2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის მიმოხილვა: 7 აგვისტო
რუსეთის მიერ 2008 წლის აგვისტოში საქართველოს წინააღმდეგ აგრესიის განხორციელებიდან ცხრა წელი გავიდა. Civil.ge, თავისი არქივისა და სხვა წყაროების გამოყენებით, აგვისტოს ომის ყოველდღიურ მიმოხილვას გთავაზობთ.
მიმოხილვას ვიწყებთ 2008 წლის 1 აგვისტოთი, წინასაომარი ესკალაციის დასკვნითი ეტაპით, და დავასრულებთ 16 აგვისტოთი, რუსეთის ჯარების მიერ ახალგორის მუნიციპალიტეტის ოკუპაციით.
7 აგვისტო:
ღამის 3:00-დან 4:00 საათამდე საქართველოს დაზვერვის სამსახური ოსი სამხედროების სატელეფონო საუბრებს ისმენს, რომლებიც საუბრობენ რუსი სამხედროებისა და ტექნიკის შემოსვლაზე რუსეთიდან საქართველოში როკის გვირაბის გავლით. რუს სამხედროებს შორის მათ რუსეთის 58-ე არმიის მოტომსროლელთა პოლკის მეთაური, პოლკოვნიკი კაზაჩენკო დაასახელეს. მოგვიანებით სწორედ ამ პოლკმა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა საბრძოლო მოქმედებებში.
7 აგვისტოს დილის საათებში ცხინვალის რეგიონში ინტენსიური სროლები ხორციელდება.
რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო აცხადებს პრესრელიზში, რომ რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე გრიგორი კარასინი 6 აგვისტოს სამხრეთ ოსეთის ლიდერს ედუარდ კოკოითს ტელეფონით ესაუბრა და რომ მათი „შეფასებები კონფლიქტის ზონაში არსებული დაძაბულობის შესახებ დაემთხვა“.
დილას ედუარდ კოკოითი ჯავის რაიონში მიემგზავრება რუსეთის თავდაცვის სამინისტროს წარმომადგენლებთან შესახვედრად.
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო აცხადებს, რომ ქართული სოფლების, ნულის და ავნევის დაბომბვა დაახლოებით 12 საათისთვის განახლდა.
აფხაზეთის ლიდერი, სერგეი ბაღაფში, აცხადებს ედუარდ კოკოითისთან საუბრის შემდეგ, რომ „ჩრდილოეთ კავკასიის სამხედრო ოლქის ბატალიონი შევიდა“ ცხინვალის რეგიონში.
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო განცხადებას აქვეყნებს, სადაც როკის გვირაბის ერთობლივ მონიტორინგს და კონფლიქტის ზონაში ეუთოს დამკვირვებლების რაოდენობის გაზრდას, ასევე რუსეთზე ბოლო დროს განვითარებული მოვლენების გამო პასუხისმგებლობის დაკისრებას ითხოვს.
ორი ქართველი სამშვიდობო დაიღუპა და ხუთი დაიჭრა მას შემდეგ, რაც 14:00 საათზე სოფელ ავნევში მდებარე მათ საგუშაგოს სოფელ ხეთაგუროვოში განთავსებულმა სამხრეთ ოსეთის ძალებმა ცეცხლი გაუხსნეს. თავდასხმის შედეგად ქართული ჯავშანმანქანა განადგურდა.
საქართველოს ხელისუფლება იღებს ახალ ინფორმაციას იმის თაობაზე, რომ ჩრდილოეთ კავკასიაში საქართველოს საზღვრის მახლობლად განთავსებული რუსი სამხედროები იღებენ ბრძანებას, რომ საქართველოს საზღვრისკენ დაძვრისთვის მოემზადონ. 14:30 საათზე საქართველოს თავდაცვის სამინისტრო გასცემს ბრძანებას, რომ ქვეყნის სხვადასხვა ნაწილში მყოფი სამხედრო ძალები ცხინვალის რეგიონისკენ დაიძრნენ.
ანატოლი ბარანკევიჩი – რუსი სამხედრო ოფიცერი, რომელიც ცხინვალის უშიშროების საბჭოს ხელმძღვანელობდა – საქართველოს „სამხრეთ ოსეთის წინააღმდეგ სამხედრო აგრესიის“ დაწყებაში ადანაშაულებს.
18:40 საათზე საქართველოს სახელმწიფო მინისტრი რეინტეგრაციის საკითხებში, თემურ იაკობაშვილმა აცხადებს პრესკონფერენციაზე, რომ საქართველომ გადაწყვიტა ცალმხრივად შეწყვიტოს ცეცხლი დაძაბულობის განმუხტვის მიზნით. იაკობაშვილის თქმით, ეს გადაწყვეტილება მას შემდეგ იქნა მიღებული, რაც ის რუსეთის სამშვიდობო ძალების მეთაურს, მარატ კულახმეტოვს შეხვდა. იგი ასევე აცხადებს, რომ ის ვერ უკავშირდება სამხრეთ ოსეთის მთავარ მომლაპარაკებელს, ბორის ჩოჩიევს.
19:10 საათზე თავის სატელევიზიო გამოსვლაში საქართველოს პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი ადასტურებს თბილისის განცხადებას ცეცხლის შეწყვეტის თაობაზე, ნებისმიერ ფორმატში მოლაპარაკებების განახლებისკენ მოუწოდებს და რუსეთის ფედერაციას რიგ დათმობებს სთავაზობს.
რუსეთის მთავარი მომლაპარაკებელი იური პოპოვი აცხადებს, რომ მიღწეულია შეთანხმება 8 აგვისტოს 13:00 საათზე მოლაპარაკებების გამართვის თაობაზე.
საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო აცხადებს, რომ ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება დაირღვა და დაახლოებით 20:30 საათზე სოფელ ავნევს, შემდეგ სოფელ ფრისს, მოგვიანებით კი თამარაშენს და თბილისის მიერ კონტროლირებულ კონფლიქტის ზონის სხვა სოფლებს ცეცხლი გაუხსნეს.
კიბერშეტევა, რომელიც მომდევნო დღეებში გაგრძელდა, საქართველოს წინააღმდეგ დაიწყო და მის შედეგად რამდენიმე ქართულ სერვერსა და ინტერნეტ ტრაფიკზე გარე კონტროლი დამყარდა.
საქართველოს ხელმძღვანელობა რწმუნდება დაზვერვის ინფორმაციის საფუძველზე, რომ რუსულმა ძალებმა როკის გვირაბის გავლით საქართველოში შემოჭრა დაიწყეს. აშშ-ს სახელმწიფო მდივნის თანაშემწის მოადგილე მეთიუ ბრაიზა სთხოვს საქართველოს ოფიციალურ პირებს არ დაუპირისპირდნენ რუს სამხედროებს.
23:35 საათზე პრეზიდენტი სააკაშვილი თავდაცვის სამინისტროს გაერთიანებულ შტაბს უბრძანებს, რომ შეაჩერონ რუსეთის ფედერაციის რეგულარული შენაერთების გადაადგილება როკის გვირაბის გავლით ცხინვალის რეგიონში; მოახდინონ იმ საცეცხლე პოზიციების ნეიტრალიზება, საიდანაც იხსნებოდა ცეცხლი მშვიდობიანი მოქალაქეების, ქართველი სამშვიდობოების და პოლიციის წინააღმდეგ; დაიცვან ცხინვალის რეგიონის მშვიდობიანი მოსახლეობა.
https://civil.ge/ka/archives/218117_____________________________
2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის მიმოხილვა: 8 აგვისტო
8 აგვისტო:
პრეზიდენტ სააკაშვილის ბრძანებების შემდეგ, რომლებიც 7 აგვისტოს 23:35 საათზე გაიცა, რათა შეეჩერებინათ რუსეთის რეგულარული არმიის სვლა რუსეთ-საქართველოს საზღვრიდან ცხინვალის მიმართულებით და ჩაეხშოთ საცეცხლე პოზიციები ცხინვალსა და მის გარშემო, საიდანაც ქართულ სოფლებს, სამშვიდობოებს და პოლიციელებს ცეცხლს უხსნიდნენ, საქართველოს შეიარაღებული ძალები 8 აგვისტოს დილით საბრძოლო ოპერაციებს იწყებენ.
თავდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელი მამუკა ყურაშვილი ეუბნება ჟურნალისტებს, რომ სამხრეთ ოსეთის მხარემ უარყო თბილისის გადაწყვეტილება ცეცხლის ცალმხრივად შეწყვეტის თაობაზე და კონფლიქტის ზონის ქართული სოფლების დაბომბვა განაახლა, და რომ ქართულმა მხარემ რეგიონში „კონსტიტუციური წესრიგის“ აღდგენა გადაწყვიტა. მოგვიანებით ყურაშვილს უსაყვედურეს მისი ამ განცხადების გამო, რომელიც საქართველოს ოფიციალურმა პირებმა, მათ შორის პრეზიდენტმა სააკაშვილმა უარყვეს. თავად ყურაშვილმა განაცხადა, რომ მისი ეს განცხადება იმპულსური იყო.
02:37 საათზე რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე გრიგორი კარასინი თავის ქართველ კოლეგას, გრიგოლ ვაშაძეს ურეკავს და ეუბნება, რომ რუსეთის შეირაღაებული ძალები ცხინვალის რეგიონში სამხედრო ოპერაციას იწყებენ.
ჩრდილოეთ ოსეთის ლიდერი თეიმურაზ მამსუროვი ეუბნება რუს ჟურნალისტებს, რომ „ასობით მოხალისე მიემართება სამხრეთ ოსეთისკენ“.
საქართველოს შეიარაღებული ძალები ცხინვალის მიმდებარე რამდენიმე სოფელზე კონტროლს ამყარებენ.
04:10 საათზე რუსეთის ელჩი საქართველოში ვიაჩესლავ კოვალენკო საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროში მიდის და ეუბნება მინისტრის მოადგილეს, გრიგოლ ვაშაძეს, რომ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო გადაწყვეტილების მიღების პროცესს ჩამოაშორეს და ამიერიდან ყველა გადაწყვეტილებას რუსეთის გენერალური შტაბი იღებს.
05:20 საათისთვის რუსმა სამხედროებმა ქალაქი ჯავა გაიარეს და ძარის შემოვლითი გზით ცხინვალისკენ მიემართებიან.
06:35 საათზე ქართული არტილერია და სუ-25 სამხედრო თვითმფრინავი გუფთის ხიდის მიდამოებში შეტევას ახორციელებენ, თუმცა ეს რუსული კოლონის შეჩერების წარუმატებელი მცდელობა აღმოჩნდა.
აფხაზური ძალები მზადებას იწყებენ, რათა კოდორის ხეობაზე შეტევა განახორციელონ; საქართველოში გაეროს სადამკვირვებლო მისიის პროტესტის მიუხედავად, მათ შეზღუდული შეიარაღების ზონაში მძიმე ტექნიკა შეყავთ, რაც ცეცხლის შეწყვეტის და ძალთა დაშორიშორების თაობაზე 1994 წლის მოსკოვის შეთანხმების დარღვევით განხორციელდა.
დილით, ნოვოროსიისკში განთავსებული რუსეთის მე-7 სადესანტო-მოიერიშე დივიზია აფხაზეთში განთავსების ბრძანებას იღებს. 18:30 საათზე მე-7 დივიზიის ძალები გემებზე თავსდებიან აფხაზეთში გასამგზავრებლად.
ცხინვალის სამხრეთით განლაგებული რუსეთის სამშვიდობო ბატალიონის მეთაური, კონსტანტინ ტიმერმანი იღებს ბრძანებას, რომ ხელი შეუშალოს ქართველი სამხედროების შესვლას ცხინვალში, რასაც ის თავის ქვეშევრდომებს გადასცემს და სროლის ბრძანებას გასცემს.
დაახლოებით 06:00 საათზე ქართულ ძალებს, რომლებიც სოფელ ზემო ნიქოზიდან ცხინვალისკენ მიემართებოდნენ, ცეცხლს უხსნიან რუსი სამშვიდობოების ბაზიდან, რომლებიც წინაასწარ იქნა გაძლიერებული რუსეთის მე-10 სპეცდანიშნულების ბრიგადის მიერ, ხოლო ქართველების წინააღმდეგ საარტილერიო ცეცხლის გახსნის კოორდინაცია რუსი სამშვიდობოების ბაზაზე მდებარე შენობის სახურავიდან განხორციელდა. ბრძოლას ორივე მხრიდან მსხვერპლი მოყვა.
09:30 საათიდან რუსული საჰაერო ძალები გორის და ქარელის რაიონების მიდამოებს ბომბავენ.
დაახლოებით 11:00 საათზე ქართული ძალები სოფელ ზემო ნიქოზიდან ცხინვალში შედიან, მათ ადგილობრივი მებრძოლები და რუსეთის საჰაერო ძალები ცეცხლს უხსნიან.
პრეზიდენტი სააკაშვილი აცხადებს, რომ რუსეთმა „ფართომასშტაბიანი სამხედრო აგრესია“ დაიწყო და სამხედრო მობილიზაციას აცხადებს.
რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო საქართველოს ცხინვალზე მუხანათურ თავდასხმაში ადანაშაულებს.
რუსეთის თავდაცვის სამინისტრო აცხადებს, რომ არავის მისცემს უფლებას, რომ მისი სამშვიდობოები და რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეები შეურაცხყონ.
14:00 საათის შემდეგ საქართველოს ოფიციალური პირები აცხადებენ, რომ ქართველი სამხედროები ცხინვალის დიდ ნაწილს აკონტროლებენ, 15:00-18:00 საათის პერიოდში მორატორიუმს აცხადებენ, რათა საომარი ზონიდან მშვიდობიანი მოსახლეობა გაიყვანონ.
დაახლოებით 15:00 საათზე 693-ე მოტომსროლელთა პოლკის და 292-ე საარტილერიო პოლკის რუსულმა არტილერიამ ქართულ ძალებს ცხინვალის მიდამოებში ცეცხლი გაუხსნა.
15:00-19:05 საათის პერიოდში რუსეთის საჰარეო ძალები მარნეულს, ბოლნისს და გორს, ასევე ვაზიანის სამხედრო ბაზას ბომბავს.
თავდაცვის სამინისტროს მსგავსად რუსეთის პრეზიდენტი მედვედევი აცხადებს, რომ რუსეთი დაიცავს „რუსეთის მოქალაქეების სიცოცხლეს და ღირსებას, სადაც არ უნდა იყვნენ ისინი“.
18:00 საათიდან 19:00 საათამდე რუსული ტანკების, ჯავშანმანქანების და სატვირთო მანქანების კოლონა ძარის შემოვლითი გზით ცხინვალს უახლოვდება. რუსული ძალები ცხინვალსა და მის მიმდებარე ტერიტორიაზე განთავსებულ ქართულ ძალებს ცეცხლს უხსნიან.
რუსეთის სახმელეთო ძალების სარდლის თანაშემწე იგორ კონაშენკოვი აცხადებს, რომ „58-ე არმიის საარტილერიო და სატანკო დანაყოფებმა“ ცხინვალის მიდამოებში ქართულ ძალებს ცეცხლი გაუხსნეს.
20:30 საათისთვის საქართველოს შეიარაღებული ძალები ტოვებენ ცხინვალის ცენტრს.
22:40 საათისთვის რუსული ძალები გალუანთას სიმაღლეებზე განთავსდნენ, ცხინვალის ჩრდილო-დასავლეთით.
თბილისი უკან იწვევს 2000 სამხედროს ერაყიდან საქართველოში.
23:45 საათზე რუსეთის საჰაერო ძალები ისევ ბომბავენ ვაზიანს. საერთო ჯამში, 8 აგვისტოს რუსეთის საჰაერო ძალებმა საქართველოს წინააღმდეგ 63 თავდასხმა განახორციელა.
დაახლოებით 23:45 საათისთვის რუსული თვითმფრინავები კოდორის ხეობაზე სადაზვერვო ფრენებს ახორციელებენ, რომლის დროსაც ქართული პოზიციების ფოტოებს იღებენ ხეობაზე შეტევის განსახორციელებლად.
23:50 საათზე რუსულმა ძალებმა ქალაქი ფოთი დაბომბეს Tochka-U/SS-21 ჭურვების გამოყენებით.
https://civil.ge/ka/archives/218128 
07.08.08, რუსეთი ოკუპანტია!!!
