TramwayMan
Super Crazy Member +
ჯგუფი: Members
წერილები: 18723
წევრი No.: 44928
რეგისტრ.: 26-October 07
|
#21460751 · 6 Sep 2010, 20:43 · · პროფილი · პირადი მიმოწერა · ჩატი
ახალი ვერსია
2002-04-29
თბილისური ტრამვაი - ყველაზე საწყალი ტრამვაი მსოფლიოში: ოცნება თბილისზე, სადაც კეთილმოწყობილი, სწრაფი და მხიარული ტრამვაი დაბრუნდება
თბილისისა და თბილისელებისათვის ერთ დროს საყვარელი, უსაფრთხო, იაფი და ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტი - ტრამვაი დღეს ყველაზე მოსაწყენ, დაბალი ფენებისათვის განკუთვნილ ტრანსპორტად იქცა. საზღვარგარეთის ბევრი დიდი ქალაქისგან განსხვავებით, თბილისში ტრამვაიმ გარეუბანში გადაინაცვლა.
ნახევრად დანგრეული ვაგონებით, რომლებიც ათი წლის წინ მაინც უნდა ჩამოწერილიყო, დღეს ყველაზე გაჭირვებული ქართველები მგზავრობენ და მინიმალურ გადასახადს - ათ თეთრსაც ვერ იხდიან.
მსოფლიოს ბევრ ქალაქში ტრამვაი დიდ პატივშია
მსოფლიოში არის ქალაქები, სადაც ტრამვაის დღემდე დიდ პატივს სცემენ. მაგალითად, ჰელსინკში ტრამვაის ცნობილი მუზეუმიც არსებობს, რადგან მთელი საუკუნის განმავლობაში ტრამვაი ჰელსინკის ქუჩების ერთ-ერთი კოლორიტული ტრანსპორტი იყო. 1891 წლიდან ის ამ ქალაქის რეგულარულ ტრანსპორტად იქცა.
პირველი ტრამვაი სულაც არ ჰგავდა დღევანდელ კეთილმოწყობილ ტრამვაის - ის თავიდან ქუჩებში ცხენშებმული დადიოდა, მოგვიანებით ორთქლის ძრავით დაიწყო მუშაობა, ბოლოს კი - ელექტროენერგიით.
რადგანაც ტრამვაი მსოფლიოში ყველაზე უსაფრთხო და ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტად ითვლება, მისი დიზაინისა თუ ტექნიკური შესაძლებლობების გაუმჯობესებაზე ბევრი სპეციალისტი ფიქრობს. ტრამვაიც დღითი-დღე იცვლება, იხვეწება და შეიძლება ითქვას, ევროპასა და ამერიკაში საკმაოდ მაღალ დონეს მიაღწია. ის იქ საკმაოდ სწრაფად დადის და საერთოდ არ ჰგავს ქართულ ტრამვაის.
საფრანგეთში, პარიზსა და მარსელში ტრამვაის ქალაქის ტრანსპორტს ეძახიან, მარსელში მისი პატარა, მაგრამ ძალიან კეთილმოწყობილი სისტემაა.
ევროპელებისაგან კოლონიზირებულ აზიაში ტრამვაი იქცა ტექნიკური პროგრესის ერთ-ერთ მთავარ სიმბოლოდ. ამ ტრანსპორტმა აქ საკმაოდ მალე მოიპოვა მგზავრების კეთილგანწყობა.
ტრამვაის სანკტ-პეტერბურგშიც დიდი ტრადიცია აქვს. იქ დღეს 66 ხაზია და სულ 2 000 ტრამვაი დადის.
შეიძლება ითქვას, რომ ტრამვაი მოსკოვის სიმბოლოცაა. მოსკოვში ტრამვაი არა მარტო ტრანსპორტია, არამედ ადამიანების შეხვედრის ადგილიც.
სხვათა შორის, ასე იყო თბილისშიც, ოღონდ ოცი წლის წინ. მაშინ, როდესაც ძველი ტრამვაი სასიამოვნო შეხვედრებისა და ნაწილობრივ, გართობის ადგილიც იყო.
თბილისელი გუგული ხარაძე იხსენებს, როგორ ეჯიბრებოდნენ ის და ცნობილი ფეხბურთელი, მიხეილ მესხი ერთმანეთს ტრამვაიდან ჩამოხტომასა და ახტომაში: "ეს მაშინ დიდი სიხარული იყო. მახსოვს, მიხეილ მესხს ახტომაში მე ვჯობნიდი, ჩამოხტომაში - ის. ვინც უფრო მარჯვედ ჩამოეკიდებოდა ტრამვაის და არ ჩამოვარდებოდა, ის ვაჟკაცი იყო"...
რატომ დაარქვეს ვახტანგ რჩეულიშვილს "ტუი"
სამწუხაროდ, ისეთ კოლორიტულ ქალაქში, როგორიც თბილისია, ტრამვაიმ თავისი ძველი ადგილი ვერ შეინარჩუნა. არც მისი დიზაინი დახვეწილა, როგორც ეს, მაგალითად, საფრანგეთში, შვეციასა თუ ავსტრალიაში მოხდა, სადაც "ქართულ" ტრამვაიზე გაცილებით უკეთესი ამავე ტიპის ტრამვაები საგულდაგულოდ მუზეუმებშია დაცული.
ძველი თბილისური ტრამვაის და საერთოდ, ძველი ქალაქური ურთიერთობების ნოსტალგია დღესაც არსებობს. ეს გრძნობა დღემდე ბევრ ისეთ ადამიანს შემორჩა, რომელსაც დიდი ხანია, ამ ტრანსპორტით აღარ უმგზავრია რიგ გარემოებათა გამო.
როგორც აღმოჩნდა, სოციალისტური პარტიის ლიდერს ვახტანგ რჩეულიშვილს ზედმეტსახელი "ტუი" სწორედ მოუსვენრობისა და ტრამვაიზე ახტომა-ჩამოხტომის გამო დაარქვეს ერთ-ერთი ნაწარმოების მოუსვენარი გმირის მიხედვით: "ბავშვობაში სულ ტრამვაით ვმგზავრობდი. დიდი შეჯიბრი გვქონდა, ვინ უფრო მარჯვედ შეახტებოდა მას. კარებს ვინ გააღებდა და ა. შ. მე ამიტომაც შემარქვეს ტუი, ერთ-ერთი ნაწარმოების პერსონაჟის მსგავსად, სულ ასე დავხტოდი და არაფერს ვერიდებოდი".
რჩეულიშვილის თქმით, თბილისში უამრავი სამარშრუტო ტაქსის არსებობა არანორმალურია, თუმცა, მეორე მხრივ, ამით ბევრმა იპოვა თავის რჩენის გზა, მგზავრებისთვისაც, ასე თუ ისე, მისაწვდომია, ამიტომაც ტრამვაიმ ჩვენთან თავისი ძველი როლი დაკარგა.
პარლამენტარ კობა დავითაშვილისთვისაც ტრამვაი მისი ბავშვობის ტრანსპორტია. ახლა კი იმიტომ არ უხდება მისით მგზავრობა, რომ მის უბანში ტრამვაი აღარ დადის.
ლეიბორისტული (შრომის) პარტიის ლიდერი შალვა ნათელაშვილიც ტრამვაიში ბოლოს სკოლის პერიოდში, მეათე კლასში მჯდარა. "საზღვარგარეთ ეს ტრანსპორტი დიდ პატივშია. ჩვენთან კი იყრება რელსები და მასობრივად იგება ასფალტი. ამას ისიც ემატება, რომ თბილისში სამარშრუტო ტაქსების დიდი მაფიაა. მარშრუტკები და მათი ხაზები პარლამენტარებს, გავლენიან პირებს ეკუთვნით, ამიტომაც არავის უნდა მათი შემცირება, პირიქით - ფიქრობენ, როგორ მომრავლდეს და გადაიტვირთოს ქალაქი. ჩემი აზრით, ტრამვაი თბილისს ყველაზე მეტად უხდება, ისევე, როგორც ბევრ სხვა ისტორიულ, დიდი წარსულის მქონე ქალაქს, როგორიცაა, მაგალითად, რომი, პარიზი... ნიუ იორკს და ფრანკფურტს არ უხდება ეს ტრანსპორტი. პეტერბურგისთვის კი, რომელიც გოთური სტილით ნაგები ქალაქია, ზედგამოჭრილია".
თითქმის გადაწურული იმედები
როგორც ჩანს, გავრცელებული აზრი, რომ თბილისში ტრამვაი ძველ ადგილს ვეღარ დაიბრუნებს, უფრო მეტადაა ახლოს სინამდვილესთან, ვიდრე მისი გათანამედროვეობის ალბათობა. ასე ფიქრობს შპს ტრამვაი-ტროლეიბუსების საწარმოს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე ზურაბ ბაბუნაშვილიც.
მისი ინფორმაციით, დღეს თბილისში 30 ტრამვაის ვაგონია, აქედან ყოველდღიურად ქალაქში 22-23 გამოდის. ეს ტრანსპორტი მხოლოდ ორ რაიონს ემსახურება: ნაძალადევი-გლდანის მარშრუტი - ცენტროლიტის დასახლებიდან გადასასვლელ ხიდამდე და თბილისის ზღვიდან დიდუბემდე. მეორე ხაზი სამგორის რაიონს ემსახურება.
ზაფხულობით თბილისში კონკის ტიპის ღია ვაგონიც გამოჩნდება ხოლმე, რომელიც უფრო კოლორიტულია. ათი წელია, საქართველოში ერთი ახალი ტიპის ტრამვაის ვაგონიც არ შემოსულა.
ზურაბ ბაბუნაშვილი: "ეს ტრანსპორტი ხალხს უყვარს მთელ მსოფლიოში. არის ქალაქები, სადაც ტრამვაის გარდა სხვა საზოგადოებრივი ტრანსპორტი ვერც შედის. საზღვარგარეთ ტრამვაის თავისი გზა აქვს და იქ სხვა მანქანა ვერ გაივლის. ჩვენთან სხვანაირად არის მოწყობილი, რის გამოც რელსები ზოგ ადგილას დაზიანებულია ავტომანქანების ხშირი მოძრაობის გამო. თბილისში, ავჭალასა და ნაძალადევის რაიონის დიდ ნაწილში მწვანე ზოლში დადიოდა ტრამვაი, მოსკოვის პროსპექტზე ახლაც გაზონებში დადის და იქ მანქანის შესვლა არ შეიძლება. მაგრამ ყველგან ვერ ხერხდება, რომ განცალკევებულად იმოძრაოს.
როგორი იქნება მომავალში ეს ტრანსპორტი თბილისში, ვერ გეტყვით, რადგან მომრავლებული სამარშრუტო ტაქსები ჩაენაცვლნენ. ისინი უფრო სწრაფად მოძრაობენ და ეს მგზავრებსაც ხელს აძლევთ. ტრამვაი მაშინ შეიძლება გახდეს ქალაქის ტრანსპორტი, თუ ის გაუმჯობესდება, მაგრამ ჯერ ამაზე არც საუბარია და არც შესაბამისი დაფინანსება".
"...ასე ტრაქტორივით დადის"
თბილისური ტრამვაი დღეს ასე გამოიყურება: რახრახა, საღებავგადაცლილი ვაგონები, ნახევრად ჩანგრეული იატაკი, ტყავგადამძვრალი სკამები, უმინო ფანჯრები. მგზავრების რიცხვი საღამოობით უფრო მატულობს, გასაკუთრებით მაშინ, როდესაც ბაზრობები იშლება. მგზავრებს შორის პენსიონერები სჭარბობს, მათგან პერსონალური პენსიონერები გადასახადს არ იხდიან. არგადამხდელებში კიდევ ოთხი კატეგორიის ადამიანები შედიან, მათ შორის, დევნილები, ომის ვეტერანები...
ამ კატეგორიის მოქალაქეების ტრამვაით მგზავრობის ძირითადი მიზეზი ის არის, რომ ის მხოლოდ ათი თეთრი ღირს. ტრამვაიზე შეხტომაზე და ამით გამხიარულებაზე დღეს ლაპარაკი სასაცილოა.
45 წლის ეთერ ნინოშვილს, რომელიც ამჟამად ე. წ. გარე მოვაჭრეა, ტრამვაი ნერვებს არ უშლის: "ტრამვაით მგზავრობს ჩემნაირი გაჭირვებული ხალხი. ტრამვაიში ნერვები არ მეშლება. თავს იმით ვიმშვიდებ, რომ სხვასაც უჭირს და ზოგს ჩემზე მეტადაც. თან მარშუტკაში რომ ავდივარ ამ ჩანთებით, არავის სიამოვნებს და ყველა ცდილობს, არ შევეხო, ტრამვაიში კი ასეთი პრეტენზიულები არ მხვდებიან. ჩვენ უფრო გვესმის ერთმანეთის".
"ეს ტრანსპორტი დღეს დაბალი ფენის ტრანსპორტად ითვლება. სამწუხაროდ, დღეს პროფესორები და აკადემიკოსები უმეტესად ამ ტრანსპორტით მგზავრობენ და დაბალ ფენებში ითვლებიან", - სინანულით აღნიშნა ნოდარ ტაბატაძემ, რომელმაც თავი დოცენტად გაგვაცნო.
ტრამვაის მძღოლები უკვე აღარ ჩხუბობენ ფულის გადაუხდელობის გამო, ისინი დიდი ხანია შეეჩვივნენ მადლობებს და ბოდიშებს.
"სპასიბა ჯიგარო, ერთი აგერ ჯიხურთან მიმიჩერე... ოო, საღოლ, ბიძა კაცო", - ასეთ ფრაზებს ხშირად მოჰკრავთ ყურს ტრამვაის ჩასასვლელთან. ზოგჯერ ასეც ამბობენ:
- ა, ძმაო, გამომართვი ფული.
- ერთი?
- ერთი ვდგავარ და მთელი ტრამვაისას ხომ არ გადავიხდი?!
- ლარის ხურდა არა მაქვს.
- არა გაქვს და არც გექნება, ძმაო!
ნოდარ აფციაური 42 წელია ტრამვაის მძღოლია და ბოლო რამდენიმე წელი ამ მადლობების მოსმენა უწევს. "ადრე ვაკეშიც დადიოდა ტრამვაი, მასში ხშირად ვხედავდი ლექტორებს და დიდ ადამიანებს. ახლა ტრამვაით ღარიბი ხალხი მგზავრობს. თანაც მარშრუტკები გვიშლიან ხელს, ტრამვაის მოძრაობას აფერხებენ. მე მგონია, რომ თუ სახელმწიფო მოინდომებს და თბილისში ახალ ვაგონებს ჩამოიტანენ, ერთ დღეში შეიძლება ტრამვაიმ თავისი ადრინდელი ადგილი დაიბრუნოს. მაგრამ ეგ კი არა, შეკეთება ვერ ხერხდება და ლარიანი დეტალების ყიდვა. ამიტომაც არის, რომ ასე ტრაქტორივით დადის", - ამბობს ის.
გასაცოდავებული თბილისური ტრამვაი 30 კმძსთ სიჩქარით მოძრაობს, მაშინ, როდესაც რამდენიმე წლის წინ 60-80-ით დასრიალებდა.
ანზორ უშიკიშვილმა, რომელიც ათ წელზე მეტია ტრამვაის მძღოლია, გაიხსენა, რომ არეულობის დროს თბილისში ტრამვაით უამრავი ხალხი მგზავრობდა. სახურავზე ოცი, წინა ნაწილზე კი ათი კაცი მაინც იყო ჩამოკიდებული. ახალი ვაგონების ყიდვის იმედი თითქმის არც ერთ მძღოლს არა აქვს. როგორც ამბობენ, ერთ ვაგონს 170 000 დოლარი სჭირდება: "ტრამვაიზე ლამაზი ტრანსპორტი რომელია, კარგი ტრამვაი თბილისს ძალიან მოუხდებოდა", - გულისწყვეტით ამბობს ანზორ უშიკიშვილი.
სამწუხაროდ, ჯერ არავინ იცის, მოვა თუ არა ის დრო, როდესაც თბილისში ტრამვაიში ჩაჯდომა ადამიანებს სირცხვილის და სიღარიბის შეგრძნებას არ გაუჩენს. არავინ იცის, გამოიყენებს თუ არა საქართველო ამ ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტის უპირატესობას და თუნდაც ქალაქის გარეუბნებში მაინც ივლის კეთილმოწყობილი, სწრაფად მოსიარულე, მხიარული ტრამვაი.
ავტორი: ეკა ქევანიშვილი
* * *
თბილისში ტრამვაის საუკუნოვანი ისტორია სრულდება
დავით კაკაბაძე:
ხელისუფლების სათავეში მიხეილ სააკაშვილის მთავრობის მოსვლის შემდეგ თბილისში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ცვლილება განხორციელდა. გმირთა მოედანსა და ვარაზის ხევში ე.წ. სამკუთხედი დაწესდა, დაიწყო შენობების ფასადების ღებვა, ცენტრალურ ქუჩებზე ასფლატის ახალი საფარი დაიგო და, რაც არანაკლებ მნიშვნელოვანია, ქალაქის ახალმა ხელისუფლებამ, განსაკუთრებით კი ზურაბ ჭიაბერაშვილის შემცვლელმა გიგი უგულავამ თავი გამოიჩინა ქალაქის სატრანსპორტო სისტემის ცვლილებით. თბილისის ცენტრალური ქუჩებიდან გაქრა ბოლო წლების ტრადიციული ტრანსპორტი - სამარშრუტო ტაქსი. მისი ადგილი ჰოლანდიისა და უკრაინის წარმოების, ყვითლად შეღებილმა ავტობუსებმა დაიკავა. სატრანსპორტო პრიორიტეტად გამოცხადებულმა ავტობუსებმა, სამარშრუტო ტაქსებთან ერთად, კიდევ უფრო შეავიწროვა თბილისისთვის ერთ დროს ტრადიციული, ბოლო წლებში კი აშკარად დაჩაგრული სატრანსპორტო საშუალება - ტრამვაი. საქართველოს დედაქალაქში ტრამვაის საუკუნოვანი ისტორიის დასასრულზე ალექსანდრე ელისაშვილი გესაუბრებათ.
[ისმის ტრამვაის ზარის ხმა]
ალექსანდრე ელისაშვილი:
ეს ზარი თბილისში მოძრავი ათამდე ტრამვაის ვაგონიდან ერთ-ერთის ვატმანმა მეტრო დიდუბის ზემო სადგურთანჩვენს საპატივცემულოდ დარეკა. ზარის დარეკვის შემდეგ მოძველებული, მაგრამ მგზავრებით სავსე ვაგონი ხმაურით გაემართა დღევანდელ თბილისში ტრამვაისათვის დარჩენილ ერთადერთ მარშრუტზე - ავჭალის მიმართულებით. დაძვრამდე რამდენიმე წუთით ადრე კი 50-იოდე წლის ვატმანმა, ბატონმა გოჩამ ტრამვაისადმი ქალაქის ხელმძღვანელობის არაკეთილმოსურნე განწყობის გამო შემოგვჩივლა, არადა მისი თქმით, დღეისათვის თბილისში მოძრავ საზოგადოებრივი ტრანსპორტს შორის ტრამვაი ყველაზე იაფია. მგზავრობის ღირებულება მხოლოდ 10 თეთრია:
[ვატმანის ხმა] "ამის წინ შემშურდა, საზღვარგარეთის ვაგონები აჩვენეს კაცო, შემშურდა. იქ პირიქით, ანვითარებენ, აქ კიდე სპობენ სუყველაფერს, კაცო! ვაგონები არის ქვეყნისათვის, ხალხისთვის მისწრება. დაბალი ფენა, მუშა ხალხი, ძირითადად ტრამვაის დაყვება." (სტილი დაცულია)
ბატონმა გოჩამ ეჭვი გამოთქვა, რომ ტრამვაის წინააღმდეგ ქალაქის ხელმძღვანელობის მტრულ განწყობას სხვა მიზეზებიც აქვს. მაგალითად ის, რომ გაუქმებული ფოლადის ლიანდაგებისა და სპილენძის სადენების ჯართში ჩაბარება საკმაოდ შთამბეჭდავ თანხადაა შესაძლებელი. ამ ვარაუდის გადამოწმება მეტრო დიდუბის ზედა სადგურიდან არცთუ მოშორებით, ცოტნე დადიანის გამზირზე ვცადეთ. საქმე იმაშია, რომ რამდენიმე დღის წინ თბილისის მერიის ინიციატივით გამზირზე ტრამვაის ლიანდაგების აყრა დაიწყო. ამ პროცესის დასრულების შემდეგ კი კინოთეატრ ”საქართველოდან” რკინიგზის ვაგზალის გადასასვლელ ხიდამდე ასფალტს დააგებენ. ლიანდაგებისა და ელექტროსადენების ჯართში ჩაბარებიდან მიღებულ მოგებაზე, საგზაო სამუშაობის ხელმძღვანელებმა, გლდანი-ნაძალადევის გამგეობის წარმომადგენლებმა კომენტარის გაკეთება არც ისურვეს, თუმცა თავად სამუშაოების არსი ასე განგვიმარტეს:
[მამაკაცის ხმა] "ეს არის შენი ჭირიმე პროექტი, რომელიც ითვალისწინებს კაპიტალურ შეკეთებას, აი ამ - ადრე ოქტომბრის ქუჩა ქვიოდა, ახლა დადიანის ქუჩაზე, გადასასვლელი ხიდიდან კინო ”საქართველომდე”, მათ შორის ამოვიღებთ ტრამვაის რელსებს." (სტილი დაცულია).
შუაგულ გამზირზე მიმდინარე სამუშაოებს ცნობისმოყვარეობით ადევნებდა თცალყურს ადგილობრივი მოსახლეობა. ჩვენთან საუბარში 70 წელს გადაცილებულმა ქალბატონა თინამ ტრამვაის ხაზების გაუქმებით კმაყოფილება არ დამალა და ამის რამდენიმე მიზეზი ჩამოთვალა:
[მოხუცი ქალის ხმა] "კარგი არის, რა თქმა უნდა - ადრე ძიგძიგებდა სახლები, ჭურჭელი გვემტვრეოდა. მე აქა ვცხოვრობ. ძალიან კარგია, რომ აკეთებენ. ტროლეიბუსი თუ ივლის უკეთესი იქნება."
თუმცა, ქალბატონი თინას სურვილის მიუხედავად ცოტნე დადიანის გამზირზე ხმაურიან ტრამვაის არა ტროლეიბუსები, არამედ ჰოლანდიური ავტობუსები ჩაენაცვლებიან. ურბანისტთა ასოციაციის თავმჯდომარე ლადო ვარდოსანიძე მიიჩნევს, რომ თბილისში მოძრავი მოძველებული ტრამვაი ბოლო დროს აშკარად ვერ ართმევდა თავს დაკისრებულ მოვალეობას. თუმცა იგი თვლის, რომ ქალაქის მესვეურებმა სატრანსპორტო სქემების ცვლილებებთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებები უფრო ღრმა შესწავლის შემდეგ უნდა მიიღონ:
[ლადო ვარდოსანიძის ხმა] "საჭიროებს სერიოზულ სატრანსპორტო სოციოლოგიურ კვლევებს პირველ რიგში ამ საკითხზე პასუხის გაცემა. ცალსახად პასუხის გაცემა ძალიან რთულია, ტრამვაის ჯერ ავკარგიანობაზე და შემდეგ რადმენად გამოსაყენებელია თბილისში, მაგრამ ამ საკითხზე მუშაობა უნდა გაგრძელდეს. მაინც მომხრე ვარ ვიმეორებ კომპლექსურად გადაწყვეტისა ამ საკითხის. ამ მხრივ ჩვენ თბილისში ნაკლებად გააზრებული პოლიტიკა გვაქვს სატრანსპორტო მიმართულებით."
ურბანისტთა ასოციაციის თავმჯდომარის ამ შენიშვნის მიუხედავად ფაქტია, რომ თბილისში ტრამვაის ხანა დასასრულს მიუახლოვდა. მეცხრამეტე საუკუნის 80-ან წლებში ბერლინში ფეხადგმული და შემდეგ მთელს მსოფლიოში გავრცელებული საზოგადოებრივი ტრანსპორტი - ტრამვაი, სულ მალე თბილისის საზოგადოებრივი ტრანსპორტის ისტორიის კუთვნილება გახდება. ცხენშებმული კონკის მემკვიდრე ელექტროტრამვაი თბილისის ქუჩებში 1904 წელს გამოჩნდა. თბილისის საქალაქო საბჭოს დეპუტატის ნიკო ნიკოლაძის მიერ ინიცირებულმა და ბელგიური კომპანიის სახსრებით განხორციელებულმა სატრანსპორტო რეფორმის პირმშომ - ელექტროტრამვაიმ, პირველი რეისი დღევანდელი დავით აღმაშენებლის გამზირზე, მაშინ კი დიდი მთავრის ქუჩაზე შეასრულა. ამის შემდეგ ათწლეულების მანძილზე ტრამვაი ქალაქის ერთადერთი და შეუცვლელი სატრანსპორტო საშუალება იყო. მაგრამ ახლა, საუკუნის შემდეგ საქართველოს დედაქალაქის ხელმძღვანელობამ ბევრი ევრიპული ქალაქის გზით სვლა არ ისურვა და ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტის მოდერნიზებას მისი ავტობუსებით ჩანაცვლება ამჯობინა.
|
· 
თბილისის მომავალი თანამედროვე ტრამვაი!, ემხრობით თუ არა ტრამვაის აღდგენას
