ოკ..
ჯერ.. მაინც ”ბითლზ& როლინგს”-ით დავიწყებ
ბითლზები და როლინგები
(პირწიგნაკისეული ვერსიის ნაწილი I // იბეჭდხება ჟურნალ ”ათიანში”))
© ლაშა გაბუნია
© გაგა გობრონიძე
ლაშა:
„ბითლზი“ და „როლინგ სთოუნზი“ – ორი ლეგენდარული ჯგუფია. რა უნდა ვთქვათ, ამ ჯგუფებზე ისეთი, რომ ვინმე გავაკვირვოთ? ჩვენი საუბარი არ იქნება სენსაციური, შევეცდებით დღევანდელი გადასახედიდან შევაფასოთ მათი შემოქმედება.
გაგა:
1962 წლის მუსიკალური სტატისტიკა გავიხსენოთ, როდესაც ამერიკულ „ცხელ ასეულში“ მხოლოდ 2 სიმღერა იყო ინგლისური წარმოშობის. 1964 წელს ბალანსი რადიკალურად შეიცვალა და 68 ამერიკულ სიმღერასთან ერთად ჩარტებში უკვე 32 ინგლისური ჰიტი აღმოჩნდა. ეს ციფრები აღნიშნავდა, რომ სამყაროში მუსიკალური გემოვნებების გადაფასება დაიწყო და ამერიკულ ერთპიროვნულ ბატონობას წერტილი დაესვა. ამ ყველაფრის შემოქმედიორი ფენომენია, რომელთაც ჩვენ და მთელი გალაქტიკა The Beatles და The Rolling Stones ვუწოდებთ. და ეს ყველაზე მცირე რამაა, რაც ამ ჯგუფებმა გააკეთეს.
ლაშა:
დიახ, ამ ორმა ჯგუფმა თავდაყირა დააყენა მთელი სამყარო და მათ ძლიერ შეცვალეს კულტურაც, აზროვნებაც. უზარმაზარი გავლენა იქონიეს თანამედროვე მუსიკის ჩამოყალიბებასა და განვითარებაზე, – როკში, პოპში, მეტალში, პანკში და ა.შ. მათ შემოქმედებაში ნებსით თუ უნებლიეთ, თითქოს ყველაფერმა მოიყარა თავი.
გაგა:
ინფორმაციის სრული ვაკუუმის გამო ჩვენს ქვეყანაში მათ შესახებ უამრავი მითი არსებობდა და განსაკუთრებით პოპულარული იყო ლეგენდა „ბიტლების და როლინგების მუდმივი მტრობის“ შესახებ. როგორც აღმოჩნდა, ამ ხმებს ასე თუ ისე, საფუძველი გააჩნდა. თუმცა ალბათ ბევრისთვის საინტერესო იქნება, რომ არანაირი მტრობა არ ყოფილა და ვერც იქნებოდა, რადგან ამ ორი სუპერბენდის წევრები ერთმანეთთან მეგობრობდნენ. მათი მტრობის შესახებ შეთხზული ისტორიები კი მხოლოდ და მხოლოდ პრესის დამსახურება იყო.
ლაშა:
მართალი ხარ. ორივე ბენდის კარიერის დასაწყისში ჟურნალისტები განსაკუთრებული წარმატებით ახერხებდნენ ხალხის შეცდომაში შეყვანას – თითქოს, ამ ორ ჯგუფს ერთმანეთთან არასახარბიელო დამოკიდებულება ჰქონდა. 60-იანი წლების მასმედიაში კარგ ტონად თუ მოდად მიიჩნეოდა ერთი უცნაური რამ – ჟურნალისტები რამდენადაც აქებდნენ და ადიდებდნენ ბითლზებს, იმდენად აძაგებდნენ და ირონიულად ახასიათებდნენ როლინგებს. სანამ ბითლზი არსებობდა, ეს პრობლემა მუდამ იყო. ბითლზის ნებისმიერ „დანაშაულს“ პრესა ენისმოჩლექით, „ვაიმე, ლა ცაკალელები ალიან“-ის პრინციპით ამართლებდა.
აი, სთოუნზები კი თუ ოდნავ მაინც ნორმიდან გადახრილად წარმოადგენდნენ საკუთარ თავს, მედია ეგრევე ერთ ამბავს ატეხდა – „ხედავთ, რა გააკეთეს ამ საზიზღრებმა!“
გაგა:
რეტროგრადმა მასმედიამ შექმნა მითი The Beatles vs The Rolling Stones. თუმცა, საბედნიეროდ, სულ სხვა სიმართლე არსებობდა, – ამ ორი ჯგუფის ბიჭებს მთელი კარიერის განმავლობაში ერთმანეთთან ბრწყინვალე, არაჩვეულებრივი, მეგობრული, თითქმის ძმაკაცური ურთიერთობა ჰქონდათ. ეს ხდებოდა მაშინაც, სანამ ბითლზი ზენიტში იყო და გაგრძელდა მისი დაშლის შემდეგაც. ბოლოს და ბოლოს, გავიხსენოთ, რომ კარიერის დასაწყისში ბითლზებმა როლინგებს სიმღერა I Wanna Be Your Man აჩუქეს, რომელსაც ორიგინალში რინგო მღეროდა. სიმღერამ სთოუნზებს საოცარი პოპულარობა მოუტანა. ეს „ძმური დახმარების“ (ამ სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობით) ფაქტი იყო, რომელიც, სხვათა შორის, იმ მომენტში ჯაგერს და კომპანიას ძალიან სჭირდებოდათ.
ლაშა:
აი, ახლა კი გავიხსენოთ ჩვენი წინა საუბარი ბიტნიკებზე და მათ მიერ წინ წამოწეული ანტიგმირის ფენომენი. ასეთ ჭრილში თუ განვიხილავთ ამ ორ ჯგუფს, აღმოვაჩენთ, რომ ბითლზის წევრები რაღაც პერიოდამდე ნამდვილი გმირები იყვნენ, ხოლო სთოუნზის ბიჭები ანტიგმირის განსახიერებას წარმოადგენდნენ. შესაბამისად, ბიტლზები ხალხისა და პრესის საყვარელი მუსიკოსები იყვნენ, რომელთა მისამართითაც არავინ იშურებდა კნინობით სიტყვებს. როლინგები კი იმ ეპოქის „ცუდი ბიჭების“, ანტიგმირების ერთგვარ ეტალონადაც კი იქცნენ, რომლებიც, მართალია თავისებურად, მაგრამ მაინც უყვარდათ. მაგრამ ბიჭებს მოფერებით არავინ მიმართავდა. თუმცა მოგვიანებით, ბითლზის დაშლის შემდეგ, ჯონ ლენონმაც ანტიგმირის მანტია მშვენივრად მოირგო.
გაგა:
შენს მოსაზრებას იმ პერიოდის ბრიტანული მედიის ციტატებით გავამყარებ. ყველამ კარგად იცის თუ რა საკულტო მნიშვნელობა აქვს ბრიტანეთში ჩაის სმის რიტუალს. ჰოდა, ერთ-ერთმა გაზეთმა გააკეთა გამოკითხვა – ჩაიზე რომელ ჯგუფს მიიწვევდით, ბითლზს თუ როლინგებსო? მკითხველის აბსოლუტურმა უმრავლესობამ სურვილი გამოთქვა ჩაიზე მხოლოდ ბითლზის წევრები მიეპატიჟებინა. აღმოჩნდა, რომ „როლინგ სთოუნზის“ წევრების შინაურ გარემოში ჩაიზე დაპატიჟება უმრავლესობას არ სურდა. საშუალო ბრიტანელი არც თავისი გოგონას გაშვებას აპირებდა თუნდაც კინოთეატრში როლინგების რომელიმე წევრთან ერთად. დიახ, ასეთი ტუტუცური გამოკითხვებიც არსებობდა, სადაც, რა თქმა უნდა, „ცაკალელი“ ლენონი, მაკარტნი, რინგო სტარი და ჰარისონი „იმარჯვებდნენ“.
ბითლზი, როგორც წესი, ქრონოლოგიურად ყოველთვის ოდნავ წინ უსწრებდა მოხულიგნო როლინგებს. არ ვიცი, ყელში ამოუვიდა თუ არა პუბლიკას კარგად დავარცხნილი ბითლზის ბიჭები, თუმცა გასათვალისწინებელია, რომ ადამიანი ხშირად ეძებს მეორე მხარეს, – ანტიგმირს, ანტიპოდს და მოდი, ალალად ვთქვათ – საკუთარ თავსაც. ხოლო საკუთარი თავი მუდამ გამოწკეპილად და „ფუმფულად“, მგონი, არავის უნდა, რომ წარმოიდგინოს. და როლინგებმაც ადამიანების ცნობიერებაში ნელნელა თავისი ხმაურიანი ნიშის დაკავება დაიწყეს.
ლაშა:
ძალაუნებურად ამ ორი ჯგუფის სასცენო იმიჯების გახსენებაც მოგვიწევს, რომლებიც აბსოლუტურად განსხვავებული იყო. თუ ბითლზის ბიჭები კარგად დავარცხნილნი და სულ კოხტა კოსტიუმებში იყვნენ გამოწყობილები, როლინგების წევრები მათი ანტიპოდები იყვნენ. ეს უკანასკნელები თითქმის ყოველთვის თავისუფალი ჩაცმის სტილს მისდევდნენ. ჩვენებურად რომ ვთქვათ, ისევე ეცვათ სცენაზე, როგორც ქუჩაში. ცოდვა გამხელილი სჯობს და უნდა ითქვას, რომ ლენონი მუდამ აპროტესტებდა მსგავს გარდერობს და წუწუნებდა ხოლმე, რომ სასცენო ტანისამოსი ბორკავდა.
გაგა:
ლენონი და დანარჩენი ბითლზები ბრაიან ეპსტაინს (ჯგუფის პროდიუსერი) ემორჩილებოდნენ და ხშირად ის წყვეტდა, რა უნდა ჩაეცვათ ბიჭებს. წარსულს ჩაბარდა ის დრო, როდესაც ლივერპულელები „ძველი ბიჭებივით“ ჯეიმსდინისეული ბაიკერის ტყავის ქურთუკებით და ჯინსებით გამოდიოდნენ სცენაზე.
ლაშა:
ერთხელ როლინგების მენეჯერმა ენდრიუ ოლდჰემმა, როგორც იქნა, მოახერხა ჯგუფის ცნობილ ტელეშოუ „გმადლობთ, ბედნიერო ვარსკვლავოში“ მოხვედრა, სადაც აკურატულად ჩაცმას მკაცრად ითხოვდნენ. არადა, ბიჭების ამ უპოპულარეს ტელეშოუში მონაწილეობა ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, რადგან მათი სადებიუტო დისკის პირველი რეკლამა სწორედ იქ უნდა გაკეთებულიყო. ოლდჰემი სასტიკ წინააღმდეგობას წააწყდა ჯგუფის წევრებიდან, – ისინი არ აპირებდნენ გამოწკეპილად ჩაცმას. ბოლო-ბოლო პროდიუსერმა მაინც მოახერხა ბიჭების დაყოლიება და მათ კოხტა პიჯაკები ჩაიცვეს. თუმცა ამ საქციელს ტელემაყურებლებისგან მყისიერი უკმაყოფილო გამოძახილები მოჰყვა. ერთ-ერთმა მათ წერილიც კი გაუგზავნა, სადაც აღნიშნავდა, რომ ასეთ საძაგელ და საცოდავ ფორმაში ჯგუფის წევრები ცხოვრებაში არ ენახა.
ანტიგმირის იმიჯის ჩამოყალიბებაში თავისთავად პრესაც განსაკუთრებულ როლს თამაშობდა. მაგალითად, ჟურნალისტები როლინგების გიტარისტის ბრაიან ჯონსის გარდაცვალებაზე დაჟინებით აღნიშნავდნენ, რომ იგი ნარკოტიკების ზედმეტი დოზით დაიღუპა. არადა, თვითმკვლელობის ვერსიაც არსებობდა და, საერთოდ, თავის დროზე ჯონსის იდუმალი დაღუპვის საქმეში ბევრი საეჭვო გარემოება იკვეთებოდა. ბრაიანი, სთოუნზების ერთერთი ქარიზმატული მუსიკოსი, საკუთარი სახლის სააბაზანოში იპოვეს დამხრჩვალი. სხვათა შორის, ამ ტრაგედიით მიღებული სტრესის გამო, ბენდი კარგა ხანს დეპრესიული მდგომარეობიდან ვერ გამოვიდა
გაგა:
ჯონსის დაღუპვის გამოძიების ბოლო, ახალი ვერსიით მტკიცდება, რომ იგი ნარკოტიკების ზედმეტი დოზის გამო არ დამხრჩვალა საკუთარ სააბაზანოში. გამოძიების ინფორმაციით, ბრაიანის სახლში რემონტი კეთდებოდა და ერთ-ერთმა ხელოსანმა არც ისე დიდი ხნის წინ აღიარა, რომ ბრაიანი სააბაზანოში დაახრჩვეს. ეშმაკმა უწყის, რა საშინელება დატრიალდა იმ დღეს ბრაიან ჯონსის სახლში, მაგრამ ამ ამბიდან რამდენიმე ათწლეულის გასვლის შემდეგ თითქოს ნათელი ეფინება ამ ტრაგიკულ ისტორიას.
სხვათა შორის, ენდრიუ ოლდჰემი ბითლზების პროდიუსერ ბრაიან ეპსტაინზე არანაკლებ „გაქნილი მელა“ იყო და კარგად გრძნობდა იმ ეპოქის საზოგადოების რიტმსა და მოთხოვნებს. მან ზუსტად განსაზღვრა, რომ საზოგადოება ანტიგმირებს ელოდა. თუ კარიერის დასაწყისში იგი როლინგების ბიჭებს კოხტა კოსტიუმების ჩაცმას სთხოვდა, დროთა განმავლობაში, თავისი მენეჯმენტი შეცვალა და მათ ამ მხრივ აბსოლუტური თავისუფლება მისცა. ამავე დროს, ყურადღება სწორედ უარყოფით ელემენტებზე გაამახვილა, რასაც ამ ჯგუფისგან მსმენელი ელოდა და რასაც თავის თავში ზუსტად ეს საზოგადოება ეძებდა. როლინგებს „ცუდი ბიჭების“ სასცენო იმიჯი პანკჯგუფებამდე ბევრად უფრო ადრე ჰქონდათ. Sex Pistols-ამდე კარგა ხნით ადრე როლინგებმა საზოგადოებრივი მორალი პირველებმა გამოიწვიეს დუელში. მეტიც, ჯაგერი, უაიმენი და ჯონსი საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევის გამო გაასამართლეს და დიდი ჯარიმაც გადაახდევინეს. მათ, არც მეტი და არც არც ნაკლები, ბენზოგასამართი სადგურის კედელზე დემონსტრაციულად მოშარდეს. და ეს ყველაფერი მოხდა სად? სამოციანი წლების უკონსერვატიულეს ინგლისში.
ლაშა:
არ შეიძლება ორიოდე სიტყვა ამ ჯგუფების შემოქმედებაზეც არ ვთქვათ, რადგან მუსიკალური თვალსაზრისით, ბითლზი თუნდაც ჟანრობრივად ან სტილისტურად ბევრად უფრო მდიდარი იყო, ვიდრე როლინგები. თუმცა როლინგებს წარმოუდგენლად დიდი ენერგეტიკა ჰქონდათ და დღესაც ეს ჯგუფი ყველას სწორედ უშრეტი ენერგიით აოცებს.
ბითლზის სტილისტური მრავალფეროვნება და დახვეწილობა კი აშკარად თვალში საცემია. კარიერის დასაწყისში ბითლზი უფრო როკ-ენ-როლსა და ბიტს ასრულებდა, ხოლო სთოუნზს შავი ბლუზი და განსაკუთრებით რიტმ-ენდ-ბლიუზი იტაცებდა. ჯგუფის სახელწოდებად მათ აირჩიეს ლეგენდარული ამერიკელი შავკანიანი ბლუზმენის მადი უოტერსის მიერ 1948 წელს დაწერილი სიმღერა Rollin' Stone.
გაგა:
ერთ-ერთი ლეგენდის თანახმად, ლონდონის ტრამვაიში მიკ ჯაგერი და კიტ რიჩარდსი ერთმანეთს შემთხვევით გადაეყარნენ, თუმცა შემთხვევით საერთოდ არაფერი ხდება. მიკი მაშინ ლონდონის ეკონომიკურ ინსტიტუტში, ხოლო კიტი სამხატვრო სასწავლებელში სწავლობდა. ტრამვაის შეხვედრამდე ისინი ერთმანეთს შორიდან იცნობდნენ. ორივეს ამერიკული მუსიკა უყვარდა და ასე დისკებით ხელდამშვენებულები წააწყდნენ ერთმანეთს. სწორედ მადი უოტერსის ფირფიტები გახდა მათი გამოლაპარაკების და დაახლოების მიზეზი. ტრამვაის ვაგონიდან მათი ჩამოსვლის შემდეგ იწყება „როლინგ სთოუნზის“ ისტორია.
ლაშა:
ჩვენი წერილის ერთ-ერთი მიზანი ალბათ ისიცაა, რომ ბევრი უაზრო და ცუდი მითი დავამსხვრიოთ, რაც ამ ჯგუფების ირგვლივ უსამართლოდ არსებობდა. ამავე დროს, მკითხველს შევთავაზოთ საკუთარ, ერთგვარ მითოლოგიურ ჭრილში დანახული ეს ორი კლასიკური მუსიკალური კოლექტივი. შესაძლოა ვინმეს მოეჩვენოს, რომ ჩვენი წერილის ეს ნაწილი უფრო „პროროლინგურია“, თუმცა ჩვენი თხრობის პირველ ნაწილში „როლინგური თემატიკის“ უფრო წინ წამოწევა მის უდიდებულესობა The Beatles-ზეც სალაპარაკოდ უფრო „დაგვეხმარება“. ის ეპოქა და პოპკრეატივი, რაც 60-იანი წლებში დომინირებდა და სამყაროს ცვლიდა, ამ ორი ბენდის „შედარებითი დახასიათებების“ გარეშე არ გამოვა. მათ ხომ პრინციპში თითქმის ერთნაირი და ერთმანეთთან მჭიდროდ გადაჯაჭვული გზები განვლეს.
გაგა:
აუცილებლად უნდა აღინიშნოს ერთი ფრიად მნიშვნელოვანი ფაქტი, რომ „როლინგ სთოუნზი“ დედაქალაქური ბენდი გახლავთ, ხოლო ბითლზი იმ პერიოდისთვის ერთ-ერთი პროვინციული საპორტო ლივერპულიდან იყო. საერთოდ, ხელოვნებაში და კულტურაში ყველაზე დიდი ცვლილებებისა და ბიძგის მომცემი პროვინცია იყო და არის და არა დიდი ქალაქები, მეგაპოლისები, სადაც ხელოვნება ერთგვარად ელიტური ხდება. ესეც მნიშვნელოვანი საკითხია და მასზეც ღირს წერილის შემდეგ ნაწილში ყურადღების გამახვილება.
ლაშა:
მაშინ ჩვენი საუბრის პირველი ნაწილის ბოლო პასაჟი ჯგუფების სიმბოლიკა და მათთან დაკავშირებული მითოლოგია იქნება. ბითლზის სიმბოლო მწვანე ვაშლი გახდათ, როლინგებისა კი ტუჩებს შორის გამოყოფილი ენა, რომელიც დღემდე საოცრად პოპულარულია და ამ ლოგოიანი მაისური ნებისმიერ ადამიანზე შეიძლება ნახოთ მორგებული, ამერიკელი კონგრესმენიდან დაწყებული, ავღანელი თალიბანით დამთავრებული.
მოდი, ერთგვარი მითოლოგიურსიმბოლური დატვირთვა მივცეთ ამ ლოგოებს. ბითლზის ვაშლი ჩავთვალოთ ედემის ბაღის აკრძალული ხის ნაყოფად, რომლითაც ევამ ადამი აცდუნა. აქედან გამომდინარე, ძალაუნებურად როლინგების ლოგოტიპი „ადამის ბაგედ“ შეიძლება მივიჩნიოთ, რომლითაც იგემა ეს ვაშლი და კაცობრიობაში „პირველი ცოდვაც“ გამოჩნდა.
გაგა:
„ბრიტანული შეჭრა“ ოკეანისგადაღმა 1964 წელს დაიწყო. ეს ჩვენ ადრეც, წინა წერილში („ბიტნიკები და ჰიპები“) ვახსენეთ და ამ შემთხვევაშიც ამ ფენომენს გვერდს ვერ ავუვლით, მით უმეტეს, რომ ლაპარაკია იმ ჯგუფებზე, რომელთაც ეს „შეჭრა“ გამოიწვიეს. The Beatles, The Rolling Stones, Herman's Hermits, Searchers და კიდევ რამდენიმე ჯგუფის გასტროლებმა ბრიტანეთის ყოფილ კოლონიაში ისეთი შთაბეჭდილება დატოვა, თითქოს ბრიტანელები 1776 წელს დამცირებისთვის შურის საძიებლად ემზადებოდნენ.
ლაშა:
ბრაიან ეპსტაინი, რომელიც მშვენივრად იცნობდა ამერიკულ მუსიკალურ ბაზარს და ასევე კარგად იცოდა თუ რა ტიპის (რა feeling-ის) სიმღერები სჭირდებოდათ ამერიკელებს, მთავარ დამრტყმელ ჰიტად „ხოჭოების“ I Want To Hold Your Hand აირჩია და არც შემცდარა. 1964 წლის 18 იანვარს ეს სიმღერა ჟურნალ „ბილბორდის“ ასეულში მოხვდება, მაგრამ ჯერ მხოლოდ 45-ე ადგილზე. მომდევნო კვირას მესამე ადგილზე ავარდა და კიდევ ერთი კვირის თავზე, თებერვლის პირველ ნახევარში („ბითლზის“ გასტროლებამდე ერთი კვირით ადრე) ნომერი პირველი ჰიტი გახდა. ეს კი იმას ნიშნავდა, რომ მთელი ამერიკა მოუთმენლად მოელოდა ლივერპულელებს.
გაგა:
„ბითლზების“ პირველი ამერიკული ჰიტი შვიდი კვირა ლიდერობდა ჰიტ-აღლუმებს. მოგვიანებით ეს სიმღერა ისევ „ხოჭოების“ She Loves You-მ შეცვალა. თავის მხრივ, ამ უკანასკნელმა ადგილი ასევე „ბითლზების“ Can’t Buy Me Love-ს დაუთმო. „ბიტლომანია“ დაიწყო...
ძალიან საინტერესო ვიზა გასცეს „ბითლზისთვის“ ამერიკის სათანადო სამსახურებმა. ის კლერკი, ვინც ეს ტექსტი ჩაწერა ვიზებში, ან გონებაშეზღუდული იყო, ან დიდი წინასწარმეტყველი. ტექსტი კი ასეთი გახლდათ: „ეს ვიზა აშშ-ის ტერიტორიაზე ქმედითია მანამ, სანამ არ გამოჩნდებიან აშშ-ის უმუშევარი მოქალაქენი, რომლებიც ანალოგიურ სამუშაოს შეასრულებენ“. ფედერალური სამსახურის ვიღაც პედანტმა კლერკმა, რომლის ვინაობა ისტორიამ არ შემოგვინახა, ნებსით თუ უნებლიეთ, „ბითლზის“ ბიჭებს სამუდამო ვიზა მისცა.
„ბიტლომანია“ ნიუ-იორკის აეროპორტში ცნობილი დახვედრით დაიწყო, სადაც The Beatles-ს ათი ათასზე მეტი თაყვანისმცემელი შეეგება. შემდეგ იყო ედ სალივანის ტელეშოუში მონაწილეობა და ტრიუმფული კონცერტი „კარნეგი ჰოლში“. მსოფლიო ახალი ეპოქის შექმნის მოწმე ხდებოდა.
ლაშა:
„სთოუნზები“ თითქოს გადაგვავიწყდა კიდეც. ეს ჯგუფი, როგორც ადრე აღვნიშნეთ, თავის ლივერპულელ მეგობრებს ყველაფერში ერთი ნაბიჯით ჩამორჩებოდა. „როლინგები“ ამერიკაში 1964 წლის ივნისში გამოჩნდნენ. „ბითლზები“ ამ დროს ჰონკონგის, ავსტრალიის და ახალი ზელანდიის „ოკუპაციით“ იყო დაკავებული. ამერიკა მათ საკმაოდ სკეპტიკურად შეხვდა. იმავე ედ სალივანმა ისევ და ისევ „როლინგების“ ვიზუალური იმიჯის გამო (წინა წერილში ამაზე ვისაუბრეთ) უარი განაცხადა ლონდონელების თავის შოუში მიწვევაზე. ისიც ვთქვათ, რომ „ამერიკული ჰიტი“ ჯაგერსა და მის მეგობრებს იმ მომენტში არც ჰქონდათ. სალივანის შოუს მაგივრად მათ დინ მარტინის არცთუ ისე დიდი საესტრადო თეატრ Hollywood Palas-ის სცენა შესთავაზეს.
როდესაც დინ მარტინმა „ჰოლივუდ პალასის“ სცენიდან მაყურებელს „როლინგები“ წარუდგინა, საკმაოდ ცინიკურად თქვა: „შეუნდეთ „სთოუნზებს“, არ იფიქროთ, რომ მათ მართლაც ასეთი გრძელი თმა აქვთ. ეს ყველაფერი მათი ვიწრო შუბლების და გრძელი წარბების ბრალია“. წარმომიდგენია, ამის გამგონე კიტ რიჩარდსი კულისებიდანვე რა თბილად „დალოცავდა“ დინ მარტინს. ეს რიჩარდისეული ათსართულიანი გინების ტექსტიც ისტორიამ არ შემოგვინახა.
გაგა:
დიახ, „როლინგების“ მიმართ ასეთი აშკარა ირონიული დამოკიდებულება მათი ამერიკული კარიერის დასაწყისში კაცს ხშირად მოხვდებოდა თვალში. თუმცა მსგავსი მოპყრობით კიტ რიჩარდსი, მიკ ჯაგერი, ბრაიან ჯონსი, ბილი უაიმენი და ჩარლი უოტსი სამშობლოშივე იყვნენ „განებივრებულები“ და მათთვის ეს ყველაფერი შოკის მომგვრელი და ახალი ნამდვილად არ იყო. აგდებული დამოკიდებულება გრძელდებოდა. მაგალითად, ნებრასკაში ალბათ „ძაან ქოვბოი“ წინაპრების მქონე პოლიციელმა რიჩარდს რევოლვერი პირდაპირ შუბლზე მიადო. მან რატომღაც ჩათვალა, თითქოს რიჩარდსი „კოკა-კოლასა“ და ვისკის კოქტეილს მიირთმევდა. ვისკის სმა კი საზოგადოებრივ თავშეყრის ადგილებში ამ შტატის კანონმდებლობით მაშინ იკრძალებოდა. საბედნიეროდ, გაწევგამოწევამდე საქმე აღარ მისულა და კონფლიქტი როგორღაც მიჩქმალეს. იმავე ქალაქში ჩატარებულ კონცერტს 15 ათასიან დარბაზში მხოლოდ 637 მაყურებელი დაესწრო, აქედან 50 პოლიციელი იყო. ამას ისიც დავუმატოთ, რომ „სთოუნზები“ ხშირად Herman's Hermits-შიც ეშლებოდათ და ძნელი წარმოსადგენი არაა, თუ რა „ჰაეროვან და ამაღლებულ“ ხასიათზე იქნებოდნენ „როლინგები“ თავიანთი პირველი ამერიკული ტურის დროს
ლაშა: – „როლინგების“ მეორე ამერიკული ტური უფრო წარმატებული აღმოჩნდა. ბიჭები ედ სალივანმაც მიიწვია თავის შოუში, მაგრამ ტელეკამერების წინ ზედმეტად თავისუფალი ქცევისა და მიკის უცენზურო სიტყვების გამო ტელევარსკვლავმა ინანა და შოუს შემდეგ ჟურნალისტებს განუცხადა: „17 წელია ეს შოუ მიმყავს და არ დავუშვებ, რომ გადაცემა ვიღაც დებილებმა მომისპონ“. შემდეგ კი, როდესაც „როლინგები“ „ედ სალივანის შოუს“ ყველაზე სასურველი და ხშირი სტუმრები გახდნენ, ბიჭები სალივანს ამ ფრაზას ირონიული ღიმილით ხშირად ახსენებდნენ.
იმავე წლის ნოემბერში, როგორც იქნა, გამოჩნდა „როლინგების“ პირველი ამერიკული ჰიტი Time Is On My Side, რომელმაც პირველივე ცდიდანვე მეექვსე ადგილი დაიკავა და ამერიკამ ნელ-ნელა თავისი მზერა ახალ ხულიგნებსაც მიაპყრო. გავა სულ რამდენიმე წელი და ამერიკაში მათ კონცერტზე თითქმის ნახევარი მილიონი ადამიანი მივა. თუმცა ამ ამბავზე სხვა დროს შეგვიძლია ვისაუბროთ, რადგან 1969 წლის ალტამონტეს კონცერტი მართლაც ცალკე თემაა, რომელმაც თავისი ტრაგიკულობით დიდი გავლენა მოახდინა საზოგადოებასა და ჯგუფის ყველა წევრზე. ეს იყო შოკი.
გაგა:
საერთოდ ცალკე წერილის თემაა ის, რაც „ბითლზების“ და „როლინგების“ ამერიკაში შეჭრის შემდეგ მოხდა, როდესაც მათ გაკვალულ ბილიკებს მანჩესტერული Hollies, Dave Clark 5 (ლონდონიდან) და ორი ლივერპულური ბენდი Gerry And The Pacemakers და Searchers გაჰყვნენ და „ბრიტანული შეჭრა“ საბოლოოდ რეალობად აქციეს.
ლაშა:
ახლა წერილის დედააზრს დავუბრუნდეთ და მკითხველს ვამცნოთ ის შეხების წერტილები, რაც ამ ორ ბენდს ჰქონდა ერთმანეთთან. დავიწყოთ იქიდან, რომ „როლინგებმა“ როგორც კი გაიგეს „ბითლზის“ არსებობა, არ დააყოვნეს და კლუბ Crawdaddy-ს თავად მიაკითხეს, რათა ლივერპულელები საქმეში ენახათ. ამასთანავე, მათ მოახერხეს ამ კლუბის სცენაზეც დაკვრა. შემთხვევით არაფერი ხდება: როდესაც ჯაგერ-რიჩარდსის ტრამვაიში „შემთხვევითი“ შეხვედრა გავიხსენეთ, სადაც მადი უოტერსის ფირფიტებიანმა ყმაწვილებმა ერთმანეთი შენიშნეს, გამოელაპარაკნენ და ერთად ჩამოვიდნენ იმ ისტორიული ტრამვაიდან, ასევე მოხდა ახლაც.
გაგა:
Crawdaddy-ში „როლინგების“ სტუმრობიდან ერთ კვირაში მათთან გამოცხადდა უკვე ნახსენები ენდრიუ ლუგ ოლდჰემი, რომელიც მანამდე, რაც უნდა გასაკვირი იყოს, ბითლზების მენეჯერად მუშაობდა. მიუხედავად იმისა, რომ 19 წლის იყო, ენდრიუ იმწამსვე მიხვდა, თუ ვისთან მივიდა და რა პერსპექტიულ ბიჭებთან ექნებოდა საქმე. ეს ამბავი ასე ხაზგასმით იმიტომ გავიხსენეთ, რომ „როლინგების“ პირველი გზამკვლევი მენეჯერის ამბავიც თითქმის პირდაპირ „ბითლზთანაა“ დაკავშირებული.
ლაშა:
„ბითლზების“ და „როლინგების“ საერთო ჰიტი I Wanna Be Your Man წერილის პირველ ნაწილშიც ვახსენეთ და მხოლოდ იმას დავუმატებ, რომ „სთოუნზების“ შესრულებით 1963 წლის 28 დეკემბერს ჰიტ-აღლუმში მე-12 ადგილზე გავიდა. ეს სიმღერა, რომელსაც „ბითლზებში“ რინგო სთარი მღეროდა, ლენონმა და მაკარტნიმ „როლინგებს“ აჩუქეს. სხვათა შორის, ბრაიან ჯონსმა კომპოზიციის ჩაწერისას იმ დროისთვის პატარა ნოვაცია გაიმეორა. მან ულადო გიტარაზე შეასრულა თავისი პარტია. იგივე ჯონსი, თავის მხრივ, საკმაოდ აქტიურად მონაწილეობდა „ბითლზის“ ლეგენდარული ალბომის Yellow Submarine-ის ჩაწერაში, სადაც მას პერკუსია ანდეს და რამდენიმე კომპოზიციაში ბექვოკალისტის ფუნქციებიც შეითავსა. ხოლო 1967 წელს კი You Know My Name-ში ალტსაქსოფონზეც კი დაუკრა.
გაგა:
ყოველთვის მახსენდება ბითლზების ცნობილი All You Need Is Love-ის კადრები, სადაც შემთხვევით თუ შეგნებულად, ოპერატორმა კადრში ჯაგერი და ჯონსიც მოახვედრა, რომლებიც „ბითლზის“ ამ მეგაჰიტის მისამღერს ხალხთან ერთად მღერიან. რაღაც ძალიან არ ჯდება ეს ყველაფერი მათი „მუდმივი მტრობის“ თეორიასთან, რასაც ჟურნალისტები ამ ჯგუფებს აკერებდნენ. სხვათა შორის, მიკ ჯაგერი მოგვიანებით ერთ-ერთ ინტერვიუში საკმაოდ მკაფიოდ და „ბითლზის“ შესახებ არაორაზროვნად იტყვის: „რა თქმა უნდა, ერთმანეთს ვეჯიბრებოდით. ამის უარყოფა შეუძლებელია და სხვანაირად არც შეიძლებოდა. ახლა კი, როდესაც წარსულს ვიხსენებ, ვგრძნობ, რომ მეზიზღება ეს „შეჯიბრება“, მაგრამ ამავე დროს ვგრძნობ, რომ ამით მეც და „როლინგებმაც“ მოვიგეთ. ჩვენ ხომ მხოლოდ „ბითლზს“ ვუჩიჩხინებდით და არა ვინმე სხვას. ისინი იმდენად გრანდიოზულები იყვნენ, რომ ამის წარმოდგენა და ვინმე სხვასთან პარალელის გავლებაც კი შეუძლებელია. აქედან გამომდინარე, გულახდილი ვიქნები და ვიტყვი: „ბითლზთან“ კონკურენციაც შეუძლებელია
(ლენონი, ჯეგერი , ლორდი)
ლაშა:
მიკის ეს ფრაზა საერთოდ არ ჰგავს „გადამტერებული“ ადამიანის ნათქვამს. ჯაგერს ადრე ჰკითხეს, თუ როგორი ურთიერთობა ჰქონდა ლენონთან, რაზეც თქვა: „ჯონი გაცნობისთანავე მესიმპათიურა, იგი არც მალავდა, რომ მას ჩვენი მუსიკა ძალიან მოსწონდა. ჩვენ ერთად დავბოდიალებდით სხვადასხვა კლუბში და საერთოდ, ხშირად ერთად ვიყავით. მავანს ეს უკვირდა. ბევრი ვერ ხვდებოდა, თუ როგორ შეიძლებოდა „როლინგებისა“ და „ბითლზების“ ლიდერებს ერთმანეთთან ემეგობრათ. ეს ხალხი კარგად ვერაა... – დასძინა სიცილით მიკ ჯაგერმა – პოლთანაც მშვენიერი ურთიერთობა მქონდა. უბრალოდ პოლი, ჯონისგან განსხვავებით, თავიანთ წარმატებას და თუნდაც გენიალურობას უფრო უკეთებდა აფიშირებას. ჯონი კი ამ ყველაფერს მუდამ ცინიკურად უყურებდა. მაგრამ ერთსაც დავამატებ – მხოლოდ ჯონისგან გაიგონებდი რაღაც ამაზრზენ, ირონიულ შენიშვნას, რომელიც, რა თქმა უნდა, ჩვენზე იყო ნათქვამი“.
გაგა:
ლენონის ინტერვიუთი „გიპასუხებ“, სადაც მან როლინგებზე შემდეგი რამ განაცხადა: „ძალიან მიყვარს მათი Honky Tonk Women. ჩემი ერთ-ერთი უსაყვარლესი სიმღერაა. მუდამ მქონდა სურვილი იგი მემღერა. მაგრამ სასტიკად არ მიყვარს, როდესაც მიკი სცენაზე ჰომოსექსუალის მანერებს მიმართავს. არ მომწონს სულ მცირე სამი მიზეზის გამო: ჯერ ერთი, რა სისულელეა! მეორეც, ამ ყველაფრის მაინც არავის სჯერა და მესამეც – ღმერთმა ნუ ქნას!“
როგორია?! არ ჰგავს ლენონის ეს სიტყვები საკმაოდ ახლო მეგობრის ნათქვამს? საინტერესოა ამ ინტერვიუს დასკვნითი ნაწილი, სადაც ლენონი ისევ საკმაოდ მეგობრულად განაცხადებს: – „მიყვარს „როლინგ სთოუნზი“, მაგრამ „ბითლზის“ აუგად მოხსენიების უფლებას არავის მივცემ. არადა, ამას „სთოუნზის“ ბიჭები აკეთებენ, როცა დათვრებიან. ნასვამი მიკი, საერთოდ, ენას ვერ აკონტროლებს. და არც იმ აზრს ვეთანხმები, რომ ისინი უფრო რევოლუციურები იყვნენ, ვიდრე ჩვენ. მოდი, ასე ვიტყვი – თუ სთოუნზები რევოლუციაა, მაშინ „ბითლზიც“ აუცილებლად იგივეა და „როლინგ სთოუნზი“ ჩვენზე ჰაიკლასი არასოდეს ყოფილა. არა, არა! სხვა რამ არ იფიქროთ! მე ისინი ძალიან მიყვარს, განსაკუთრებით ჩვენი დაშლის შემდეგ. მათ ხომ სანერვიულო აღარ დარჩათ“.
ლაშა:
მშვენიერი ნაწყვეტია ლენონის საუბრებიდან. ვინც კი ოდნავ მაინც იცის, თუ რა მწარე ენის პატრონი და ცინიკოსი იყო ჯონ ლენონი, უნდა გაუკვირდეს ამ ინტერვიუში მისი ასეთი კორექტულობა. რა თქმა უნდა, კბენა და წიწაკა აქაც საკმაოდაა, მაგრამ მხოლოდ იმ დოზით, რაც მეგობრებს შეიძლება აკადრო. ამას ყველაფერს ერთ ცნობილ და თითქოს უმნიშვნელო ფაქტსაც დავუმატებ. ჯონი და მიკი ძალიან ხშირად ანონიმურად ტაქსიში სხდებოდნენ და ნიუ-იორკს ერთად ათვალიერებდნენ. ნიუ-იორკში ასე თავისუფალი და შენიღბული „მოგზაურობანი“ თავის დროზე თითქმის ტრადიციად გადააქციეს.
60-იანი წლების მიწურულს სამყარო შეიცვალა. მალე „ბითლზი“ დაიშლება, „როლინგები“ კი ტრაგიკულად დაღუპული ბრაიან ჯონსის გარეშე გააგრძელებენ შემოქმედებას. აი, ამ ყველაფერზე, რაღა თქმა უნდა, ექს-„ბითლზებისა“ და „როლინგების“ წევრთა სოლო პროექტებზე და საერთოდ, იმ უდიდეს შედეგებზე, რაც ამ ორმა ბენდმა მუსიკაში დატოვა, ჩვენი ჟურნალის შემდეგ ნომერში ვისაუბრებთ.
(პირწიგნაკისეული ვერსიის პირველი ნაწილის დასარული ) This post has been edited by UZUL on 10 Aug 2011, 15:17 Не так я вас любил, как вы стонали..
· 
ამათი პრობლემები მოგვცა - VOL VII
