ორივეს მადლობა მოკითხვისათვის
მწიფეს ესროდნენ და მკვახე ცვიოდაო, ხომ გაგიგონიათ? ეგრეა მიქელობანა.
ვინ ვის მიასწრებს საბოლოო “ატაში” წასვლას, არავინ იცის.
ერთი კარგი საიტი ვიპოვე, რაც გინდა, როცა გინდა დადე, თვითონ ალაგებს და აწესრიგებს.
იქ ვყრი, რასაც ვპოულობ ჩემსას ინტერნეტში გაბნეულს.
მართალი გითხრათ, ეს გვერდი ჩემთვის მთლიანად აზრსაც დაკარგა ვდა, იქ ილუსტრაციებიც რომ იდებოდეს.
ეს ახალი ნაპოვნი მაქვს
#ლექსები
ნინო დარბაისელი
ებანი
იცი, რა როგორ უნდა ხდებოდეს?!
- ვინც გესიზმრება,
სწორედ იმ დროს იმასაც უნდა ესიზმრებოდე…
კარგი, თუ არ დაესიზმრები,
წარმოსახვაში გხედავდეს მაინც..
წარმოსახვაში თუ არ გხედავს,
ვიღაცასთან გახსენებდეს,
თუ არ გახსენებს,
მაშინ შენზე ფიქრობდეს მაინც…
კარგი, შენზე თუ არ იფიქრებს,
ახსოვდე მაინც.
გამოვიდოდა,
რომ ყოველღამ სიზმარში მხედავ,
ან მუდმივად წარმომისახავ,
ვინმესთან მუდამ მახსენებ და
სულ ჩემზე ფიქრობ,
ან სულ გახსოვარ.
საიდან ისმის,
რაა ეს ბანი,
ან სიმგამწყდარი რაა ებანი,
ან უპასუხო ასე ვნებანი,
ან ეს მუდმივი,
ეს ცალმხრივი დასიზმრებანი!
* * *
ნინო დარბაისელი
დუელი
მიეცით პოეტს ნება, დარჩეს ადამიანად,
ნუ არგებთ სქემებს, რაკი შექმნა შედევრი იგი.
ცხოვრება - სხვათა წესით - მისთვის სანდომია რად?
რატომ დაიცვას სასურველი სხვისთვის წესრიგი,
მაგრამ რა გზაა, თუ კანონობს ქვეყნად - კანონი!
არ დაელევა კანონს კაცთა საკანკალონი.
როგორ გამოდის, გსურდეს ბედი ხელთ აიტატო,
თან ყოფას ერგო, კნეინებმა თქვან, “აი, ტატო!”
ანუ პოეტი შავი ბედის გამო რომ ჩივი
საზღვრისკენ მქროლი, თან მორჩილი იყო მორჩივით.
ამბობენ, თურმე ჩვენს ნიკოლოზს უყვარდა ჯახი,
და არა მხოლოდ სასეირნო იგი ყაბახი.
დისკომიბნედილ მთვარეს როდი ასცქერდა მარად,
ცხოვრება სურდა მას გრძნობათა გზაშესაყარად,
წვერს ეწვდებოდა, არ სურდა ხილი მას ძირნაყარად.
ამასობაში ბედისწერა გაუხდა ყარად.
თავადი იყო, არა ვინმე ქოხელ-ღრუელი,
მწარედ მოხუმრე, ბასრი, ნაღდი პანტაგრუელი,
ასეთისაგან - გამოსაცნობ ქცევას - ნუ ელი!
მერანს უწერდა?! ჯერ მოუწყო ბიძას დუელი.
პოეტის ტანჯვა თუ ზოგისათვის - მხოლოდ ჰობია,
მას - ყოფა თვისი, გაუვალი, თავს დამხობია.
როსტომისავით ჩვენში პოეტს ვინ
მიმხრობია,
ეს ყველაფერი სულ იმისი მონათხრობია…
ილიკოს როცა საბოლოოდ აჭამა შიში,
შედგა დუელი, დამიზნებით თოფიც გავარდა,
ტატო “ნასროლზე” ძირს დავარდა, რაწამს მივარდა
რა ვქენიო, როგორ მიყვარდა
ან ძე დისწული ვინ მივისო მე, ტატოს გარდა!
შეირხა ტატო, მოთამაშის გაცოცხლდა ჯიში,
(ასეთი იყო, ცელქობაშიც არავის ჰგავდა):
“-არ შემიჭამოთ, ჯიბეში რომ მიდევს ქიშმიში” -
ეს ხომ ნამდვილად შამათია, აბა, რის ქიში!
საკმარისია,
მორჩა სცენა,
დაუშვით ფარდა!
* * *
#ლექსები
ნინო დარბაისელი
სიყვარულისა. ქოთნის ლობიო
1.
განა რა უნდა არმოსული კაცის სიყვარულს.
იქნებ გამოდგეს ეს სიყვარული მარადიულიც,
ისე, დროითი ამბავია -
ქალწულობის ხანა უყვარს და
სულ პირობითი კილოებია:
ბედს რომ ენდომა და ერთად რომ ვყოფილიყავით.
ის ნაბიჯი რომ არ გადაედგა,
მეც რომ სულ ცოტა დამეცადა,
რამე მეცადა…
ყოველ შეხვედრას და არშეხვედრას შემოახვევ მითის საბურველს,
ყოველი სიტყვა - მისეული,
მით უფრო რამე სიტყვა - ნაწყვეტი,
თუნდ უბრალოდ, შორისდებული -
შენს არსებაში ჟღერადობით უსასრულოდ ნატრიალები -
არც არასოდეს გაგიცვდება, გაგიხუნდება; სულ თან გაგყვება,
იმის მერე ასი კაციც რომ მოილიო.
კალამიც გიჭრის?
სიტყვაც გიჭრის?
გამოთქვი!
წერე!
ყველა თავისას გაიხსენებს,
თვითონ მოირგებს,
წერე გულისამაჩუყებლად!
2.
განა რა უნდა ან წასული კაცის სიყვარულს!
- სიმარტოვეში გულიანად წაიწირპლები…
“დღეიდან დავრჩეთ მეგობრებადო”?!
განა არ იცი,
რომ არ არსებობს სიტყვა, ამაზე ფარისევლური?! -
თავდაზღვევა და პირობის გზით უვნებელყოფა,
სულ მეგობრობის ყალბი სახელით,
მაგრამ სხვა რაღა დაგრჩენია,
რა ვქნა, საერთო გასაზრდელი გვაკავშირებსო,
რაო?
ლოგინი?
ლოგინი ისე მალე ცვდება და მალე ცივდება.
კვალს - შხაპი რეცხავს.
დროს წამოჰკიდებ სხვა დანარჩენს, მიჩვეულია.
სხვა გზაც არსებობს,
მოჩვენებითად უფრო ადვილი,
თუმც დროებითი შვებისმომტანი:
კეთილი როლი - მთლიანად შენთვის დაიტოვო,
ხოლო ყოველი საშინელება მას მიაწერო:
რომ უგულოა,
უგრძნობი და დაუნახავი,
უსაქციელო და უსაქმური,
დიდ საქმესაც რომ ეჭიდებოდეს.
წასულის ხატი -
შენი წილი ხომ შენ გეკუთვნის და ყოველ ჯერზე მომთმენია,
ყველაფერს იტანს.
წერა ამაზეც შეიძლება და ჩვენში რომ ვთქვათ,
განა ქალური პოეზია სხვა რამეზეა?
წერე,
სიმღვრიე ვიდრე დაწდება,
გული სასხვისოდ დალაგდება,
დაიწმინდება!
ფსიქოანალიზს,
მის გარიჟრაჟს თუ გავიხსენებთ,
შენ უნდა სცადო - მთელი წარსული ნეგატივის მის არსებაზე პროექცირება,
შენი ფსიქიკა რომ გამოიხსნა…
მაგრამ ერთია - ქვეცნობიერი - არავის ნებას თავს ვერ მოიხვევს,
ყველაფერს კარგად შეგინახავს და ამოგიყრის მარჯვე დროისთვის.
სულ რომ არ ელი,
მაგრამ ისეთ დასახიჩრებულს, -
შენივე თავი შეგეზარება.
წერა ამაზეც გამოგივა,
მსხვერპლის სიტყვები გულგრილად როდი მოისმინება.
ყველა თავისას გაიხსენებს,
თვითონ მოირგებს.
3.
მკვდარი კაცისა?
სიყვარული?! -
აი, ეგ ხომ სულ ადვილია.
მონოლოგია, რამეს იტყვი და ყოველი სიტყვა გმინვას ამოსდევს!
რას არ იხილავს მგლოვიარე წარმოსახვა ცხადშიც, სიზმარშიც.
ცუდს - რომაული წესისამებრ, სულ დაივიწყებ,
კარგს - წვეთს - გარდაქმნი ოკეანედ,
არც არაფერი გაგემტყუნება,
ჭირისუფლურ მონატრებას ეგრე სცოდნია?!
ის - რაღას შეცვლის ან რამეს როგორ გააპროტესტებს!
პოეზიაც ხომ წასულებზე ან არც არასდროს მოსულებზე - კარგად გამოდის.
პოეზიას ხომ დასაბამიდან მუდამ იზიდავს სიყვარულის გამოუვალი ვითარებანი.
4.
საქმე ისაა,
ცოცხალი და გვერდით მყოფი
კაცი გიყვარდეს,
კაცობრიობის სიყვარულზე ძნელი - ესაა.
უნდა გაუძლო,
იმისი ყოფა რეალურზე რეალური აიტანო და გადაიტანო,
საპარსებით და საჩიჩქნებით,
თანამდევი მისი სუნებით,
ხმებით,
შეხებებით.
კაცს კი არა და
ადამიანი ყოფაში ზოგჯერ საკუთარ თავსაც ვერ აიტან,
წარმოსახვები რომ არ გშველოდეს.
ყოფიერება - ასე თუ ისე ადვილია, ყოფაა ძნელი,
თუმცა კი, ქოთნის ლობიოსავით ყველანაირ წარმოსახულ საკმაზს აიტანს,
პირის გემოს უნდა მიენდო და
სულ იფრთხილო,
რომ ძალიანაც არ გაგიმწარდეს,
ან გართულმა გადაამლაშო,
ამიტომაც მარილი - ბოლოს!
დანარჩენი - გემოვნებაა,
რას, რამდენსა და როგორ შეურევ,
რასაც უზამ და რასაც უზამდი
და მერე შუშე დაბალ ცეცხლზე დაუსრულებლად,
ოღონდ მუდმივად თვალი გეჭიროს!
5
მე კაცისა ვთქვი,
ქალის ამბავიც იგივეა,
დაე, მკითხველმა თვითონ მოირგოს და სულ ახსოვდეს,
ყოფა - ლობიოს ქოთანია,
სულ მოთუხთუხე,
უნდა აზავო წარმოსახვებით და
დაუზავდე!
პოეზია კი ვერ შეიქმნება,
თუკი ყოფით ხარ კმაყოფილი,
ან ვინ მოგისმენს,
თავისი - ვინ რა გაიხსენოს,
ყველას თავი გასჭირვებია,
თავი ყულფში აქვს გაყოფილი;
რომ მოგისმინონ,
ჯერ უნდა გახდეს ყოფა - ყოფილი.
* * *
#ლექსები
მიხარია ძეგლის ამბავი. ერეკლეზე კიდევ მაქვს ლექსები. თუ ვიპოვე, დავამატებ
ნინო დარბაისელი
პატარა კახი
წკიპზე შემდგარი გველის ჩახმახი,
ჭირი მრავალი - ჩვენზეა ახი!
ოციათასი კაცი, ჩარდახი
იდგა, ესვენა პატარა კახი...
სასახლეს - თავი ჰქონდა ახდილი,
გმინავდა ერი ომგადახდილი,
გვემა და ზარი იდგა ნამდვილი
და ცახცახებდა თალხი მანდილი.
კრწანისის ჯავრმა ბერი დაღარა,
ჭაღარა მიწყივ ბრძოლამ დაღალა,
ვეღარ გაუწვდა დავლა და ღალა,
არც მეომარი ჰყავდა აღარა.
ხუთიათასიც რომ ვერ შეყარა!
დახოცილები - ველად ეყარა.
რარიგად ბრუნავს ცხოვრების ჩარხი!
ერთად მეფობდნენ თოვლი და თალხი,
თვემდე ესვენა ის დასამარხი
და ოთხჯერ მეტი გლოვობდა ხალხი.
რით მივაყუჩო ახლა რაციო!
(რაციო, გული არ გააციო!)
- რომ დაეძახათ,,ქუდზე კაციო!”
გინდათ, დამიდეთ სანაძლეო და
ოცი ათასი გაიბნეოდა.
,, მხდალი არა ღირს დასაბადადო?!”
გაგვიგონია. გვაქვს გამოცდილი:
სხვაა - სიკვდილად თავი გადადო,
სხვა - სხვისი, თუნდაც მეფის სიკვდილი.
გულში ცრემლები რაღად გროვდება,
თუ ცოდნა ესე, გულგასაგმირი
სამარადისოდ გვამახსოვრდება,
როგორღა ჩნდება ამქვეყნად გმირი!
- - -
ნინო დარბაისელი
ივერიული
დავდივარ დედამიწაზე მეც ერთი
მრავალთაგანი,
სასახლეები, მღვიმენი, ატრიუმები, ბაგანი
შემოვიარე, დავზომე რისი სიგრძე და რა განი,
ბევრიც გავიგე, ვიამბე ლეგენდანი და საგანი.
აღვირით ბედი მიჭირავს, ოდესღაც ჩემგან ნაგანი,
მეც რომ მრავალჯერ მანატრა თოკი, აბი თუ ნაგანი;
ვინ რა გაიგოს, რაღაა ჩემი მოწყენის საგანი!
თავზევით - ზეცის თაღები,
წინ ოკეანე - მღელავი,
ქვიშას - ასველებს ტალღები,
მე - სევდა მოუხელავი:
- იცით, შორს ერთი მუხაა,
მუმლიც მრავალჯერ ეხვია,
საუკუნეებს გაუძლო,
არც ასცდენია მეხია,
ყოველი ზედ დასტეხია,
ზეცაც - თავს ჩამოეხია.
ვერაფერს გაუტეხია,
ფესვებით გულს ჩაგრეხია.
მუხასთან, ზემოთ, გალავნით გარშემორტყმული ეზოა,
ქართველს იქ, შიგნით ეგულვის, თუ რამ საუკეთესოა.
ერთი პატარა სახლია - პატარა საძინებლითა,
თურმე დარბაზად უხმობდნენ,
მე გული შემომეფლითა.
იქ დაიბადა ერეკლე და იქვე აღესრულაო,
იმდენი აჩნდა ნახმლევი,
იმდენჯერ დაისრულაო,
თქვეს, “ტანი ნაიარევით დაფარულ აქუნდა სრულაო”.
გზას მიუყვება ყარიბი, თავს ნაღვლიანად ხრისაო,
ვერ გაუგია ამბავი საწუთროს სიოხრისაო,
ზოგს სხვისა ძირზე ახარებს, ზოგს - ძირით ამოთხრისაო.
სად წაიყვანო სადაურს? - ფიქრობს ივერთა მხრისაო.
შორით ეგულვის მამული, გულს დარდი დაუხრისაო,
იტყვის, რაც არის, ეს არის, ტყვიას ვინ დაიხლისაო!
წარსულის ტკივილს დაჯაბნის ლოდინი სიახლისაო.
ოკეანესაც გასწვდება ყივილი ამ სისხლისაო:
- მომაგონდები თელავო,
ჟამთაგან გაუთელავო,
გულით - ვეებერთელავო,
სიპატარავევ - დიადი
ერეკლეს სასახლისაო!
- - - -
ნინო დარბაისელი
დიდი საგანი
სისხლის, ოფლის და ცრემლის
თავსხმაში,
გადაღებას რომ არ უჩანს პირი,
როცა მამები მიდიან და იგვიანებენ,
ან აღარასდროს ბრუნდებიან,
გზაზე მიმავალ დედაბერს როცა ვიღაცეები დაუხვდებიან და გასართობად ნამუსს ახდიან
და ზედ არც-კი წააფარებენ;
როცა დედები ექიმბაშებთან მიდიან და წამობზეკილ მუცელს იშლიან,
გაჩენილებს კი შიშის ზაფრვით უცქერენ და დაძინებულს ფეხაკრეფით შუბლზე კოცნიან,
გაღვიძებულზე მოფერებამ არ გაგვირყვნას და გაგვიჩვილოსო,
დრო არის მაშინ!
ზუსტი დრო არის ქვეყნისთვის თავგანწირულთა,
ქვეყნისთვის მკვდართა ანუ
ქვეყნისთვის მარადცოცხალთა
გამოსაჩენად.
გმირების დროა!
იქნებ გგონიათ, ამქვეყნად ვინმე,
ვინც გმირად ვიცით,
მართლა ცდილობდა,
ემზადებოდა გმირობისათვის?
ასეთი - ერთი გეხსომებათ -
სახემწუხარე ის რაინდი,
სანჩოთი და დულცინეათი,
ცრემლიანს რომ გიცინიათ, მუცლის პრესის ატკიებამე.
სხვაფრივ კი აბა,
რახანი არის
თავქვე ჰკიდია მოწყენილი -
გმირის დამბადი დიდი საგანი
და ვინც ძალიან ემზადება,
ამ მზადებაში ყოფასაც გალევს,
წავა იმქვეყნად
აქ - გმირობაჩაუდენელი.
გმირულად მკვდარი - განა ყველა გმირად იქცევა?
ეს - სხვა რამეა,
ეს - დაკვეთაა ერის,
ხალხის,
ხელისუფლების…
უნდა დასჭირდეს შენი ნათელი მაგალითი,
უნდა მოუნდეს ვინმე ძლიერს,
ვინმე ღონიერს და შორსმჭვრეტელს…
გახსოვთ კრეონტი?
ანტიგონე არ გაგახსენდათ?
და განა ბევრი განასხვავებს გმირულად მკვდარს და გმირულად ცოცხალს!
იქნებ ცოცხალი მეტობს კიდეც,
რადგან სიკვდილი - მაინც აქტია ერთჯერადი,
ხოლო სიცოცხლე პროცესია,
ანუ აქტთა უსასრულო ერთობლობა,
რომლის ბოლოშიც სიკვდილია გარდაუვალი.
გმირების დროა!
და არა მხოლოდ განსაცდელი დაუგეგმავი,
მშვიდი დროებიც ბადებენ გმირებს,
ოღონდ ესაა,
ჭანგმოდებულად
უსუქდებათ კაცი გმირად დაბადებული,
წყლის ბიდონივით მოჯაყჯაყე ღიპს რომ ძლივს-ღა მიეზიდება,
ღაბაბი ნიკაპს რომ უჭედავს,
კისერი გვერდზე თუ მიიბრუნა.
უქმად ჩამოჰლევს სიცოცხლეს და
უქმადაც კვდება და არავისაც არ უკვდება,
გარდა იმისა,
ვინც პირადად ეხუტებოდა.
ყოველი გმირი - არშემდგარი -
თავსა უკვდება, თავისიანს;
მხოლოდ მცირედი მცირეთა შორის - ერს მოუკვდება,
რომ ნედლი სისხლით დაარწყულოს,
მარადიულად მწყურვალე იგი!
დაბერებული პატარა კახი - ნახანჯლარი, წყალმანკიანი,
ვისღა მოუკვდა?!
რაა სიკვდილი, ცხელი გული თუ გაცივდება,
მირონის მადლი სვეტად თუკი არ ადის ცაში,
ანდა გოდება თუ მიწიდან ცამდე არ ადის?!
მხცოვანი კახი ერსა თვისა მოუკვდა მაშინ,
მოუკვდა, ანუ საქართველოსთვის ცოცხლობს მარადის!
გმირების დროა!
დროა გმირების,
მტერთა გულის გასაგმირების!
მაგრამ გამოჩნდა, აბა, სადმე იმ გმირთაგანი? -
თავჩაქინდრულა გმირის დამბადი დიდი საგანი.
* * *
# ლექსები
ნინო დარბაისელი
შემოდგომური სიტყვანაწყვეტი
გაშიშვლებული დგანან ჭადრები,
ხარ მოწყენილი, მოიჩადრები.
ყველა ფოთოლი -
ხელისგულია, მაგრამ მკითხავი არ ჩანს.
წვიმს განუწყვეტლივ, დღეა მეათე,
,,ვხავსდები” - ზეცა დაამუნათე.
მზე მოასირმებს დუნე ოქროთი ამ - შემოდგომურ ფარჩას,
თუ გამოვიდა. ჯერ კი სადაა?
ისევ ცადაა, მაგრამ ღრუბლებში,
ტყვიის ღრუბლებში აირია და გამოუღწევად ჩარჩა.
მიდიხარ? წასვლა ნებაა შენი.
მოვლენ თუ წავლენ მოთამაშენი,
სულიერისთვის უკვე ერთია, ამდენჯერ თუ გადარჩა!
თვითატანაა არცთუ ადვილი,
არ მისაკლისებს არა ადგილი -
არცა კეთილი, არცა კარღია,
არც ჩაკეტილი,
კარჩა…
* * *
ნინო დარბაისელი
დედას. ქვეყანაა არეული
ქვეყანაა არეული.
მინისტრი და მზარეული
ერთმანეთზე იწევს.
დედი, გარეთ არ გახვიდე,
შარი გვინდა ახლა კიდევ?!
გირჩევნია იწვე.
ეს არ არის საქართველო,
თვალი აღარ დაისველო,
ყველგან მეფობს ავი,
ბრმაა ერი, ბრმაა ტყვია,
კვალი ყველგან დაუტყვია,
თავის დანაკრავი.
დედი, შენი დარდი დამხრავს.
სადაც წავალ, სულ თან მახლავს,
ფიქრი შენადედი.
უკვე აღარ გაირჩევა,
ვინ მტერია და ვის - ჩვევა
ძალავს, იყოს ყბედი.
საქართველო - გარდაქარდა,
მსოფლიოსთან - რკინის ფარდა
ერგო, ესეც ბედი!
ახლა თუკი გადარჩება,
დაშლილისგან რა დარჩება?!
ამის მეათედი!
სიბერეა - ლუკმა მწარე,
რაკი გერგო მისი არე,
რაკი მიუხვედი,
ხიფათს - თავი მოარიდე!
ვიცი, ნავსის ეს სიდიდე
გულზე გიჭერს - ღვედი!
შინ - საგები ვერ აგია?
გარეთ - ბევრი ვერაგია!
რისკი - უცაბედი.
გევედრები,
ეს დღეები
არსად,
არსად
არ გახვიდე, დედი!
* * *
მახსოვდა, რომ მქონდა ეკფრასისის ნიმუში (ისტორიული ფოტოს აღწერა) და ვიპოვე
ნინო დარბაისელი
ქალი ფორთოხალს ჰყიდის
ფოტოა ძველთაძველი - შავ-თეთრი აღსაწერი,
ორ ასეულზე შორი ზედ აწერია წელი -
იტალიისთვის ბრძოლა
კარგა ხნით განაწელი.
ფოტოზე მოსჩანს რომი,
ანტიკურ თაღთა რიგი -
- გზაჯვარედინი იგი
ქვეყნის ოთხივე კიდის.
კოლიზიუმთან, სადაც დასაწყისია ხიდის,
ხიდქვეშ ტიბერის წყალი ჩქარი დინებით მიდის,
მოსაწყენია სადაც სმენა და ცქერა გიდის,
წარმოსახვათა გამო
თვალთაგან ცრემლი გიდის
და ცემა გესმის შენი გულის - სიმძიმის მზიდის,
აღარც თავი გაქვს რიდის,
აღარც დანახვა გინდა,
რამე თვალმოსაჭიდის.
უკანა ფონზე
ქუჩა - სამი ურემი მიდის,
ჯორშებმულ ურმებს მიაქვთ დასადგამ- დასაკიდი,
წინ - მარტოხელა ქალი,
დამჭკნარ ფორთოხალს ჰყიდის.
- შენ მყიდველი თქვი, თორემ
გადახდას - მოუვლიდი,
რომც არ ჰქონოდა ფული,
რამეშიც გაუბრიდი,
რომ გაგეყიდა ცოტა, დანარჩენს - გადაყრიდი,
მაგრამ მყიდველი არ ჩანს,
რადგან ომია დიდი.
ესეც - შავ-თეთრი ფოტო,
თავი რომ მოსჩანს ხიდის
და ხიდისთავზე ქალი
დამჭკნარ - ფორთოხალს ჰყიდის.
* * *
აი, აქ, ამ საიტზე ვდებ ყველაფერს და ავტომატურად ალაგებს
https://poetry.ge/pages/nino-darbaiseli-stroni * * *
ფოტო მინდოხა დამედო ჩემი იქაური გვედისა და არ იდება
This post has been edited by nino darbaiseli on 25 Oct 2025, 05:37