქაქიე – რძის ფაფა
ქაშამორიე – ქარიანი ადგილი
ქვიჯე – ქვასანაყი, როდინი
ქიშვარდულე – შურდული
ქფილი – ფქვილი
ღ
ღადარი – ნაცარი, ნაკვერჩხალი
ღეჯო – ჩიტის ნაირსახეობა
ღენჭეპო – კაკლის ნაჭუჭი (შეიძლება კვერცხის)
ღლაბუცი – მასხარაობა, გაცინვა
ღლიავი – იღლია
ღორტუნჩე – წუწკი
ღრიჭინე – ღიად დარჩენილი ადგილი
ღრიჭინი – ხვეწნა
ღრიჭო – ღიად დარჩენილი ადგილი
ღუნწკი – ძუნწი
ღუჭეჭო – ნიჟარა
ყ
ყაძახი – გლეხი, გაუნათლებელი
ყაზილარი – ბავშვი
ყაჭი – აბრეშუმის პარკი
ყბაჩენგურე – ყბამონგრეული
ყვაჭიჭე – ბაყაყი
ყიამეთი – ბნელი ღამე
ყიამყრალი – ენამწარე
ყლურწვა – ყლაპვა
ყოლგან – ყველგან
ყოლისფერი – ყველაფერი
ყორყა – ყელი
ყურყუმრლე – შავი
შ
შამბალე – ტყის შავი წვრილი ბალი
შარა – ფართო გზა
შარახვეტიე – ჭორიკანა, ავ ქალზე იტყვიან
შაშტრამი – მწვანილი, რეჰანი
შეთხავება (შეათხავდა) – თვალებში უზრდელად შეჩერება
შეპრენგილი – ჭკუაგადასული
შეჭანჭყარება – შენჯღრევა
შეშხვა (შეშხე) – დალევა (დალიე)
შვლიჭება (შვლიჭე) – შერჭობა (შეარჭე)
შიგანი – ნაწლავები
შინე – სახლი
შინესანი – შინაურები
შიშტიბუქე – ღონიერი, ყოჩაღი და პირდაპირი
პიროვნება
შლუი – სულელი
ჩ
ჩათხრაშნილი – დასვრილი, ჩანჩურა
ჩაკირკიმალება – დაინტერესება
ჩალანდარი – ცხენოსანი მგზავრის გამცილებელი
ჩამური – თიხის დიდი ჭურჭელი
ჩაფუცვა – მოსპობა, მოკვარახჭინება
ჩაფშუკვა – ჩაქრობა
ჩანჩები – ბოშები
ჩაჭუჭვა – ჩალაგება
ჩარხანე – ლითონის ქვაბი შუა ცეცხლზე დასაკიდებლად
ჩეჩმა – ტუალეტი
ჩილე – ჩირი
ჩიჩვირი – ქვედა ყბა
ჩოლოსპარტი – ულაზათო
ჩონჩო – თბილი
ჩქვიფი – ბუჩქნარი
ც
ცა – ქალისადმი მიმართვა
ცახოცი – თავსაფარი ქალის
ცინტალი – კნუტი
ციცე – ახალგაზრდა ქალი
ცრიალი – გამოდარება წვიმის შემდეგ
ცხმელა – რცხილა
ძ
ძაღლისქინძე – ბალახის სახეობა
ძლოკვი – პატარა გველი
ძღიბლი – წირპლი
ძუნკალა – უვარგისი (იტყვიან ძაღლზე)
ძნეკვა – დაბლა, ხმაურით დაცემა
ძღინკი – ძველმანი
წ
წათხე – მლაშე
წაპილწვა – გაჭუჭყიანება
წახუნდრუცება – გახუმრება, გაარშიყება
გაბდღალვა – გაღიმება
წვიტი – წვეტიანი
წუნწრუხე – თხელი ტალახი
ჭ
ჭარიკე – დიდი თიხის დოქი
ჭაჭა – თირკმელი
ჭაჭვი – მუჭი
ჭაჭუე – ყველი
ჭაჭყე – ახალი ყველი
ჭინჭიბურა – ჭურის დასაგოზი აყალოს მიწა
ჭიტინე – ნახვრეტი, საიდანაც შეიძლება შეხედვა
ჭიჭილაყე – სარეველა ბალახი (ერთგვარი ფხალი)
ჭლიკი – ფეხი, მუხლის ქვემოთ
ჭონჭყო – ჭაობი
***ცენზ^ურა***ლი – წიწილა
ხ
ხაზირი – მზადება
ხაპი – კვახი
ხელცქვიტე – ონანისტი
ხვრიტინე – ნახვრეტი
ხინცულე – ასხმა
ხორხოცი – ხმაურიანი სიცილი, ყაყანი
ხულა – საკუჭნაო
ხუმბრე – ხურმა
ხუნტრუცი – სირბილი, ცქმუტვა
ჯ
ჯანჯუხა – ჩურჩხელა
ჯარი – ბევრი, მრავალი
ჯარგვალე – მიწური ქოხი
ჯაყვე – ჯიბის დანა
ჯინჭველე – ჭიანჭველა
ჯინჯრიკი – ძუნძული
ჯიღი – მუშტი
ჯლიკვი – ბარკალი
ჯორკო – ხის დაბალი სკამი
ჯღაბარო – ჭრელთვალება
ჯღავილი – ტირილი
"მე ვიცხოვრე ჩემი ხალხისთვის და არა უკვდავებისთვის" - თურქეთის ქართველთა ილია ჭავჭავაძედ წოდებული ახმედ მელაშვილი.
"ფერეიდანის მიწაზე საქართველოს სული ვარ" - ფერეიდნელი ქართველი არსენ ონიკაშვილი.
"ცხოვრებას კვლავ აღმა მივყვები ჯიუტად კალმახის ჟინითა".