აბოს წამება - თბილისის ფორუმი

ერსე თავის თანმხლებ პირებთან ერთად, გადმოდის ქართლში, სადაც ცხოვრობს როგორც კერძო პირი. ჭაბუკი აბო კი ამჯერადაც არ შეუშინდა განსაცდელს და თავისი მაგალითითა და ქცევით ამხნევებდა ქართველ ქრისტიანებს. ამიერიდან იგი თავის ახალ სარწმუნოებას არამც თუ აღარ ფარავდა, არამედ აშკარად იღვწოდა, ვითარცა ჭეშმარიტი ქრისტიანი „იქცეოდა განცხადებულად ქრისტიანედ“, ჰგმობდა თვისთა თანამემამულეთა ბიწიერ ცხოვრებასა და სარწმუნოებას და ქრისტეს ყოვლადმხსნელ მოძღვრებას უქადაგებდა. მალე გამართლდა აფხაზთა მთავრის შიში. აბოს გულმოდგინებამ ქრისტიანობაში, მაღალმა სათნოებამ და დიდად ღუაწლმოსილმა ცხოვრებამ სიძულვილი აღძრა მის თანამემამულეთა შორის: ზოგნი ამტყუნებდნენ მას მამა-პაპათა სჯულის ღალატისათვის, ზოგნი სწყევლიდნენ და ლანძღვით იკლებდნენ, ზოგნი აგინებდნენ და სდევნიდნენ, და ზოგნიც სიკვდილით ემუქრებოდნენ, მაგრამ ვერც ცთუნებითა და ვერც მუქარით ვეღარ შეარყიეს ჭაბუკი და ვერ ააღებინეს ხელი ქრისტეს სარწმუნოების სიყვარულზე. ხოლო „ღმრთისმოყვრეთა, რომელთა იცოდეს სათნოებაი მისი - იღუწიდეს საზრდელითა და სანოვაგითა“. აბოს მოღვაწეობა თბილისსა და მის შემოგარენში გაგრძელდა სამ წელიწადს.

არაბების დაბეზღებამ გაჭრა - აბო დააპატიმრეს და მსჯავრის მისაგებად თბილისში მჯდარ არაბთა ამირას მიჰგვრეს. მან საპყრობილეში ჩასვა, მაგრამ რამდენიმე დღის შემდეგ, ქართლის ერისმთავრის, სტეფანოზის, შუამდგომლობით გაათავისუფლა.

მაჰმადიანები მაინც თავისას არ იშლიდნენ და აბოს ურჩევდნენ უარეყო ქრისტე და თავის მამა-პაპათა სარწმუნოებას დაბრუნებოდა. მაგრამ მალე დარწმუნდნენ, რომ იგი მტკიცედ იდგა ქრისტეს სარწმუნოებაზე და „განრისხებულნი და აღბორგებულნი, სავსენი შურითა ქრისტეანეთაითა“ შეითქვნენ და ახალ ამირასთან დაასმინეს, - ამ ქალაქში ერთი ჭაბუკი ცხოვრობს, წარმოშობით არაბი და მაჰმადიანად გაზრდილი, ჩვენი სჯული დაუტევებია, ქრისტიანობა მიუღია, ქალაქში უშიშრად დადის და ქრისტიანობას, როგორც ერთადერთ ჭეშმარიტ სარწმუნოებას, სხვა არაბებსაც დაუღალავად უქადაგებსო, ბრძანე მისი შეპყრობა და წამება მანამ, სანამ ისევ მაჰმადის სჯულს არ დაიბრუნებს. იგი უნდა მოკვდეს, რათა მრავალმა არ მიბაძოს მის ქცევასო.

არაბთა მიერ აბოს დასმენის ამბავი ქრისტიანებმაც შეიტყვეს და სასწრაფოდ აცნობეს: შენ შეპყრობასა და ტანჯვას აპირებენ და განერიდეო. მან კი უპასუხა: მე არა მხოლოდ ტანჯვას ავიტან ქრისტესთვის, არამედ სიკვდილსაცო. გამოვიდა ქალაქში და სხვადასხვა უბნებში ყველას დასანახავად მიმოდიოდა და ქადაგებდა. როდესაც აბო შეიპყრეს და ამირას წარუდგინეს, გაკვირვებულმა ჰკითხა მას: ნუთუ მართალია, რაც შენ შესახებ მოვისმინე? რომ ტომით არაბს მამა-პაპათა სჯული მიგიტოვებია და ქრისტიანებთან ერთად ცდუნებულხარ? ახლავე მოემზადე და ისევ იმ სჯულით ილოცე, რომლითაც მშობლებს გაუზრდიხარო. სულიწმიდის მადლით აღვსილმა აბომ კი ასე უპასუხა: მართალია არაბი ვარ, მაჰმადის სჯულსაც კარგად ვიცნობდი და მის წესებსაც ვიცავდი, რადგან უმეცარი ვიყავი, მაგრამ მას შემდეგ, რაც ჩემს ნათესავებს შორის გამომირჩია ქრისტემ და თვალი ამიხილა, დავუტევე მე კაცთა მიერ შეთხზული სჯული და შევუდეგ ქრისტეს მიერ მომადლებულ ჭეშმარიტ სარწმუნოებას „სამებისა წმიდისასა მამისა და ძისა და სულისა წმიდისასა, და ამით ნათელ მიღებიეს და ამასცა თაყუანის ვსცემ; რამეთუ ესე არს ღმერთი ჭეშმარიტი, და აწ ქრისტეანე ვარ, თვინიერ ყოვლისა ცილობისა (ეჭვისა)“. ოღონდ მაგ სიგიჟეს თავი დაანებე და თუ სიღარიბის გამო გახდი ქრისტიანი, ოქრო-ვერცხლით აგავსებო, - ჰპირდებოდა ამირა. ოქრო და ვერცხლი შენ თვითონ გქონდეს, შენივე თავის წარსაწყმედელად - განაგრძობდა მშვიდად ნეტარი - ხოლო მე კაცთაგან ბოძებულ პატივს არ ვეძებ, არამედ ქრისტესმიერ ბოძებული უხრწნელი გვირგვინი და „ცათა შინა“ საუკუნო პატივიც მეყოფაო. მაშინ ამირას ბრძანებით აბოს ხელ-ფეხზე მძიმე ჯაჭვები დაადეს და 785 წლის 27 დეკემბერს, სამშაბათს, ქრისტეს მოციქულის, პირველ-დიაკონისა და პირველ-მოწამის სტეფანეს ხსენების დღეს საპყრობილეში ჩააგდეს.