ვიმეორებ თხოვნას
აქვე :
წმინდანი
ძვირფასო მკითხველებო!
ახლა ოსაკაში ვიმყოფები და ამიტომ მოგითხრობთ ერთ აქაურ ამბავს.
ძველად ერთი კაცი ცხოვრობდა.ის ქალაქ ოსაკაში ჩამოვიდა,რათა მოსამსახურედ
დამდგარიყო.მისი სრული სახელი უცნობია და რამდენადაც სოფლიდან მოვიდა,რომ
მოსამსახურედ მოწყობილიყო,ამბობენ,მას უბრალოდ გონსკეს ეძახოდნენო.
გონსკ მომსახურეთა დაქირავბის კანტორაში ფარდის მიღმა გავიდა და თხოვნით
მიმართა მოხელეს,გრძლ ჩიბუხს რომ ეწეოდა:
-ბატონო მოხელევ, მინდა წმინდანი გავხდე.მიშოვეთ ისეთი ადგილი,სადაც შევძლებდი
ამ სურვილის ასრულბას.
მოხელე ადგილიდან არ დაძრულა, უხმოდ, გაოგნებული იჯდა.
-ბატონო მოხელე! არ გსმით? მინდა წმინდანი გავხდ და ამიტომ გთხოვთ შესაფერისი
სამსახური მიშოვოთ.
-გულწრფელად ვწუხვარ,- ჩაილაპარაკა მან და ისვ ჩიბუხი გააბოლა.- მაგრამ დსაქმე
იმაშია, რომ ჩვნ კანტორაში ჯერ არავინ შეურაცხიათ წმინდანად.იქნებ სხვას მიმართოთ?
მაგრამ გონსკემ უკმაყოფილო სახით სცადა წინააღმდეგობის გაწევა .
- თქვნ რაღაცას სწორად არ მუბნებით. განა არ იცით, რა წერია თქვნი კანტორის
აბრაზე? განა არ წერია ,,ვაკმაყოფილბთ ნებისმიერი სამსახურით?” რაკი
წერია ,,ნებისმიერი” ეს ნიშნავს, რომ ვალდებული ხართ გაამწესოთ ნებისმიერ სამსახურში,
რომლსაც თქვენგან მოითხოვენ. თუ აბრა მხოლოდ ადამიანბის მოსატყუებლადაა?
მართლაც თუ სქმეს ამ მხვრივ მიმივუდგბით, დავრწმუნდბით რომ გონსკეს
აღშფოთება სამართლიანი იყო.
-არა, ჩვენს აბრაზე სრული სიმართლე წერია,- საჩქაროდ სცადა მოხელემ მისი
დარწმუნება. -და თუ აუცილებლად გსურთ,რომ ასეთი სამსახური გიშოვოთ, სადაც
წმინდანად შეგრაცხავენ, ხვალ შემოიარეთ. ჩვენ კი დღესვე შევეცდებით გავიგოთ, ხომ
არაა ახლოს რაიმე შესაფერისი სამსახური.
როგორმე რომ გაეჭიანურებინა დრო, მოხელემ გონსკეს თხოვნა მიიღო, მაგრამ
საიდან უნდა სცოდნოდა, რომელ სამსახურში შეიძლებოდა წმინდანის ხელობის
შესწავლა? ამიტომ, გაისტუმრა თუ არა გონსკე, მოხელემ მაშინვე გასწია მეზობლად
მცხოვრებ მკურნალთან. უამბო მას თხოვნის შინაარსი და შეშფოთებულმა იკითხა:
- როგორ მოვიქცეთ? ხომ არ იცით, სენსეი, სად უნდა მოეწყოს კაცი, რომ წმინდანობა
ისწავლოს?
ბუნებრივია, ასეთმა კითხვამ, მკურნალიც საგონებელში ჩააგდო. რამდენიმე ხანს
გულხელდაკრეფილი იჯდა და ეზოში მდგარ ფიჭვს მისშტერბოდა. მაგრამ ამ დროს
საუბარში ჩაერია მკურნალის ეშმაკი ცოლი, მეტსახელად ,, ბებერ მელას “ რომ ეძახდნენ:
-ჩვენთან გამოგზავნეთ. ჩვენს სახლში ის ორი-სამი წლის განმავლობაში აუცილებლად
გაიგებს, რაა საჭირო იმისათვის, წმინდანად რომ შერაცხონ, - არწმუნებდა ის მოხელეს.
-რას ამბობთ? - რა კარგი ვქენი, თქვენთან რომ შემოვიარე! უღრმესი მადლობა!
ყოვლთვის ვგრძნობდი, რომ ექიმებს რაღაც გაქვთ საერთო წმინდანებთან.
და უვიცი მოხელე, მდაბალი სალმით წავიდა. მკურნალმა მოჟამული სახით გააცილა
მოხელე და ცოლს ლანძღვა-გინებით მივარდა:
- რა სისულელეები წამოროშე? წარმოიდგინე, რა იქნება, თუ ეს ტეტია აურზაურს ატეხს,
როცა დარწმუნდება, რომ რამდენი წელიც არ უნდა იცხოვროს ჩვენთან, უკვდავების
საიდუმლოებას ვერ გაიგბს?
მაგრამ ცოლი თავის მართლებას არ ფიქრობდა.
- სჯობს, გაჩუმდე, შენისთანა პატიოსანის სულელის ხელში ამ მკაცრ სამყაროში ფინჯან
ბრინჯსაც ვერ იშოვი,- აგდებულად იგერიებდა ქმრის საყვედურებს.
ამრიგად, მეორე დღეს, შეთანხმებისამებრ, სოფლის ყოფილი მცხოვრები გონსკე
მოხელეს თანხლებით გამოცხადდა მკურნალის სახლში. ამჯერად მას გერბებიანი
ჰაორი ეცვა,- ალბათ, ფიქრობდა, რომ სწორედ ას შემოსილი უნდა წახვიდე
გასაცნობად,- და გარეგნობით არაფრით განსხვავდებოდა უბრალო გლეხისაგან. ამას კი,
ეტყობა, არავინ მოლოდა. მკურნალი ისე უყურებდა გონსკეს, თითქოს მის წინ
გადამთიელი ველური მხეცი იდგა.
- ამბობენ, რომ წმინდანობა გსურს. რატომ დაგებადა ასეთი სურვილი?-დაეჭვებულმა
ჰკითხა გონსკეს, თან დაჟინებით დააცქერდა.
- განსაკუთრებული მიზეზი არ მაქვს. უბრალოდ, ვუყურებდი ოსაკას ციხესიმაგრეს
და გავიფიქრე, რომ ისეთი გამოჩნილი ადამიანიც კი, როგორიც ტიოტომი ხიდეოსია,
ბოლოს და ბოლოს კვდება. გამოდის, რომ ადამიანი, როგორი დიდი საქმებიც არ უნდა
ჩაიდინოს, მაინც კვდება.
- მაშ, შენ მზადა ხარ შეასრულო ნბისმიერი სამუშაო, ოღონდ კი წმინდანად
შეგრაცხონ? - მომენტით ისაგრგებლა და საუბარში ჩაერია მკურნალის ეშმაკი ცოლი.
- დიახ, წმინდანად რომ ვიქცე, მზად ვარ ყოველგვარი სამუშაო შევასრულო.
- მაშინ დაიწყე ჩემთან სამსახური ოცი წლის ვადით და უკანასკნელ წელს გასწავლი
წმინდანობის ხელოვნებას.
- რას ამბობთ? ეს რა ბედნირება მეწვია! უღრმესი მადლობა.
- მაგრამ ამ ოცი წლის განმავლობაში კაპიკსაც არ მიიღებ.
- კარგია, კარგი, თანახმა ვარ!
მას შემდეგ გონსკე ოც წელს ემსახურება მკურნალს. წყალი მოჰქონდა.
შეშას ჩეხავდა. სადილს ამზადებდა. სახლს და ეზოს ჰგვიდა. წამლებიან ყუთს
დაათრევდა, როცა მკურნალი სახლიდან გადიოდა. მთელი ამ დროის განმავლობაში
თავისი სამსახურის ასანაზღაურებლად კაპიკიც არ მოუთხოვია. ასეთ მოსამსახურეს
მთელ იაპონიაში ვეერ იშოვიდით.
და აი, ბოლოს გაიარ ოცმა წელმა. გონსკემ, როგორც აქ მოსვლის პირვლ დღეს ,
გერბებიანი ჰაორი ჩაიცვა და იჯახის უფროსსა და დიასახლის წარუდგა. მან მოწიწებით
მადლობა გადაუხადა მათ ყველაფერი იმისათვის , რაც მისთვის გასულ ოცწლეულში
გააკეთს და თქვა:
- ახლა მსურს, რომ პირობის თანახმად, მასწავლოთ წმინდანობის საიდუმლო – ვიყო
უბერებელი და უკვდავი.
გონსკეს თხოვნამ მკურნალი საგონბლში ჩააგდო: არ იცოდა, მოსამსახურესთვის რა
ეპასუხა. ხომ არ შეიძლებოდა, ახლა, მას შემდეგ, რაც გონსკე ოცი წელი უკაპიკოდ
ემსახურა, ეთქვა მისთვის , რომ წმინდანების საიდუმლოების სწავლა მათ არ ძალუძთ.
მკურნალს არაფრი დარჩნოდა, გარდა იმისა, რომ ცივად ეპასუხა:
- მე კი არა, ჩემმა ცოლმა იცის წმინდანად შერაცხვის საიდუმლოება. დაე, მან
გასწავლოს.
თქვა ეს და მკურნალი შებრუნდა.
მაგრამ მის ცოლს წარბიც არ შეუხრია.
- სხვა რა გზაა, გასწავლი წმინდანობის საიდუმლოებას, მაგრამ ვალდბული იქნები,
ზუსტად შეასრულო, რასაც გიბრძანებ, როგორც არ უნდა გეძნელებოდეს. ერთი
ბრძანებაც რომ დაგრჩეს შეუსრულებელი, არა მარტო წმინდანად არ შეგრაცხავენ,
არამედ ვალდებულ იქნები ყოველგვარი საფასურის გარეშე კედევ ოცი წელი
მემსახურო. თუ არა და, საშინელი სასჯელი მოგელის და მოკვდები.
- გისმენთ! ვეცდები ზზუსტად შევასრულო ყველა ბრძანება, როგორი ძნელიც არ უნდა
იყოს.
გახარებული გონსკე ელოდა, რას უბრძანებდა დიასახლისი.
- ეზოში მდგარ ფიჭვზე ადი, - ბრძანა მკურნალის ცოლმა. რა თქმა უნდა, მან არ იცოდა
არავითარი საიდუმლო წმინდანად. შერაცხვისა. უბრალოდ, მას სურდა, გონსკესთვის
დაევალბინა ყვლაზე ძნელი, შესასრულებლად შეუძლებელი ბრძანება და ეიძულებინა
მუქთად ემსახურა კიდევ ოც წელს. მაგრამ გონსკემ გაიგო თუ არა დიასახლისის
სიტყვები, იმწავსე ფიჭვზე აცოცდა.
- მაღლა! კიდევ, კიდევ მაღლა! - ბრძანებას იძლეოდა მკურნალის ცოლი, აივნის
კიდეში იდგა და ხეზე აფოფხებულ გონსკეს გაჰყურებდა.
და აი, გონსკეს გერბებიანი ჰაორი ფრიალებს მაღალი ფიჭვის კენწეროზე.
- გაუშვი მარჯვენა ხელი! გონსკე მთელი ძალით ჩაეჭიდა მარცხენა ხელით მსხვილ
ტოტს და ფრთხილად მოაცილა მარჯვენა ხელი.
- ახლა გაუშვი მარცხენა ხელიც!...
- ე, შეჩერდი! - გაისმა მკურნალის ხმა. - გაუშვებს მარცხენა ხელს თუ არა, ეს ტეტია
მაშინვე მიწაზე დანარცხება. აქ კი ქვებია და უსათუოდ დაიღუპება. - და შეშფოთებული
გამოჩნდა აივანზე.
- სხვის საქმეში ნუ ერევი! მე დამიჯერე... მაშ, მარცხენა ხელი გაუშვი!
მკურნალის ცოლს ეს ს სიტყვები არ დაემთავრებინა, რომ გონსკემ მოიკრიბა მთელი
ძალ-ღონე და მარცხენა ხელიც გაუშვა. რაც არ უნდა იყოს, ძნელი დასაჯერებელია, რომ
ხის კენწეროზე ასული ადამიანი არ ჩამოვარდს, ორივე ხელს თუ გაუშვებს და
მართლაც, იმავე წამს გრბიან ჰაორში გამოწყობილი გონსკეს სხეული მოწყდა ფიჭვის
კენწეროს. მაგრამ, ხეს მოსწყვეტილი გონსკე სრულაც არ ფიქრობდა მიწაზე დაცემას –
სასწაულბრივად ნათელ ცაზე გაირინდა, თითქოს ,,ძიორურის” სპექტაკლის თოჯინააო.
- უსაზღვროდ მადლობელი ვარ, რომ თქვენი ზრუვნით მეც წმინდანთა რიგებში
ჩავირიცხე, - წარმოთქვა გონსკემ ეს სიტყვები, თავაზიანად დაუკრა თავი და მშვიდად
სიარული დაიწყო ლურჯ ცაზე, მიდიოდა სულ უფრო და უფრო შორს, და ბოლოს,
მაღლა ღრუბლებში მიიმალა...
რა მოუვიდათ მკურნალსა და მის ცოლს, არავინ იცის . ფიჭვი კი, მათ ზოში რომ
იზრდებოდა, კიდევ დიდხანს იდგა. ამბობენ, რომ თვით ტაცუგორი იოდოიამ ბრძანა,
გადაერგათ ს უზარმაზარი, ხელს რომ ვერ შემოაწვდენდი, ხე, თავის ბაღში, რათა
დამტკბარიყო მისი სცქერით, როცა თოვლითაა დაფარული.
მარტი, 1922 წ.
რიუნოსკე აკუტაგავა, არ დავივიწყოთ...
