მარკეტ მეიკერები არიან NASDAQ-ზე ხლო NYSE-ზე სპეციალისტები, აი ფორექსზე კი მსგავსი არ გამიგია... ეხალ კი მათი ფუნქცია- მოვალეობა:::
Tavi IV. NYSE-is specialistis muSaoba
deitreiderebisaTvis Zalzed mniSvnelovania icodnen da esmodeT specialistis muSaobis specifika. momavalSi mravali Tqveni garigebis warmateba damokidebuli iqneba imaze, Tu ramdenad swored gansazRvravT Tqven mis pozicias ama Tu im momentSi.
specialisTis mTavari fuqciebi
rogorc Cven adre vambobdiT, niu iorkis safondo birJis iatakze muSaobs 1366 specialisti. umetesi maTgani muSaobs NYSE-ze moqmedi 7 sadilero kompaniidan erTerTze. yoveli maTgani akontrolebs vaWrobis process, misadmi gankuTvnil erT konkretul aqciaSi. Tu romeli specialisti iqneba pasuxismgebeli konkretul aqciaze wydeba NYSE-is direqtorTa sabWos mier. Tuki specialisti kargad arTmevs Tavs muSaobas, igi SeiZleba daawinauron _ micen ufro prestiJuli kompaniis aqciebi savaWrod, dRiuri vaWrobis didi moculobiT. Tuki specialisti Tavs ver arTmevs Tavis movaleobes, igi SeiZleba daaqveiTon an gaanTavisuflon kidec, magaliTad Tuki igi arRvevs vaWrobis wesebs da masze modis bevri saCivari klientebisagan. specialistd yofna Zviri siamovnebaa. imisaTvis, rom imuSaoT NYSE-ze specialistad saWiroa gadaixadoT fuli “specialistis savarZelSi”. aseTi savarZllis fasi 4 milion dolaramde adis.
specialistis mTavari amocanaa Tavis aqciaSi “patiosani da mowesrigebuli” vaWrobis uzrunvelyofa. pirvel rigSi amaSi igulisxmeba garigebebis Sesruleba yvelaze karg fasad romelic SesaZlebelia arsebul momentSi, minimaluri Spread-is SenarCuneba kotirebebze da fasebis Zlian mkveTri cvalebadobis Tavidan acileba.
* * *
სორი.. მთელი თავის ჩაგდება მინდოდა მაგრამ მთლიანად არ ჩასვა და მარტო დასაწყისის ჩაცერა გამომივიდა...
* * *
mTavari fumqciebi, romelsac asrulebs NYSE-ze momuSave specialisti, Semdegia:
1. specialisti gamodis aqtiuri Suamavalis rolSi myidvelebsa da gamyidvelebs Soris. niu iorkis birJis iatakze isini ikribebian specialistis uSualo siaxloves da iZaxian TavianT winadadebebs. im SemTxvevaSi, Tuki myidvels da gamyidvels ar SeuZliaT TviTon SeTanxmdnen garigebaze, specialisti aqtiurad eZebs sxva monawileebs brbos Soris, raTa uzrunvelyos garigebis saukeTeso fasi;
2. specialisti Tvalyurs adevnebs imas, rom saukeTeso winadadebebi yidvaze da gayidvaze droulad iqnes gamocxadebuli mTeli bazrisaTvis, raTa myidvelebma da gamyidvelebma SeZlon miiRon saukeTeso fasi, romelic SesaZlebela mocemul momentSi. anu igi pasuxs agebs kotirebebze Tavis aqciaSi;
3. specialisti pasuxs agebs garigebis Sesrulebaze da aRricxvaze Tavis aqciaSi. Tuki myidveli da gamyidveli SeTanxmdnen garigebis dadebaze, isini amis Sesaxeb atyobineben specialists. mas Tavismxriv Seyavs es garigeba kotirebaSi da am momentSi igi xdeba kanonieri;
4. specialisti pasuxs agebs aqciis gaxsnis fasis gansazRvraze. es fasi SeiZleba Zlier gansxvavdebodes wina dRis daxurvis fasisagan. Tuki magaliTad bazris gaxsnamde gaCnda raime mniSvnelovani axali ambavi kompaniaze. aseT dRes specialists SeuZlia gaxsnas aqcia bevrad maRla (Gap Up) an bevrad dabla (Gap Down), magram igi valdebulia moZebnos gaxsnis optimaluri fasi, iseTi, romelic upasuxebs myidvelebisa da gamyidvelebis umetesobis interesebs;
5. specialistis valdebulebebSi aseve Sedis orderebis Sesrulebis Tadarigi, romlebic masTan midis. amisaTvis mas aqvs egreTwodebuli specialistis wigni (Specialists Book);
6. specialisti valdebulia aqciis fasis mdore da wynari moZraobis uzrunvelyofze, ar dauSvas maTi mkveTri xtoma. bazarze xSirad warmoiqmneba situaciebi, rodesac balansi myidvelebsa da gamyidvelebs Soris irRveva. magaliTad specialisti iRebs Sell Market orderebis did raodenobas da mas ar aqvs SesaZlebloba Seasrulos isini arsebuli Buy Limit orderebis xarjze gonieri fasebis farglebSi. am SemTxvevaSi specialisti valdebulia gamoiyenos Tavisi sakuTari kapitali, imisaTvis rom daabalansos bazari. zemoT moyvanil magaliTSi specialisti iZulebuli iqneba iyidos aqciebi TavisTvis. analogiurad, Tuki iqneba myidvelebis siWarbe da gamyidvelebis nakleboba, specialisti iZulebuli iqneba gayidos Tavisi sakuTari aqciebi (an gayidos Short). igi valdebulia es akeTos manam, sanam fasi ar dastabilurdeba da ar damyardeba myidvelebisa da gamyidvelebis moTxovnebSi axali balansi. CvenTvis Zalzed mniSvnelovania gavigoT da davimaxsovroT, rom am situaciebSi specialisti muSaobs rogorc Cveulebrivi treideri. is yidulobs da yidis aqciebs Tavis sakuTar fulze, da imedovnebs momavalSi daxuros Tavisi pozicia mogebiT. amasTan misi amocana bevrad rTulia, vidre Cveulebrivi treiderisa, vinaidan man unda iyidos maSin, rodesac yvela yidis da gayidos maSin rodesac yvelas unda yidva.
cnobisaTvis, saSualod aqciaSi garigebebis moculobis 10% xorcieldeba specialistis mier.
* * *
vaWrobis wesebi specialistisaTvis
specialists gaaCnia fulis Sovnis Zalian kargi saSualeba, vinaidan mas gaaCnia yvelaze sruli informacia yvela gamyidvelze da myidvelze Tavis aqciSi. imisaTvis rom specialistma borotad ar gamoiyenos Tavisi mdgomareoba, NYSE-ze arsebobs rigi wesebisa, romlebic zRudavs mis vaWrobas.
1. specialists SeuZlia iyidos mxolod Downtick-ze da gayidos mxolod Uptick-ze;
2. specialists ufleba ar aqvs iyidos aqcia TavisTvis, Tuki mas am droisaTvis aqvs orderi yidvaze klientisagan (analogiurad gayidvaze);
3. specilists ufleba ar aqvs ganaxorcielos garigeba TavisTvis, Tuki es garigeba aqtivirebas gaukeTebs klientis Stop orders;
4. specialists ufleba ar aqvs ganaxorcielos garigeba TavisTvis klientis arsebuli Limit orderis fasad;
5. klientis Limit orderis Sesrulebis Semdeg, specialists ufleba aqvs iyidos an gayidos aqciebi TavisTvis igive fasad, magram ara umetesi aqciebis raodenoba, vidre miiRo klientma.
* * *
orderebis Sesrulebis Tanmimdevroba
NYSE-is wesebi moiTxovs, rom orderebi Sesrulebul iqnes mkacrad gansazRvrul TanmimdevrobiT. Sesrulebis prioriteti Semdegia:
Market orderebisaTvis _ dro _ sidide
• ori orderidan pirveli Sesruldeba is, romelic movida adre;
• Tuki specialistma miiRo ori orderi erTdroulad, pirveli sruldeba is, romelic ufro didia.
Limit orderebisaTvis _ fasi _ dro _ sidide
• pirvel rigSi sruldeba orderebi, romelic Tavazoben ukeTes fass;
• Tuki specialistma miiRo ori orderi erTi d imave fasiT, pirveli Sesruldeba romelic ufro adre movida;
• Tuki specialistma miiRo ori orderi erTidaigive fasiT da erTidaimave dros, pirveli Sesruldeba is romelic metia.
SeniSvna: SEC-s gansazRvrebiT, erTdroulad igulisxmeba, normaluri bazris pirobebSi, 30 wamis ganmavlobaSi miRebuli orderebi.
* * *
specialistis wigni
orderebis Sesrulebis wesrigze kontrolis gansaxorcieleblad specialists aqvs egreTwodebuli specialistis wigni _ Specialists Book. am wignSi Sedis klientebis yvela Limit da Stop orderebi, romelic specialists ar SeuZlia Seasrulos mocemul dros. specialists ufleba ar aqvs Seitanos masSi Tavisi Limit orderebi. orderi specialistis wignSi rCeba aqtiuri manam, sanam ar iqneba Sesrulebuli, an gauqmebuli treideris mier romelmac igi gamoagzavna. modiT exla SevxedoT rogor gamoiyureba igi.
orderebis zoma mocemulia Even Lots-Si, erTi Lot udris 100 aqcias. orderebi yvela donis fasebze sortirebulia im TanmimdevrobiT, romliTac isini unda Sesruldnen. magaliTad, ori Buy Limit 44,30 orderidan 500 aqcia TiToeuli, pirveli Sesruldeba treider Bych (specialistma igi pirveli miiRo) orderebi, xolo Semdeg treideri Mer. Tuki specialisti exla miiRebs Market Sell orders 1200 aqciaze, maSin es orive treideri miiRebs TavianT SekveTas, xolo treideri Schwb iyidis mxolod 200 aqcias. davuSvaT gamyidveli agrZelebs Market Sell orderebis gamogzavnas. Schwb miiRebs kidev 1000 aqcias 44,30$, Bych iyidis kidev 500 aqcias 44,25$. Tuki iqneba garigeba 44,20$, maSin amoqmeddeba treider Bych-is Stop-i da igi gayidis Tavis 1000 aqcias. mas iyidis didi myidveli Mer, romelsac aqvs Buy Limit 44,20$ orderi 15000 aqciaze (Do Not Display orderi).
exla ganixiloT, rogor ganviTardeba movlenebi, Tuki aqciaSi gamoCndeba agresiuli myidveli. am SemTxvevaSi orderebi Sesruldeba Semdegi TanmimdevrobiT:
• 44,35$ _ 1500 aqcias gayidis Gerch, Semdeg 1000 aqcias Hold, orive yidis Short (ss – Sell Short);
• 44,39$ _ 1000 aqcias gayidis Sach, es treideri yidis Tavis aqciebs (SeniSneT, rom amis Semdeg specialists ukve ar aqvs ufleba gayidos Tavisi aqciebi 44,40$ vinaidan es moaxdens Buy Stop orderis aqtivirebas);
• 44,45$ _ davuSvaT Sach gayidis 1000 aqcias ris Semdegac amoqmeddeba treiderebi Gerch da Hold-is Buy Stop orderebi, romlebic daxuraven TavianT Short poziciebs, iyidian ra Sesabamisad 1000 da 500 aqcias Sach-isgan 44,45$.
rogorc Tqven xedavT, specialistis wigni Seicavs Zalian sasargeblo informacias. am informaciis qonisas, iolia dainaxoT saiT imoZravebs aqcia, da sad Sexvdeba mas winaaRmdegoba. magram aseTi sruli informacia arsebul orderebze xelmisawvdomia mxolod specialistisaTvis.
dResdReisobiT deitreiderebs aqvT SesaZlebloba ixilon am informaciis nawili (garkveuli Tanxis safasurad). es aris egreTwodebuli specialistis Ria wigni _ Open Book. masze Cven detalurad mogiTxrobT momdevno TavSi.
* * *
kotirebebi
specialisti pasuxs agebs Tavis aqciaSi kotirebebze. anu auwyebs bazars, Tu arsebul momentSi rogori saukeTeso fasebia mis aqciaSi yidvaze da gayidvaze. SexedeT zemoT moyvanili specialistis wignis magaliTze. am momentSi myidvelebis saukeTeso fasia 44,30$. xolo gamyidvelebis saukeTeso fasia _ 44,35$. es ori fasi Seadgens egreTwodebul Inside market, gamyidvelebisa da myidvelebis saukeTeso fasebi arsebul momentSi. gamyidvelebis fass uwodeben Ask an Offer, myidvelebis fass _ Bid. sxvaobas Bid da Ask Soris ewodeba Spread. mocemul momentSi ABC-Si Spread Seadgens 5 cents. am saukeTeso winadadebebs yidvaze da gayidvaze specialisti acnobebs bzars kotirebis saxiT. zemoT moyvanili SemTxvevisaTvis igi ase gamoiyureba:
ABC – Bid 44.30 х 22 ; Ask 44.35 x 25
(ABC _ 2200 aqcia yidvaze 44,30$ da 2500 aqcia gayidvaze 44,35$)
specialisti ityobineba, rm mas aqvs 2200 aqcia yidvaze 44,30$ da 2500 aqcia gayidvaze 44,35$. damatebiT specialisTi kidev pasuxs agebs kotirebebze garigebebis registraciaze. sruli kotireba ase gamoiyureba:
Sym T Last Lsize Bid Ask Bsize Asize Change Vol
ABC - 44.34 500 44.30 44.35 22 25 + 0,73 630 K
cxr. 3.
kotireba ityobineba:
• Sym _ aqciis simbolo;
• T (-) _ es iyo Downtick garigeba;
• Last _ bolo garigebis fasi 44,34$;
• Lsize _ bolo garigebis zoma 500 aqcia;
• Bid _ amJamad undaT iyidon aqciebi 44,30$ fasad;
• Ask _ amJamad undaT gayidon aqciebi 44,34$ fasad;
• Bsize (Bid size) _ 44,30$ iiyidian 2200 aqcias;
• Asize (Ask size) _ 44,35$ gaydian 2500 aqcias;
• am bolo arigebis fasi 73 centiT maRalia wina dRis daxurvis fasTan SedarebiT;
• dRiuri vaWrobis sruli moculoba arsebul momentSi Seadgens 630 aTas aqcias.
* * *
rogor Soulobs specialisti fuls
rogorc Tqven xedavT, specialisti asrulebs rTul da sapasuxismgeblo samuSaos da amasTan erTad sakuTari fuliTac riskavs. TavisTavad ismeba kiTxva am samuSaos kompensaciis Sesaxeb. pirvel rigSi specialisti fuls Soulobs imaze, rom yoveli garigebidan romelsac igi axorcielebs, igi iRebs ramodeime cents _ Spread-s. rodesac aseTi garigebebi milionobiTaa, maSin dRis bolosaTvis Tavs iyris sagrZnobi Tanxa. ganvixiloT magaliTze Cveulebrivi cxovrebidan.
Tqven gindaT iyidoT kilogrami vaSli da gaemarTeT sakolmeurneo bazarSi. bazarze aris gamyidveli, romelic gTavazobT vaSlis ydvas 5$. magram Tqven ar gindaT gadaixadoT 4$ meti. Tqven da gamyidveli SeiZleba verasodes ver SeTanxmdeT. Tqven darCebiT Tqveni fuliT gamyidveli ki misi vaSlebiT. exla Cven situaciaSi SemoviyvanoT specialisti. sakolmeurneo bazris wesebis Tnaxmd mis garda aravis SeuZlia ivaWros vaSliT am bazarze. Tqven da gamyidveli midixarT specialistTan da atyobinebT, rom gsurT iyidoT da gayidoT Sesabamisad. igi ambobs _ yvelaze kargi fasi romelzedac Tqen SegiZliaT iyidoT es vaSli aris 4,75$, xolo maqsimaluri fasi gayidvisaTvis aris 4,25$. Tuki Tqven orive daTanxmdebiT, specialisti idulobs vaSls gamyidvelTan 4,25$ da maSinve mogyidiT Tqven 4,75$. Spread, Cvens SemTxvevaSi es 50 centia, is idebs sakuTar jibeSi.
garda amisa Cven vambobdiT, rom specialisti xSirad gamodis Cveulebrivi treideris rolSi, is vaWrobs sakuTari fuliT. vinaidan igi flobs yvelaze met informacias gamyidvelebze da myidvelebze mis aqciaSi, mas xandaxan aqvs SesaZlebloba iSovos kargi fuli. ganvixiloT magaliTze.
davuSvaT aqciaSi moxda droebiTi disbalansi myidvelebsa da gamyidvelebs Soris. gaCnda Zalian bevri Market orderi gayidvaze, romelic specialists ar SeuZlia Seasrulos myidvelebis arsebuli Limit orderebis xarjze. am situaciaSi specialisti valdebulia isini Tavad iyidos, raTa Tavidan aicilos Zalian mkveTri vardna. igi yidulobs ramodenime aTas aqcias 10 centiT dabla, Semdeg 20 centiT dabla, Semdeg 30 da ase Semdeg. mocemul momentSi igi kargavs fuls Tavis poziciaze. bolosdabolos specialisti iRebs did Market Sell orders, romelic misi varaudiT iqneba bolo. am SemTxvevaSi mas SeuZlia dawios Bid 50 centiT an dolaramdec ki, da uCvenos kotirebaze sidide Bid 1 (100 aqcia). amgvarad, specialisti atyobinebs bazars, rom mas yavs didi gamyidveli da ar aqvs sakmarisi raodenoba Limit orderebisa yidvaze Spread-is farglebSi, romelic man uCvena. aseT situacias ewodeba Spread down. specialisti amiT uxmobs myidvels daexmaros mas Seasrulos es Market Sell orderi, da sTavazobs Zalian karg fass. am SemTxvevaSi Cveulebriv Cndeba axali Limit orderebi yidvaze. specialisti asrulebs gamyivlebis yvela SekveTas Zalian dabal fasSi (es aucileblad ar iqneba fasi Bid 100 aqciaze romelic man uCvena). SekveTis nawili man Seasrula axali myidvelebis xarjze, xolo nawili iyida TviTon. Tuki igi marTali aRmoCndeba Tavis gaTvlebSi, da es marTlac iyo didi gamyidvelis bolo SekveTa, maSin aqciis fasi daiwyebs momatebas. specialisti exla SeZlebs gayidos isini bevrad maRal fasSi vidre iyida.
rogorc Tqven xedavT, pirvel da meore SemTxvevaSic specialisti iyenebs Spread-s mogebs misaRebad. damaxsovreT es.
Spread _ specialistis mTavari iaraRia.
ramodenime sityva am Tavis daskvnisaTvis. NYSE-is specialisti asrulebs Zalze rTul samuSaos. bevr aqciSi moculoba ganisazRvreba milionobiT dReSi. magram is iseTive adamiania rogoric Tqven. xdeba, rom specialisti uSvebs Secdomas an ver aswrebs droulad orderebis Sesrulebas, rodesac aqciaSi Cndeba didi gamyidveli an myidveli. misi Secdomebi CvenTvis treiderebisaTvis jdeba fuli, da aq raimes gakeTeba SeuZlebelia. es Cveni saqmis riskis normaluri elementia. amitom sisulelea specialistze ganawyeneba, Tuki man Tqveni orderi Seasrula cud fasSi, kidev ufro meti sisulelea am sakiTxis gamo xasiaTis gafuWeba. Tqveni gafuWebuli xasiaTi dRis bolos Tqven bevrad meti fuli dagijdebaT, vidre erTi cudad Sesruleuli garigeba. Cven xSirad vadevnebdiT Tvals msgavs, “specialistis mier devnis” sindroms damwyeb treiderebSi igi Zalan uSlis xels vaWrobaze koncentraciaSi. SeecadeT igi Tavidan airidoT. dasawyisisaTvis urigo ar iqneba Tuki Tqven daimaxsovrebT 2 martiv wess:
wesi 1. specialisti yovelTvis marTalia
wesi 2. Tu specialisti araa marTali, ixile wesi 1.
kidev erTi wesi damwyebi treiderebisaTvis. arasodes ar ivaWroT specialistis winaaRmdeg. arsebobs eqstemaluri dReebi, rodesac specialisti kargavs fuls, magram aseTi dReebi ukiduresad cotaa. umetes dReebSi, specialisti _ es yvelaze seriozuli moTamaSea Tavis aqciaSi. amitomac, Tuki is yidulobs Tqvenc unda iyidoT, Tuki is yidis Tqvenc gayideT. garkveuli drois Semdeg Tqven iswavliT dainaxoT misi samuSao da gamoicnoT misi ganzraxvebi. Tuki Tqven ivaWrebT specialistTan erTad, Tqven yovelTvis iSoviT fuls aqciebis bazarze.
* * *

ბოდიშს გიხდით ამხელა ტექსტი რო ჩავაგდე

აქ ორ ადგილას გრაფიკი უნდა კოფილიყო უფრო სწორედ ცხრილი მაგრამ ვორდ დოკუმენტიდან დავაკოპირე და არ გადმოიტანა, თან ტექსტი ქართული იყო მაგრამ აქ ლათინურრად ჩასვა
* * *
მოკლეთ ეს არის გერჩიკის წიგნიდან, ვთარგმნე მაგრამ ჯერ არ დამისრულებია და შეცდომებისათვის ასევე ბოდიშიი