პირველი ნაწილი - 2010
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)მეორე ნაწილი - 2010
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)მესამე ნაწილი - 2011
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)მეოთხე ნაწილი - 2012
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)მეხუთე ნაწილი - 2013
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)1. რაზეა ბაასი - თეორია და ენის საკითხი;
2. ელექტრონული წიგნების (ფაილების) ფორმატების შესახებ;
3. წაკითხვის და კონვერტაციის სოფტის შესახებ;
4. ელექტრონული წიგნების წამკითხველების მიმოხილვა-დახასიათება/შედარება;
5. ელექტრონული წიგნების საიტები ქართულად და სხვა ენებზე (ეს განსხვავდება ონლაინ-ბიბლიოთეკისაგან, რომელიც უკვე აპინულია: ონლაინ-ბიბლიოთეკა საშუალებას გვაძლევს, ონლაინ წავიკითხოთ წიგნი PC-ზე, ხოლო ჩვენს შემთხვევაში კი იგულისხმება უპირატესად ელექტრონული წიგნების - და არა ონლაინ-წაკითხვის - საცავი).
1. რაზეა ბაასი - თეორია და ენის საკითხიელექტრონული წიგნი (e-book ან ebook) - ფაილი. ერთგვარი წიგნი (ტექსტი + ნახატი) ელექტრონული სახით, რომლის წაკითხვა შესაძლებელია სპეციალურად მის წასაკითხად შექმნილი მოწყობილობით ანუ ელექტრონული წიგნის წამკითხველით (e-reader ან ereader) ანუ იმით, სწორედ რასაც ხშირად შეცდომით უწოდებენ-ხოლმე „ელექტრონულ წიგნს“ ან PC-ით, ტელეფონით თუ სხვა მოწყობილობით - სპეციალური პროგრამული უზრუნველყოფის მეშვეობით. თავის დროზე ელექტრონული წიგნისა და მისი წამკითხველის გამოჩენამ მცირე გადატრიალების მსგავსი რამ მოახდინა თავისი მთავარი და გამორჩეული მახასიათებლით - e-ink (ელექტრონული მელანი) ტექნოლოგიით დამზადებული ნულოვანი გამოსხივებისა და ნაბეჭდ ქაღალდის ფურცელთან მაქსიმალურად მიახლოებული გამოსახულების (ფაქტურის) მქონე ეკრანით. ასეთ ეკრანს, როგორც ითქვა, არ აქვს გამოსხივება და იგი ისევე უვნებელია თვალებისთვის, როგორც ხარის ბეჭი. თუ თვალს გადავავლებთ ელექტრონული წიგნის წამკითხველის სხვა უპირატესობებს ფიზიკურ წიგნებთან შედარებით, ვნახავთ, რომ სხვაობა შთამბეჭდავია: უზარმაზარი, პრაქტიკულად უსასრულო ტევადობა, გაბარიტები, გადატანის (წაღება-წამოღება) სიიოლე, ავტონომიური მუშაობის ხანგრძლივობა, ხოლო პროგრამული უზრუნველყოფის სიკეთეებია ბიბლიოთეკის ორგანიზება, წიგნების ზომის, ენების, შეძენის თარიღის და ა. შ. მიხედვით დალაგება და სხვა ოფციები (აღარაფერს ვამბობ წაკითხვის ინტერფეისზე - zoom in, zoom out, სტრიქონებს შორის დაშორების რეგულირება და ა. შ.). ერთადერთი, რასაც ელექტრონული წიგნი და მისი ღრმად პატივცემული წამკითხველი ვერ შეცვლიან, ალბათ ფართოფორმატიანი ილუსტრირებული და მინიატურული გამოცემებია (სახელოვნებო, სპეციალური, სასაჩუქრე, სამახსოვრო და ა. შ.).
უკანასკნელ დროს განსაკუთრებით აქტუალური და პოპულარული გახდა ელექტრონული წიგნი და მისი წამკითხველი. ახლა, 2018 წელს, შეიძლება ითქვას, რომ უკვე დასრულებულია კულუარებში მიმდინარე ომი და მსოფლიოს გადანაწილება ფიზიკური წიგნის გამომცემლებსა და ელექტრონული წიგნის ინდუსტრიას შორის და ერთმანეთშიც და ობიექტურადაც „გაიასნებულია“, თუ კერძოდ როგორ და რა ფორმატის ფიზიკურ წიგნებს ვერ შეცვლის ელექტრონული წიგნი წამკითხველის ფიზიკური და ტექნიკური მახასიათებლებიდან გამომდინარე და როგორი ფიზიკური წიგნების წარმოებას არ უქმნის საფრთხეს (იგულისხმება ფიზიკური ფორმატი - მაგ., ზომა, ილუსტრაციები, სასკოლო და სპეციალური, სამედიცინო ლიტერატურა და ა. შ.). ამასთანავე, შექმნიდან და ბაზარზე გამოჩენიდან უკვე გასულია საკმარისი დრო, რათა უკან იყოს მოტოვებული პროდუქტის შექმნა-რეალიზაციასა და შეფასებასთან დაკავშირებული კვლევა-ძიება, ცდები და დახვეწა (იდეა => კონცეფცია => წარმოება), ჩამოყალიბებული და დადგენილია პროდუქტის ძირითადი ფუნქცია და ამ ფუნქციის შესასრულებლად საჭირო საშუალებები, რითაც აღჭურვილი უნდა იყოს ყოველი წამკითხველი. ასე რომ, დღევანდელ დღეს, 2018 წელს, უკვე დანამდვილებით შეიძლება იმის თქმა, რომ წამკითხველთა რეიტინგში პირობითად ზედა 5 ან 10 ადგილის მქონე რიდერების სახით უკვე შემდგარი და სრულყოფილი წამკითხველი გვაქვს.
ქართველი მომხმარებლისათვის ვერ ავცდებით ქართული რეალობის მიმოხილვას. ვითარება ისეთია, რომ სახელმწიფოს ელექტრონული ბეჭდვითი სიტყვის განვითარებისათვის, რბილად რომ ვთქვათ, არ სცალია (ურჩევნია სახელმწიფო-საჯარო სერვისების ვებგვერდების აზერბაიჯანულ- და სომხურენოვანი ვერსიების შექმნა, ვიდრე აქ მოსახლე საქართველოს მოქალაქე სომხებისა და აზერბაიჯანელებისათვის სახელმწიფო ენის სწავლის სტიმულირება). რამის შექმნას კი, უცნაურია, მაგრამ რესურსები სჭირდება. ამიტომ კერძო მეწარმე რასაც ქმნის, ქმნის გაყიდვის მიზნით, შესაბამისად, ზომებსაც ღებულობს, რომ მისი შემონაქმედი უფასოდ არ გავრცელდეს. დღეს ელექტრონული წიგნების ქართულ ბაზარზე 2 მთავარი მოთამაშეა: ლიტ.ჯი და საბა.
ლიტ.ჯიზე დევს სხვადასხვა გამომცემლობების მიერ გამოცემული წიგნები, რომლებიც DRM-ითაა დაცული და მათი წაკითხვა მხოლოდ კონკრეტულ ანგარიშზე მიბმული რუსულ-ჩინური წარმოების ონიქსის (https://ru.wikipedia.org/wiki/Onyx_International - რ-იც თავად ლიტ.ჯიმ შემოიტანა ზარ-ზეიმით 2011-ში, უწოდა რა „იოტა რიდერი“ და მაღლი ფასის გამო ახლა აღარც შემოაქვთ) წამკითხველით შეიძლება. შესაძლოა რომელიმე სხვა წამკითხველმაც წაიკითხოს, თუ მასზე ანდროიდი ან ანდროიდის ბირთვი ეყენება და თუ მისი ლიტ.ჯის ანგარიშზე მიბმა ტექნიკურად იქნება შესაძლებელი. ეს ყველაფერი იმისთვისაა საჭირო, რომ ლიტ.ჯის მომხმარებელმა, რ-იც აუცილებლად რეგისტრირდება მათსავე საიტზე, საკუთარ ანგარიშზე მიაბას წამკითხველი და შეძენილი წიგნი გაიხსნება მხოლოდ ამ კონკრეტულ წამკითხველში და გადაწერის გზით მის გამრავლებას აზრი აღარ ექნება.
საბაზე ელექტრონული წიგნები შედარებით ცოტაა - დღეის მდგომარეობით, სულ მგონი 800 ცალი. საბას საიტზე კატალოგში მარჯვენა მხარეს მოსანიშნია „ელ. წამკითხველი“ და გამოიტანს წამკითხველისთვის საჭირო ფორმატში შექმნილ წიგნებს, ანუ ნამდვილ ელექტრონულ წიგნებს. დანარჩენები კი უბრალოდ ფაილებია და "წიგნს" ეძახიან და მათი წაკითხვა ელექტრონული წიგნის წამკითხველით შეუძლებელია - ან შუშაბანდით წაიკითხავ ან ვაშლით ან გუგლის OS-ით, მოკლედ, ფიქციაა.
და ბოლოს, პოპულარულია შეკითხვა წამკითხველების (ანუ სოფტის) სხვადასხვა ენებთან თავსებადობისა თუ სხვადასხვა ენების ანბანის აღქმის შესახებ. ზოგადად ანბანთან წამკითხველთა უმრავლესობას პრობლემა არ აქვს და მგონი ყველა შედარებით ახალ წამკითხველში მცირე პროგრამული წამაიმუნებით შეიძლება აუცილებლობისას საჭირო ანბანის ჩაყრა, მთავარია ფაილების ფორმატები (ამაზე ქვემოთ).
ინფორმაცია ენციკლოპედიიდან:
https://en.wikipedia.org/wiki/E-bookhttps://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_e-book_formatshttps://en.wikipedia.org/wiki/E-readerhttps://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_e-book_readersსხვადასხვა ფორუმები წამკითხველების შესახებ:
http://www.the-ebook.org/http://www.mobileread.com/http://forums.cnet.com/ebook-readers-forum/http://www.lesen.net/forum/http://goodereader.com/blog/http://allesebook.de/forum/forum.phphttp://forums.onlinebookclub.org/http://www.sonyreaderboards.com/portal.phphttp://blog.the-ebook-reader.com/2. ელექტრონული წიგნების (ფაილების) ფორმატებიელექტრონული წიგნი ფაილია. ნებისმიერი ფაილი კი კონკრეტულ ფორმატში არსებობს, ხოლო ყოველი წამკითხველი ელწიგნების ალბათ გარკვეული რაოდენობის (და არა ყველა) ფორმატს აღიქვამს. გაუგებრობის თავიდან ასაცილებლად, უნდა განვმარტოთ, რომ ყოველგვარი ფაილი, რომელშიც თვალით ჩანს და იკითხება ტექსტი, ელექტრონული წიგნი არაა (*.RTF; *.PDF *.DJVU და ა. შ.). ელექტრონული წიგნი ნიშნავს იმას, რომ ამ ფაილის შინაარსი [COLOR=red]მოქცეული უნდა იყოს ელექტრონული წიგნის რომელიმე ფორმატის ფაილში[/COLOR=red] და, შესაბამისად, ელ. წიგნის წამკითხველით (და არა მხოლოდ PC-თა და ტელეფონით) უნდა შეიძლებოდეს მისი წაკითხვა. ფოტოგადაღების გზით მიღებული გრაფიკა ელექტრონული წიგნი არ არის. უმრავლესობა იმისა, რაც ქართულ მაღაზიებში და ქსელში მოიპოვება, როგორც გასაყიდი საქონელი და მეკობრეული ნადავლი, პირდაპირი გაგებით კი "ელექტრონულია", მაგრამ ელექტრონული წიგნები არაა. PC-ით, პლანშეტით და ტელეფონით კითხვა რომ კომფორტული ან თვალებისთვის უსაფრთხო ყოფილიყო, ქინდლს, პოკეტბუქს და სონის ან თუნდაც იოტა რიდერს კლიენტი არ ეყოლებოდა და არც ელექტრონული წიგნის ფორმატები შეიქმნებოდა. PC-ზე და გამოსხივების მქონე ეკრანზე წიგნის კითხვა ჯერ ზრდასრული ადამინისთვისაა მოუხერხებელი და დამღლელი, მოზარდებზე აღარაფერს ვამბობ. ზრდასრულის და, მით უმეტეს, ბავშვის თვალებისათვის ანთებულ ეკრანზე წიგნის კითხვა ძალიან მავნებელია, მით უფრო, თუ ბავშვს კითხვა უყვარს და საათობით შეიძლება წიგნმა შეიქციოს. ამიტომ ქმედუნარიანი ხალხით დასახლებულ ქვეყნებში სახელმწიფო ზრუნავს სახელმწიფო ენაზე ელექტრონული წიგნების განვითარებასა და ამ გზით აგრეთვე ზოგადი კულტურის დონის ამაღლებაზე, ეროვნული ენობრივი ნორმების, წერითი სიტყვისა და კითხვის კულტურის ფორმირებაზე და ა. შ. ხოლო ბრძენი ქართველი ერისთვის, რომელსაც ჯერ გამოქვაბულიდან გამოსვლა ვერ მოუსწრია, ისე აღმოჩნდა 21-ე საუკუნის გაუგებრობაში და ამიტომაც უშუალო მიზეზ-შედეგობრივ კავშირს სჭვრეტს სტვენასა და ფინანსურ მდგომარეობას შორის და რომლისთვისაც „ივენთი“ „ღონისძიებას“ ნიშნავს, „დაფულსკრინება“ - მთელ ეკრანზე გაშლას და „დასაინებული“ – „ხელმოწერილს“, ყოველივე ზემოთქმული, რა თქმა უნდა, მიუწვდომელი პერსპექტივაა. ამიტომაც ელექტრონული წიგნების ბაზარზე მხოლოდ კერძო ინიციატივის იმედზე ვართ და რაც იქმნება, ბუნების კანონთა ძალით, ისიც ჩაკეტილი და დაცულია მოპარვის თავიდან ასაცილებლად. ელ. წიგნების შექმნა ფული ღირს და რესურსი სჭირდება, ამიტომაც იქმნება და მრავლდება არა ელ. წიგნები, არამედ, ელ. წიგნებისავე სახელით - მათი შემცვლელი სუროგატი: ბაზარზე მოთხოვნადი და ადვილადგაყიდვადი საქონელი - ფაილები Windows-ის, გუგლის OS-ისა და iOS-ისათვის.
თემას რომ დავუბრუნდეთ, არსებობს წამკითხველები, რომლებიც მეტნაკლებად ბევრ ფორმატთან მუშაობს, მაგრამ უნივერსალური წამკითხველი, რამდენადაც მე ვიცი, არ არის. ყოველ ფორმატს საკუთრი მახასიათებლები და ძლიერი და სუსტი მხარეები აქვს. ფორმატზე დამოკიდებულია, იცის თუ არა წიგნმა საკუთარი გვერდების რაოდენობა, აქვს თუ არა სარჩევი, რამდენად მოხერხებულად შეიძლება სიმბოლოების ზომისა და სტრიქონებს შორის დაშორების გაზრდა-დაპატარავება და ა. შ. ყველაზე მეტად გავრცელებული ფორმატებია - ჩემი აზრით - *.mobi და *.ePub. ყველაზე პოპულარული წამკითხველები, root-ისა და ყველანაირი ზემოქმედების გარეშე, შემდეგ ფორმატებს კითხულობს:
Amazon Kindlehttps://www.amazon.com/Amazon-Kindle-Ereade...node=6669702011AZW; AZW3; PDF; TXT; non-DRM MOBI; PRC
Barnes & Noble Nookhttps://www.barnesandnoble.com/b/nook/_/N-1pblEPUB; PDF
Sony Reader (წარმოება შეწყვეტილია)
https://en.wikipedia.org/wiki/Sony_ReaderEPUB; PDF; TXT; RTF; DOC; BBeB
Kobo eReaderhttps://ca.kobobooks.com/?utm_source=Kobo&u...tm_campaign=AllEPUB; PDF; TXT; RTF; HTML; CBR (comic); CBZ (comic)
PocketBook https://www.pocketbook-int.com/welcome-pocketbook(არასრული ჩამონათვალი) – EPUB DRM; EPUB; PDF DRM; PDF; FB2; FB2.ZIP; TXT; DJVU; HTM; HTML; DOC; DOCX; RTF; CHM; TCR; PRC (MOBI)
იოტა რიდერი https://onyx-boox.ru/https://onyxboox.com/http://www.onyx-international.com/www.lit.ge
(აღიქვამს უფრო მეტ ფორმატს, ვიდრე საიტზე ეწერათ)
ePub; ePub DRM; PDF; TXT; HTML; MS Office; RTF; MOBIPOCKET; FB2; CHM; ZIP; DJVU; JPG; GIF; PNG; BMP; TIFF
ელ. წიგნის ფორმატების შედარება:
https://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_e-book_formats3. წაკითხვის და კონვერტაციის სოფტიელექტრონული წამკითხველის ქონისას ალბათ ვერ ავცდებით სასურველი წიგნის (ფაილის) კონვერტაციას საჭირო ფორმატში. არსებობს უფასო სოფტი, რომელიც კონვერტაციას მეტნაკლებად კარგად აკეთებს. ასევე არსებობს ონლაინ-კონვერტაციის საშუალებაც. მრავალი სხვადასხვა კონვერტორი და წამკითხველი პროგრამაა შექმნილი შუშაბანდისთვის, ანდროიდისთვის და ვაშლისთვისაც, მაგრამ მათი დაწვრილებითი შედარება (ისეთი, რომ დაწერა ღირდეს) ვერ ვნახე.
საჭირო სოფტის ჩამონათვალი:
calibre - წამკითხველი და კონვერტორი ერთდროულად. აგრეთვე - ბიბლიოთეკის ორგანიზება და სხვადასხვა ოფციები
http://www.calibre-ebook.com/კონვერტორი PDF to Mobi
https://www.mobipocket.com/en/DownloadSoft/...ailsCreator.aspFBReader - წამკითხველი
http://fbreader.org/PDF/DJVU ფაილების ტელეფონების და წამკითხველების ეკრანის ზომებზე მორგება:
http://www.willus.com/k2pdfopt/Sigil - ელწიგნების შექმნა *.ePub ფორმატში
https://code.google.com/p/sigil/https://github.com/user-none/Sigilდა სხვა მრავალი.
4. ელექტრონული წიგნების წამკითხველების მიმოხილვა-დახასიათება-შედარება რაც შეეხება შედარებას, აქ ალბათ უმჯობესია, რომ მოდერს ვთხოვოთ და დროდადრო ჩვენი თხოვნით, თუ რამე საინტერესოს ვიპოვნით, განაახლოს-ხოლმე პოსტის ეს ნაწილი თემაში დადებული მიმოხილვებით და შედარებებით ან შესაბამისი ბმულებით.
5. ელექტრონული წიგნების საიტები ქართულად და სხვა ენებზე ქართულად:
http://ebook.ge/http://mkitxveli.ge/ http://litclub.ge/http://arilimag.ge/http://lib.ac.ge/http://www.georgianweb.com/language/biblia/http://library.church.ge/http://www.e-bookland.ge/http://lit.ge/https://www.saba.com.ge/http://www.mytopbook.org/https://elwignebi.wordpress.com/http://wignebi.com/online-library/http://www.nplg.gov.ge/dlibrary/http://www.buki.ge/http://litsakhelebi.ge/http://www.nplg.gov.ge/ebooks/authors.htmhttp://vangogen.blogspot.com/http://literatura.mcvane.ge/books/http://chiaturainfo.ge/http://ligamus.iliauni.edu.ge/http://clouds.ge/ebookhttp://laterna.ge/http://xvamli.ucoz.com/publ/elekt-39-ronul...69#.VQSQANKUeSqhttp://www.nplg.gov.ge/geo/e-resourceshttps://www.readerwill.com/http://ibooks.ge/https://elwignebi.wordpress.com/https://burusi.wordpress.com/http://www.bukinistebi.geრუსულად:
http://www.lib.ru/http://www.bestlibrary.ru/http://flibusta.net/http://flibusta.is/http://bookfi.net/https://royallib.com/https://www.e-reading.club/ინგლისურად:
http://www.bibliomania.com/http://www.online-literature.com/http://www.gutenberg.org/http://aacoa.net/http://libgen.io/https://fantasy-worlds.org/lib/https://www.e-reading.club/მასალები წინა თემებიდან და ქართული ქსელიდან, რისი „გადაყრაც“ დამენანა:წამკითველების შედარება
http://clouds.ge/node/241წამკითხველების მიმოხილვა
http://clouds.ge/node/101Nook simple touch (ღამის განათების გარეშე) და Nook simple touch with glowlight (ღამის განათებით); ნუკის უპირატესობები:
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)რომელი რიდერი ჯობია:
რომელი ელექტრორიდერი სჯობია?ePub ელექტრონული წიგნები ქართულად (ვაშლის თემაში)
ePub ელექტრონული წიგნებიიოტა რიდერის მიმოხილვა:
ელექტრონული წიგნები (რიდერები) (post #39498976)რას ნიშნავს დარუთვა და როგორ დავრუთოთ ნუკი:
ელექტრონული წიგნები (რიდერები)დუოკანის შესახებ:
http://wiki.mobileread.com/wiki/Duokanhttp://www.mobileread.com/forums/showthread.php?t=150175http://www.mobileread.com/forums/showthread.php?t=105847ელექტრონული თუ ბეჭდური წიგნები?
https://www.radiotavisupleba.ge/a/elektronu...i/27213804.htmlმაშ, e-reader-ის ყიდვა გადაწყვიტე?
https://www.radiotavisupleba.ge/a/niko-nerg...e/24641139.htmlელ. წიგნების ჯგუფი
https://www.facebook.com/groups/174129469418847/წიგნების გაცვლა (გაყიდვა, ჩუქება, თხოვება, გაქირავება, და ა. შ.)
https://www.facebook.com/groups/forbooks/მაღაზია „ლიტ.ჯი“
http://lit.ge/მაღაზია „საბა“
https://saba.com.ge/==
წინა თემის ზედა 10 აქტიური წევრი:
JSB14BSJ 81
British-Beret 74
LOLZ 58
narmonana 51
levani---1 40
nina1992 38
guramus 31
Forevera 27
saxelisaxeli1 23
Coach 21
==
ესეც ჩემი:
მიმაგრებული სურათი (გადიდებისთვის დაუწკაპუნეთ სურათზე)