მესაქონლეობის ფერმა, ხომ არ გაქვთ ვინმეს ბიზნეს გეგმა?

vano22

რეალობა ისაა, რომ კარგი ძროხის დეკეულს არავინ მოგყიდის, თავდ სჭირდებათ. შემდგომ მისი გაუმჯობესება თქვენზეა დამოკიდებული. ოღონდ ესეც სწორად უნდა გაკეთდეს. არასწორად შერჩეული სპერმით შესაძლებელია პირიქით გააუარესო ძროხის და ნახირის გენეტიკა.

აქ კარგი სურათები და ვიდეოები იდება, შეგიძლია იხილოთ:
https://www.facebook.com/pg/GeoDairyAssocia...f=page_internal

ეხლა კი ვფიქრობ კარგი მოსასმენი იქნება თქვენთვის. ცოტა ტვინები დავასვენოთ.
https://www.youtube.com/watch?v=lt-udg9zQSE...vfRvjTc&index=5

vano22
აბა რაავანო ჭკვიანი კაცი ხარ და შენ რო ღორები გყავდა რაც საუკეთესო სადედე გოჭი იყო იმას გაყიდიდი ფული რო არ გაგჭირვეებოდაა? იმათ ფული არ უჭირთ და არ გაყიდიან საუკეთესოს. უბრალოდ იმათი დაბრაკული საქონელი აქ ''სუპერია'' და მაგიტომაც ჩამოგვყავს

merabc
მერაბ ძალიან კარგ თემებს გვთავაზობ. იმედი მაქვს ჩაკრულოც შემოიხედავს ამ თემაში და მხარს აგვიბავს.
ერთი ეგ არის ვისაც ავადმყოფურად აინტერესებს მესაქონლეობის თემა, ნანახი აქვს ისრაელში ყველაზე უფრო წარმატებულ ქვეყანაში მერძევეობაში, როგორ ეფერებიან ფურებს სამ ლაქტაციაში და მერე აღარ ვარგენან საწველად.
იმიტომ რომ ყველაფერს აქვს რესურსი. ადამიანს, რკინას, მანქანას. ასევე მეწველ ფურს.
ლაქტაციაზე 15000 ლიტრ რძეს რომ მოწველიან, მერე ის ძროხები გამოუსადერეგები ხდებიან აგრეგატით წველისთვის. იმიტომ რომ ძუძუები უკვე მიწაზე უდევთ. იქ კი ხელით არავინ და ვერავინ მოწველის. იმიტომ რომ ყველაფერი დროში გაწერილია.
სულ იმას ვამბობ. სანაშენე საქონლის წარმოებაში სახელმწიფო უნდა ჩაერიოს სპეციალისტების სახით და როგორც ისრაელში შექმნეს ბაზა სანაშენა ბუღებისგან და მიიღეს ადგილობრივი საქონლისგან შთამომავლობა და ამის შემდეგ დაიწყეს გადარჩევა უკეთისისა როგორც ბუღის, ისე ფურის. ასე უნდა მოხდეს ჩვენთანაც.
მე ვიცი რომ ახალქალაქის სოფელ კოთელიაში ერთი 10 წლის წინ, ერთ-ერთ ფერმეერთან დაიწყო სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ თანამშრომლობა. ფურები გაანაყოფიერეს ხელოვნურად. შედეგი მიიღეს კარგი, მაგრამ გაგრძელება აღარ ყოფილა.

* * *
ghost471
საქონლის ყიდვას როდის აპირებ? წამოგყვები ყველგან დაგეგმილ წასვლაზე.
მაგრამ შენ ეს ღორის მოვლა არ გეგონოს.
თუ გრძნობ რომ შეგიძლია შეეჭიდო ამ ურთულესს, მაგრამ სწორად დაგეგმილ საქმეს, წარმატებაც გექნება.
იმასაც გეტყვი რომ, თუ რძის გადამუშავებას აპირებ ოფიციალურად, დიდი დანახარჯების გაწევა მოგიწევს. წარმადობიდან გამომდინარე 50000 ლარი მინიმუმი.
იატაკვეშეთში, იცურავე. ახლონ არავინ მოვა სანამ სერიოზულზე პრეტენზიას არ განაცხადებ.

* * *

დაბინძურების და მავნებლების დაგროვების წყარო არ იყოს, არ ხდებოდეს წყლის დაგუბება.
ნედლეულის მიმღებთან მისასვლელი, პერსონალის მისასვლელი და პროდუქციის გაცემის გზა უნდა
იყოს ისეთი, რომელსაც ექნება დახრა, დრენაჟი და მიერთებული იქნება კანალიზაციის სისტემას, რათა
შესაძლებელი იყო.
თავად შენობა, არის აშენებული სპეციალურად ყველის საწარმოსთვის, თუმცა სამწუხაროდ არის
არასწორად დაგეგმარებული. ნედლეულის მიღებისას არ არსებობს ბუფერული ზონა. მიმღები
განთავსებულია მზა პროდუქციის საწყობის კარის გვერდით, რაც ჯვარედინი დაბინძურების
საფრთხეს წარმოქმნის (არსებული მდგომარეობა მოცემული ნახაზზე ქვემოთ). უნდა მოეწყოს მიმღები
ისე, რომ არ შეიქმნას სურსათის უვნებლობის საფრთხე. მიმღების კარი იღება უშუალოდ გარეთ, რაც
მიუღებელია და უნდა არსებობდეს ბუფერი და განცალკევებით. სასურველი პროექტის მოცემულია
ნახაზზე ქვემოთ.
პერსონალს აქვს ცალკე შესასვლელი, სადაც განთავსებულია ტუალეტი და საშხაპე, რომელიც
უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ინდივიდუალური სავენტილაციო სისტემით. არსებობს გასახდელები,
პერსონალის კარადებით. არსებობს მცირე ლაბორატორია და დამხმარე სათავსო, რომლებიც
სათანადოდ უნდა მოეწყოს და დაიტვირთოს. მაგალითად მოეწყოს შესაფუთი მასალის საწყობი.
ლაბორატორიის გვერდით არსებობს ფანჯარა, რომელიც უმჯობესია, რომ ამოშენდეს და ამ ფართის
გამოყენება შესაძლებელია დასალაგებელი ინვენტარის განსანთავსებლად. სასურველი ნახაზი
მოცემულია ქვემოთ.
არ არის ერთმანეთისაგან გამიჯნული მიღება, დასაწყობება, რეცხვა, დამუშავება, შეფუთვა.
სასურველია მიმღები მოეწყოს ცალკე, ხოლო ყველის ფორმების სამრეცხაო უნდა მოეწყოს ისე, რომ
მინიმალური იყოს გაშხეფება, ანუ დამონტაჟდეს დიდი უჟანგავი ნიჟარა. ხოლო რძის მოსატანი
კასრებისათვის შესაძლებელია სამრეცხაო მოეწყოს გარეთ, უვნებლობის მოთხოვნების საკითხების
გათვალისწინებით.
საბოლოო პროდუქტის შენახვა და გაცემა უნდა მოხდეს ჰიგიენის წესების დაცვით. შესანახ ფართში
კედელები, ჭერი და იატაკი უნდა იყოს გული, ადვილად რეცხვადი, არატოქსიკური. პლასტიკატი არ
არის სათანადო მასალა ყველის საწარმოსათვის, რადგან მის უკან ადვილად ხდება ნესტის დაგროვება
და შემდგომში არსებობს სურსათის დაბინძურების შესაძლებლობა.
გაცემის ეტაპისათვის არის ცალკე კარი საწყობიდან, რომელიც პირდაპირ იღება ავტოფარეხსა და
საქვაბესთან. მას არ აქვს თვითჩამკეტი მექანიზმი, თუნდაც სილიკონის ფარდა. აქვს გადახურვა, მაგრამ
გაცემის პროცესი საფრთხეს უქმნის სურსათის უვნებლობას და საწარმოს ჰიგიენურ მდგომარეობას.
შესაბამისად გაცემა უნდა მოხდეს იზოლირებულად, საქვაბე უნდა გაიმიჯნოს, ხოლო გაცემის კარე
აღიჭურვოს ჩამკეტით და სილიკონის ფარდით.
10
არ არის მოწყობილი შესაფუთი მასალის საწყობი, რისთვისაც შესაძლებელია არსებული დამხმარე
ოთახის გამოყენება.
არ არის გამოყოფილი სივრცე ან კარადა სადაც მოხდება დასალაგებელი ინვენტარის შენახვა, რომელიც
შესაძლებელია მოეწყოს ლაბორატორიასთან, როგორც ეს ნაჩვენებია ნახაზზე.
გადამუშავების ზონაში შესვლა ხდება ისე, რომ არ არის მოწყობილი დეზობარიერები, აუცილებელია
მათი განთავსება პერსონალის შესასვლელის, ნედლეულის მისაღებისა და მზა საწყობის შესასვლელის
მხრიდან.
კომპანიაში არსებული დანადგარები და ლითონის დეტალები უნდა იყოს გამართულ მდგომარეობაში,
ჟანგისა და კოროზიის გარეშე, შეღებილი არატოქსიკური, სურსათისათვის დასაშვები საღებავით.
კომპანია რძის გადასაქაჩად გამოიყენებს შავ „შლანგებს“, რაც არ არის სურსათისათვის დასაშვები,
ისინი უნდა შეიცვალოს გამჭვირვალე, „პიშევოი“ შლანგებით ან უმჯობესია უჟანგავი .
ამ ეტაპზე კომპანიაში არ ჩატარებულა დერატიზაციისა და დეზინსექციის სამუშაოები. ეს ძალიან
მნიშვნელოვანია სურსათის უვნებლობის უზრუნველსაყოფად.
კომპანია შემოწმებულ იქნა სურსათის ეროვნული სააგენტოს მიერ და მიიღო შემდეგი სახის
მითითებები და მათი გამოსწორებისათვის გონივრული ვადა.
საწარმოს დაგეგმარებასთან და სანიმუშო ჰიგიენისა და მენეჯმენტის პრაქტიკასთან დაკავშირებული
რეკომენდაციები მოცემულია ქვემოთ.
რეკომენდაცია
ტერიტორია სრულად უნდა შემოიღობოს, რათა დაცულ იქნას უცხო პირებისა და ცხოველების
შეღწევისაგან. არ უნდა დაიშვებოდნენ უცხო პირები ნებართვის გარეშე.
მოპირკეთდეს, რათა იყოს გლუვი და ადვილად რეცხვადი, მოეწყოს დრენაჟები. არ უნდა ხდებოდეს
წყლისა და ნარჩენების დაგროვება. ეს ხელს უწყობს მავნებლების მოზიდვასა და დაბუდებას.
ტერიტორია მოსახერხებელი უნდა იყოს მყარი და თხევადი ნარჩენების გასატანად. ნარჩენების
შესაგროვებლად უნდა მოეწყოს სპეციალური მოედანი, სასურველია სამი მხრიდან შემოღობილი და
გადახურული. რეცხვადი იატაკითა და სათანადო მისასვლელი გზით.
ნედლეულისა და პროდუქციის გადასაზიდი ტრანსპორტის გარეცხვის შემთხვევაში სასურველია
მოეწყოს სამრეცხაო ბოქსი, დაცული ნარეცხი წყლის გაშხეფებისაგან, მიყვანილი დრენაჟის სისტემით.
სასურველია კომპანიამ უზრუნველყოს, რომ ტერიტორიას ჰქონდეს ორი შესასვლელი. ერთი
ნედლეულის მისაღებად, ხოლო მეორე მზა პროდუქციის გასაცემად. ან ეს პროცესები დროში იყოს
გამიჯნული.
11
საწარმოს შენობა და ოთახები
რეკომენდაცია
აუცილებელია სათანადოდ უნდა დაგეგმარდეს ნედლეულის მიღებისა და წარმოებაში გადაცემის
ეტაპი. მოეწყოს ბუფერული ზონები, დერეფნები (მაგალითი მოცემულია ნახაზზე). ამ ეტაპზე რისკის
ქვეშ დგება გადამუშავების ფართის დაცულობა. ყველა გარეთა კარის თავზე უნდა მოეწყოს 1,5-2
მეტრიანი გადახურვა ნალექებისგან დასაცავად.
დამონტაჟდეს ტუალეტსა და საწარმოს ვენტილაცია. პერსონალის სუფთა ზონაში უნდა ხვდებოდეს
სანგამტარის გავლით. არ არის გათვალისწინებული პერსონალის უნიფორმის სამრეცხაო,
დასალაგებელი ინვენტარისა და ქიმიური საშუალებების სათავსოები, შესაფუთი მასალისა და
ეტიკეტების საწყობი.
შენობა უნდა იყოს კაპიტალური, შესაძლებელი უნდა იყოს მისი შემოვლა ყველა მხრიდან და
აუცილებლობის შემთხვევაში შეკეთება. კედლები უნდა იყოს მყარი, ბზარების და ნაპრალების გარეშე,
სახურავი კარგ მდგომარეობაში. ყველა შესასვლელი კარები შენარჩუნებული დაკეტილ
მდგომარეობაში, გადახურული. სასურველია ამისათვის დამონტაჟდეს თვითჩამკეტები.
ყველა მასალა, რომელიც გამოყენებული იქნება სარემონტო სამუშაოებისათვის განხილულ უნდა იქნას
სანიმუშო ჰიგიენის პრაქტიკის მოთხოვნების კუთხით ანუ უნდა იყოს: ადვილად გასაწმენდი,
საჭიროების შემთხვევაში იძლეოდეს დეზინფექციის საშუალებას, იყოს წყალგაუმტარი, შეწოვის
უნარის არ მქონე, დამზადებული არატოქსიკური მასალისაგან. (ამის დასტურად შეძენისას უნდა
მოხდეს სათანადო დოკუმენტაციის მოთხოვნა). ასევე სოკოს, ობის გაჩენის თავიდან აცილებისათვის
სასურველია ყველა ზედაპირი დამუშავდეს სათანადო ქიმიური საშუალებებით. კედლების, იატაკისა
და ჭერის შეერთების კუთხეები უნდა იყოს მომრგვალებული, რაც ხელს უწყობს კარგად რეცხვას.
თუმცა რეცხვის პროცედურა უნდა ტარდებოდეს ადეკვატურად, დატრენინგებული პერსონალის მიერ.
გარედან შემოსასვლელი კარები არ უნდა იღებოდეს პირდაპირ საწარმო ოთახში, უნდა არსებობდეს
გარდამავალი ზონები, დამატებითი კარებები, ტიხრები, სილიკონის ფარდა და ა.შ. კაფელი არ უნდა
იყოს დამტვრეული, ყველა ზედაპირი უნდა იყოს გლუვი და მთლიანი, რათა არ ხდებოდეს ჭუჭყის და
მავნე ორგანიზმების დაგროვება.
სუფთა ზონა (საწარმოს საპროცესო საამქრო) იზოლირებული უნდა იყოს ბინძური ადგილებისაგან
(სამრეცხაო, სან-კვანძი და ა. შ.).
საწარმოს სუფთა ზონაში შეუძლია შესვლა მხოლოდ ავტორიზებულ (დაშვებულ) პერსონალს
შესაბამისი უნიფორმით და ჰიგიენური პროცედურების გავლით.
წარმოებისათვის განკუთვნილი სივრცეები (საწარმოო ხაზები) ისე უნდა იყოს მოწყობილი,
რომ თავიდან იქნას აცილებული ამ სივრცეებს შორის ჯვარედინი დაბინძურება.
პროდუქციის იატაკსა და კედელთან შეხება შეძლებისდაგვარად თავიდან უნდა იქნას
აცილებული. უნდა არსებობდეს გრაფიკული ნახაზი (საწარმოში შესასვლელში, კედელზე)
პერსონალის, ნედლეულის, მზა პროდუქტის გაცემის, ნარჩენების გატანის, გასარეცხი
კონტეინერების მოძრაობის მიმართულებების მინიშნებით, რაც ადასტურებს ჯვარედინი
კონტამინაციის არარსებობას საწარმოს ტექნოლოგიურ პროცესებში.
დაფასოებული და დაუფასოებელი პროდუქტი ერთმანეთისაგან განცალკევებულად უნდა
ინახებოდეს.
12
უცხო პირები არ დაიშვებიან საწარმოს სუფთა ზონებში!
სუფთა ზონის შესასვლელთან დეზოხალიჩის გავლა, ხელების დაბანა-დეზინფიცირება
აუცილებელია. ყოველ სათავსოში ან ყოველ 150 მ2
-ზე უნდა იყოს ერთი ხელსაბანი.
თვალსაჩინო უნდა იყოს, რომ:
 იატაკი სუფთაა, არ შეინიშნება გუბეები;
 არსებობს სადრენაჟო არხები ჩამავალი წყლებისთვის, რომლებიც ადვილად ირეცხება
და კარგი გადინება აქვს. არხების ზედაპირი სწორად არის შერჩეული და სუფთაა.
 სარეცხი რეზინის მილები (ან კერხერის დანადგარი) კარგ მდგომარეობაშია -
კრონშტეინით და ჩამკეტი პისტოლეტით.
 ყველა სათავსოში არსებობს დასუფთავება-დეზინფექციის გრაფიკი და ჩანაწერები
კეთდება სამუშაოს შესრულებისა და მისი კონტროლის შესახებ.
 საწარმოს დანადგარებზე ნადებები და კოროზიული ადგილები არ არის.
ვიზუალურად უნდა დასტურდებოდეს, რომ:
 სათავსოების კუთხეებში და სველ ზონებში ჭუჭყი და ჩაშავებული ადგილები არ
შეინიშნება. კედლის და იატაკის გადაბმის ადგილები მომრგვალებულია და კუთხეები
მაქსიმალურად შემცირებულია.
 ფანჯრის რაფები დახრილია 450
-ით.
 ჭერი მყარია და გლუვი, ადვილად გასარეცხი.
 ნაგვის კონტეინერებში/ვედროებში ჩაფენილია ცელოფანი და ივსება 2/3-მდე. შემდეგ
გააქვთ თავმოკრული დიდ კონტეინერში.
 ყველა სათავსოში (საწყობი, საწარმო) დგას ფერით იდენტიფიცირებული ნარჩენების
კონტეინერი გამოუყენებელი ნარჩენების და ძირს დაგდებული პროდუქტისთვის,
რომელიც საჭირო პერიოდულობით იცლება.
უნდა არსებობდეს საკმარისი ბუნებრივი ან მექანიკური ვენტილაცია, რათა ნედლეული და პროდუქტი
დაცული იქნეს დაობებისა და ლპობისაგან. საწყობებში უნდა კონტროლდებოდეს და აღირიცხებოდეს
ტემპერატურა და ტენიანობა, რომელიც დააკმაყოფილებს პროდუქციის მიმართ მოთხოვნებს. თუ
გამოიყენება მექანიკური ვენტილაცია, ვენტილატორები, აუცილებელია მწერების დამცავი ბადით
უნდა იყოს აღჭურვილი.
პირადი მინის ნივთების: ყავის ჭურჭლის, ბოთლის, ქილის შეტანა საწარმოში პერსონალის მიერ უნდა
იყოს აკრძალული და კონტროლირებული!
იატაკი
ერთიანი, ადვილად რეცხვადი, შეერთების ადგილების გარეშე, დახრით ტრაპისკენ, ბზარების,
ამოტეხილი ადგილების გარეშე, ადვილად უნდა შრებოდეს, სადეზინფექციო ხსნარებს უნდა
უძლებდეს, კედლებს გლუვად, მომრგვალებულად (და არა კუთხით) უნდა უერთდებოდეს.
გადაბმის ადგილი იატაკსა და კედელს შორის მომრგვალებული უნდა იყოს (დაახლ. ბოთლის ძირის
რადიუსით. იატაკის საფარი უნდა იყოს წყალგაუმტარი, არ უნდა სხლტებოდეს და ადვილად უნდა
შეიძლებოდეს მისი გასუფთავება და დეზინფიცირება. როგორც წესი, ამ პირობებს მყარი ბეტონის
13
იატაკი („მოზაიკა“) და ფილები ასრულებენ. საუკეთესო გადაწყვეტაა იყოს ბეტონის იატაკი ლატექსეპოქსიდური
დაფარვით, გლუვი ზედაპირით. მოსაპირკეთებელ მასალას უნდა ჰქონდეს დაშვება
სურსათის წარმოებაში გამოყენებისათვის.
კედელი
გლუვი, ადვილად რეცხვადი, შეწოვის უნარის არმქონე, არატოქსიკური მასალისაგან დამზადებული.
მისაღებია: კაფელის ფილები (გლუვი გადაბმის ადგილებით), „სენდვიჩ“ პანელები, რეცხვადი,
სურსათის საწარმოსათვის განკუთვნილი საღებავით შეღებილი.
გამძლე და მდგრადი უნდა იყოს ქიმიური დეზინფექტანტების მიმართ. კედლებთან და იატაკთან
მომრგვალებული. არ იჟღინთებოდეს და სწრაფად შრებოდეს, ბზარების, ღრეჩოების, ამონატეხების
გარეშე.
კარი და ფანჯრები
უნდა იყოს უჟანგავი ან გალვანიზირებული ფოლადის, ან ხელოვნური მასალისგან. კარები უნდა იყოს
თვითდამკეტი. მეტალოპლასტმასის მასალისაგან დამზადებული კარები დაშვებულია. კოროზიული
ანჯამების, სახელურების გარეშე.
ხის მასალა არ შეიძლება სუფთა ზონების კარებისა და ფანჯრებისათვის.
ჭერი
ღია ფერის და სწორი უნდა იყოს. არ უნდა იქმნებოდეს კონდენსატი. მყარი და ადვილად სარეცხი,
ერთიანი, გადაბმების გარეშე.
ვიზუალურად არ უნდა ჩანდეს:
 კუთხეებში ჭუჭყი;
 დაობებული, დალაქავებული, ადგილები.
დაკიდებული კონსტრუქციები დამონტაჟებული უნდა იყოს იმგვარად, რომ არ მოხდეს სურსათის
დაბინძურება კონდენსატით. სულგუნის და/ან ნადუღის სახარშის თავზე, სადაც ინტენსიურად არის
ორთქლი ცალკე უნდა მოეწყოს გამწოვი.
წყალმომარაგება და კანალიზაცია
რეკომენდაცია
წყალი უნდა შემოწმდეს ეროვნული კანონმდებლობის მოთხოვნებთან შესაბამისობაზე. წყლის
ლაბორატორიული ანალიზი აკრედიტებულ ლაბორატორიაში უნდა კეთდებოდეს 6 თვეში ერთხელ
მაინც. ადგილზე უნდა არსებობდეს ამის დამადასტურებელი დოკუმენტები.
შიდა ხელსაბანები, საწარმოს დრენაჟები, გარე პერიმეტრი, მიერთებული უნდა იყოს საკანალიზაციო
სისტემასთან და უზრუნველყოფილი უნდა იყოს სისტემის სათანადო დაცულობა და მოვლა.
14
მოთხოვნები საგნების, აღჭურვილობისა და მოწყობილობების მიმართ
რეკომენდაცია
აღჭურვილობა უნდა იყოს ქარხნული და/ან სურსათთან შეხებისათვის დასაშვები მასალების.
პერსონალმა უნდა დაიცვას სანიმუშო ჰიგიენის პრაქტიკა. განსაზღვროს დანადგარების რეცხვის
სისტემა, რეცხვის/დეზინფექციის, სიხშირისა და მეთოდების გათვალისწინებით. მოსარეცხი
„შლანგები“ უნდა განთავსდეს კრონშტეინებზე და აღიჭურვოს ჩამკეტი „პისტოლეტით“. სრულად
შეზღუდოს ხის გამოყენება.
კომპანიას აუცილებლად უნდა ჰქონდეს უჟანგავი თაროები ინვენტარის შესანახად. აუცილებელია
პლასტმასის პალეტების შეძენა ან დამზადება ნედლეულისა და მზა პროდუქციის სათანადოდ
დასაწყობებისათვის.
კომპანიას განთავსებული უნდა ჰქონდეს პლასტმასის თერმომეტრები და ფსიქრომეტრები არსებული
რეჟიმების კონტროლისათვის.
საერთაშორისო სტანდარტისა და სურსათის უვნებლობის სანიმუშო პრაქტიკის მოთხოვნების
შესაბამისად, კომპანიაში არსებული მანქანა-დანადგარები უნდა იყოს გამართულ მდგომარეობაში და
გაზომვის უტყუარობისათვის პერიოდულად გადიოდეს კალიბრაციას. საზომი საშუალებების
დაკალიბრების მომსახურების მიღება შესაძლებელია აკრედიტებულ მეტროლოგიურ სამსახურში.
მათი ჩამონათვალის მოძიება შესაძლებელია აკრედიტაციის ცენტრის საიტზე www. gac.gov.ge.
მაგალითად შპს მეტროლოგი www.metrology.ge.
მოთხოვნები სურსათის მიმართ
რეკომენდაცია
უნდა განისაზღვროს შემავალი კონტროლის პარამეტრები. ეს პროცესი უნდა აღიწეროს
დოკუმენტურად და სპეციფიკაციებში.
საწარმო უნდა აღიჭურვოს სათანადო საშუალებებით, რათა მოახდინოს მიღებული ნედლეულის
შემოწმება და აწარმოოს შესაბამისი ჩანაწერები. სულ ცოტა პარტიის რაოდენობა, მოწოდების თარიღი
და დრო, მომწოდებლის ვინაობა, ორგანოლეპტიკური (ფერი, სუნი, გემო) შემოწმების შედეგები, ასევე
სხვა წინასწარ განსაზღვრული პარამეტრები.
პერსონალს გააზრებული უნდა ჰქონდეს პროდუქციის წარმოების ყველა ეტაპზე შესაძლო საფრთხეები
და შესაბამისად დაიცვას: ტემპერატურული, დროითი რეჟიმები, ჰიგიენის წესები.
კომპანიამ ასევე უნდა აკონტროლოს შესაბოლი მასალა და შებოლვის პროცესი, რათა არ წარმოიქმნას
ქიმიური საფრთხე.
დასაწყობება - როგორც ნედლეულის, ასევე საბოლოო პროდუქტის უნდა მოხდეს ჰიგიენის
მოთხოვნების დაცვით. შესაძლებელი უნდა იყოს ვადის კონტროლი, დასაწყობება ხელს უნდა
უწყობდეს მიკვლევადობის პროცესს.
ასევე უნდა შეიქმნას საბოლოო პროდუქტის სტანდარტი ყველა პროდუქტისათვის, სათანადო ეტიკეტი.
უნდა არსებობდეს ჩანაწერები წარმოებული სურსათის შესახებ, მისი მიწოდების თაობაზე სრული
ინფორმაციით.
15
პერიოდულად საჭიროა პროდუქციის დამოუკიდებელ ლაბორატორიაში გაკონტროლება.
ლაბორატორია აკრედიტებული უნდა იყოს სსტ ისო/იეკ 17025:2010-ის მიხედვით.
კომპანიამ პროდუქტის ბაზარზე განთავსებისას უნდა გაითვალისწინოს ეროვნული კანონმდებლობის
მოთხოვნა.
„ეტიკეტზე განთავსებული ინფორმაცია მომხმარებლისთვის უნდა იყოს სრული, გასაგები, შესამჩნევი,
ადვილად წასაკითხი. დაუშვებელია წარწერის გადაფარვა სხვა წარწერით ან ნახატით. ეტიკეტი
შეფუთულ ერთეულს ადვილად არ უნდა სცილდებოდეს. სურსათის დასახელება და შემადგენლობა
განთავსებული უნდა იყოს გამოსაჩენ ადგილას. გამოყენებული ინგრედიენტების ჩამონათვალი
მოცემული უნდა იყოს შესაბამისი სათაურით - "შემადგენლობა". სურსათის ეტიკეტზე განთავსებული
ინფორმაცია უნდა მოიცავდს სურსათის დასახელებას, ინგრედიენტების ჩამონათვალსა
და დამზადების თარიღს.
თუ სურსათში გამოყენებული იქნება საკვებდანამატი, სავალდებულოა მისი "შემადგენლობაში"
მითითება. ხოლო არომატიზატორის გამოყენების შემთხვევაში სავალდებულოა მისი ტიპის -
"ბუნებრივი", "ხელოვნური", "ბუნებრივის იდენტური" მითითება. სურსათის ეტიკეტზე ინფორმაცია
უნდა განთავსდეს ქართულ ენაზე.
დაწვრილებით ეს მოცემულია - საქართველოს სოფლის მეურნეობის მინისტრის 2009 წლის 11
დეკემბერის ბრძანებაში N 2–231 „სურსათის ეტიკეტირებისადმი დამატებითი მოთხოვნების
დამტკიცების შესახებ“.
ტარა, რომლებიც გამოიყენება პროდუქციის დაფასოებისათვის დამზადებული უნდა იყოს ისეთ
საწარმოში, სადაც უზრუნველყოფილია უვნებლობის მოთხოვნები, ტარას თან უნდა ახლდეს
უვნებლობის დამადასტურებელი საბუთი ან ნიშანდება. ეს ხელს შეუწყობს ეროვნული
კანონმდებლობის დაკმაყოფილებას, გაზრდის პროდუქტის საიმედოობას და უვნებლობას. უვნებელი,
ბრენდირებული, სათანადოდ შეფუთული პროდუქტი ადვილად მოიპოვებს ნდობას და გაზრდის მის
მოთხოვნილებას მსხვილი მაღაზიებისა და ქსელებისაგან.
მავნებლებთან ბრძოლის საშუალებები და მეთოდები
რეკომენდაცია
საწარმო დაცულ უნდა იყოს მავნებლების შეღწევისაგან გარედან, ფანჯრებიდან, კარებიდან. კომპანიამ
უნდა განათავსოს ბადეები ყველა ფანჯარაზე, უზრუნველყოს ყველა კარის დაკეტილ მგომარეობაში
ყოფნა, აუცილებლობის შემთხვევაში სილიკონის ფარდები. ჭერში, კედლებში, იატაკში არ უნდა იყოს
ღიობები, საიდანაც შესაძლებელი იქნება მავნებლების შემოღწევა. უნდა განთავსდეს მექანიკური
საშუალებები შიდა პერიმეტრზე - ლამპები, სათაგურები.
უნდა არსებობდეს საწარმოს დეზინსექცია-დერატიზაციის წლიური გეგმა და ხელშეკრულება (უნდა
იყოს ადგილზე) იმ ფირმასთან, ვინც ამ სამუშაოებს ჩაატარებს. გეგმას უნდა ახლდეს საწარმოს
სათავსოების გეგმა - ნახაზი სადერატიზაციო ყუთების ადგილების მინიშნებით (ღია წესით ქიმიკატის
დადება აკრძალულია) და ჩანაწერების ჟურნალით, სადაც ეს სამუშაოები რეგისტრირდება.
სადერატიზაციო საშუალების გამოყენება ხდება მხოლოდ კომპეტენტური პირის მიერ. ქიმიკატი ან
მექანიკური საშუალება თავსდება დახურულ ყუთებში. მისი გაბნევა არ ხდება. დაშვება სურსათის
მწარმოებელი ორგანიზაციისთვის უნდა არსებობდეს დოკუმენტის სახით. ინფორმაცია
გამოყენებული ქიმიური საშუალების, აქტიური ნივთიერების, დოზის, გამოყენებაზე პასუხისმგებელი
პირის, ამ ნივთიერების გამოყენების დაშვების და რეგისტრაციის შესახებ უნდა იყოს ჩანაწერებში.
16
გამოყენებული ქიმიკატის სერტიფიკატი და დაშვება კვების პროდუქტების წარმოებაში მისი
გამოყენების შესახებ აუცილებელი მოთხოვნაა.
ნარჩენები
რეკომენდაცია
საწარმოო ნარჩენების მართვის პროგრამის მიხედვით უნდა განისაზღვროს ნარჩენის კლასიფიკაცია და
საწარმოდან გატანის ინსტრუქცია.
კომპანიის პროდუქტის გადამუშავების შედეგად წარმოქმნილი ნარჩენი, წარმოადგენს მასალას
შემდგომი გამოყენებისათვის ცხოველის საკვებად. შესაბამისად, კომპანიამ უნდა შეიმუშაოს ამ
ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის გეგმა.
საყოფაცხოვრებო ნარჩენების შეგროვებისათვის უნდა გამოიყენებოდეს თავდახურული, ჰერმეტული
ჭურჭელი, რომელიც იქნება ადვილად რეცხვადი და საწარმოს ექნება სათანადო პროცედურა რეცხვის
სიხშირისა და მეთოდების გათვალისწინებით. ნარჩენების გატანა უნდა მოხდეს ნაგვის კონტეინერებში
ჩაფენილი პოლიეთილენის სპეციალური პარკებით, მისი 2/3 შევსებისთანავე. გატანამდე უნდა
ხდებოდეს ცელოფანის თავის მოკვრა და ისე გატანა. მზა პროდუქტის გატანის დროს დაუშვებელია
ნარჩენების მოძრაობა ღია წესით.
ვიზუალური უნდა დასტურდებოდეს - ნარჩენების კონტეინერები არ არის გადავსებული,
ნარჩენებისთვის გამოყენებული კონტეინერების ფერი არის წინასწარ დადგენილი/განსაზღვრული, ან
აქვს წარწერა -„ნარჩენები“.
კომპანიას გაფორმებული უნდა ჰქონდეს ხელშეკრულება ნარჩენების მართვის კომპანიასთან.
ნარჩენები უნდა გროვდებოდეს შესაბამისად: საყოფაცხოვრებო, საწარმოო, ცხოველური, სახიფათო და
ა.შ. საქართველოში ძალაში შევიდა ნარჩენების მართვის კოდექსი. კომპანია სრულად უნდა ფლობდეს
ინფორმაციას ამ კუთხით არსებულ კანონმდებლობაზე და ნარჩენები მართოს შესაბამისად.
მოთხოვნა სადეზინფექციო საშუალებებისა და რეცხვა-დეზინფექციის მიმართ
რეკომენდაცია
საწარმომ უნდა შეიძინოს და გამოიყენოს საკმარისი რაოდენობა დასასუფთავებელი ინვენტარი,
ადვილად რეცხვადი, პლასტმასის, ფერების მიხედვით იდენტიფიცირებული სხვადასხვა
დანიშნულებისამებრ. მოაწყოს მათი შესანახი სათავსო ან კარადა. ასევე უნდა გამოიყენოს მხოლოდ
სურსათის საწარმოებში დასაშვები ქიმიური საშუალებები. დასუფთავების საშუალებები უნდა იყოს
სუფთა, გარეცხილი, დეზინფიცირებული, მშრალი, ინახებოდეს კედელზე დაკიდებულ
მდგომარეობაში, საწარმოდან ცალკე სათავსოში, იზოლირებული პროდუქტისაგან. სწორად შერჩეული
მასალისაგან, არაკოროზიული, ფერით მარკირებული. ხის ცოცხი არ დაიშვება სუფთა ზონაში,
მოსახვეტად გამოიყენება ჯაგრისი, რომელიც ხშირად უნდა იცვალოს.
საწარმოში მოეწყოს ადგილი ან ოთახი, რათა სათანადოდ ინახებოდეს ინვენტარი და სითხეები. მათი
მოხმარება უნდა იყოს აღრიცხული. დალაგების პროცედურის ჩანაწერები უნდა კეთდებოდეს
რუტინულად.
სარეცხი და სადეზინფექციო საშუალებები უნდა ინახებოდეს ცალკე სათავსოში, რომელიც
პასუხისმგებელი პირის მიერ ჩაკეტილი და კონტროლირებულია.
17
შერჩეული და გამოყენებული სადეზინფექციო საშუალებებისათვის უნდა არსებობდეს ჩამონათვალი
და სპეციფიკაციები. დოკუმენტირება ყველა გეგმიური და არაგეგმიური გამოყენების შემთხვევებისა
არის აუცილებელი.
ადამიანისთვის ტოქსიკური დეზინფექტანტის გამოყენებისას საჭიროებისამებრ (MSDS) უნდა
იხმარებოდეს დამცავი აღჭურვილობა: ხელთათმანი, სათვალე, რესპირატორი და სხვა.
სადეზინფექციო ხსნარის დამზადების წესი უნდა იყოს ადგილზე, სადაც ეს ხსნარი მზადდება
პერსონალის მიერ. არ უნდა შეინიშნებოდეს ორიგინალური შეფუთვიდან ქიმიკატის სხვა ტარაში
(ქილა, ბოთლი) გადატანილი რაიმე ინგრედიენტი/მასალა, რომელსაც არ აქვს საჭირო მინიშნება.
ქიმიკატის ცარიელი ტარა ცალკე უნდა გროვდებოდეს და გადიოდეს წარმოებიდან სპეციალური
წესების დაცვით. მისი ხელმეორედ გამოყენების შესაძლებლობა უნდა იყოს აღკვეთილი.
მოთხოვნები სურსათის ტრანსპორტირებისადმი
რეკომენდაცია
კომპანიის უნდა ჰყავდეს ავტოსატრანსპორტო საშუალებები ნედლეულისა და მზა პროდუქციისათვის.
ის უნდა იყოს რეცხვადი, პროდუქტის უვნებლობისათვის შესაბამისი ტემპერატურის შენარჩუნების
საშუალებას იძლეოდეს.
უნდა ხდებოდეს სურსათის გადასაზიდი საშუალების რეცხვისა და დეზინფექციის სამუშაოები,
სათანადო საშუალებებით, ასევე მათი აღრიცხვა. ტრანსპორტი არ უნდა გამოიყენებოდეს სხვა
დანიშნულებისათვის.
მოთხოვნები პერსონალის პირადი ჰიგიენის მიმართ
რეკომენდაცია
აუცილებელია, ტუალეტი და საშხაპე იყოს სათანადო მდგომარეობაში, თავისი სავენტილაციო
სისტემით.
პერსონალი უზრუნველყოფილი უნდა იყოს და მუდმივად უნდა ატარებდეს სათანადო ტანსაცმელს,
ფეხსაცმელსა და თავსაბურავს.
აუცილებელია პერსონალმა გაიაროს სამედიცინო შემოწმება ისეთ დაავადებებზე, როგორიცაა
ეპიდემიური ჰეპატიტი, ტუბერკულიოზი, ასევე უნდა კონტროლდებოდეს ისეთი დაავადებების
სიმპტომები, როგორიცაა: დიარეა, პირღებინება, მაღალი ტემპერატურა, ყელის ტკივილი, ჭრილობები,
ჩირქოვანი გამონადენი, დერმატოლოგიური პრობლემები, ყურიდან/თვალიდან, ცხვირიდან
გამონადენი. ყოველდღიურად ტარდებოდეს ჯანმრთელობის აღრიცხვა.
საწარმო აღჭურვილი უნდა იყოს პირველადი დახმარების საშუალებებით, ჭრილობების დამუშავებისა
და დაცვისათვის („სანტავიკი“, წყალბადის ზეჟანგი, ერთჯერადი ხელთათმანი).
პერსონალის სუფთა ზონის ტანსაცმელით ზონიდან გამოსვლა და ბინძურ ზონაში (ტუალეტი, ეზო,
საწყობი) მოძრაობა აკრძალულია. სუფთა ზონის გამოსასვლელში საკიდზე უნდა დარჩეს პერსონალის
სუფთა ზონის უნიფორმა (ხალათი, თავსაფარი/ქუდი). ხელის დაბანის საშუალებები უნდა იყოს ყველა
საჭირო ადგილას.
18
სასურველია, სუფთა ზონის პერსონალის უნიფორმა იყოს ფერის მიხედვით შერჩეული, რაც
ამარტივებს სუფთა ზონის პერსონალის სწორი მოძრაობის კონტროლს.
სასურველია პერსონალის უნიფორმების რეცხვა მოხდეს ადგილზე. პერსონალის უნიფორმების
სახლში გატანება გასარეცხად არ შეიძლება.
სუფთა ზონის პერსონალის ტანსაცმელი ყოველდღე უნდა სუფთავდებოდეს.
უნდა ტარდებოდეს სათანადო სწავლებები: პირად ჰიგიენასა და ქცევის წესებზე, შრომის
უსაფრთხოებაზე, ქიმიკატების გამოყენებაზე და სხვა. ეს ყველაფერი დოკუმენტირებული უნდა იყოს.
შესასვლელში ვიზიტორისთვის აუცილებელია პროდუქტის დაბინძურებისაგან დამცავი ტანსაცმელის
არსებობა და მისი სწორად გამოყენება (ერთჯერადი ხალათი, ბახილი, ქუდი).
ჩანაწერები
ამ ეტაპზე კომპანია არ აწარმოებს ეროვნული კანონმდებლობისა და სანიმუშო მენეჯმენტის პრაქტიკის
მოთხოვნის შესაბამის ჩანაწერებს.
რეკომენდაცია
აუცილებელია შემუშავდეს და დაინერგოს კომპანიაზე მორგებული ჩანაწერების სისტემა პერსონალის
ჯანმრთელობის კონტროლის, ტემპერატურული რეჟიმების კონტროლის, რეცხვა-დეზინფექციის,
მავნებლებთან ბრძოლის, ნედლეულისა და საბო<

kaxaberski66

ვიცი. შვიცების შემოყვანის პროგრამა იყო. პროექტის მხრიდან ჩართული ვიყავი განაყოფიერების საკითხში. ერთერთი პირველები ვიყავით ვინც ხელოვნურ განაყოფიერებას აკეთებდა.
ყველაფერი ცუდად დამთავრდა.
არვის არ ვქონდა საკმარისი ცოდნა, არც სამინისტროს, არც პროექტს, არც ფერმერს, როგორ მოგვეხდინა იმპორტირება საქონლის, როგორ მოგვეარა და აკლიმატიზაცია გაეარა საქონელს, როგორ მოგვეხდინა სწორად ხელოვნური განაყოფიერება. ნაწილი საქონელის დაიღუპა, განაყოფიერების მაჩენებელი დაბალი იყო. ყველა ერთმანეთს ვაბრალიდით.
მიზეზი კი ცოდნის არარსებობა იყო.

merabc
მერე ბარემ ერთი სპეციალისტიც ჩამოეყვანა სამინისტროს ამ პროექტისთვის. პირველად რო აკეთებდით, ხომ უნდა დაგარიგოს გამოცდილმა ადამიანმა ?

ladusha2

მე არ ვიყავი სამინისტროს წარმომადგენელი, მე ცალკე პროექტში ვმუშაობდი, რომელიც ხელოვნურ განაყოფიერებაზე მუშაობდა.
ასე მარტივად ვერ იტყვი, კომპლექსური საკითხია, რა თქმა უნდა სამინისტრო უნდა ხარჯავდეს ფულს სპეციალისტების მოსაწვევად, მაგრამ მაინც არ ექნება ეფექტი. ამის მთავრი მიზეზი ისაა, რომ ფერმერს ვერ შეაგნებინებ ვერაფერს.

merabc

მთლად მასე არ არის. უნდა გააგებინო რომ შენ მისთვის საჭირო საქმეს აკეთებ და შეიგნებს.
ერთი ეგაა, სულ გონია რომ ფულს არაფერში ახარჯინებენ.

kaxaberski66
ძია 10 სული კი არ უნდა ვიყიდო, 1 სული მინდა რო ვცადო ღორებიც ეგრე 1 სულით დავიწყე საქონელსაც 1 სულს ვიყიდი და ვნახავ რამდენი შემიძლია. არ მგონია რო ვერ გავქაჩო თუ სენ წამეხმარები თეორიულად.

kaxaberski66

მეოე მომენი ისაა, რომ ვერ რისკავს ფულის ჩადებას

გამარჯობა ხალხო.
თუ იცით ვინმემ რამდენად შეიძლება ვიყიდო 1-2 თვის ხბოები. ძუძუდან ახალი მოცილებილები? და სად არის ყველაზე იაფი(რომელ რეგიონში)?

მეგობრეო კორმავოი საქონეს,ხორბალი, სიმინდი,ქერი და კოპტონი რა პროცენტულობით ერევა ერთმანეთში?

ucxo777
1% მარილი
18% სიმინდი
20% ხორბალი
45% ქერი
15% კოპტონი
1% პრემიქსი

kaxaberski66
გაიხარე,მადლობა

როგორ უნდა გავარჩიოთ ივარგებს თუ არაააააა?