ჩემი არაპროფესიონალური გათვლებითაც ასე გამოდის. თუმცა მინდოდა საქმეში გარკვეული ადამიანისაგან გამეგო.
ანუ გამოდის რომ მიწის კომპონენტთან ერთად თეთრი კარკასის მშენებლობის თვითღირებულება არ აღემათება 320-340 დოლარს საშუალო უბანში და ამ ფასში გათვალისწინებულია სამშენებლო (არა დეველოპერული) კომპანიის მოგება.
ესეიგი სავსებით შესაძლებელია რომ ბაზარზე გამოჩნდენ კომპანიები რომლებიც დაკმაყოფილდებიან 20-30% მარჟით (ანუ ევროპულზე 10% მეტი) და ეკონომ კლასის ბინები შესთავაზონ ბაზარს 400 დოლარის ფარგლებში მშენებლობის ეტაპზე და 450-500 დოლარი დასრულებული ბინები.
თუმცა მე ეჭვი მეპარება რომ ასეთი ფასებიც მიიღოს ბაზარმა. გადამხდელუნარიანი მომხმარებელი ამჟამად უბრალოდ არ არის ან ძალიან ცოტაა. ასე რომ ფასი შეიძლება 300-350 დოლარამდეც ჩამოვიდეს მოკლე ვადით სანამ არსებული პროექტები დასრულდება. თუ საბაზრო ფასი 300 დოლარზე ზემოთ არ აიწევს ახალი პროექტები უბრალოდ არ დაიწყება და ეგ არი.
* * *
აი კიდევ
http://banksandfinance.ge/estate/128-mshenebloba.htmlკვადრატული მეტრი 350 დოლარი ეღირება
სამშენებლო ინდუსტრია კრიზისის ზღვარზეა
საქართველოში სამშენებლო სექტორო საბანკო სექტორის შემდეგ ყველაზე განვითარებული სფეროა და გასაკვირი არ იქნება, თუ ვიტყვით, რომ ბოლოდროინდელმა მოვლენებმა (აგვისტოს მოვლენები და მსოფლიო ფინანსური კრიზისი) ამ სექტორზეც უარყოფითად იმოქმედა, მაგრამ მიუხედავად ამისა, სამშენებლო სექტორში ბევრი სიახლეა.
სამშენებლო კომპანია "ცენტრ პოინტი" უძრავი ქონების ქართულ ბაზარზე უპრეცენდენტო ფასების შემოღებას გეგმავს, მას შემუშავებული აქვს გეგმა, რომელიც საშუალებას მისცემს მომხმარებელს კვადრატული მეტრი ფართი მომხმარებელს 350 დოლარად შესთავაზოს. კომპანიის დამფუძნებლის, მაია რჩეულიშვილის განცხადებით, ამის მიღწევა შესაძლებელი იქნება დაუმთავრებელი მშენებარე ობიექტებისა და სხვადასხვა სახელმწიფო დაწესებულების შენობების შესყიდვისა და მათ საცხოვრებელ კორპუსებად გადაკეთების გზით. რჩეულიშვილის განმარტებით, გეგმის თანახმად, "ცენტრ პოინტი" კარკასების კვადრატულ მეტრს 100 დოლარად ერთ წლიანი განვადებით აიღებს, მას საცხოვრებელ კონდიციამდე მიიყვანს და 350 დოლარად გაყიდის, რაც, რჩეულიშვილის განცხადებით, საქართველოს უამრავ მოქალაქეს ბინის შეძენის რეალურ შანსს მისცემს.
კომპანია "აქსისმა", უკვე აშენებული 50 საცხოვრებელი ბინა გასაყიდად გამოიტანა. ბინები საბურთალოზე, "აქსისის" სამ კომპლექსშია განაწილებული. ბინებში მხოლოდ შიდა ტიხრები და ელექტროობაა გასაყვანი, რაც მყიდველის გემოვნების მიხედვით გაკეთდება. საახალწლო აქციის ფარგლებში კი "აქსისი" ბინის მყიდველებს ერთ წლიან უპროცენტო განვადებას სთავაზობს, სადაც პირველადი შენატანი 30-დან 10%-ით შემცირდა, რის შემდეგაც კლიენტებს წლიური 18%-ის გადახდა მოუწევთ.Aაქციის განმავლობაში, კვადრატული მეტრის ფასი, 495-დან 800 ევროს ფარგლებში იქნება.
დეველოპერული კომპანია "არსი" ბინის შეძენის მსურველებს 9 დეკემბრიდან 20 იანვრამდე სპეციალურ პირობებს სთავაზობს.
კომპანიის ინფორმაციით, ამ პერიოდში მყიდველს საშუალება მიეცემა თვითონ შეარჩიოს სესხის ხანგრძლივობა, რომელიც 3-5-7-10 და უკვე 15 წელს მოიცავს. საახალწლო აქციის ფარგლებში, პირველადი შენატანი ბინის ღირებულების 10%-ს შეადგენს, ხოლო წლიური საპროცენტო განაკვეთი 10%-დან 18%-მდე მერყეობს. ამასთან, ბინის ღირებულების სრულად დაფარვისას, მყიდველი 10%-იანი ფასდაკლებით ისარგებლებს.
დეველოპერლი კომპანია "მაგისტილის" საახალწლო აქცია 1 დეკემბრიდან 31 იანვრის ჩათვლით გრძელდება. მშენებარე ობიექტში "დრიმ თაუნ" ბინის შეძენისას მყიდველი 1კვ. მეტრზე 50-დოლარიანი ფასდაკლებით და სასაჩუქრე პაკეტით ისარგებლებს.
კომპანიის ინფორმაციით, სასაჩუქრე პაკეტი მყიდველის სურვილების გათვალისწინებით, კომპანიის წამყვანი დიზაინერების მიერ შესრულებული ბინის დიზაინით დასაჩუქრდება, ხოლო ყოველი მეხუთე შეძენილი ბინის რემონტით.
IPM-ის (კვლევისა და განვითარების ინსტიტუტი) ექსპერტებს უძრავი ქონების ბაზარზე ფასების შემცირება ბაზრის განვითარებისთვის არასასურველ პროცესად მიაჩნიათ. "ფასების კლება პოტენციურ მყიდველებში მომავალში ფასების უფრო შემცირების მოლოდინს გააჩენს, რაც, საბოლოო ჯამში, გაყიდვებს უფრო შეაყოვნებს", - განაცხადა კოტე გაბრიჩიძემ. IPM-ის მენეჯერი აღნიშნავს, რომ შემცირებული მოთხოვნის საპასუხოდ რამდენიმე კომპანიამ მათ შორის "აქსისმა", ფასები გაზარდა კიდეც.
გაბრიჩიძე განმარტავს, რომ არსებული მდგომარეობა მხოლოდ პოტენციური მყიდველების შიშით არის განპირობებული და არა უსახსრობით.
სამშენებლო სექტორში არსებულ კრიზისთან დაკავშირებით "ბანკები და ფინანსები" ეკონომიკის მეცნიერებათა პროფესორს იაშა მესხიას გაესაუბრა.
- ცნობილია, რომ საბანკო სექტორში კრიზისი ომამდე დაიწყო და ახლაც გრძელდება. რა არის კრიზისის გამომწვევი "ქართული" მიზეზები?
- ძირითადი მიზეზი დეველოპელური კრიზისისა, თუ საუბარი არის შიდა ენდოგენურ ფაქტორზე, ეს არის საბანკო სისტემაში მიმდინარე რთული პროცესები. საბანკო სისტემამ დაკარგა ლიკვიდობა ე.ი. მას არ აქვს საშუალება გასცეს სესხები დეველოპელურ კომპანიებზე, გააგრძელოს მუშაობა და განავითაროს მშენებლობის პროცესი. უარყოფითი შედეგები, საბანკო სექტორში მიმდინარე კრიზისული მოვლენების გავლენისა, სამშენებლო კომპანიების მუშაობის შემდგომ ტემპებზე ჯერ კიდევ ბოლომდე არ არის გამოვლენილი. საქმე იმაშია, რომ დღემდე რაც კი აშენდა საქართველოში, მათი უმეტესი ნაწილი დაფინანსებული არის ბანკების მიერ და ამ დეველოპელურ კომპანიებს გირაოდ ჩადებული აქვთ ის შენობა-ნაგებობები, რომლებიც მათ ააშენეს. ამ კრედიტების გადახდის საშუალება ამ დეველოპერულ კომპანიებს მიეცემათ მხოლოდ და მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როდესაც ისინი სრულად მოახდნენ მათ მიერ აშენებული შენობების გაყიდვას, მაგრამ იმის გამო, რომ შენობათა მყიდველებს, ინდივიდუალურ პირებს, საზოგადოებრივ ორგანიზაციებს თუ იურიდიულ პირებს არა აქვთ საშუალება სესხები აიღონ ბანკებიდან, ისინი უკვე ვეღარ ფარავენ დეველოპელური კომპანიების წინაშე აღებულ ვალდებულებებს, გამომდინარე აქედან, ეს უარყოფითი ეფექტი, რომელიც უკვე ნელ-ნელა გროვდება, უფრო თვალსაჩინო იქნება რამდენიმე ხნის შემდეგ. ეს, ალბათ, მომავალი წლის აპრილ - მაისში გამოჩნდება, სადაც სამშენებლო კომპანიებისა და რა თქმა უნდა, საბანკო სექტორის უფრო სერიოზულ კრიზისს უნდა ველოდოთ.
- მსოფლიო ფინანსურმა კრიზისმა რა გავლენა იქონია საქართველოში სამშენებლო სექტორზე?
- მსოფლიო ფინანსურმა კრიზისმა გავლენა იქონია მთლიანად ყველა ინფრასტრუქტურაზე. ეს არის საბანკო ინფრასტრუქტურა, ფულად საკრედიტო ურთიერთობები და საბოლოო ჯამში, ინფლაციური პროცესები, რომელმაც სამშენებლო მასალებზე ფასების ზრდა გამოიწვია. მსოფლიო კრიზისი მომავალი წლის გამნმავლობაში ვერ დაიძლევა, მხოლოდ 2009 წლის ბოლოსათვის იქნება პოზიტიური ნიშნები შენიშნული. ამერიკის 700 დოლარის მილიარდიანმა ინექციამ, აგრეთვე, ევროკავშირის 1,5 ევროს ინექციამ საბანკო სექტორში და საერთოდ ეკონომიკაში, აგრეთვე ჩინეთის, იაპონიის, რუსეთის და დიდი მსხვილი ქვეყნების მიერ განხორციელებულმა ღონისძიებებმა ჯერჯერობით სერიოზული დადებითი შედეგი ვერ მოგვცა. Kკრიზისი დაიწყო ზუსტად დეველოპერული, იპოთეკური კრიზისით და ის საბანკო კრიზისში გადაიზარდა, საბანკო გადაიზარდა საფინანსო კრიზისში და დღეს უკვე სახეზე გვაქვს მსოფლიოში ახალი სისტემური ეკონომიკური კრიზისი, რომლის შედეგი არის რეცესია მთელს ეკონომიკაში. ამერიკაში და ევროკავშირში ეკონომიკური ზრდის ტემპები ყოველდღიურად ეცემა, რუსეთში უკვე 3%-მდე დაეცა, იგივე მდგომარეობაა აზიის ყველა დიდ ქვეყანაში. ასე რომ, კრიზისი თავის ეშხში შევიდა და როგორც ჩანს, მის დაძლევას გარკვეული დრო და სახსრები დასჭირდება.
- არის თუ არა ბინების ფასი გაიაფებული ან თუ არის მოსალოდნელი ბინებზე ფასების შემცირება?
- იმის გამო, რომ დეველოპერულ კომპანიებს საკრედიტო რესურსების მოზიდვა გაუჭირდათ, მთელ მსოფლიოში უკვე უძრავ ქონებაზე ფასების გარკვეული ტემპების დაცემა შეინიშნება. ეს, ბუნებრივია, რომ საქართველოს დეველოპერულ საქმიანობაშიც იქნება ასახული. იმდენად რამდენადაც მშენებლები ვერ ყიდიან ამ ბინებს, ისინი იძულებულები არიან ფასები შეამცირონ და ამით როგორმე მოიზიდონ მყიდველები, თუმცა ამით ისინი გაკოტრებამდე ვერ მივლენ, რადგან მშენებლობა საბანკო სექტორის შემდეგ საქართველოში ყველაზე მაღალმომგებიანი დარგია.
- რა პერსპექტივები აქვს სამშენებლო სექტორს საქართველოში?
- რა თქმა უნდა, კრიზისი ყოველთვის დაძლევადია. ეს არის დროებითი მოვლენა. მსოფლიო კრიზისიც დაძლევადია. ყველა კრიზისიდან მსოფლიო გამოსულა. უფრო დიდი კრიზისებიც ყოფილა 30-იან წლებში, შემდეგაც და ქვეყნები გამომძვრალან მძიმე მდგომარეობიდან, მაგრამ სასურველია, რომ მან მინიმალური ნეგატიური გავლენა მოახდინოს საზოგადოებაზე და ცივილიზაციის პროგრესზე. რა თქმა უნდა, დღეს მსოფლიო აღელვებულია, არის დიდი შიში, დიდი პესიმისტური შეგრძნება, მაგრამ, ბუნებრივია, რომ ყველა კრიზისს აღმავლობა მოსდევს.
გოგა აბრამიშვილი