დიდი მადლობს ტიმს ყურადრებისათვის
gioalhaz
მადლობთ. სამწუხაროდ ეს დღეები ინტერნეტი არ მქონდა და ვერ მოვახერხე პასუხის გაცემა. დიდი სიამოვნებიტ მივიღებ მონაწილეობას, თუ შემატყობინებ სად მოვიდე და როდის.
Kakha
სასიამოვნოა, რომ საქმეს ასე სერიოზულად უდგებიან. თუმცა, თუ სტანდარტი მარტში დამტკიცებული უნდა იყოს მაშინ ამრთლა ცოტა დრო რცება სადისკუსიოდ. კარგი იქნებოდა ალგორითმის და სავარაუდო ასოთა განლაგების გამოქვეყნება. ვინაიდან (და სამწუხაროდ) ტკ-ს ვებგვერდი არ გააჩნია, იქნებ ამ ფორუმზხე მაინც გამოგვექვეყნებინა ოფიციალურად.
ზედმეტად მიმაჩნია იმაზე დავა, საჭიროა თუ არა სიხშირული. რა თქმა უნდა, სიხშირული სტანდარტი მიღებული უნდა იქნეს ქართული ენის შესაბამისად. უბრალოდ, ძველი ვერსიების მხარდაჭერისათვის, ოპერაციულ სისტემებს ასევე უნდა მოყვებოდე ლათინურის განლაგება. სასურველია ასევე მოყებოდეს საბეჭდი მანქანის და რუსულის შესაბამისი განლაგება. ლათინურ ენებს უთვალავი განლაგება მოყვება და რამდენიმე ქართული განლაგება არ უნდა იყოს პრობლემა. მე რა თქმა უნდა windows-ს ვგულისხმობ, თორემ ღია სისტემებში არანაირი პრობლემა არ იქნება მრვალაი ქართული განლაგების დამატება.
მთავარი განლაგება კი აუცილებლად სიხშირული უნდა იყოს. ქართულ კლავიატურებსაც სტანდარტულად უნდა სიხშირული განლაგების მიხედვით უნდა ეწეროს ქართული ასოები. ნელნელა თუ სწორ პროპაგანდას ცავატარებთ თავისით დამკვიდრდება.
რაც შეეხება მთავრულ/მხედრულ ასოებს
მთავრული ასოები დღესდღეობით ქართულ ენაში ძალიან ხშირად გამოიყენება, მიუხედავად იმისა, რომ გრამატიკული დატვირთვა მას არა გააჩნია. შეცდომით წერია თუ არა უნიკოდში, ამას ახლა დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. მნიშვნელოვანი ის არის, რომ უნიკოდში ქართული მთავრული ასოებისთვისაც არის ადგილი და ტექნიკურად არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენს მათი გამოყენებაც.
ქართული საბეჭდი მანქანების ეპოქაში (რაც, როგორც წესი, კომპიუტერის კლავიატურის წინამორბედ ეპოქად ითვლება უმეტეს დამწერლობაში) უმეტეს საბეჭდ მანქანას ზედა რეგისტრის ასოებიც მოყვებოდა. არანაირ ენის კანონს არ შეუშლია ამისათვის ხელი. ეს ძალიან პრაქტიკულია სათაურებისათვის, სიტყვაზე ხაზგასმისათვის და ა.შ. სიტყვის გამოყოფისათვის კი ხაზგასმის და მუქი შრიფტის გამოყენების საშუალება და დრო ყოველთვის არ არის და დამეთანხმებით, რომ ტრადიციული, დ ა შ ო რ ე ბ ი თ სიტყვის ხაზგასმა ძალიან აუმართავი, უშნო და რთულია.
მე ვთვლი, რომ მირებულ სიხშირულ განლაგებას ზედა რეესტრის ასოების უნდა ქონდეს გათვალისწინებული შესაბამისი უნიკოდ მნიშვნელობებით. ასომთავრული ძალიან იშვიათად გამოიყენება და ტავისუფლად შეიძლება მისი შრიფტის საშუალებით გამოყენება და არ არის აუცილებელი უნიკოდში ცალკე მნიშვნელობები ქონდეს მინიჭებული.
რადგან თანამედროვე მთავრული ასოები დღეს ხშირად გამოიყენება, ჩვენ შეგვიძლია ჩვენს სასარგებლოდ გამოვიყენოთ უნიკოდის შეცდომა (თუ არის საერთოდ შეცდომა). როგორც ბპგ აღნიშნავდა ოთხი წლის წინ, არქაული ქართული ტექსტის შემთხვევაში შესაძლოა უნიკოდის ქართული ზედა რეესტრის ასოები გამოყენებულ იქნას ასომთავრულისათვის, ხოლო ქვედა რეესტრის ასიები ნუსხა-ხუცურისათვის. ასევე დიდი კომფორტი იქნება ტექსტური რედაქტორების ფუნქცია ავტომატურად გადაიყვანოს ტქსტი ზედა რეესტრის ასოებში, გამოიყენოს ე.წ. Small Capials (რაც დრევანდელ ქართულში სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ ხშირად გამოიყენება სარეკლამო აბრებზე) და ა.შ.
ლათინური ანბანის მქონე თითქმის ყველა ენა სტანდარტულად QWERTY კლავიატურას იყენებს, მაგრამ რა თქმა უნდა ყოველ ენაში სხვადასხვა სიხშირით გამოიყენება თითოეული ასონიშანი. ჩვენი დიდი უპირატესობა ის არის, რომ ახლა უნდა დავამკვიდროთ სტანდარტი
ახლა რაც შეეხება სასვენ ნიშნებს
მე ვთვლი, რომ სასურველიაწერტილი და მძიმე ცალკე კლავიშზე იჯდეს, თუმცა ეს პრობლემას შექმნის ქართული 33-ვე ასონიშანი შიფტის გარეშე განაწილდეს კლავიატურაზე. უკიდურეს შემთხვევაში, რუსულის მსაგავსად წერტიი და მძიმე შეგვეძლო ერთ კლავიშზე მოგვეთავსებინა, მაგრამ ეს ძაილიან არასასურველად მიმაჩნია. რაც შეეხება დანარცენ სასვენ ნიშნებს, მსოლფიოს უმეტეს კლავიატურას თუ გადავხედავთ, შიფტით იკრიფება, ხოლო ციფრები შიფტის გარეშე. მე ვთვლი, რომ ჯობია ველოსიპედი აღარ აღმოვაჩინოთ და ასევე დავტოვოთ.
საბოლოოდ ჩემი აზრი ასეთია:
ზედა რიგში პირველი და ბოლო კლავიში გამოვიყენოთ ქართული რომელიმე იშვიათად გამოყენებადი ასოსათვის. შემდეგ ზედა რიგში განლაგდეს ციფრები და (შესაბამისად შიფტით) სასვენი ნიშნები, მაგრამ არა წერილი და მძიმე.
შემდეგ სამ რიგში იქნება დარცენილი ქართული 31 ასონიშანი, მაგრამ წერტილი და მძიმე იმ ადგილზე დავტოვოთ, სადაც ლათინურ განლაგებებში ზის. თუ არის კიდევ ისეთი სასვენი ნიშნები, რომლებიც ხშირად გამოიყენება და გვინდა შიფტის გარეშე აიკრიფოს, ჩვენ გვრჩება კლავიშები ”-”. ”=” და ””.
რაც შეეხება იოტას და სხვა ამორებულ ქართულ ასოებს, არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მოთავსდეს ეს ასოები ჩვეულებრივი 33 ასოს კლავიშზე შიფტით ასაკრეფ ზონაში. ეს არასწორი მიდგომაა და ასევე ჩაშლის ქართული მთავრული ასოების გამოყენებას. სტანდარტის მიღებისას მომავალზეც უნდა ვიფიქროთ. ფაქტია, რომ მთავრული ასინიშნები დღითითღე ხშირად გამოიყენება ქართულში.
იოტა და სხვა ამორებული ასონიშნები უნდა გადავიტანოთ მარჯვენა Alt ღილაკზე (ზოგ კლავიატურაზე Alt Gr). ეს ძალიან პრაქტიკულია და საშუალებას მოგვცემს თავისუფლად მოვათავსოთ დარცენილი სასვენი ნიშნები, ქართული საგანგებო ასონიშნები, როგორიცაა ქართული პარაგრაფის დაბოლოება, ქართული f ნიშანი (თუმცა ლათინურიდან და კირილიცადან მოდის), იოტა, ემერვე და ა.შ., ასევე ევროს ნიშანი და ა.შ. მარჯვენა ალტ ღილაკის გამოყენება არანაირაც არ არის ცუდი. მაგალითად გადავხედოთ გერმანულ სტანდარტულ კომპიუტერის კლავიატურის განლაგებას (რომელიც გერმანულ ტრადიციულ საბეჭდ მანქანის განლაგებას ეფუძნება): მარჯვენა ალტ ღილაკზე ზის ისეთი ხშირადგამოყენებადი ნიშნები, როგორიცაა იმეილის @ ნიშანი, ევროს ნიშანი და თვით ბექსლეში () !
ასევე, ცუდი არ იქნებოდა ქართულად სახელები დაგვერქმია გავრცელებულ კლავიშებზე, როგოიცაა კონტროლ, შიფტ, სფეის, ენთერ დაა.შ. ამაში ცუდი არაფერია. ქართული კლავიატურის წარმოებისას სახელები ქართულად ეწერება, ხოლო თუ დასაკრავები იქნბა, არც ეს შექმნის პრობლემას. გერმანულად კონტროლ ღილაკს ქვია String (შემოკლებით: Strg), ხოლო შიფტ ღილაკს ქვია Umschalt.
ლარის სიმბოლოს რაც შეეხება, როგორც ვიცი ეს საკითხი რვაბიტიანი კოდირების მიღების დროსაც დაისვა, მაგრამ ბოლომდე არ მივიდა. მე ვთვლი, რომ ძალიან კარგი იქნება თუ მივიღებთ ამ სიმბოლოს და შესაბამისად მომავალში შეგვიძლია კლავიატურის განლაგების სტანდარტს დავუმატოთ.
ასევე აუცილებლად მიმაჩნია ქართული ამპერსანდის (&) დაბრუნება ქართულ ანბანში. მე ვგულისხმობ ქართულ ულამაზეს ”და” სიმბოლოს, სადაც ანი დონის თავზეა მოთავსებული.
სხვათა შორის, სულხან-საბას ლექსიკონში ძალიან კარგადაა განმარტებული ქართული”და” ნიშანიც და f-იც. თუმცა ეს უფრო მომავლის საქმეა, რადგან უნიკოდის მომავალ ვერსიებში რომ ჩაჯდეს ეს ნიშნები, მათ ვინმემ უნდა შესთავაზოს და ეს ვინმე უნიკოდის კონსორტიუმის წევრი უნდა იყოს
შესაძლოა ასევე დეფაქტოდ მათი გამოყენებაც, მაგრამ ამჟამად თემას გადავუხვიე.
Kakha
იქნებ ცოტა უფრო დაწვრილებით მოგვაწოდო ინფორმაცია რა და როგორ არის დაგეგმილი სანამ დამტკიცდებოდეს. თირემ, თ მარტში სტანდარტი მიღებული უნდა იყოს, მხოლოდ ერთი თვე რჩება განსახილველად და შესაბამისი ცვლილებების შესატანად.
შემიძლია ტკ-ს ასევე დავეხმარო მონაცემების ინტერნეტში გამოქვეყნებაში.
ასევე, თუ საიდუმლო არ არის, იქნებ გვაცნობო ვინ არიან ტკ-ს წევრები და რომელ ორგანიზაციებს წარმოადგენენ.
Added by Aiet on 27th Jan 2003 23:26:როფორც ვხედავ ცოტა გრძელი მესიჯი მომივიდა
თუმცა სრულიად გადამავიწყდა მეხსენებინა ქართული ნომრის ნიშანი Nº