საქართველოს რკინიგზა, IV ნაწილი

სამტრედია-მახინჯაური მთლიანად ერთ ლიანდაგიანი არაა?

კიდე უღელტეხილზე არის დარჩენილი ერთი ადგილი
დანარჩენი ორლიანდაგიანია

Kublicha
თურმე როცა აღმოსავლეთიდან დასავლეთისკენ მიდის მაშინ ყოფილა მატარებელი უფო მძიმე, ანუ დედამიწის ბრუნვის საპირისპიროდ რო მიდის მაშინ.

This post has been edited by perkusia on 16 Apr 2013, 10:06

perkusia

მძიმე კი არ არის, წონა აქვს მეტი. ანუ მასა იგივეა, წონა განსხვავდება

+1

ხოოო? სულ ამხელა პერიმეტრზე? (ნუ ასაქცევები რომაა მაგას არ ვგულისხმობ)

კი ეგრეა.
perkusia
თუ გვეკითხები კილოგრამებს/ტონას ეგაა მასა და არის მუდმივი თუ გინდა ჩრდილოეთ პოლუსზე იყოს.
წონა, რაც იზომება ნიუტონებში არის ვექტორული სიდიდე და ეგ შეიძლება განსხვავებული იყოს უმნიშვნელოდ. (თეორიულად).

რატომღაც საქართველოში არის მცდარი წარმოდგენა წონაზე. ყველას გონია რომ წონის ერთეულია კილოგრამი. ეგაა მასა.

Kublicha

სულაც არაა ეგ თეორიული. მაგის ხარჯზე ამერიკული კოსმოსური ხომალდები უფრო მეტი მასის თანამგზავრების გაყვანის შესაძლებლობებს ფლობენ ვიდრე რუსულები. ყველაზე იდეალურ ადგილზე კი ფრანგების კოსმოდრომი კურუ მდებარეობს. ეკვატორიდან სულ რაღაც 500 კილომეტრში.

Kourou is located approximately 500 kilometres (310 mi) north of the equator, at a latitude of 5°10'. At this latitude, the Earth's rotation gives a velocity of approximately 460 metre per second (1,000 mph; 1,700 km/h) when the launch trajectory heads eastward.[6] The proximity to the equator also makes maneuvering satellites for geosynchronous orbits simpler and less costly.

The near-equatorial launch location provides an advantage for launches to low-inclination (or geostationary) Earth orbits compared to launches from spaceports at higher latitude. For example, the eastward boost provided by the Earth's rotation is about 463 m/s (1,035 miles per hour) at the Guiana Space Centre versus about 406 m/s (908 miles per hour) at the United States east coast Cape Canaveral and Kennedy Space Center spaceports which are at 28°27′N latitude in Florida.[7]

ნიკა
კოსმოსულ ხომალდში კი, მაგრამ მატარებლის შემთხვევაში ეგ ძალა არც ისე დიდია. ძალების შეკრება გავიხსენოთ, მატარებელზე მოქმედებს რა ძალები:
1) ელმავლის გამწევი ძალა
2) ხახუნის ძალა (1-ის საპირისპირო მიმართულებით), ასევ ჰაერის წინაღობის ძალა, რომელიც ქარისდა მიხედბით იცვლება.
3) სიმძიმის ძალა
4) საყრდენი თუ რა ქვია, სიმძიმის ძალის შებრუნებული.

ამ ძალებთან ახლოსაც კი არ იქნება სიდიდით დედამიწის მოძრაობის ის ძალა. რაზეც საუბრობთ.
იმის გამოსათვლელად, რა სიმძლავრე ჭირდება ელმავალს, ამ ძალების ვექტორული ჯამია საჭირო. რომელიც ბევრ რამეზეა დამოკიდებული, ქარზე, რელსის ზედაპირის ხარისხზე, მცენარეულ საფარზეც კი, (ჰაერის გაიშვიათების გამოსათვლელად), მაგრამ არამგონია დედამიწის მოძრაობამ არსებითად იქონიოს გავლენა.

Kublicha
Реальное ускорение свободного падения на поверхности Земли зависит от широты, времени суток и других факторов. Оно варьируется от 9,780 м/с² на экваторе до 9,832 м/с² на полюсах[5]. Оно может быть вычислено (в м/с²) по эмпирической формуле:
ანუ 0.5% სხვაობაა ეკვატორსა და პოლუსს შორის.

ნიკა
Kublicha

ეგ კი ეგრეა, მაგრამ სხვა რამეზეა აქ საუბარი: როცა აღმოსავლეთიდან დასავლეთით მიდის დედამიწის ბრუნვა ზრდის მის წონას. კორიოლისის ძალა მოქმედებს

მოკლედ ეხლა მაგას ვერ გამოვთვლი, მეზარება და მზად გამოთვლილი ეს ვიპოვე: 275 ტონია თვითმფრინავი, რომელიც აღმოსავლეთიდან დასავლეთით მიფრინავს 875კმ/სთ სიჩქარით სადღაც 2 ტონით "მძიმეა" ვიდრე იგივე თვითმფრინავი რომ დასავლეთიდან აღმოსავლეთისკენ მიფრინავდეს

Chi
თვითმფრინავის შემთხვევაში დედამიწის ბრუნვის 1700 კმ/სთ სიჩქარეს ემატება კიდევ თავისი მოძრაობის სიჩქარე. უკუ მოძრაობისას კი აკლდება. ანუ მისი მოძრაობის სიჩქარე ორმაგად მოქმედებს. ლოგიკურია რომ თუ დედამიწის ბრუნვის 1700 კმ/სთ იძლევა 0.5% სხვაობას წონაში, მაშინ თვითმფრინავის საკუთარი 875*2=1750-ც დაახლოებით ამდენს მოგცემს. ეკვატორზე ეს 1% სხვაობაში გამოვლინდება, პოლუსზე 0.5%, საშუალო ზოლში კი 0.7-0.8% იქნება. რაც სწორედ 2 ტონაა 275 ტონიანი თვითმფრინავისთვის.

პ.ს. მატარებლის სიჩქარე ბევრად ნაკლებია და ამხელაზე არ იმოქმედებს.

This post has been edited by ნიკა on 17 Apr 2013, 11:43

ნიკა

მითხარი მატარებლის წონა და სიჩქარე გამოვთვლი ზუსტად

სტამბულიდან ნიუ-იორკში ჩასვლას 11 საათი უნდება თურქიში, უკანა გზაზე კი 10 საათი 20 წუთი...........ყოველთვის მიკვირდა და აი თურმე რატომ.....

ერთხელ 9 საათში ჩამოვიდა სტამბულში, პილოტმა გამოაცხადა თავიდან "ფერფექთ ქონდიშენს ფორ თრეველ"-ო

მოკლედ მეგობრებო, ჯერჯერობით თავს ვიკავებდი ეს დღეები, მაგრამ რკინიგზაში წინააღმდეგნი არ არიან გარკვეული ინფორმაცია დამედო ფორუმზე და გეტყვით რომ ძალიან მაგარი რამ იგეგმება, რომლის მსგავსიც პოსტსაბჭოთა სივრცეში კი არადა, ძალიან ბევრ განვითარებულ ქვეყანაში არ არსებობს

კერძოდ, აშენდება რკინიგზის ახალი ოფისი, რადგან ძველი ამორტიზირებული და მოუხერხებელია და მისი გარემონტება უფრო ძვირი ჯდება ვიდრე ახლის აშენება. ახალი ჰაი-ტეკ სტილის ოფისი აშენდება სავარაუდოდ დიდუბეში, თუმცა საბოლოოდ გადაწყვეტილი ჯერ არ არის კონკრეტული ადგილმდებარეობა. ოფისს ექნება დაახლოებით ორი ჰექტარის ფართობის კეთილმოწყობილი პარკი, სადაც ნებისმიერ მსურველს შეეძლება სეირნობა და რაც მთავარია: ამ პარკში იქნება რკინიგზის მოძრავი შემადგენლობის ღია მუზეუმი. ამ დღეებში მიმდინარეობს ექსპონატების შერჩევა, რაშიც მეც ვმონაწილეობ. ჯერჯერობით შევარჩიეთ შემდეგი ეკზემპლარები, თუმცა სიას ახალი ეკზემპლარები შეიძლება დაემატოს, ასევე შესაძლოა მოხდეს მისი კორექტირება, კერძოდ რომელიმე კონკრეტული ეკზემპლარის იგივე მოდელის, ოღონდ სხვა ლოკომოტივით ჩანაცვლება. აი არა საბოლოო, სამუშაო სია დღევანდელი მდგომარეობით:

1. Гр სერიის ორთქლმავალი, რუსთავის საბავშვო რკინიგზა, 1947-1956
2. ТУ7 სერიის თბომავალი, რუსთავის საბავშვო რკინიგზა, 1971-1987
3. Pafawag 3Aw სერიის სამგზავრო ვაგონი, რუსთავის საბავშვო რკინიგზა, 1958-1960
4. ПВ40 სერიის სამგზავრო ვაგონი 4 ცალი, რუსთავის საბავშვო რკინიგზა, 1987
5. ВЛ8 სერიის ელმავალი, თბილისის სატვირთო სალოკომოტივო დეპო, 1957-1967
6. МК-6 სერიის ამწე, თბილისის ამწეების დეპო, 1936-1956
7. КДВ-15п სერიის ამწე, თბილისის ამწეების დეპო, 1949-1960-იანები (ზუსტად დოკუმენტაცია უნდა ვნახოთ)
8. ТГМ23 სერიის თბომავალი, თბილისის ამწეების დეპო, 1960-????
9. Ьп სერიის ორთქლმავალი, ვაგონშემკეთებელი, 1914
10. Ср3 სერიის ელექტროსექცია, თბილისის სამგზავრო სალოკომოტივო დეპო, 1947-1952
11. ВЛ22м, ქუთაისის სალოკომოტივო დეპო, 1947-1958
12. Гр სერიის ორთქლმავალი, თბილისის სატვირთო სადგურის კონტეინერების ტერმინალი

ეს ყველა ეკზემპლარი მოვინახულეთ, რკინიგზის ფოტოგრაფმა გადაიღო და ახლა მიდის მუშაობა მათთვის ისტორიული ძეგლის მინიჭების თაობაზე. ამ საკითხის, მათ შორის რკინიგზის ახალი ოფისის კონცეპციის კურატორი და წამომწყები არის რკინიგზის საზოგადოებასთან ურთიერთობების დეპარტამენტის უფროსი დაჩი ცაგურია, რომელიც ძალიან ყურადღებით ეკიდება რკინიგზის ისტორიული მემკვიდრეობის შენარჩუნებას და პირადად ამოწმებს თითოეულ ეკზემპლარს.

არის კიდევ სხვა ექსპონატები რომელზეც მაქვს ინფორმაცია და ვნახავთ ამ დღეებში, მათ შორის თბილისის გარეთ, თუ ვინმემ კიდევ იცით სადმე ძველი ვაგონი ან ლოკომოტივი, ნებისმიერ მდგომარეობაში, დაწერეთ და მოვინახულებთ.

კიდევ ერთი საინტერესო ამბავი რაც გავიგე: დაახლოებით 2002-03 წლებში საქართველოში მოეწყო სარკინიგზო ტური რუსეთიდან: შემოვიდა ორი ორთქლმავალი (სავარაუდოდ Л სერიის) სამგზავრო ვაგონებით, რომლებმაც მოიარეს მთელი საქართველოს რკინიგზა, რემონტისათვის სამგზავრო-სალოკომოტივო დეპოშიც იყვნენ შესულები.

კიდევ ერთი: ჩინეთიდან უკვე ჩამოვიდა ელექტრომატარებლების ახალი პარტია და დგას სამგზავრო-სალოკომოტივოში. წინა მოდელებისგან განსხვავდებიან ასინქრონული ძრავებით და სრულიად აწყობილები ჩამოდიან, შესაბამისად ენიჭებათ არა "ვმკ", არამედ "გეო" სერია. ერთი მათგანი უკვე გავიდა პირველ რეისზე.

polaris
ვაა რა მაგარი ინფორმაციაა.
და მაგდენი ლოკომოტივი სად უნდა დაეტიოს? განა რა ტერიტორია იქნება მაგხელა ოფიცი, სკვერი და თან ეგენი.

Kublicha

ის ორი ჰექტარი ცალკეა, ოფისის გარდა. სკვერში კი დაახლოებით ასეთი იდეაა, რომ სეირნობ ბილიკებს შორის გაზონებზე მდგარ ლოკომოტივებს შორის, ანუ სკვერი და მუზეუმი ერთი სივრცეა. თუმცა ეს ყველაფერი დეტალურად ჯერ კიდევ დაიხვეწება.