pulsar1945 წელს ამერიკელმა ასტრონომმა შარპლესმა აღმოაჩინა რომ პლანეტა მარსის თანამგზავრი ფობოსი აჩქარებით ბრუნავდა მარსის ირგვლივ. ეს აღმოჩენა ეფუძნებოდა არა მარტო მის დაკვირვებას და გაზომვებს არამედ პულკოვოს ობსერვატორიის (რუსეთშია, სანქტ-პეტერბურგთან ახლოს, დაარსდა 1839 წელს) დაკვირვებებს XIX საუკუნეში რომლებიც თავის დროზე შეასრულა გერმანე სტრუვემ. შარპლესმა დაადგინა რომ ფობოსი მარსის გარშემო ბრუნავდა არა წრეწირზე ან ელიფსზე (გაწელილი წრერირი. საერთოდ თანამგზავრები პლანეტების ირგვლივ როგორც წესი ელიფსზე მოძრაობენ) არამედ სპირალურად (!) და ნელ-ნელა მარსს უახლოვდებოდა. ეს აჩქარება ასეთი ხასიათისაა-რომ წარმოვიდგინოთ პლანეტა მარსის ცენტრში მყოფი დამკვირვებელი რომელი აკვირდება ფობოსის მოძრაობა, მაშინ რაღაც მომენტიდან 50 წლის მერე იგი ორი გრადუსით წინ აღმოჩნდება თავის სავალ ორბიტაზე ვიდრე უნდა ყოფილიყო იმ ემთხვევაში მას რომ აჩქარების გარეშე ემოძრავა.
ეს აღმოჩენა მაშინ შეუმჩნეველი დარჩა. 1959 წელს რუსმა ასტროფიზიკოსმა შკლოვსკიმ გაანალიზა ამ აღმოჩენის შედეგები და სცადა აეხსნა რატომ მოძრაობდა ფობოსი ასე უცნაურად. ბევრი მიზეზის გამორიცხვის შემდეგ მან დაასკვნა: თუკი, ამბობდა იგი, ფობოსის საშუალო სიმკვრივე უდრის 0,001 გრამს კუბურ სანტიმეტრში მაშინ ასეთი მოძრაობა იოლად აიხსნება პლანეტა მარსის მეტად გაიშვიათებული ატმოსფეროს წინააღმდეგობით (დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრებიც ასე მოძრაობენ გარდა იმათისა რომლებიც ძალიან დიდ სიმაღლეზე არიან გაყვანილი სადაც ატმოსფერო არ არსებობს). მაგრამ თუკი ფობოსი მყარი სხეულია მას არ შეიძლება ასეთი დაბალი, წყალზე ათასჯერ ნაკლები სიმკვრივე ჰქონდეს. ამიტომ უნდა ვიგულისხმოთ რომ ფობოსი შიგნიდან ღრუა (!) და რადგან ბუნებრივმა პროცესებმა შეუძლებელია წარმოშვას ღრუ სხეული აქედან დასკვნა-ფობოსი ხელოვნური თანამგზავრია მარსელების მიერ დიდი ხნის წინ ორბიტაზე გაყვანილი.............
ასეთი იყო ეს თეორია რომელიც მართალია ახლა არ დასტურდება (ფობოსის სიმკვრივე აღმოჩნდა 2 გრამის კუბურ სანტიმეტრში ტოლი) მაგრამ თავის დროზე დიდი პოპულარობით სარგებლობდა.
"Hollow Phobos" claims
Around 1958, Russian astrophysicist Iosif Samuilovich Shklovsky, studying the secular acceleration of Phobos' orbital motion, suggested a "thin sheet metal" structure for Phobos, a suggestion which led to speculations that Phobos was of artificial origin. Shklovsky based his analysis on estimates of the upper Martian atmosphere's density, and deduced that for the weak braking effect to be able to account for the secular acceleration, Phobos had to be very light —one calculation yielded a hollow iron sphere 16 km across but less than 6 cm thick.[20]
In a February 1960 letter to the journal Astronautics,[21] however, Siegfried Frederick Singer, then science advisor to President Eisenhower, came out in support of Shklovsky's theory, going as far as stating that "[Phobos'] purpose would probably be to sweep up radiation in Mars' atmosphere, so that Martians could safely operate around their planet". A few years later, in 1963, Raymond H. Wilson Jr., Chief of Applied Mathematics at NASA, allegedly announced to the Institute of Aerospace Sciences that "Phobos might be a colossal base orbiting Mars", and that NASA itself was considering the possibility.
While various theories attempted to explain the acceleration of Phobos, the reality of the secular acceleration itself (corresponding to an altitude loss of about 5 cm per year) was later subjected to doubt,[22] and the problem vanished on its own by 1969.[23] In any case, the measured density of Phobos is inconsistent with a shell.
http://en.wikipedia.org/wiki/Phobos_%28moo...hobos.22_claims ფობოსზე ისიცაა ცნობილი რომ მისი არსებობდა პირველად იწინასწარმეტყველა ჯონათან სვიფტმა თავის "გულივერის მოგზაურობაში" და მასზე უწერია სულხან-საბა ორბელიანმა-ორივემ ფობოსის აღმოჩენამდე რაც 1877 წელს მოხდა!
კოსმოსის ფოტოების გალერეა
თბილისის ფორუმი -> თემატური ფორუმი -> მეცნიერება და განათლება -> ტექნიკური და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები
