ჩვენი საყვარელი ლექსები, II ნაწილი

გავყვებოდი გაფრენილ ჩიტს,
რომ შეეძლოს დატოვება
ნაფეხურების




(სამაგიეროდ
ფრთების ნაკვალევი
დარჩება სივრცეში.)





აი, ეს ქარი
ჩემი მკვდარი ჩიტის
ნაკვალევია....

და თითქოს ჩრდილები დადიან,
უაზრო წრეწირებს ჰკრავენ,
იქ, სადაც არაფერს სჩადიან,
უბრალოდ ცხოვრებას ჰკლავენ,
იქ, სადაც თენდება არასდროს,
ღამეში ეძებენ გროშებს,
ჰაერი მაინც არ ჩარაზოთ,
ჰაერი, ჰაერი დროზე!

"სულ არ შეგეხები შენ -
მიწას, რომელიც ნამდვილად არსებობ
და არც გედავები.
უბრალოდ არსად ჩავვარდები,
თუ უგზოდ ვივლი, უტერფებოდ.
უბრალოდ სახლიც ყველგან მექნება,
თუ უგზოდ ვივლი, უტერფებოდ.
თუმცა თავსხმაა, ხელს არ ვუშვებ
დედამიწის არც ერთ, არც ერთ ეტლს,
აივნებზე, საძინებლებში და სკვერებში
რაც საბავშვო ეტლებია, ყველა ჩემია.
მხოლოდ აქა ვარ -
მიწის ზემოთ და ეტლებს ირგვლივ
ზეცას კი ვკარგავ - ის უძრავია,
რადგანაც წვიმის გვირისტები - შავი და გამძლე -
გადაატარეს სუყველა ჩიტზე
და ცოცხალი აღარცერთია..."

წუხელის ბიჭი დაბადებულა <<<<<<< ეს ლექსი იქნებ ვინმემ დადოს რა

წუხელის ბიჭი დაბადებულა,
გადაჭარბებად თუ არ ჩამითვლით,
ისეთი ბიჭი დაბადებულა,
დაურქმევიათ თურმე დავითი!
წუხელის ბიჭი დაბადებულა,
დაურქმევიათ იმისთვის – ცოტნე,
შენ – ორგულობავ, აბა გაბედე
და გული ჩვენი ისევე კორტნე.
წუხელის შოთაც დაბადებულა,
დაბადებულა თურმე დემეტრე,
განგებავ, ჩვენი საქართველოსთვის
რა სიხარული გამოიმეტე!
წუხელ ცის კარი ცხრავე გააღო
ყველა გმირმა და თავდადებულმა,
დაბადებულა თურმე ვახტანგი,
წუხელ დემეტრე დაბადებულა.
საქართველოს ცა, ისეც მაღალი,
უფრორე მეტად ამაღლებულა,
დაბადებულა მთვარე-გიორგი,
თურმე ილია დაბადებულა!
წუხელის მტერი –
ერთპირად ჩვენი
მოსპობის მდომი – დადარდებულა;
დაბადებულა თურმე სულხანი,
გრიგოლ ხანძთელი დაბადებულა.
დაბადებულა ბიჭი პაატა.
გათენებულა წუხელის თეთრად:
დაბადებულა სამასი გმირი,
ვით დაიხოცნენ,
ისევე ერთად!


წუხელის გოგოც დაბადებულა,
ცის ნამი, ცისფრად ნაკამკამარი,
ისეთი გოგო დაბადებულა,
დაურქმევიათ თურმე თამარი.
დაბადებულა წუხელის ნინო
და ქეთევანი დაბადებულა.
ის ბნელი ღამე თურმე უეცრად
ღვთიურის ნათლით განათლებულა.
ყველა ზღაპარი – ნაოცნებარი
ახდენილა და გამართლებულა:
დაბადებულა თურმე ნესტანი
და თინათინი დაბადებულა.
და გიხაროდენ!
ქართველთა შორის
ღვიძლ ძმათა ხიდი კვლავ გადებულა
და ერთიანი, ნანატრი დროის,
ქართლი ხელახლა დაბადებულა!

L_e_L_a
+1 ეს ლექსი გვაკლდა მართლაც გვაკლდა

მალე გაზაფხული მოვა
და შენ ყვავილები ქარში,
ალბად გეგონება თოვა
ქოლგას უნებლიედ გაშლი.
ჭრელი აბრეშუმის ჭერი
სად არ წამოგყვება თრთოლვით,
ვიდრე ჩამოდგება ჯერი
სულში უსასრულო თოვის.
რაღაც გარდაუვალს ბავშვი
შენდაუნებურად ხვდები,
ქოლგა გაშავდება მაშინ
როცა გათეთრდება თმები.
მაგრამ გირჩევნია ახლა
ფიქრში ჩაღრმავება უჩვევს,
წაჰყვე მანქანათა ნახნავ
თოვლში გამოხვეულ ქუჩებს.
მალე გაზაფხული მოვა
და შენც ყვავილები ქარში,
ალბად გეგონება თოვა
ქოლგას უნებლიედ გაშლი.
* * *
როდესაც ავდრიან-დარდიანზე,
წერილის მოწერა მოგწყურდება,
გაკეცე, დატოვე მაგიდაზე,
ჩემამდე თავისით მოცურდება.
ნუ მითვლი, თითქოსდა უსათუოდ
მარტვილის საშველი სიკვდილშია,
რომ არ ღირს სიცოცხლე უსასოოდ,
რომ ცალკე დარჩენა სიგიჟეა,
ნუღარ მწერ, ხომ იცი - მარტოობა
მიზიდავს მაგნიტურ არესავით,
შორს გაჭრილ სიტყვაზე ნადირობა
მბოჭავს და არ მიშვებს აღარსაით.
ჯადოსნურ წრეში ვარ მოქცეული,
ვბრუნა და ვწრიალებ ადგილზევე
და შენგან სიცოცხლე ბოძებული
ათას ერთ ღამეში დავიზღვევე.
არ ვამბობ თითქოს და სიახლეა
ამდენ ხანს მარტოკა გამოკეტვა,
პირიქით შინ ჯვარცმა სიგლახეა,
როდესაც ამინდი გამოკეთდა,
მაგრამ რა საშველი გამოვძებნო,
თუ არ მწამსსიძნელის გადადება,
თუ ჩემი კერპია საოცნებო
საქმეზე წინაპრის თავდადება.
და ესეც რომ არა დავიშლები
უდღეურ მედროვის დანახვისას,
რომ ლამობს ქაოსურ დაჟინებით
ჩემს აღგვას, მიწიდან გადახიზვნას.
თუ რამე სიმართლე გესახება,
მის ჭორში თუ რამე სისწორეა,
მაშინ შენც სიწმინდე გელახება,
რამეთუ ერთ სულად გვიცხოვრია.
წერილს ვწერ და ვიცი ალალბედად,
უბრალოდ აროდეს წრიალებდი;
გგონია - თავისით დალაგდება,
დაწკნება საწუთროს წვრილმანები.
ნუ მითვლი, თითქოსდა უსათუოდ
მარტვილის საშველი სიკვდილშია,
რომ არ ღირს სიცოცხლე უსასოოდ,
რომ მარტო დარჩენა სიგიჟეა.

This post has been edited by tinaland on 21 Apr 2010, 00:19

მე შემიძლია მიგატოვო, ისე უბრალოდ,
როგორც ტალღები უსიცოცხლო ვეშაპს რიყავენ,
როგორც ზამთარი ჩვენი ბაღის მოკვლას იბრალებს,
ისე უბრალოდ, როგორც უწინ სხვასთან იყავი.

მე შემიძლია მიგატოვო,ისე მარტივად,
როგორც ორსულ ცას წაეზრდება ღამის მუცელი,
როგორც ნიავი ხეს დახუნძლულ ტოტებს ატკიებს,
ისე მარტივად,როგორც შენ ხარ გამოუცდელი.

მე შემიძლია მიგატოვო ისე უეცრად,
როგორც დაშუბავს ლომის ხახას მარჯვე მასაი,
როგორც ორაგულს მებადური ბადეს მოაცმევს,
ისე უეცრად, როგორც ნადირს ძაღლებს უსევენ.

მე შემიძლია მიგატოვო,ისე საოცრად,
როგორც თებერვლის მინავლული მზე იბადება,
როგორც სენაკში განდეგილი ლოცვას გამოსცრის,
ისე საოცრად, როგორც გულზე ხელის დადება.

.........................
სადღაც ულაყის გულ-მკერდივით ფეთქავს დაირა,
მგონი მთვრალები, ბოლო ხმაზე სადღაც ყვირიან...
მე შემიძლია მიგატოვო ყველანაირად,
მაგრამ არ გტოვებ და ძალიან გასაკვირია!

იგი ოდითვე ენით უთმქელი
მზაკვრობა გახლავთ მაგრამ უტყვია
შურმა გახვეწა დიდი რუსთველი
შურმა ესროლა ილიას ტყვია

ვინ მოსთვლის კიდევ რა ცოდვა აწევს
ეს იცის ზარზმამ ოშკმა ხახულმა
შურის ბრალია რომ სააკაძე
საქართველოში არ დამარხულა

ბოროტებას მის გულში აქვს ბინა
ვინა სთვალოს ეს საქმენი ავი
ერეკლეს ბრძოლა წააგებინა
და არსაკიძეს მოჰკვეთა მკლავი


მმმმმ მერე მახსოვს მაგრამ ბუნდოვნად და არ მინდა დავამახინჯო ეს ულამაზესი და უმართLესი ლექსი .... გავიხსენებ და დავწერ

]მე ვერც შორეულს შენ ვერ გიწოდებ,
მაგრამ ვერც იმ ტოტს ვერ შეგადარებ –
რაც თავი მახსოვს, ჩემს მინებთან რომ იფოთლება
და გაზაფხულზე, ყვავილობის ჟამს,
რომ ვუძარცვავ ანთებულ სხეულს –
რა ვქნა, ახლოა და ცდუნებაც კაცთა სენია!

მიუწვდომელსა და უზომოდ მახლობელს შორის
შენ იწყები
და შენი სუნთქვა აღწევს ჩემამდე,
შენ – ასეთი უცხოცა და ჩვეულებრივიც...

როდესაც მართლა გადავიღალე სასწაულის
და კიდევ რაღაც უსახელოს უაზრო ძებნით,
როდესაც ნელა,
მაგრამ მაინც შევეჩვიე საკუთარ ფიქრებს,
შენ გამოჩნდი, და გვიან მივხვდი,
რომ სწორედ ასეთ გამოჩენას ერქმევა პოვნა
და იმის პოვნა, რაც არასდროს არ გიძებნია,
უკვე მართლაა სასწაული და კიდევ რაღაც –
მიმზიდველი და უსახელო...

და შენ ნელ–ნელა ჩაეტიე ჩემს ოცნებაში,
ჩემს ჩვეულებრივ სიმარტოვეში შემოაღწიე
და ჩასახლდი ყოველ საგანში –
ჩემს ირგვლივ რომ ავსებს სამყაროს,
ოღონდ იმ ერთი გრძნობის თანხლებით,
რომ ესეც მხოლოდ უადგილო წარმოსახვაა!

ამიტომ არ ხარ არც შორეული
და არც ისეთი მახლობელი –
ფიქრებს რომ უნდათ გამოაჩინონ და დამაჯერონ.

სადღაც, ჩემსა და სიჩუმეს შორის
შენ იკარგები
და მერე ისევ გამოდიხარ იდუმალი სარდაფიდან
და მოგაქვს ჩემთან ჩემივე ფიქრი –
რაღაც ახალ სიმართლესთან შეჯერებული...

გთხოვ, დარჩი ასე, – უახლოეს სიშორის ზღვართან,
ნურც ჩემთან მოსვლას დააჩქარებ
და ნურც საერთოდ დაიკარგები.
გთხოვ, დარჩი ასე!
ეს კედლები, ეს მინები, ეს ფოთლები,
ან თუნდაც ჩემი თვალები და ჩემი თითები
მოიცდიან – ისინი უკვე შეეჩვივნენ არგამართლებას.
და შენ კი, თუნდაც ცოტა ხნით მაინც,
ისევ იქ დარჩი, სადაც შენამდე
იყო დიდი სიცარიელე
და ვერასოდეს წარმოვიდგენდი,
რომ იქ რაიმეს პოვნა იყო შესაძლებელი.
გთხოვ, დარჩი ასე და დამეხმარე,
საკუთარ თავში რომ ვიპოვო კითხვის მიზეზი,
რომ ამოვჩხრიკო, ამოვქექო საკუთარი უსასრულობა
და მივაკვლიო იმ ერთადერთ იდუმალ სახელს, –
იმ ერთადერთ სიტყვას ან განცდას, –
ჩემს ფიქრებში საბოლოოდ რომ დაგერქმევა –
ან განა მთელი ჩვენი ცხოვრება მას არ ხმარდება,
რომ სახელები დავარქვათ საგნებს?!
გთხოვ, დარჩი ასე –
მანდა არასდროს არავინ მდგარა!

მაგრამ შენ ისე არ მოგეჩვენოს,
რომ უპატრონო ქოხს დავემსგავსე
და უკითხავად შეუძლიათ შემოსვლა ჩემში.
პირიქით, გეტყვი და გაგიმხელ იმ ერთ სიმართლეს,
რომ თავად ვცდილობ ჩემს სიზმრებში შემოგიტყუო
და სიზმარი ხომ იმ სამყაროს ანარეკლია –
ჩემს თვალებში თავს რომ იყრის
და კითხვებში რომ იძირება...
მე მართლა ვცდილობ ჩემს სიზმრებში შემოგიტყუო,
ოღონდ, როდესაც დაგარქმევ სახელს!
და თუ ეს მაინც ვერ მოვახერხე,
თუკი ვერაფრით შეგიხამე სიტყვა ან განცდა,
ისევ სასწაულს თუ ვუწოდებ იმ გაოცებას,
ასე თავისით, ფიქრისა და ძებნის გარეშე,
რომ დაიბადა არაფრისაგან.
არ დაიჯერებ, მაგრამ მე ახლა
მსიამოვნებს ასეთი განცდაც!
იმიტომ, ალბათ, რომ საძებარი
მხოლოდ საკუთარ თავში ვიგრძენი,
ადრე კი, მუდამ, გარეთ ვეძებდი ყველაფერ იმას,
რაც თურმე ჩემში იწყება და მთავრდება ჩემში –
და ასე ძლიერ ამიტომაც გადავიღალე!

ვფიქრობ... და ზოგჯერ მომეჩვენება,
რომ შენ თანდათან მიახლოვდები...
ან კიდევ, ხდება, დაკარგულად გთვლი და დავტირი
საკუთარ ფიქრებს, როგორც ცხედარს
ან ცხედარივით უსუსურ და უმწეო კითხვებს...
და შენ კი ისევ გაიელვებ მიუწვდომელსა
და უსასრულოდ მახლობელს შორის –
სადაც შენამდე იყო დიდი სიცარიელე
და სადაც მართლა არ მოგელოდი.

წყვდიადიდან რომ გამოაღწევ და ამის მერე
მცირე სინათლეც, არაფერი რომ არ ვთქვათ მზეზე,
თვალებს ცეცხლივით მოედება და ჩამოგკაწრავს
და ძლიერ გიჭირს, რომ მას თვალი კვლავ შეაჩვიო,
მაშინაც, ალბათ, იმასვე იგრძნობ,
რაც ჩემში ამდენ შეკითხვას ბადებს
და რასაც – თუ აქვს კიდეც სახელი –
ვერ მოიძიებ, სანამ წარსულს,
უაზრო და უმიზნო ძებნას საბოლოოდ არ დაივიწყებ
და წყვდიადის ლორწოვან სხეულს
თვალებიდან არ მოირეცხავ.

სინათლესა და სიბნელეს შორის,
თეთრისა და შავის საზღვარზე
შენ გამოჩნდი... და მე კი მართლა
წყვდიადიდან გამოსულივით –
ვიტანჯები, და ჯერ მზერას ვერაფრით გაჩვევ!..

ცხოვრება კი... რაა ცხოვრება!
უნდა იდგე და გაუთავებლად
დღისა და ღამის ჭიდილს უყურო,
თითოეულის გამარჯვება
და დამარცხება უნდა ითვალო
და, რაც ყველაზე საშინელია,
ისინი ისე გაერთნენ ბრძოლით,
საუკუნეთა გადახრასაც ვეღარ ამჩნევენ
და შენ რად გიკვირს, რომ ახლა შენთვის
არც დღეს, არც ღამეს აღარ სცალია!
მაგრამ ეს მაინც მიზეზია –
მიზეზია იმ შეკითხვების,
რომელთაც ასე შეუმჩნევლად –
ფიქრისა და ძებნის გარეშე –
ჩემს ჩვეულებრივ სიმარტოვეში
გამოკვეთეს შენი სიჩუმე...

და იყო კიდევ ერთი სიზმარი:
შემოდგომა დააჩნდა ფოთლებს
და რომ ვიგრძენი, კვდებოდა ბაღი,
მე მოვიტაცე ყვავილები
და ზამთრისაგან გადასარჩენად
ისევ შენში შემოვიტანე
და გვიან მივხვდი,
რომ მათთან ერთად, მეც შენში ჩავრჩი...
მაგრამ ეს მხოლოდ სიზმარი იყო!..
და მაინც, თუკი ჩემს სიზმრებშიც შემოაღწიე,
ვინ იცის, იქნებ მართლა შენში ამოვიკეტე,
ოღონდ არ ვიცი, სამუდამოდ
თუ უახლოეს გაზაფხულამდე –
როდესაც ბაღში ყვავილები დაბრუნდებიან
და როცა ჩემში გამთბარ სიჩუმეს
დრო გააციებს...

მე შემიძლია ვიტირო შენში!
მე შემიძლია შენში ვიყვირო
და ერთი წამით არ მეშინოდეს,
რომ ისევ უკან ჩამომძახებს შენს სახელს ექო.

...სადღაც კი გიჟი შეჰყურებს კედელს,
მერე ნელ–ნელა იხვევს თვალებს
და მთელი ძალით გარბის კედლისკენ
და თან საკუთარ თავსაც აჯერებს,
რომ იქ კედელი აღარ დახვდება –
თუნდაც იმიტომ, რომ გაბედა ეს ყველაფერი
და საკუთარ თავს
ეს ზღაპარი რომ დააჯერა...
და გარბის გიჟი თავგამეტებით
და თან არ სტოვებს ერთი შეკითხვა:
იქნება უკვე გასცდა ბარიერს?
ან იქნებ უკვე გადალახა საკუთარი უსუსურობა?
ჩერდება გიჟი, თვალებს იხსნის
და ძველებურად შეჰყურებს კედელს...
მერე ისევ ხუჭავს თვალებს
და იცინის დარწმუნებული,
რომ მან იმაზე მეტი შესძლო,
ვიდრე უნდოდა, –
რომ შეეშინდა კედელს მისი
და დაიხია თავადვე უკან...
მე კი მოვდივარ თვალახელილი
და ვხედავ, როგორ გიახლოვდები...

ვიცი, ამაოდ ვეძებ შენს სახელს,
რადგან თავად ხარ
ჩემი დაღლილი ფიქრის სახელი!
რა ვქნა, ჩემს მოსვლას არ დაერქმევა ბედისწერა
და ვერც იმას ვერასდროს ვიტყვი,
რომ ჩემი მშვიდი სიმარტოვე ითხოვდა შენს თავს.
საოცარი განცდა ახლავს იმის გაგებას,
რომ ყველაფერი მოხდა შემთხვევით,
რომ არასოდეს არ მიძებნიხარ
და შენს პოვნაში
ჩემს გულს წვლილი არც კი მიუძღვის.
ყველაფერი ხომ ისე მოხდა,
ლამაზ ოცნებას, წარმოდგენებს რომ არ სჩვევიათ
მერე ისევ ხუჭავს თვალებს
და ჩემს თავს რომ სრულიად არ ჰგავს.

...და მე მოვედი!
რას იზამ, თუკი მეც არ ვიცი, რისთვის და როგორ.
მაინც მოვედი!
მოვედი შენთან და ვიწყებ იმით,
რომ გეუბნები:
ეს მე ვარ შენს წინ –
ვისაც ვერაფრით გაუგია
საკუთარი მოსვლის მიზეზი,
ვინც ადგილიც კი ვერ მიგიჩინა
საკუთარ გულში,
ვინც დღესაც ეჭვობს,
რომ ამ მოსვლას აღარ ინანებს,
ვინც, როგორც იქნა, შეეჩვია საკუთარ კითხვებს
და ვინც... მზადაა სიყვარულისთვის!

მე მოვედი,
ეს მე ვარ შენს წინ!

(რატიანი)


გენიალურია
ჩემშია.
მიყვარს.

This post has been edited by frenologi on 21 Apr 2010, 13:56

მე რომ წერა შემეძლოს, ხომ გავკარი გოეთეს,
მე რომ ხატვა შემეძლოს ხომ გავკარი გოგენს,
მაგრამ მაინც ვყვირი, ვყვირი: „დღეს გვჩაგრავენ პოეტებს“,
„პირობები, პირობები, გზა მოგვეცით ლომებს!“



მე ეს მიყვარს

...მეჩვენება რომ მე ვარ ქურდი
და მარადიულ გამოფენის ძველი კედლიდან
მე გავიტაცე სიყვარული, როგორც შედევრი,
და სიცრუეა, რომ ნაქურდალს გემოც მეტი აქვს!..

...ჩემს გაჩენამდე სიყვარული არ არსებობდა
და მე ვიყავი ვინც ეს გრძნობა გამოვიგონე!
და ვბოდავ, ვიცი ბოდვა არის ჩემი სიტყვები
და მომიტევონ შენმა დიდმა, ფართო თვალებმა,
თუ გავაწბილე მათი ხარბი მოუთმენლობა -
მაგრამ ბოდვასაც ხომ სჭირდება კლასიკოსები!..

და ან მითხარით იმ ღირსეულ პერსონებიდან,
რომელთა ჩემთან შედარებაც უხერხულია,
ვის ჰყოფნის ძალა - დაიგუბონ სულში სიგიჟე,
როცა საკუთარ სიყვარულზე გეშს აიღებენ.

რა ქნას ცხოვრებამ- ის საკუთარ საქმეს აკეთებს
და არც ისეთი მოკლე არის, ჩვენ რომ ვაბრალებთ
და რა ქნას, როგორც დაევალა, ისე გვექცევა:
დროის პრიზმაში ვით ფოტო-ფირს ისე გვამჟღავნებს...

მინდა ვიყოთ ერთად
სოფელში და წვიმდეს,
შემოჩვეულ სევდას
წვიმის ღვარი შლიდეს,
იფარავდეს შინდი
შეციებულ ჩიტებს
და შენ ჩემი დიდი
სიყვარული გჭირდეს.
გიკითხავდე ლექსებს,
არა ვგავდეთ დიდებს,
გიკოცნიდე დიდხანს
საფერებელ თითებს.
მთელი ღამე მშვიდი,
თბილი წვიმით წვიმდეს
და შენ ჩემი დიდი
სიყვარული გჭირდეს...
: ( : ( : (

იყოს ფერები ძოწეულის ამ გაზაფხულთა
ცეცხლის ზარებით ჩამორეკეთ ჩემი წარსული
ვინ ეძიებდა აქ ჩემსავით მარადის ყვავილს
თითქოს ვიღაცა ციმციმებდა ახლოს სულ ახლოს
ვერრა შევბედე სინანულის თქმა ვერ შევძელი
იყოს ფერები ძოწეულის ამ გაზაფხულთა
იყოს ზეციდან ჩამოსული ფერი ენძელის

ჩემი მისტერია მშვიდი ზღვისფერია,
შენი თმისფერია უხილავი ბგერა,
შენთვის მომიძღვნია ფერთა იმპერია,
გთხოვ, რომ ჩაიბარო ჩემი ბედისწრა.

ვწერო აღარ მინდა, სიტყვით დავიღალე,
ამ ლექსს იმიტომ ვწერ, რომ შენ გელოდები,
სადაც ჰაერია რბილი, გამჭვირვალე,
სადაც სიჩუმეა ფერად მდელოების.

ნახუცრიშვილი