მეოცე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე გარდამტეხი პერიოდი თითქმის ყველა მიმართულებით სამხედრო-დოქტრინულ-ტექნიკურ, სამეცნიერო-ტექნოლოგიურ და სოციო-კულტურულ სფეროებში.
ეს არის თემა, რომელსაც ძალიან ხშირად ვეხებით პირადაპირ თუ ირიბად, არამარტო არსენალის განყოფილებაში და არამარტო ფორუმზე... ამიტომ მგონია რომ საინტერესო იქნება მისი ცალკე თემად განხილვა... ვიხილავთ აბსოლუტურად ყველაფერს რაც ამ ეპოქას ეხება/რაც ამ ეპოქამ მოიტანა.. სხვადასხვა ისტორიულ პერიპეტიებს, ტექნიკას და ა.შ..
ეტიმოლოგია ტერმინი "ცივი ომი" პირველად გამოიყენა მწერალმა ჯორჯ ორუელმა 1945 წლის 19 ოქტომბერს, ყოველკვირეულ ბრიტანულ გამოცემა "ტრიბუნში", სტატიაში "შენ და ატომური ბომბი". ორუელის აზრით ატომური იარაღის აღმოჩენა სხვა (აშშ-ს გარდა) ქვეყნების ხელში გამოიწვევდა რამდენიმე მონსტრი ზესახელმწიფოს ჩამოყალიბებას, რომლებიც ამ პოტენციალის მქონე იარაღის ფლობის გამო, რომელსაც წამებში შეუძლია მილიონობით ადამიანის განადგურება, ყოველგვარი წინააღმდეგობის გარეშე გაინაწილებდნენ მსოფლიოს ერთმანეთს შორის. ორუელის თანახმად ეს ზესახელმწიფოები გააფორმებდნენ ჩუმ შეთანხმებას ატომური იარაღის ერთმანეთთან გამოუყენებლობის შესახებ; რჩებოდნენ რა არც მოგებულ არც წაგებულ მდგომარეობაში, ისინი იქნებოდნენ მუდმივ "ცივი ომში" ერთმანეთს შორის. მისი აზრით სიტუაციის ასეთი განვითარება ბოლოს მოუღებდა ფართომასშტაბურ ომებს და დაამკვიდრებდა "უსასრულო მშვიდობას, რომელიც მთლად მშვიდობა არ არის".
1946 წლის მარტში ორუელი "ობსერვერში" წერდა, რომ მოსკოვის 1945 წლის დეკემბრის კონფერენციის მერე რუსეთმა დაიწყო "ცივი ომის" წარმოება ბრიტანეთის და ბრიტანეთის იმპერიის წინააღმდეგ.
ოფიციალურ გარემოებაში ეს ტერმინი პირველად 1947 წლის 16 აპრილს გამოიყენა ბერნარდ ბარუქმა, აშშ-ს პრეზიდენტის ჰარი ტრუმენის მრჩეველმა, სამხრეთ კაროლინას წარმომადგენელთა პალატის წინაშე სიტყვით გამოსვლისას.
ზოგადი განმარტებაცივი ომი - გლობალური გეოპოლიტიკური, სამხედრო, ეკონომიკური და იდეოლოგიური დაპირისპირება 1947 - 1990 წლებში სახელმწიფოთა ორ ბლოკს შორის, რომელთა ცენტრებსაც წარმოადგენდა აშშ და სსრკ. ეს დაპირისპირება არ იყო საერთაშორისო სამართლებრივი გაგებით ომი. დაპირისპირების ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტი იყო იდეოლოგიური ბრძოლა - ეს არის ბრძოლა სსრკ-სა და შეერთებულ შტატებს შორის მსოფლიო საზოგადოების აზროვნებაში დომინანტი პოზიციის მისაღწევად.
მცირე ისტორიაომის დასრულებისას, აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებზე საბჭოთა კონტროლის დამყარების და განსაკუთრებით პოლონეთში პროსაბჭოთა მთავრობის დასმის შემდეგ (რომელიც ბრიტანეთში ემიგრირებული პოლონეთის მთავრობის საპირწონეს წარმოადგენდა), აშშ-ს და ბრიტანეთის მმართველ წრეებში სსრკ-ს როგორც დასავლეთის მიმართ საფრთხის აღქმა გაიზარდა.
1947 წლის 12 მარტს აშშ-ს პრეზიდენტმა ჰარი ტრუმენმა განაცხადა, რომ აპირებს საბერძნეთს და თურქეთს გაუწიოს სამხედრო და ეკონომიკური დახმარება 400 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობით. ამავე დროს, მან ჩამოაყალიბა აშშ-ს პოლიტიკის ამოცანები, რომელებიც მიზნად ისახავდა დახმარებას ”თავისუფალი ხალხის მიმართ, რომლებიც წინააღმდეგობას უწევენ მათ ქვეყნებში არსებულ ძალაუფლებისთვის მებრძოლ შეიარაღებულ უმცერესობებს და მათ საგარეო მხარდამჭერებს". ამას გარდა, ტრუმენმა აშშ-ს და სსრკ-ს შორის დაწყებული მეტოქეობა განსაზღვრა, როგორც კონფლიქტი დემოკრატიასა და ტოტალიტარიზმს შორის. ასე დაიწყო სსრკ-სა და შეერთებულ შტატებს შორის გადასვლა ომისდროინდელი მოკავშირეობიდან ომისშემდგომი დპირისპირებისკენ.
1948 წლისთვის ამერიკული ჯარების რაოდენობა გერმანიაში შეადგენდა 140 000 ადამიანს. ამავე დროს აშშ-ს დაზვერვის შეფასებით 1948 წლის სექტემბერში, საბჭოთა ჯარების რაოდენობა გერმანიაში და პოლონეთში შეადგენდა 485 000 ადამიანს, ხოლო საბჭოთა ჯარების საერთო რაოდენობა ევროპაში შეადგენდა 1 785 000 ადამიანს.
1949 წლის 4 აპრილს შეიქმნა NATO, ხოლო 1954 წლის ოქტომბერში DDR (გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა) მიიღეს ნატოში და დასავლეთევროპულ კავშირში, რომელშიც შედიოდნენ დასავლეთევროპის ყველა და ნაწილობრივ ცენტრალური ევროპის ქვეყნები. ამ ნაბიჯმა გამოიწვია სსრკ-ს მკვეთრად ნეგატიური რეაქცია, რამაც დაძაბულობა გაზარდა.
მიუხედავად იმისა, რომ ამ დროისთვის სსრკ-ს უკვე გააჩნდა ბირთვული პოტენციალი, აშშ გაცილებით წინ იყო როგორც ბირთვული მუხტების რაოდენობით ისე მათი მატარებელი ბომბდამშენების რაოდენობით. ამ პერიოდში ომის შემთხვევაში ამერიკას პრაქტიკულად შეეძლო მრავლაჯერადი ძლიერი ბირთვული დარტყმების მიყენება საბჭოეთისთვის.. რომელზე საპასუხოდაც ეს უკანასკნელი არ იყო მზად დაახლოებით 15 წლის განმავლობაში...
აქვე სოლონინის საინტერესო ვიდეო:
ნაკურთხია
This post has been edited by RedShark on 14 Jun 2021, 00:05