Printable Version of Topic
Click here to view this topic in its original format |
თბილისის ფორუმი > საზოგადოებრივი მეცნიერებები > მსოფლიოს ანბანები |
Posted by: basa-ttt 27 Jan 2009, 17:19 |
ეს თემა მგონი არაა აქ - და ბევრი საინტერესოს თქმა შეიძლება ჯერ ნახეთ რა კარგი რაღაც ვნახე ინტერნეტში - როგორ ნელ ნელა წარმოიშვა მსოფლიოს სხვადასხვა ანბანები http://www.wam.umd.edu/~rfradkin/latin-5.gif http://www.wam.umd.edu/%7Erfradkin/alphapage.html ფარსმან - გენაცვალე ეს თემაც გადმოიტანე აქ, თუ არ შეწუხდები, http://forum.ge/?f=83&showtopic=33880571 * * * ეს მოძრავი სურათები აჩვენებს, თუ როგორ განიცადა ევოლუცია მსოფლიოს ანბანებმა დამწერლობა (სილაბური), რომლითაც სარგებლობდნენ შუმერები The evolution of the Cuneiform character set. Sumerian pictures evolved into syllabic symbols used by many languages for almost two thousand years before the Phoenicians developed the single-sound symbols we know as an alphabet. ფონეტიკურის წინა ანბანი The evolution of the Phoenician character set from the Proto-Sinaitic glyphs. These are the pictographs found in the Sinai peninsula, ca. 1500 BC and are assumed to be the source of the sound symbols developed several centuries later by the Phoenicians. ფინიკიურიდან ძველბერძნულის წარმოშობა - The evolution of the Greek character set from the Phoenician character set. როგორ წარმოშვა არაბული დამწერლობა The eventual evolution of the Arabic Character set from its Phoenician roots. Not pictured are the developments of Aramaic and Nabatean, which led to the modern Arabic script ეს უკვე ბერძნული დამწერლობის წარმოშობაა The Phoenician characters which in Greek rotated 90 degrees or the the non-symmetrical characters that flipped horizontally when the direction of Greek switched from left to right. არამეული დამწერლობის წარმოშობა The evolution of the Square Aramaic/Hebrew character set from the Phoenician character set. კირილიცას წარმოშობა The evolution of the Modern Cyrillic character set from the Greek character set ეს კი ზოგადად ლათინური დამწერლობის წარმოშობის მთელი ისტორია. |
Posted by: Led_Zeppelin 1 Feb 2009, 15:22 |
.შედარება ქართულ ანბანთან...................................................ქართული????????????? |
Posted by: CENTURIONI 2 Feb 2009, 11:14 |
ქართული ანბანის წარმოშობა საკმაოდ რთული თემაა.რამოდენიმე ვერსიაა მაგაზე და ჯერ კიდევ გაურკვეველია თუ როდის წარმოიშვა. * * * ერთერთი ვერსიით არამეულის გავლენით უნდა იყოს შექმნილი,მაგრამ მეორე ვერსია ამბობს რომ ქართული ენბანის ასოთ მიმდევრობა ბერძნულის მსგავსია და შესაბამისად მისის გავლენით უნდა იყოსო შექმნილი.სომხური მონაჩმახის კომენტარიც კი ზედმეტია ჩემი აზრით |
Posted by: basa-ttt 3 Feb 2009, 20:16 |
აი მსოფლიო დამწერლობის ქრონოლოგია -4000? Тэртэрийские надписи (письменность культуры Винча) - ეს ჯერ არაა დამტკიცებული -3300 Самые старые письменные документы, найденные на раскопках древнего города Урук, относятся к 3300 году до н. э. ------------------------------------------------------------------------------- -3200 Египетские иероглифы. -------------------------------------------------------------------------------- -3200 Иератическое письмо в Египте. -------------------------------------------------------------------------------- -3100 В северо-западном Индостане на основе идеографической Раннехараппской письменности возникает древнейший известный алфавит — консонантно-силлабическая «письменность долины Инда» (расшифрована в середине 1980-х гг. группой учёных под руководством Ю. В. Кнорозова). -------------------------------------------------------------------------------- -2800 Шумерская письменность из идеографической становится клинописью. -------------------------------------------------------------------------------- -2000 Клинопись используется для записи аккадского языка (ассирийский и вавилонский). Шумерский язык используется как язык ученых. Следы письменности у ольмекской цивилизации (Центральная Америка). -------------------------------------------------------------------------------- -1800 Возникает критское письмо оригинального происхождения. Кодекс Хаммурапи (Вавилон). -------------------------------------------------------------------------------- -1600 Хетты и лувийцы используют лувийскую иероглифическую письменность (дешифрована в нач. ХХ в.). Библское письмо (Финикия). -------------------------------------------------------------------------------- -1500 Протосинайская письменность на Ближнем Востоке: 30 похожих на египетские иероглифы букв — по мнению ряда семитологов, древнейший алфавит. Протоханаанейская письменность. -------------------------------------------------------------------------------- -1400 Китай: религиозные тексты на панцирях черепах. Угаритский алфавит (Северная Сирия): 30 букв клинописью. -------------------------------------------------------------------------------- -1300 Финикийская письменность: 22 согласные буквы. - ეს უკვე ანბანური დამწერლობაა -------------------------------------------------------------------------------- -1200 Саркофаг царя Ахирама в Библе с финикийским алфавитом. Критское письмо окончательно выходит из употребления. -------------------------------------------------------------------------------- -1000 Финикийский алфавит распространяется по Средиземноморью и Азии. Староеврейская, арамейская и южноаравийская письменности. -------------------------------------------------------------------------------- -800 Введение гласных: - შემოიღეს ხმოვნები ანბანში Малоазийские алфавиты (карийский, лидийский, ликийский, сидетский и др.). Греческая письменность. -------------------------------------------------------------------------------- -700 Этрусский алфавит выделяется из западного варианта греческого алфавита. Демотическое письмо в Египте. -------------------------------------------------------------------------------- -600 Квадратное еврейское письмо. -------------------------------------------------------------------------------- -400 Латинский алфавит выделяется из этрусского. Греческая письменность распространяется благодаря походам Александра Македонского. -------------------------------------------------------------------------------- -300 Две слоговых системы в Индии: кхароштхи, распространившаяся на Центральную Азию, и брахми, давшая рождение целому ряду слоговых письменностей Юго-Восточной Азии и Индонезии. -------------------------------------------------------------------------------- -200 Розеттский камень: декрет Птолемея V, записанный египетскими иероглифами, демотическим письмом и по-гречески. -------------------------------------------------------------------------------- -100 Набатейская письменность (Петра). Коптская письменность в Египте. -------------------------------------------------------------------------------- Изобретение бумаги в Китае. -------------------------------------------------------------------------------- 100 Сирийская письменность. Появление рукописного варианта (курсива) в латинском алфавите. -------------------------------------------------------------------------------- 200 Унциальный вариант латинского алфавита. Стелы майя в Центральной Америке. -------------------------------------------------------------------------------- 300 Рунический вариант латинского алфавита. -------------------------------------------------------------------------------- 400 Согдийская, армянская (см., История создания армянского алфавита), грузинская письменности. Эфиопская слоговая азбука. -------------------------------------------------------------------------------- 500 Первые надписи на арабском. Гаэльское письмо. -------------------------------------------------------------------------------- 600 Появление ислама приводит к стандартизации в арабской письменности, которая распространяется тем временем на Ближнем Востоке и Северной Африке. -------------------------------------------------------------------------------- 700 Адаптация китайской письменности в Японии. -------------------------------------------------------------------------------- 800 Во Франции появляется каролингский минускул. Персидский язык начинает использовать арабскую письменность. В Азии из арамейской письменности появляется уйгурская. Появление славянских письменностей — кириллицы и глаголицы. -------------------------------------------------------------------------------- 1000 Каролингский минускул трансформируется в готическое письмо. Турки заимствуют арабскую письменность. -------------------------------------------------------------------------------- 1200 Ацтекское письмо (Центральная Америка). -------------------------------------------------------------------------------- 1300 Возрождение гуманистами каролингского минускула, трансформация последнего в гуманистическое письмо — современные «латинские буквы». -------------------------------------------------------------------------------- 1400 Корейское алфавитное письмо хангыль. -------------------------------------------------------------------------------- 1800 — 2000 Адаптация латинского алфавита к большинству языков мира. В ряде случаев латинский алфавит частично или полностью вытесняет прежние письменности (румынский язык, турецкий язык, ряд языков бывшего СССР, сербохорватский язык, курдский язык, индонезийский язык, суахили). Неудачная попытка латинизации письменности для языков СССР (яналиф, 1928—1940), повторная латинизация после распада СССР (1990-е гг.). * * * ამ დამწერლობებიდან პირველი ანბანური წყობის დამწელოაბ ჰქონდათ ფინიკიელებს. მაგრამ სანამ ფინიკიური ანბანი შეიქმნებოდა- მანამდე იყო რამდენიმე სილაბური ტიპის დამწერლობა- რომელსაც წინ უსწრებდა იეროგლიფური (ეგვიპტური) ცოტა გავერკვეთ - რა რას ნიშნავს.... ანუ პირველად კაცობრიობამ დაიწყო წერა იეროგლიფებით.... http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_writing თუმცა კი ეგვიპტურ ცივილიზაციამდე ნაპოვნია რამდენიმე ფირფიტა ურუკში და ვინჩის კულტურის ფირფიტები ნაპოვნი რუმინეთში დავიწყოთ ვინჩის კულტურის ფირფიტებით, რომლებიც ამ წერითი სისტემებიდან პირველ ადგილზეა ჯერ კიდევ არაა ცნობილი ეს ფირფიტები პიქტოგრამებია, უბრალოდ სომბოლური ნახატები თუ დამწერლობის პირველი ნიმუშები... Тэртэрийские надписи — Tărtăria tablets ეს არის სამი ფირფიტა, რომელიც იპოვეს რუმინეთში 1961 წელს დაბა ტერტერიის მახლობლად. ამ ფირფიტებთან ერთად ნაპოვნი იყო 26 ცალი თიხის ფიგურა, და მოზრდილი მმაკაცის ჩონჩხი. სავარაუდოდ ეს იყო სამარხი - შესაძლოა ქურუმის ან შამანის. სამი ფირფიტიდან ორი არის ოთკუთხა ფორმის - და ერთი მრგვალი. სამიდან ორში ნახვრეტია- და ეს ფირფიტები სავარაუდოდ გულზე დასაკიდად გამოიყენებოდა მრგვალი ფირფიტის დიამეტრი 6 სმ -ია ორი დანარჩენი კიდევ უფრო მცირე ზომისაა. ფირფიტებზე გამოსახულია ცხოველები, ტოტი და მთელი რიგი სიმბოლოები არქეოლოგებმა ეს ნივთები მიაკუთვნეს ვინჩის კულტურას - ვინაიდან მსგავსი პიქტოგრამები სწორედ ამ კულტურის სხვა ნივთებზეც იყო ნაპოვნი. მოგვიანებით ჩატარდა რადიონახშირბადოვანი ანალიზი რომელმაც აჩვენა 5500 წელი ჩვ წ -აღ მდე მსგავსი პიქტოგრამები სხვადასხვა ნივთებზე ნაპოვნია არა მარტო რუმინეთში - არამედ ევროპის სხვა ქვეყნებშიც - უკრაინაში, უნგრეთში, მოლდავეთში სერბიაში და საბერძნეთში - ტბა კასტორიასთAნ. ეს ამტკიცებს ვინჩის კულტურის ფართო გავრცელებაზე ევროპაში უძველეს ხანაში.. ყველაზე რთული აღმოჩნდა ამ სიმბოლოების ახსნა... |
Posted by: Led_Zeppelin 5 Feb 2009, 00:00 |
ქართული ენა თავისი იდეალური ანბანით(ყოველი ბგერა ერთ ასოს შეესაბამება და ყოველი ასო ცალკეულ ბგერას, არავითარი გრძელი ბგერა ,არავითარი მუნჯი ასო, არავითარი დიფთონგი და არავითარი დიაკრიტული ნიშანი) მდიდარი ,მოქნილი და ლოგიკურათ აწყობილი გრამატიკული წესებითა და კანონებით . |
Posted by: ეგრი 5 Feb 2009, 02:24 | ||
Led_Zeppelin
ვიდაოთ? |
Posted by: Led_Zeppelin 5 Feb 2009, 08:49 | ||
აქსიომაა...................................................................................................................................... |
Posted by: ეგრი 6 Feb 2009, 18:28 |
Led_Zeppelin ანუ ვიდაოთ? |
Posted by: basa-ttt 6 Feb 2009, 23:18 |
ვაგრძელებ ტერტერიულ ფირფიტებზე - ვინაიდან მსოფლიო დამწერლობაში ეს ყველაზე ძველი სიმბოლოებია... ანუ საუბარია იმაზე - რომ ვინჩის კულტურის კუთვნილ ნივთებზე ნაპოვნია ასეთი სიმბოლოები, როგორიც ამ ფირფიტებზეა... რაა ეს - პიქტოგრამები თუ სილაბური დამწერლობა? ცნობილი არქეოლოგი - მარია გიმბუტასი მრავალი წლის მანძლზე სწავლობდა უძველეს კულტურებს და მივიდა იმ დასვნამდე, რომ ტერტერიული ფირფიტები არის მსოლფიოში უძველესი დამწერლობა და ის სილაბური ტიპისაა. თუ ეს მოსაზრება სწორია, მაშინ გამოდის, რომ უძველესი ევროპული დამწერლობა იყო არა მინოსური, არამედ ეს - და ის შუმერულზე უფრო ძველი გამოდის... ეს დამწერლობა გიმბუტასის აზრით წარმოიშვა მე 6 ათასწლეულში ჩვ წ- აMდე ანუ დააალოებით 5300 - 4300 წწ - ში ჩვ წ -აღმდე. მკვლევარი შ. უინნის აზრით (1973) ვინჩის კულტურის წაწერებზე 210 მდე ნიშანია, რომლებიც წარმოადგენენ 30 ძირითადი ნიშნის მოდიფიკაციას ანუ ეს სილაბური დამწერლობაა. სხვა მკვლევარმა - ჰაარმანმა (1990 წ) იპოვა 50 მდე მსგავსება ამ დამწერლობასა და კრეტას (კვიპროსის) დამწერლობებს შორის. მკვლევართა უმრავლესობა არ იზიარებს გიმბუტასის მოსაზრებას და მიაჩნიათ, რომ ეს პიქტოგრამებია. ბევრი ფიქრობს, რომ ამ პიქტოგრამებს ჰქონდათ რიტუალური დანიშნულება. |
Posted by: Led_Zeppelin 16 Apr 2009, 08:26 |
http://www.radikal.ru http://www.radikal.ruhttp://www.radikal.ru |