ქვეკალიბრული ისრისებული რუსული ტყვიები რუსეტში დიმიტრი შირაევმა შექმნა პროექტი სახელწოდებით „რუსული ისარი“ ( "Русская стрела"). საბჭოთა საავტორო მოწმობა გრიფით საიდუმლო No.22527 (პრიორიტეტით 1 ივნისი 1960 წელი) . როგორც რუსები ამბობენ ეს არის მსოფლიოში პირველი ოფიციალური მოხსენიება მსგავსი ტიპის ტყვიების შესახებ. ანიშნულ დოკუმენტში იმდროინდელი რეჟიმის შესაბამისად არ სახელდება არც ავტორთა სახელები და გვარები და არც გამოგონების სახელი.
ვითარება მიმდინარეობდა განყოფილებაში No.21 (აღნიშნული განყოფილება იმდროს მოიხსენიებოდა როგორც НИИ-61). იმდროს განყოფილება მუშაობდა მაღალი სისწრაფის მქონე საავიაციო ქვემეხებზე, რომელთა თავარი იდეოლოგები იყვნენ კონსტრუქტორები ვასილი პეტრეს ძე გრიაზევი (Василий Петрович Грязев) (მაგრად ვკაიფობ ამ გვარზე) და არკადი გეორგის ძე შიპუნოვი Аркадий Георгиевич Шипунов). (სხვათაშორის ამ ხალხს ეკუთვნის ჩემი ერთერთი უსაყვარლესი რუსული პისტოლეტი ГШ–18) დღესდღეობით ორივე პიროვნება ცნობილი კონსტრუქტორები არიან და ხელმძღვანელ პოზიციებზე მოღვაწეობენ ტულაში. დიმიტრი შირაევი ტულის ინსტიტუტის სპეცფაკულტეტის დამთავრების შემდეგ გაშვებულ იქნა ზუსტად ამ კონსტრუქტორების ჯგუფში სადაც მუშაობდა ავიაციური ქვემეხების საბრძოლო მასალებზე. ერთხელაც ქვეკალიბრული ჭურვების შექმნის უიღბლო მცდელობების განხილვისას თავში მოუვიდათ იდეა მსგავსი ტყვიები შეექმნათ ხელის ცეცხლსასროლი იარარისათვის. შიპუნოვს ერთი საათიც არ დასჭირდა იმისათვის, რომ გათვლებით გამოევლინა მსგავსი ტიპის ტყვიების ტრაექტორიის უპირატესობა ჩვეულებრივ ტყვიებთან შედარებით. დიმიტრი შირაევს დაახლოებით ნახევარი დღე დასჭირდა ტყვიის ნახაზებისა და ესკიზების მომზადებაზე, ხოლო გრიაზევმა გააკეთა იარაღის სქემის ჩანახატები.
კოლექტივმა შეწყვიტა მუშაობა ავიაციურ ქვემეხებზე (რომელიც მრავალლულიანი უნდა ყოფილიყო) და დაიწყეს მუშაობა სნაიპერულ შაშხანაზე. როგორც თავად ავტორები ამბობენ მათი წარმატების შანსი არც თუ ისე დიდი იყო რადგანაც უკვე დაგეგმილი იყო საკონკურსო გამოცდები რომელშიც მონაწილეობას ირებდნენ კავროვის კონსტრუქტორები კონსტანტინოვი და ჩვენთვის კარგად ცნობილი დრაგუნოვი .
თანაავტორად მოწვეულ იქნა პავლე ანდრიას ძე ფადეევი რადგანაც იგი შეძლებდა დახმარება გაეწია კონსტრუქტორებისათვის საცდელი ვაზნების დასამზადებლად.
რამოდენიმე დღის შემდეგ წინასწარ მომზადებული პლაკატებით იდეა წარმოდგენილი იქნა ოლეგ კუზმინთან (მთავარ ინჟინერი) კაბინეტში. მოხსენების შემდეგ ოლეგმა თქვა რომ ჩვენ ნაკლებად ვერკვევით ვაზნებში და კარგი იქნებოდა თუკი მოისმენდნენ პროფესიონალის აზრს აღნიშნულ ვაზნებთან დაკავშირებით.
პროფესიონალად მოგვევლინა ბორის ვლადიმერის ძე სიომინი( Бориса Владимировича Сёмин), რომელიც ცნობილია როგორც გამომგონებელი ვაზნებისა 7,62X39 (1943წლის მოდელი) და მაკაროვის ПМ. სიომინმა შეხედა პლაკატებს და თქვა, რომ ამ საქმიდან არაფერი გამოვიდოდა. გაბრაზებულმა კუზმინმა გადაწყვიტა დიმიტრი შირაევი 1წლის ვადით გადაეყვანა სიომინის განყოფილებაში. შირაევი ამბობს რომ ვერ შეეწყო სიომინთან მუშაობას. შირაევთან ერთად მუშაობდა აგრეთვე ახალგაზრდა ინჟინერი ივან კასიანოვი (Иван Касьянов), და ოლეგ კრავჩენკო (Олег Кравченко). რამოდენიმე ხანი მათთან ერთად მუშაობდა აგრეთვე ვიქტორ პეტროვი (Виктор Петров), რომელიც ამზადებდა საცდელი მასრების პარტიას. ასე შედგა გუნდი, რომლებმაც მიიღეს გადაწყვეტილება ემუშავათ ავტომატის ვაზნაზე. გათვლებმა აჩვენეს, რომ ქვეკალიბრული ტყვიით აღჭურვილი ვაზნას ექნებოდა საგრძნობლად დაბალი იმპულსი, რაც თავისთავად დადებითად აისახება ავტომატურად სროლისას ტყვიის სიბურჯღლეზე. სხვათაშორის იმ დროს იმავე განყოფილებაში ახალ ავტომატის ვაზნაზე მუშაობდა ქალბატონი ლიდია ბულავსკაია (Лидия Ивановна Булавская) სწორედ 5,45X39 ვაზნაზე რომელიც ჩვენთვის ასე ფართოდ არის ცნობილი
იტოგში დამზადებულ იქნა ავტომატი რომელიც მუშაობდა აირგამყვანი მილის მეშვეობით. თუმცა შირაევი ამბობს, რომ ჯობდა შექმნილიყო ნახევრადთავისუფალი საკეტის პრინციპზე. კონსტრუქტორებმა ბევრი იფიქრეს როგორი უნდა ყოფილიყო ავტომატის ლულა გლუვი თუ ხრახნილკუთხიანი პოლიგონალური ჭრილებით, რის შემდეგაც ტულის იარაღის წარხანაში დაამზადეს სხვადასხვა ტიპის ლულები.
პირველივე გასროლების შემდეგ დადასტურდა ის ფაქტი, რომ დაბალი იმპულსიდან გამომდინარე ავტომატს არ სჭირდებოდა ლულის მუხრუჭ–კომპენსატორი და ალჩამქრობი საცმისი. ავტომატს მიენიჭა ინდექსი
АО-27.
ესეც თავად შაშხანა
ავტომატის შესახებ ოპონენტები ამბობდნენ, რომ შეფერხებები ექნებოდა ტყვიის წამყვანი ელემენტის მოშორებასთან თუმცა სროლებმა აჩვენეს, რომ 50მეტრზე ტყვიას მთლიანად ძვრებოდა წამყვანი ელემენტი. ამავე დროს ინსტიტუტში გამოცდას გადიოდა კონსტანტინოვისა და დრაგუნოვის სნაიპერული შაშხანები. მოხდა ისე, რომ შირაევი შეესწრო საუბარს დრაგუნოვსა და მთავარ ინჟინერს შორის დრაგუნოვი ყვებოდა ახალი ზუსტი სნაიპერული შაშხანის შესახებ და ამბობდა რომ სურვილი ჰქონდა ახალი შაშხანა ყოფილიყო ახალ ქვეკალიბრულ ვაზნებზე. შირაევმა იმედები გაუცრუა დრაგუნოვს და ანახა ქვეკალიბრული ტყვიის გამოცდის შედეგები, რომელიც მიზანში სროლის სიზუსტით არამც თუ ზუსტი არამაედ ჩვეულებრივ შასხანაზე უარესი იყო
მუშაობა მსგავს ვაზნებზე სხვა კონსტრუქტორებმა გააგრძელეს 17 წელი ხოლო მუშაობა დაასრულა დვორიანინოვმა (В.Н. Дворянинов) , რომლის ვაზნები გამოცადეს გადაკეთებულ СГ-43 ტყვიამფრქვევზე და გადაკეთებულ დრაგუნოვის სნაიპერულ შაშხანზე. ყველა ბალისტიკური მონაცემებით ახალი ქვეკალიბრული ვაზნა უფრო ზუსტი იყო ვიდრე სტანდარტული შაშხანის ვაზნა გარდა მაგისა იგი გაცილებით ზოგავდა ლულის რესურსს. თუმცა მოხდა ისე, რომ დწუნებულ იქნა ქვეკალიბრული ვაზნები და იგი შეიარაღებაში ვერ მოხდა. ვინ იცის იქნებ მოხვდა კიდევაც უბრალოდ სხვა სახით და გასაიდუმლოებულია
ესეც ვაზნები ძველი შირიაევის და ბოლო დვორიანინოვის
იმედია კაგებე არ მომადგება ამ სტატიაზე რომლის წყაროს სხვადასხვა ჟურნალები წარმოადგენს და გადმოვთარგმნე
* * *
ესეც შირაევის ვაზნის და ავტომატ AO-27 ის ტტმ
ავტომატიავტომატის მასა ცარიელი მჭიდით 3,2
ავტომატის სიგრძე მმ 893
ლულის სიგრძე 415
ტყვების რაოდენობა მჭიდში 30
სროლის ტემპი 700 წუთში
ვაზნა
ლულის კალიბრი 7,62 მმ
ტყვიის კალიბრი 3მმ
ვაზნის მასა 10,5გრამი
ტყვიის მასა 2,4 გრამი
წამყვანი ელემენტის სექტორის მასა 0,42გრამი
დენთის მუხტის მასა 1,53 გრამი
ვაზნის სიგრძე 63მმ
ტყვიის სიგრძე 55 მმ
დენთის აირების მაქსიმალური წნევა კგ/მმ 2700
საწყისი სიჩქარე 1060 მ/წამი
This post has been edited by electri_chka on 30 Sep 2010, 17:42
ვაზნები, ყველაფერი ვაზნებზე
