pastoriusეს დავწერე ადრე, არასრულია მარა რაღაცაში შეიძლება გამოგადგეს
პირველ რიგში, გეცოდინებათ, ტექნიკაში, კომპიუტერებში ქსელურ მოწყობილობებში ყველანაირი ბრძანება თუ მოქმედება ხდება ბინარულ ფორმატში, ანუ 0 და 1
სხვა ციფრი არ არსებობს ამ ფორმატში.
და ქსელის მისამართებიც გამოIთვლება და კომპიუტერი ანგარიშობს ორობითში.
მოკლედ, დღევანდელი იპ დამისამართება არის IPV4, 32 ბიტიანი. ანუ 4 ცალი 8 ბიტიანი კომბინაცია.
მაგალIთად 192.168.1.1
და თითოეული ბლოკი ჩაიწერება 8 ბიტში, ანუ 8 ცალი 1-იანი ან 0-იანი.
ანუ ერთი ბლოკის დიაპაზონი იქნება 00000000-დან 11111111-მდე
სწორედაც რომ 11111111=2^8 (2 ხარისხად 8)=256 ამიტომაა რომ ბლოკშI მისამართის მაქსიმალური მნიშვნელობა 255-ზე მეტი არ არის. ათობითში 0-დან 255-მდე.
ორობითის ათობითში გადაყვანა
მაგალითად გვაქვს რიცხვი 00101101
მარჯვნიდან რომ მოვყვეთ, პირველი ბიტი=2^0 მეორე 2^1 და ასე შემდეგ 2^7-მდე
ჰოდა ეს რიცხვი რო გადავიყვანოთ ათობითში, სადაც 1-იანები წერია, ის ხარისხები უნდა შევკრიბოთ, ანუ
2^0+2^2+2^3+2^5=1+4+8+32=45
თუ არ გჯერათ კალკულატორზე შეამოწმეთ
ათობითიდან ორობითში გადაყვანაც მსგავსია.
მაგალIთად გვაქვს რაიმე რიცხვი, 229.
ჩამოვწეროთ 2-ის ხარისხები რომლები მოთავსდება (ვიწყებთ დიდიდან)
2^7=128 მOთავსდება, ანუ ორობითის პირველი ციფრი 1-იანია.
ორობითის რიცხვი: 1........დაგვრჩა 229-128=101შემდეგი ხარისხია 2^6=64101-ში 64 მოთავსდება, ამიტომ ვწერთ ეორე 1-იანს
რიცხვი 11......101-64=37
შემდეგი ხარისხია 2^5=32
37-შიც მოთავსდება 32
რიცხვი 111.....
დარჩა 5
შემდეგი ხარისხია 2^4=16
5-ში 16 არ მოთავსდება, ამიტომ ვწერთ 0-ს
რიცხვი 1110....5-ში არც 2^3 მოთავსდება
რიცხვი 11100...
შემდეგი 2^2=4
5-ში 4 მOთავსდება ამიტომ შემდეგს 1-იანს ვწერთ
რიცხვი 111001..
დარჩა 1
1-ში 2^1 არ მოთავსდება, იწერება 0
1110010.და 1-ში მოთავსდება 2^0=1 ბოლოს ვუწერთ 1-ს
ანუ ათობითი რიცხვი 229= ორობითს 11100101
ჰოდა რამდენიმეს რომ გადაიყვანთ, მერე ესე ჩამოწერა აღარ დაგჭირდებათ, ზეპირადაც შეძლებთ გადაყვანას
ყველაზე Mთავარი რაცაა, 2^0-დან 2^7-მდე დაიმახსოვროთ ყველა ათობითი რიცხვი (ორის ხარისხები)
ესენია 1.2.4.8.16.32.64.128 და 2^8 უკვე 256
ეხლა შემდეგი
ერთ ლოკალურ ქსელში ყველა ჰოსტს ქსელის მისამართი ერთი უნდა ჰქონდეს, ხოლო ჰოსტებისა, ყველას განსხვავებული.
მაგალითად ომ გვაქვს ქსელი, 192.168.0.0 საბნეტ მასკით 255.255.255.0. ეს საბნეტ მასკა განსაზღვრავს, რომ 192.168.0.? ეს არის ქსელის მისამართი (ანუ ყველა ჰოსტს პირველი სამი ბლოკი ეს აქვს) და 0-დან 255-მდე კი ჰოსტებს ეკUთვნით.
რატომაა ეს ყველაფერი ესე და რატო მაინცდამაინც 255.255.255.0
რეალურად წეღანაც ხომ ვთქვი, ყველა ეს მოქმედება თუ დაანგარიშება ხდება ორობითში.
ეს მისამართიც 192.168.0.0 წარმოსდგება ორობიში
192=11000000168=10101000
ანუ 11000000.10101000.0000000.0000000
რას განსაზღვრავს ეხლა საბნეტ მასკა.
საბნეტ მასკა გვიჩვენებს, რომ ერთ ქსელში მარცხნიდან რამდენი ბიტია ქსელის მსიამართი, ანუ ყველა ჰოსტს რომ ერთიდაიგივე ექნებათ და დანარჩენი რამდენია ჰოსტების.
ჩვენ შემთხვევაში თუ გვინდა /24-იანი ქსელი, მაშინ პირველი 24 ბიტი ანუ ზუსტად სამი ბლოკი არის ქსელის და დანარჩები 8 ბიტი ჰოსტებს ენიჭებათ.
საბნეტ მასკა გამოითვლება, რომელი ბიტიც ქსელისაა იქ ეწერება 1-იანი და რომელიც ჰოსტების, იქ 0-იანი
ანუ წეღანდელი მაგალითი რომ ავიღოთ
11000000.10101000.00000000.00000000 IP მისამართი11111111.11111111.11111111.00000000 საბნეტ მასკა
ჰოდა ამ საბნეტ მასკას რომ გადავიყვანთ ათობითში მივიღებთ 255.255.255.0-ს
ამ დამისამართებაში ჰოსტებს შეგვიძლია მივანიჭოთ 256-2=254 IP მისამართი.
იმიტომ რომ 192.168.0.0 ეს ქსელის მისამართია თვითონ და ბოლო 192.168.0.255 კიდე ბროდქასთია (ამაზე მერე, თუ რას ნIშნავს ბროდქასთი)
უბრალოდ ასეთ ქსელში ამ ორ იპ-ს ჰოსტებს ვერ დავუნიშნავთ.
ჰოდა ვთქვათ გვაქვს ორგანისაზია სადაც 450 ჰოსტია და არ გვაკმაყოფილებს ეს 254 IP მსიამართი.
მაშინ ჩვენ შეგვიძლია ქსელის მისამართს წავართვათ 1 ბიტი და მივცეთ ჰოსტებს
ხო, მართლა ასეა
ჰოდა მაგ შემთხვევაში ეს ჩვენი ქსელის მისამართი იქნება
11000000.10101000.00000000.00000000 IP მისამართი11111111.11111111.11111110.00000000 საბნეტ მასკა
ანუ მანამდე თუ ვატრიალებდით 00000000-ს 11111111-მდე და ვიღებდით 256 ვარიანტს, ახლა 0.00000000-ს 1.11111111-მდე და უკვე ვიღებთ 2^1*2^8-ზე ანუ 512-ს ამას მინუს 2 და გამოვა რომ ამ ქსელში შეგვიძლია გვყავდეს 512 ჰოსტი.
საბნეტ მასკა ამ შემთხვევაში იქნება 11111111.11111111.11111110.00000000 ეს რომ გადავიყვანოთ ათობითში 255.255.254.0
თუ კიდე მეტი მისამართები გვინდა ჰოსტებისთვის, მაგალითად 2500, მაშინ კიდევ მეტს ავიღებთ ქსელიდან.
მაგალIთად თუ გვინდა 2500 მისამართი ქსელისთვის.
2500 ჯდება 2^12-ში ანუ 4096-ში
ამ შემთხვევაში მარჯვნიდან 12 ბიტი იქნება ჰოსტების, ხოლომარცხნიდან 20 კი ქსელის.
ისევ ძველი მაგალითი.
11000000.10101000.00000000.00000000 IP მისამართი11111111.11111111.11110000.00000000 საბნეტ მასკა
ანუ ქსელის მისამართი იქნება 11000000.10101000.0000 და დანარჩენი ჰოსტებს მიენიჭებათ.
0000.00000000-დან 1111.11111111
10-ობითში 192.168.0.0-დან 192.168.15.255-მდე
მასკა იქნება 11111111.11111111.11110000.00000000 რომ ათობითში გადავიყვანოთ, 255.255.240.0
არის კიდე საბნეტინგი, მაგას ცოტა მერე დავწერ
იგივე პონტია, უბრალოდ ახლა ჰოსტების ბიტებს სესხულობ და ქვექსელებს აკეთებ.
კიდევ ერთი მომენტი, გექნებათ გაგონილი, მაგალIთად ქსელი /24-იანიო
ეს ნიშნავს რომ პიმარცხნიდან 24 ბიტია ქსელის და მასკა იქნება 255.255.255.0
თუ არის /18-იანი ქსელი მაშინ პირველი 18 ბიტი იქნება ქსელის და ა.შ.
/18-იანის მასკა თქვენ თვითონ გამოთვალეთ
**********************************
ტაკს, წეღან რაც დავწერე ის ყველაფერი ეხებოდა ძირითადად ერთი ლანის დამისამართებას, მარა რა ვქნათ როდესაც ერთ მთლიან ქსელში რამდენიმე ქვექსელი, ე.წ. საბნეტი გვინდა რომ გავაკეთოთ?
მაგალითად, პროვაიდერმა მოგვცა იპ მისამართი 66.185.74.0/24 ანუ 255.255.255.0 მასკით.
ჰოდა ჩვენ გვინდა ერთი ქვექსელი, რომელშიც 30 ჰოსტია, მეორეში 20, მესამეში 25 და მეოთხეში 12
ჰოდა ეს ყველა ქვექსელები უნდა დავამისამართოთ იმ ერთი იპ მისამართის დიაპაზონით.
ამ შემთხვევაში შეგვიძლია პირიქით ჰოსტის ბიტებიდან ვისესხოთ რამდენიმე ბიტი
ბოლო ოქტეტიდან რომ 1 ბიტი ვისესხოთ, გვექნება 2^1=2 საბნეტი და თითო საბნეტში 2^7-2 126 ჰოსტი.
ეს ვარიანტი არ გვაწყობს, 4 ქსელია დასამისამართებელი
ვისესხოთ მეორე ბიტიც. გვექნება 2^2 =4 საბნეტი და თითო საბნეტში უკვე 2^6-2=62 ჰოსტი
ეს ვარიანტი ჯდება ჩვენ მოთხოვნებში, თუმცა შეგვიძლია კიდევ ერთი ბიტი ვისესხოთ და 8 ცალი 30-იანი რეინჯი გავაკეთოთ.
გავაკეთოთ ასე.
ესეიგი ბოლო ოქტეტიდან ვისესხეთ 3 ბიტი, მასკა იქნება უკვე 255.255.255.224 და გვექნება 8 დამოუკიდებელი საბნეტი.
პირველი იქნება 66.185.74.0-დან 66.185.74.31-მდე (რადგან 32-იანი ბლოკი გვაქვს)მეორე 66.185.74.32-დან 66.185.74.63-მდე
და ა.შ. ბოლო იქნება 66.185.74.224-დან 66.185.74.255-მდე
ყველაზე მთავარი რაც უნდად აიმახსოვოროთ , არის ის რომ თითო ოქტეტს შეუძლია მოგვცეს 256 მისამართი (ყოველთვის გამოკლებული 2)
ჰოდა ეს ოქტეტი შეგვიძლია გავხლიჩოთ 2 ცალ 128-იან ბლოკებად4 ცალ 64-იანად8 ცალ 32-იანად16 ცალ 16-იანად32 ცალ 8-იანად64 ცალ 4-იანად და იდეაში 128 ცალ 2-იან ბლოკებად, მარა რადგანაც ქსელის რეინჯიდან 2 მისამართი ყოველთვის უნდა გამოვაკლოთ, ამ ბოლოს აზრი არ აქვს, ჰოსტებისთვის აღარ დაგვრჩება ადგილი.
თუ დაუკვირდებით, ჯამში ყველა ვარიანტში 256-ს ღებულობ, უბრალოდ ამას შენ განსაზღვრი რამდენი ცალი რამხელა ბლოკი გინდა.
ერთი მინუსი, ასე თუ დავამისამართებთ, ეხლა არ გვაქვს მისამართების კრიზისი მარა თუ ვთქვათ კდიევ გვინდა 10 ცალი 8-იანი ბლოკი, მაშინ ასეთი ხერხით შეუძლებელი იქნება დამისამართება, რადგანაც არ გვეყოფა მისამართები.
აი მაგალითად, მეოთხე საბნეტში ხო გვყავდა 12 ჰოსტი. მისამართების რაოდენობა კი 30-ია და 18 მისამართი ტყუილად დაიკარგება, სხვა ქსელში ვეღარ მივანიჭებთ.
ასეთი შემთხვევებისთვის გამოიყენება VLSM (Variable Lenth Subnet Mask)
ამ მეთოდით თითოეულ სანბეტს სხვადასხვა შესაფერის მასკას ანიჭებ და მაქსიმალურად ამცირებ მისამართების ტყულად გაფლანგვას.
ზევითა მაგალითში ყველა საბნეტს 255.255.255.224 მასკა ექნება, ვლსმ-ით კიდე 30-იანს /27 ექნება20-იანსაც და 25-იანსაც /27 მარა 12-იანს უკვე /28 ექნება და 32-იანი ბლოკის მაგივრად 16-იანს გამოვიყენებთ და 18 მისამართიშ მაგივრად 2-ს გაფლანგავთ მხოლოდ.
· 
Cisco Networks - Part II, ყველაფერი ცისკოს შესახებ
