პირველად სულთან სულეიმანი რომ მიადგა თავის მოლდავეთ სერბიან ჯარებიანად 120 ათასიანი არმია ყავდა. დაახლოებით ერთი მაგდენი არ მონაწილეობდა ვენის ლაშქრობაში.
მეორე ლაშქრობაში 1683 წელს 175 ათასიანი ყავდათ თავის მომხრე ყირიმის ხანთან და სხვებთან ერთად დ აისიც ვენასტან 100 ატასამდე მიაღწიეს.
Списочный состав османской армии был равен минимум 175 тыс. чел (около 50 тыс. профессиональной турецкой армии, 15-20 тыс. крымских татар и 110 тыс. войск с подвластных земель). Это была самая большая армия в истории Османской империи. Разумеется, на огромном пути от Стамбула до Вены армия не могла не нести потери. Много людей было потеряно из-за отвратительного снабжения, лечения и организации движения, что было проблемой не только турецкой армии. Реальная численность войск, осадивших Вену, составляла около 100 тыс. чел.
არადა სრული რეზერვი ოსმალეთის იმოერიის მაგ დროს იყო დაახლოებით ეს -1870 году на действительной службе находилось 210 тысяч рекрутов, а на резервной — 490 тысяч.
ანუ ლაშქრობაში არასდროს არ გადიოდა სრული არმია.
ცერცვა.სხვადასხვა ისტორიულ პერიოდში სხვადასხვა რაოდენობა იყო ჯარის. სისტემა, ორგანიზაცია და შესაძლებლობა.
თვითონ რომაული არმიაც სხვადასხვა პერიოდშI სხვადასხვა სისტემაზე იყო მოწყობა დაფინასებიტაც, სარეზერვო სისტემითაც და რაოდენობითაც.
George_Bushრაც შეეხება რახან ქართველიო. საერთოდ არასწორად უდგები. ის რომ თურქებს ეგ ომი ყელში აქვთ გაჩხერილი კი ბატონო გეთანხმები.
სამი ტიპის მცდელობაა როგორმე ნიველირება გაუკეთონ ამ გამარჯვებას.
1. ეგაა რასაც თქვენ ამბობთ. 30 ათასიო ვიღაცა წერსო და აწვებაო და ქართველებიო 80 ათასი იყვნენო.
თავისუფლად შეგიძლიათ მიწეროთ რომ ჩამოყალიბებული ქინძია. ლაშქრობაშ მონაწილეობდა ის ხალხი რომელმაც საქართველოს შესაძლებლობები კარგად იცოდნენ. ასევე თბილისიც კი არ იყო ჩვენ ხელში და მსტოვრებით იყო აქაურობა გავსებული.
ასე რომ სად და როგორ მოდიოდნენ ყველამ კარგად იცოდა. და თუ 30 ათასით მოდიოდნენ დასაპყრობად კაი მაგარი ჩამოსხმულეი სირებიც გამოდიან ეგ თვენი თურქ სელჯუკებითქო.
მაგრა ეგ ვერსია არ გამოდის, რადგანაც თვითონ არაბული წყაროებიდანაც და სხვა წყაროებიდანაც ჩანს რომ თურქ სელჯუკთა ლაშქარი აღემატებოდა ქართველების ლაშქარს და საკმაოდაც,
რახან ეს ვერსია არ გამოდის გადავიდნენ ახალ ვერსიაზე.
2. ქართველებს კი არ დაუმარცხებიათ თურქები არამედ თურქებს მოუგიათ თურქებისთვის. ანუ ყივჩაღებს.
და მაგას ვკითხულობ და ვწერ რომ არ შეიძლებოდა 15 ათასზე მეტი ყივჩაღი გამოსულიყო. ისიც ან იყო ან არა. მაგრამ დავეყრდნოთ სომეხ მემატიანეს.
და როდესაც ამას ვფიქრობ არაო გინდა თუ არა 40 ათასი ყივჩაღი ყავდაო და 300 ათასი გადმოასახლაო კაცო იძახიან და იძახიან პირველ რიგში ქართველები.
ხოდა აბა 300 ათასი ჩამოასახლაო და 40 ათასი ყივჩაღი ყავდაო და დაიხვიეს ხელზე და მიდი მოვდივარ ისტორიებს წერენ ტურკები
და იქით ჩამოყავდათ კიდევ მოსახლეობაი და ლამის მთელი საქართველო გააყივჩაღეს. . ამაზე რატო არ გაქვთ რეაქცია ნეტა.
3. არის მესამე ვერსიაც. უიარაღო სელჩუკების დამარცხება .
თურმე ქართველებმაო სატყუარა ბანაკი გაუკეთესო და ჩაუსაფრდენო. მოწინავე ნაწილებმა შეუტიესო და დამარცხდენო. ამ დროსო მთავარი ნაწილებიო უკან მოდიოდნენ და იარაღი ურმებზე ქონდათ დაწყობილიო და არ ელოდებოდნენ თავდასხმასო.
ანუ კი მოიგესო მარა უიარაღოებს მოუგესო . ანუ ისევ სირები იყვნენო რაღა. არადა ბრძოლის აღწერა ამასაც აბათილებს და ანადგურებს
download
დავითმაც მშვენივრად იცოდა თურქ სელჩუკების ტაქტიკა. ჩანს რომ გადანწყვეტი ბრძოლისთვისაც ემზადებოდა 118 წელს რომ გადმოიყვანა ყივჩაღები.
საბოლოოდ, შუა საუკუნეების საქართველოს სამხედრო მოწყობა ასე შეიძლება წარმოვიდგინოთ: 1.წამყვან როლს თამაშობდნენ აზნაურ–დიდებულები, რომლებიც ცხენზე ამხედრებულნი, მძიმედ შეჭურვილები გადიოდნენ ბრძოლაში; 2.მათი რიცხვი საკმარისი არ იყო ომის საწარმოებლად და რიგებს ავსებდნენ ქვედა ფენებიდან დაწინაურებული მსახურები, რომლებიც ასევე ცხენით (აზნაურული წესით) იბრძოდნენ; 3. პატრონ–აზნაურებს ომში თან ახლდნენ დაბალი ფენის წარმომადგენლები („წვრილი ერი“, „გლეხობა“), რომლებიც პატრონს ემსახურებოდნენ და ქვეით ჯარს შეადგენდნენ; ქვეითი ჯარის რიცხვს ავსებდა მთის სხვადასხვა თემიდან გამოსული ქვეითი მოლაშქრეებიც. გლეხობის ძალიან მცირე ნაწილი მონაწილეობდ აბრძოლებში. ძალიან მცირე.
ყივჩაღთა მსუბუქი ცხენოსანი რაზმების ფეოდალური არმიის სამხედრო ორგანიზაციაში ჩართვით დავით აღმაშენებელმა რამდენიმე მნიშვნელოვანი პრობლემა ერთდროულად გადაჭრა, რომელთაგანაც ალბათ ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო ქართული არმიის მობილურობისა და დისტანციური ბრძოლის უნარის ამაღლება, რითაც ქართული არმია საბრძოლო-ტაქტიკური შესაძლებლობებით გაუთანაბრდა თურქ სელჩუკებს მანევრში..
ზუსტად ეგეც გაუკეთა კიდევაც. შემოიტყუა იქ სადაც თურქ სელჩუკები ვერ გამოიყენებდნენ თავის ტაქტიკას და ყველაზე ძლიერ მხარეს მსუბუქ კავალერიას. მძიმე კავალერით გაანადგურა მთავარი ძალა და შეუსია მსუბუქი ყივჩაღების კავალერია . მაგიტომ ჩართო ყივჩაღების ბღძოლის ბოლოს.
ასე რომ მაგ ომისთვის ორივე მხარე კარგა ხნით ადრე ემზადებოდნენ. ვინ ,რა , სად იცოდნენ მშვენივრად.
დავითის სტრატეგიამ წამოიხია თურქ სელჩუკები. თავიდანვე გათვლილმა სტრატეგიამ. მაგიტომაცაა ბრწყინვალე მხედართმთავარი და მეფე.
როდესაც ვამბობთ 500-600 ათასიო ეცინებათ და რავი ვიძახოთ კაცო ჩვენი რა მიდის.
და ბოლოს თუ შევთანხმდებით რომ დავითის არმია 56 ათასი იყო. თურქების არმია გინდა კოალიცია უძახე და გინდა გაზავათი. 100 ათას ვერ გადაცდებოდა.
ისე ჩემი აზრით არ იკრიბებოდა მაგ დროს მაგხელა არმიები მაგრა რა რაოდენობაც არ უნდ აყოფილიყო (კაცმა არ იცის) ნებისმიერ შემთხვევაშ უდიდესი გამარჯვება არის დიდგორი.
და ეხლა რავი თუ მხოლოდ ციფრები გამოხატავენ გამარჯვების სიდიადეს კი ბატონო, ნო პრობლემ 50 ათასმა დაამარცხა 600 ათასი. :
This post has been edited by მაოძედუნი on 8 Jun 2021, 19:21