წინა ნაწილები:
I ნაწილიII ნაწილიIII ნაწილიIV ნაწილითბილისის მეტროპოლიტენი — სწრაფი ტრანზიტის მეტროს სისტემა თბილისში. ამჟამად თბილისის მეტროში 22 სადგურია განლაგებული ორ ხაზზე — დიდუბე-სამგორისა და საბურთალოს ხაზები. ხაზების საერთო სიგრძეა 26,4 კმ. ექსპლუატაციაში შევიდა 1966 წლის 11 იანვარს და მეოთხე მეტროს სისტემა იყო საბჭოთა კავშირში (მოსკოვის, ლენინგრადის და კიევის შემდეგ). ვაგონებს ემსახურება ორი დეპო, „ნაძალადევი“ და „გლდანი“.
მეტროპოლიტენის ხაზები ძირითადად მიწისქვეშაა, გამონაკლის შეადგენს სამკილომეტრიანი მიწის ზედა უბანი რომელიც იწყება ”დიდუბის სადგურიდან და მთავრდება სადგურ ”ელექტროდეპოთი”. მეტროპოლიტენის გამტარუნარიანობა და მისი მოწყობილობები დაპროექტებულია ხუთვაგონიან შემადგენლობებზე 36 წყვილ მატარებელზე საათში. მეტროპოლიტენი მგზავრებს ღებულობს დილის 6 საათიდან ღამის 24 საათამდე.
მეტროპოლიტენის ხელმძღვანელები იყვნენ ნ. ბერიძე, ო. ხიზანიშვილი, ი. მელქაძე, გ. გაბუნია, ა. ახვლედიანი, ზ. კიკალეიშვილი, დ. ალავიძე, ლ.კოპლატაძე.
სქემა (ზოგიერთი სადგურის სახელები მოძველებულია)
სადგურები:ახმეტელი–ვარკეთილის ხაზი (19,6 კმ):
1. ახმეტელის თეატრი (7 იანვარი 1989) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
2. სარაჯიშვილი (7 იანვარი 1989) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
3. გურამიშვილი (16 ნოემბერი 1985) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
4. ღრმაღელე (28 ნოემბერი 1985) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
5. დიდუბე (11 იანვარი 1966) - მიწისზედა ღია
6. გოცირიძე (11 იანვარი 1966) - მიწისზედა ღია
7. ნაძალადევი (11 იანვარი 1966) - მიწისქვეშა ღრმა, პილონური
8. სადგურის მოედანი (11 იანვარი 1966) - მიწისქვეშა ღრმა, პილონური
9. მარჯანიშვილი (11 იანვარი 1966) - მიწისქვეშა ღრმა, პილონური
10. რუსთაველი (11 იანვარი 1966) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
11. თავისუფლების მოედანი (6 ნოემბერი 1967) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
12. ავლაბარი (6 ნოემბერი 1967) - მიწისქვეშა ღრმა, პილონური
13. 300 არაგველი (6 ნოემბერი 1967) - მიწისქვეშა ღრმა, პილონური
14. ისანი (5 მაისი 1971) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
15. სამგორი (5 მაისი 1971) - მიწისქვეშა ზედაპირული, კოლონური
16. ვარკეთილი (9 ნოემბერი 1985) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
საბურთალოს ხაზი (6,8 კმ):
1. სადგურის მოედანი - 2 (15 სექტემბერი 1979) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
2. წერეთელი (15 სექტემბერი 1979) - მიწისქვეშა ღრმა, კოლონური
3. ტექნიკური უნივერსიტეტი (15 სექტემბერი 1979) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
4. სამედიცინო უნივერსიტეტი (15 სექტემბერი 1979) - მიწისქვეშა ზედაპირული, კოლონური
5. დელისი (15 სექტემბერი 1979) - მიწისქვეშა ზედაპირული, ერთთაღოვანი
6. ვაჟა-ფშაველა (2 აპრილი 2000) - მიწისქვეშა ზედაპირული, კოლონური
7. სახელმწიფო უნივერსიტეტი (მშენებარე ) - მიწისქვეშა ღრმა, ერთთაღოვანი
რუსთაველი-ვაზისუბნის ხაზი (5 კმ):
1. რუსთაველი - 2, მიწისქვეშა ღრმა
2. საარბრიუკენის მოედანი, მიწისქვეშა ღრმა
3. ქვემო ელია, მიწისქვეშა ღრმა
4. ზემო ელია, მიწისქვეშა ღრმა
5. ვაზისუბანი, მიწისქვეშა ღრმა
მოძრავი შემადგენლობა:ყველაზე პირველი ვაგონები თბილისის მეტროში იყო Е და Еж ტიპის, გამოშვებული 1965 – 71 წლებში, ამჟამად ყველა ჩამოწერილია და მათი ნახვა გარაჟებად თუ შეიძლება). 1974 – 77 წლებში გამოშვებული Еж3 დიდი ნაწილი მოდერნიზირებულია და მუშაობს, ხოლო ნაწილი ცამოწერილი. მოდერნიზირებულია 1977 წელს გამოშვებული Ем508Т ყველა ვაგონი და მუშაობს შუალედურ ვაგონებად Еж3-თან ერთად. 1979 წელს გამოშვებული Ема502 ვაგონებიდან ყველა ჩამოწერილია გარდა 5 ვაგონისა, რომლიდან 4 მოძრაობს და არის Е-ზე დაწყებული სერიების ერთადერთი არამოდერნიზირებული შემადგენლობა თბილისში. 1986 – 92 წლებში მიღებული 81.717/714 და 81.717.5/714.5 ვაგონების დიდი ნაწილი ექსპლუატაციაშია, მათგან ნაწილი მოდერნიზირებულია.
ქრონოლოგია:1951 29 სექტემბერი - ყოფილი საბჭოთა კავშირის მინისტრთა საბჭოს დადგენილებით მიღებული იყო გადაწყვეტილება თბილისში მეტროპოლიტენის მშენებლობაზე.
1952 იანვარი - იქნა ჩამოყალიბებული თბილისის მეტრომშენის სამმართველო.
1953 - დაიწყო პირველი შახტის მშენებლობა და გადასარბენი გვირაბების აგება.
1957 - მეტროპოლიტენის მშენებლობა იქნა შეჩერებული და დაიწყო სახვადასხვა დანიშნულების გვირაბების მშენებლობა რესპუბლიკის სავადასხვა ტერიტორიებზე (რკინიგზის, ავტოტრანსპორტის, ჰიდროტექნიკური) რისთვისაც მეტრომშენის სამმართველო იქნა გარდაქმნილი თბილგვირაბმშენად.
1959 - განახლდა მეტროპოლიტენის პირველი რიგის მშენებლობა
1962 - შეიქმნა მშენებარე მეტროპოლიტენის დირექცია
1965 8 თებერვალი - მინისტრთა საბჭოს №78 დადგენილებით შეიქმნა თბილისის მეტროპოლიტენის სამმართველო.
1966 11 იანვარი - ექსპლოატაციაში ჩაბარდა პირველი რიგის პირველი უბანი (6,3 კმ) ოთხი სადგურით იყო სადგურ ”დიდუბე”-დან სადგურ ”რუსთაველი”-მდე.
1967 მარტი - იყო ორგანიზებული ორლიანდაგიანი მოძრაობა დიდუბე - ელექტროდეპოს მონაკვეთზე მოტარებელთა მობრუნებით სადგურ ”დიდუბე”-ში.
1967 ნოემბერი - ხაზის 4 კილომეტრით გაგრძელების შემდეგ სადგურ ”300 არაგველი”-მდე შესაძლებელი გახდა შემადგენლობების მობრუნება ხაზის მეორე ბოლოში, მხოლოდ გადასარბენი გვირაბის მაშინდელი სადგურ ”ოქტომბერი”-ს (ამჟამინდერი ”ნაძალადევი”) მშენებლობის დამთავრების შემდეგ შესაძლო გახდა მთელ ტრასაზე ორლიანდაგიანი მოძრაობის გახსნა.
1971 მაისი - 2,5 კილომეტრიანი უბნის ექსპლოატაციაში გაშვებით სადგურ ”სამგორი”-მდე დამთავრდა მეტროპოლიტენის პირველი რიგის მშენებლობა 11 სადგურით 12,3 კილომეტრი ტრასით.
1979 სექტემბერი - ექსპლოატაციაში შევიდა მეტროპოლიტენის მეორე ხაზი 5,8 კილომეტრი სიგრძით, რომელმაც დააკავშირა სადგურის მოედანი საბურთალოს რაიონს. პირველი გადაწყვეტილებით ეს მეორე ხაზი უნდა აშენებულიყო როგორც განშტოება პირველი ხაზისა. მაგრამ მშენებლობის დამთავრების პერიოდში გადაწყდა აშენებულიყო მეორე გადასასვლელი სადგური ”ვაგზალი-2” რომელსაც დასაწყისში არ ექნებოდა დამოუკიდებელი მიწისზემოთა ამოსასვლელი.
1985 ნოემბერი - ერთდროულად იქნა შეყვანილი ექსპლოატაციაში ორი უბანი ერთი 3,4 კილომეტრის ”დიდუბე”-ის სადგურიდან სადგურ ”თემქა”-მდე (ამჟამინდელი ”გურამიშვილი”) და მეორე 2,0 კმ სადგურ ”სამგორი”-დან სადგურ ”ვარკეთილი”-მდე.
1989 იანვარი - სადგურები „სარაჯიშვილი“ და ”ახმეტელის თეატრი”.
2002 - გაშვებული იქნა ექსპლოატაციაში ერთი უბანი ”გოცირიძე-ვაჟა-ფშაველა” 1,2 კილომეტრის სიგრძით ერთმხრივი მოძრაობით.
წინა თემის ძირითადი აღმოჩენები იყო ორი:
1. გაირკვა ბევრი რამ მესამე ხაზის მშენებლობაზე არსებული სიტაციის შესახებ, რომელზეც ადრე მხოლოდ ჭორები დადიოდა. მესამე ხაზზე მოესწრო შემდეგი ობიექტების დაწყება;
რუსთაველი -2 სადგურთან მიმავალი სამშენებლო გვირაბები სადგურის ორივე ბოლოში (ე.წ. ,,პადხადნიაკები“, ზუსტი სიგრძე უცნობია, ჯამში გათხრილია დაახლოებით 300 მეტრამდე. სავარაუდოდ გაჭრილია სადგურის ღერძიც, თუმცა ეს ჯერ კიდევ დადასტურებას საჭიროებს. მშენებლობა ხდებოდა ბურღვითი მეთოდით.
დაწყებული იქნა გადასარბენი გვირაბის მშენებლობა რუსთაველი 2-დან საარბრიუკენის მოედნამდე, რისთვისაც გაითხარა დაახლოებით 100 მეტრამდე სამშენებლო გვირაბი თავისი სათავსოებით და უშუალოდ გადასარბენი გვირაბი 50 მეტრამდე. გადასარბენ გვირაბში ჩარჩა მწყობრიდან გამოსული გვირაბმჭრელი ფარი ტიუბინგების ერექტორით. თავად გვირაბის მშენებლობა ხდებოდა აფეთქების მეთოდით
ნაწილობრივ გათხრილი იყო დახრილი გვირაბი სადგურ საარბრიუკენის მოედანზე, თავად სადგურის მშენებლობაც ამ დახრილი გვირაბიდან უნდა გაგრძელებულიყო, მაგრამ 1992 წელს მშენებლობის შეწყვეტის შემდეგ არსებული გვირაბი დაიტბორა, გასულ წელს კი მისი ზედა ნაწილის ტიუბინგები ამოიღეს და გვირაბი ინერტული მასალით ამოავსეს.
ქვემო ელიის სადგურზე დაწყებული იყო ჰორიზონტალური მიმსვლელი გვირაბის მშენებლობა. გვირაბი 2000-იანი წლების შუამდე კონსერვირებული იყო და წყლის ამოქაჩვა ხდებოდა, ამჟამად ყველა მეტალოკონსტრუქცია, წყლის საქაჩების ჩათვლით დემონტირებულია და გვირაბი სრულიად დატბორილია. მისი სიგრძე უცნობია.
ქვემო და ზემო ელიებს შორის გადასარბენის მშენებლობა უნდა დაწყებულიყო შუა წერტილიდან, რისთვისაც პეტრე-პავლეს სასაფლაოსთან მდებარე ყოფილი სამხედრო ბაზის ტერიტორიაზე დაიწყებული იქნა ვერტიკალური შახტის მშენებლობა. შახტის საპროექტო სიღრმემდე ჩასვლა ვერ მოესწრო, როდესაც მშენებლობა შეწყდა (გაითხარა 20 მეტრამდე). ამჟამად დატბორილია.
სადგური ზემო ელიის (იგივე მეტრომშენის მოედნის) მშენებლობა ერთი ცნობით უნდა დაწყებულიყო მოედანთან ახლოს მდებარე ვერტიკალური შახტიდან, თუმცა ასევე დაწყებული იყო მომავალი სადგურიდან დაახლოებით 450 მეტრში ჰორიზონტალური მიმყვანი გვირაბის მშენებლობა, სავარაუდოდ გრუნტის უფრო სწრაფად და იაფად გამოსატანად სადგურის მეორე ბოლოდან. გაითხარა 8 მეტრამდე ჰორიზონტალური გვირაბი, ხოლო ვერტიკალური შახტის მშენებლობა არ დაწყებულა. დაწყებული იყო მოსამზადებელი სამუშაოები დახრილი გვირაბის დასაწყებად, რისთვისაც შემოღობილი იქნა და დაიწყო სამშენებლო ბაზის მშენებლობა მეტრომშენის მოედანზე, მაგრამ უშუალოდ გვირაბი დაწყება ვერ მოესწრო.
გადასარბენი ყველაზე გრძელი მონაკვეთი მესამე ხაზზე გაითხარა ზემო ელიას და ვაზისუბანს შორის 67-ე შახტიდან: 80 მეტრამდე მიმყვანი გვირაბი, 280 მეტრამდე პირველი გადასარბენი და 50 მეტრი მეორე გადასარბენი გვირაბი. გადასარბენი გვირაბის ნაწილი აგებულია თუჯის, ნაწილი კი ბეტონის ბლოკებით. გვირაბები გათხრილია შახტიდან ვაზისუბნის მიმართულებით.
ვაზისუბნის სადგური მიწის ზედაპირიდან 63 მეტრის სიღრმეზე უნდა ყოფილიყო ყველაზე ღრმა თბილისის მეტროში. გაითხარა მხოლოდ მიმყვანი გვირაბები სადგურის ორივე ბოლოში და დახრილი გვირაბი, რომელსაც 10 მეტრი დააკლდა დასრულებამდე, ამჟამად დახრილი გვირაბი დატბორილია, ხოლო სადგურის მშენებლობა მშრალ კონსერვაციაზე.
2. მას შემდეგ, რაც მოდერატორმა შორის უსათნოესმა ამოიკითხა შაურმის მიმდებარე ტერიტორიაზე გარაჟად გამოყენებული ერთ-ერთი ვაგონის საბორტე ნომერი, საბოლოოდ დადასტურდა თბილისის მეტროში Еж ტიპის ვაგონების ექსპლუატაციის ფაქტი.
ასევე გაირკვა რომ:
თავისუფლების მოედნის მეორე ამოსასვლელი უნდა ყოფილიყო კოლმეურნეობის მოედანზე;
რუსთაველის მეორე ამოსასვლელი უნდა ამოსულიყო რესპუბლიკის მოედნის ქვეშ მდებარე მიწისქვეშა კომპლექსში;
რუსთაველის სადგური ითხრებოდა რედისონის წინ მდებარე შახტიდან, რომელიც შემდეგ გაუქმდა (ამოავსეს თუ გადახურეს ეს ჯერჯერობით უცნობია);
300 არაგველის სადგური გაითხარა ჰორიზონალური შახტიდან, რომელიც ორთაჭალჰესთან იწყება.
სხვა განსაკუთრებით მნიშვნელოვან ინფორმაციას ვერ ვიხსენებ და თუ რამე გამომრჩა, პლზ დაამატეთ
პ.ს. დიდი დიღომის განშტოებას არ ვთვლი სერიოზულ ინფორმაციად და მის შესახებ შეგნებულად არ ვწერ. რაც მალე დაავიწყდებათ ეს ბრწყინვალე იდეა, მით უკეთესი (აჰა, პროვოკაციაც ჩავდე დისკუსიის დასაწყებად
)
This post has been edited by Fabian on 30 Apr 2012, 20:11
Real SAABs don't leak. They just mark their territory.