წყლის ბინადრები, უცნაურები და სიცოცხლისთვის საშიშები

ლოხნესის ურჩხულზე რას იტყვით? მითია თუ რეალობა?

2 წლის წინ ჩემს სოფელში პატარა მდინარეა და იქ დაიჭირეს უზარმაზარი ტევზი (არ ვიცი რა ქვია) საოცრად დიდი იყო იმ პატარა მდინარის ფონზე

simon-bolivari

და როგორ გამოიყურებოდა ის თევზი ხომ არ გინახავს?

ეს რა ცუდი რაღაცაა
წყლის ობობა- გაგიგიათ ასეთი? ამ ფოტოზე როა ეგ არაა. ის ბსკერზე ცხოვრობს

მიმაგრებული სურათი

ლურჯრგოლებიანი რვაფეხა (ლათ. Hapalochlaena)_რვაფეხების გვარია, რომელიც 3 სახეობას მოიცავს. ისინი წყნარი ოკეანის სანაპირო წყლებში ცხოვრობენ იაპონიიდან ავსტრალიამდე. მიუხედავად მცირე ზომისა, რვაფეხა საკმაოდ აგრესიული ხასიათით გამოირჩევა და ერთ-ერთ ყველაზე შხამიან არსებადაა აღიარებული მსოფლიოში. ლურჯრგოლებიანი რვაფეხას ამოცნობა საკმაოდ ადვილია დამახასიათებელი ლურკი და შავი რგოლებით ყვითელი კანის ფონზე.
როცა რვაფეხა გაღიზიანებულია ან შეშინებული, კანზე ყავისფერი ლაქები უჩნდება, ხოლო ლურჯი რგოლები უფრო კაშკაშა შეფერილობას ღებულობს. ჩვეულებრივ, რვაფეხას კანზე 50-60 რგოლია. ისინი კრაბებით, კრევეტებით და Paguroidea-ბით(ქართულად რა ქვია, არ ვიცი) იკვებებიან. თუ შეწუხებენ ან ჩათვლის, რომ საფრთხე ემუქრება, უყოყმანოდ ესხმის თავს ნებისმიერ მოწინააღმეგეს, მათ შორის, ადამიანს.
ლურჯრგოლებიანი რვაფეხა პირველად ბრიტანელმა ზოოლოგმა გაი კობერ რობსონმა აღწერა 1929 წელს. დღეისათვის დამტკიცებული 3 სახეობის არსებობა. მეოთხეს არსებობა კი კითხვის ნიშნის ქვეშაა. ეს სახეობებია:
1. დიდი ლურჯრგოლებიანი რვაფეხა (ლათ. Hapalochlaena lunulata);
2. სამხრეთული ანუ პატარა ლურჯრგოლებიანი რვაფეხა (ლათ. Hapalochlaena maculosa);
3. ლურჯზოლიანი რვაფეხა (ლათ. Hapalochlaena fasciata);
4. Hapalochlaena nierstraszi - სახეობა პირველად აღწერეს 1938 წელს ერთადერთი ეგზემპლარის საფუძველზე, რომელიც ბენგალის ყურეში იპოვეს.
ლურჯრგოლებიანი რვაფეხას კანს, სხვა რვაფეხათა კანის მსგავსად, ფერის შეცვლა შეუძლია. რაც ქრომატოფორის შემცველი უჯრედების დამსახურებაა. ეს საშუალებას აძლევს მათ მოხერხებულად შეინიღბონ. თავდასხმის წინ კი მათი ფერი უფრო კაშკაშა ხდება.
ლურჯრგოლებიანი რვაფეხები მტაცებლები არიან. ძირითადად კრაბებითა და კრევეტებით იკვებებიან, მაგრამ თუ დაიჭირეს, არც თევზებზე ამბობენ უარს. ძალიან ბევრი მექანიზმით მათი კვება ობობების კვებას გავს_თავდასხმისას მსხვერპლის ქიტინის ჯავშანს კაუჭით ხვრეტენ, მათ სხეულში შხამიან ნერწყვს უშვებენ და ამით პარალიზებას უკეთებენ. გარკვეული დროის შემდეგ კი ამოწოვენ დარბილებულ შიგთავსს. მხოლოდ ქიტინის ჯავშანს ტოვებენ.
შეწყვილებისას მამრი უახლოვდება მდედრს და "ეფერება" თავისი საცეცებით. შემდეგ საცეცებს მდედრის მანტიას ხვევს და ეწყვილება. შეწყვილება გრძელდება მანამ, სანამ მდედრს არ მოსწყინდება. შეწყვილების პერიოდში აგზნებული მამრები ცდილობენ შეეჯვარონ თავისი სახეობის ნებისმიერ წარმომადგენელს სქესისა და ასკის მიუხედავად. ოღონდ მამრებს შორის შეწყვილება ხანმოკლეა და ჩხუბით სრულდება ხოლმე.
შემოდგომის ბოლოს მდედრი დებს დაახლოებით 50 კვერცხს სიცოცხლეში ერთადერთხელ. კვერცხებს დაახლოებით 6 თვე დასტრიალებს თავს და უვლის. ამ დროის განმავლობაში მდედრი არ იკვებება. პატარების გამოჩეკის შემდეგ მდედრი იღუპება ( ). დაახლოებით ერთი წლის შემდეგ პატარა რვაფეხები სქესობრივად მწიფდებიან და მზად არიან შეჯვარებისთვის.
მიუხედავად იმისა, რომ ლურჯრგოლებიანი რვაფეხას სიგრძე 12-20 სმ.-ს არ აჭარბებს, მისი შხამი იმდენად ძლიერია, რომ თავისუფლად შეუძლია ადამიანის მოკვლა.
შხამს ნეიროპარალიზური მოქმედება აქვს. ის შეიცავს ტეტროდოტოქსინს (ძლიერი, არაცილოვანი წარმოშობის შხამია. აქვს ნეიროპარალიზური მოქმედება), სეროტონინს , ჰიალურონიდაზას, ჰისტამინს, თირამინს, ტრიპტამინს, ოკტოპამინს, ტაურინს, აცეტილქოლინს და დოფამინს. ძირითად შხამიან კომპონენტს maculotoxin უწოდეს თავიდან ,მაგრამ შემდეგ ის ტეტროდოტოქსინი აღმოჩნდა. ეს ტოქსინი ბლოკირებას უკეთებს Na-ის არხებს და იწვევს თავის ტვინის მამოძრავებელი ცენტრების დამბლას. ჩერდება სუნთქვა და შედეგად_გულისცემაც ჟანგბადის უკმარისობის გამო.
შხამს გამოიმუშავებენ რვაფეხას სანერწყვე ჯირკვლებში სიმბიოზურად მცხოვრები ბაქტერიები.
დაკბენილი ადამიანი ვერ მოძრაობს, თუმცა საღ გონებაზე. ყველაფერი ესმის და ხედავს. აუცილებელია ხელოვნური სუნთქვის ჩატარება ან ხელოვნური სუნთქვის აპარატზე მიერთება, რომ არ დაიღუპოს. რამდენიმე საათის შმდეგ ორგანიზმი თვითონვე ახდენს შხამის ნეიტრალიზებას და დამბლა გადადის ყოველგვარი ნარჩენი მოვლენების გარეშე.
ლურჯრგოლიან რვაფეხას იმდენი შხამი აქვს შეუძლია 26 ადამიანი მოშხამოს რამდენიმე წუთის განმავლობაში. ნაკბენი მცირე ზომისაა და სრულიად უმტკივნეულო. მსხვერპლთა უმეტესობა ვერც კი აცნობიერებს, რომ თავს დაესხნენ, სანამ მოწამვლის პირველი ნიშნები არ გამოუვლინდება.

წყარო: http://ru.wikipedia.org/wiki/Синеко

საწყალი თემა, როგორ ჩაიძირა.











ეს პატარა, უჩვეულო არსება, რომელიც რაღაც კოსმიურ ქმნილებას ჰგავს, ატლანტიკური გლაუკუსია (ლათ.Glaucus atlanticus). ის მუცელფეხიანი მოლუსკების სახეობაა ბოლოლაყუჩიანების(Nudibranchia) რიგიდან. მიუხედავად მომხიბვლელი გარეგნობისა, ის არაა ისეთი უწყინარი, როგორიც ერთი შეხედვით ჩანს. გლაუკუსი შხამიანია!
ისინი პელაგიური ორგანიზმები არიან და ბინადრობენ წყლის ზედაპირზე, გავრცელებულები არიან მსოფლიო ოკეანის ტროპიკულ წყლებში.
მოლუსკის ამ სახეობას დამახასიათებელი აგებულების სხეული აქვს, რომელიც ბოლოსკენ ძლიერაა წაგრძელებული. თავი მოკლეა და რთულად განირჩევა სხეულისგან. ფართო, კაგად განვითარებული კიდურები წინა მხრიდან მომრგვალებულია, უკან კი გრძელდება სხეულის ბოლომდე. სხეულის სიგრძე 5-8 სმ.-ია.
სხეულის ღერძის პერპენდიკულარულად გვერდებზე განლაგებულია თითებისმსგავსი გამონაზარდების 3 ჯგუფი, რომლებშიც შედის ჰემატოპანკრეასის ტოტები. გამონაზარდების სიგრძე ყველა ჯგუფში განსხვავებულია, ყველაზე გრძელი გამონაზარდები ზურგის მხარესაა განლაგებული. გრძელი გამონაზარდების საშუალებით მოლუსკი უკეთ ცურავს.
Glaucus atlanticus-ს მეორე ადაპტაცია წყლის ზედაპირზე არსებობასთან არის ის, რომ მოლუსკი პერიოდულად ყლაპავს ჰაერის ბუშტს, რომელიც მის კუჭში ინახება. ჰაერის ბუშტის ასეთი განლაგების წყალობით სხეული ინარჩუნებს წონასწორობას, ის ქვევიდან ეკვრის და თავისუფლად დაცოცავს წყლის ზედაპირული დაჭიმულობის წყალობით წარმოქმნილ აპკზე.
გლაუკუსის სხეულის ძირითადი შეფერილობა ვერცხლისფერია. პირის საცეცები, რინოფორები და გამონაზარდების ქვედა ზედაპირი ინტენსიუირ ცისფერი ფერისაა.
ზურგის მხარეს შეფერილობა სხვადასხვა სახეობის გლაუკუსებში მუქი ცისფერიდან ყავისფერამდე მერყეობს.
გლაუკუსის საკვებს წყლის ზედაპირზე მცხოვრები სხვა ორგანიზმები წარმოადგენენ. მათ რიცხვში შედიან კოლონიებად მცხოვრები ჰიდროიდული და მუცელფეხიანი მოლუსკები. გლაუკუსებზე არ მოქმედებს ჰიდროიდული ორგანიზმების მიერ გამომუშავებული შხამი. პირიქით, ინახავს მათ შხამს და თვითონ იყენებს თავდაცვისათვის. გლაუკუსი შხამს სპეციალუს ტომსიკებში chidosacs ინახავს, რომლებიც მისი ”საცაცაბის” ბოლოებშია განლაგებული.
გლაუკუსებისათვის დამახასიათებელია სინქრონული ჰემაფროდიტიზმი: ორივე ინდივიდს აქვს, მამრობითი და მდედრობითი სასქესო ჯირკვლები, მაგრამ თვითგანაყოფიერება არ ხდება. ისინი ერთმანეთს ეწყვილებიან. შეწყვილებისას ერთმანეთს ანაყოფიერებენ და შემდეგ ორივე დებს კვერცხებს.(გენდერული თანასწორობის პრობლემა არ ექნებათ ). მათი შთამომავლობისათვის ინკუბატორის როლს ყველაზე ხშირად ანდრომედუზა ასრულებს. ის გლაუკუსებისათვის ტრანსპორტის როლსაც ასრულებს და საჭმელისაც.
ადამიანისათვის გლაუკუსი სრულიად უსაფრთხოა. მისი პოვნა ადვილადაა შესაძლებელი ავსტრალიისა და ა.შ.შ.-ს სანაპიროებზე.
გლაუკუსები აღბეჭდილები არიან(პილოქეტა Spirographis-სთან ერთად) ახალ კალედონიაში 1959 წელს გამოსულ მარკებზე.
და ფიჯიში 1993 წელს გამოსულ მარკებზე (Physalia physalis-სთან ერთად).

წყარო: http://ru.wikipedia.org/wiki/Glaucus_atlanticus
http://ianimal.ru/topics/glaucus-atlanticus

MITIATO

რა საყვარელია... სიამოვნებით მივირთმევდი ამ რაღაცეების სუპს...

MITIATO

ანუ გამოდის, რომ იკვებება ერთ-ერთი ყველაზე შხამიანი მედუზათი Physalia physalis-ით
დავამატებ, რომ პირველად ეს მოლუსკი აღმოჩენილი იქნა ქრისტოფორე კოლუმბის პირველი მგზავრობის დროს 1777 წელს.

The Black Widow

ყველაფერი როგორ უნდა ჭამო?!

Jaguar paw

აგერ, ისიც :










დასუსხული ადამიანი

მედუზა ”პორტუგალიური ხომალდი” ანუ ფიზალია (ლათ.Physalia physalis)-კოლონარული ჰიდროიდების სახეობაა სიფონოფორების(ლათ.Siphonophorae) რიგიდან. მათი კოლონია შედგება პოლიპოიდური და მედუზიოდური ორგანიზმებისაგან.
ის არა მარტო ბუნების ლამაზი ქმნილებაა, არამედ ერთ-ერთი სასტიკი მკვლელი მედუზაა. თავდაპირველად, ფიზალიები მხოლოდ გოლფსტრიმის დინებაში გვხვდებოდნენ, აგრეთვე წყნარი და ინდოეთის ოკეანეების ტროპიკულ წყლებში. მაგრამ 1989 წლიდან ისინი ხმელთაშუა ზღვაშიც გამოჩნდნენ. მეცნიერების ვარაუდით, ამის მიზეზი გლობალური დათბობა და მასიური თევზჭერის გამო საკვების შემცირებაა.
”პორტუგალიური ხომალდი” სრულიად ამართლებს თავის სახელწოდებას, რომელიც, ჯერ კიდევ, XV ს.-ში მიიღო ჰენრიხ ზღვაშიმცურავის(მგონი) ფლოტილიის საპატივცემულოდ.
მოზრდილი, 30 სმ.-ს ზომის ,გამჭვირვალე, ბუშტი კოლონიის ერთ-ერთ ბოლოში (პნევმატოფორი) ჰაერითაა სავსე და კოლონიას წყლის ზედაპირზე აჩერებს. ის ”პორტუგალიურ ხომალდს” გარეგნულად სციფოიდურ მედუზებს(ლათ. Scyphozoa) ამსგავსებს. ამ სახეობის საცეცები დიდი რაოდენობით შეიცავენ მსუსხავ უჯრედებს(კნიდოციტებს), რომელთა შხამი სახიფათოა ადამიანისათვის.
როგორც Cystonectae-ს რიგის წარმომადგენელ სხვა სიფონოფორებში, ფიზალიას კოლონიაშიც გამოყოფენ პნევმატოფორებსა და სიფოსომებს. ნეკტოფორების შემცველი ნეკტოსომა მათ არ გააჩნიათ. აქვთ მხოლოდ სიფოსომური ნეკტოფორები.
პნევმატოფორი არის ბუშტი, რომელიც ავსებულია ნახშირორჟანგით გამდიდრებული ატმოსფერული ჰაერით. მისგან ასიმეტრიულად, მარცხნივ ან მარჯვნივ მდებარეობს კოლონიის ღერძი_ცემოსარკი(კოლონიის საერთო სხეული, რომელიც მოიცავს კოლონიის საჭმლისმომნელებელ და ნერვულ სისტემას). მასში მოთავსებულია ზოოიდების (კორმიდიები) ჯგუფი. თითოეულ კორმიდიაში იმყოფება პოლიპოიდური ორგანიზმის 3 სახის წარმომადგენელი:ერთი სასქესო ზოოიდი (გონოზოოიდი), რამდენიმე მკვებავი ზოოიდი(გასტროზოოიდი) და დამჭერი(თუ მიმტაცებელი) ზოოიდი(დაკტილოზოოიდი). ყოველ დაკტილოზოოიდს აქვს ერთი კუმშვადი საცეცი, რომლის სიგრძე გაჭიმულ მდგომარეობაში 50 მ.-ს აღწევს. ყოველი გონოზოოიდი ხისებურად იტოტება, ამიტომ მათ, ჩვეულებრივ, გონოდენდრას უწოდებენ. მასში 3 ტიპის მედუზიოდური ორგანიზმია განლაგებული: გონოფორები, სიფოსომური ნეკტოფორები და რედუცირებული სიფოსომური ნეკტოფორები. აგრეთვე, პოლიპოიდური ორგანიზმების ერთი წარმომადგენელი_გონოპალპონი(ასე ეზოდება გონოფორებში მყოფ დაკტილოზოოიდებს). გონოფორებში ვითარდება რეპროდუქციული უჯრედები, შემდეგ გონოდენდრა წყდება კოლონიას და დამოუკიდებლად არსებობას განაგრძობს წყლის ზედაპირზე.
მკუმშავი ლოკომოტორული მედუზოიდური ზოოიდები (ნეკტოსომური ნეკტოსომები) ფიზალიას არ გააჩნია, ამიტომ კოლონიის ჰორიზონტალური გადაადგილება შესაძლებელია მხოლოდ გარეგანი ძალის(ქარის, წყლის ნაკადის) დახმარებით.
კოლონია ძირითადად თევზის ლიფსიტებით იკვებება. უარს არ ამბობს არც წვრილ თევზებსა და კალმარებზე. თვითონ ფიზალიას მიირთმევენ ზღვის კუები მაგ. Caretta caretta, ატლანტიკური გლაუკუსი და იანტინების (ლათ.Janthina) გვარის წარმომადგენელი მოლუსკი Janthina janthina. ”პორტუგალიურ ხომალდთან” სიმბიოზური დამოკიდებულება აქვს მწყემს-თევზს (ლათ.Nomeus gronovii).
ფიზალიას ნასუსხი საკმაოდ სახიფათო. ის ლოკალურ ტკივილს, შეშუპებას, ერითემას(გაწითლება), ცახცახს, გულისრევასა და ღებინებას იწვევს.
ფიზალიას შხამი თავისი მოქმედებით ძალიან ჰგავს კობრას შხამს. ის საოცრად გამძლეა გაყინვისა და გამოშრობისადმი. გაყინული შხამი 6 წლის შემდეგაც კი სასიკვდილოა.
ფიზალიას დასუსხვისას დაზარალებულის პირველი დახმარებაა 3-5%-იანი ძმრით ჭრილობის ჩამობანა. ძმარი შლის შხამს და ხსნის ტკივილს. ძმარის გამოყენება რეკომენდირებული არაა მასიური დასუსხვის დროს. ამით ტკივილი უფრო გაძლიერდება.
განსაკუთრებით სახიფათო ფიზალია ბავშვებისათვის, მოხუცებისათვის და ალერგიული ადამიანებისათვისაა. ცნობილია ლეტალური გამოსავლით დამთავრებული შემთხვევებიც.

* * *
წყარო: http://ru.wikipedia.org/wiki/Physalia_physalis
http://www.oceanrowing.com/rus/portship_rus.htm
http://ianimal.ru/topics/portugalskijj-korablik

P.S. ეს მედუზა ისეთი რთული აგებულების ყოფილა, დამსუსხოს, ჯანდაბას, მისი აგებულების პატივსაცემად ხმას არ ამოვიღებ!
* * *















* * *
წყალქვეშა ცურვის მრავალი მოყვარული მიდის წითელ ზღვაზე, რათა დატკბეს ზღვის სილამაზითა და მისი წყალქვეშა სამყაროს მრავალფეროვნებით. მათთვის შემუშავებულია მრავალი წყალქვეშა მარშრუტი. მათგან ერთ-ერთი გველთევზების ”ბაღზე” გადის.
ეს საკმაოდ უჩვეულო და ლამაზი სანახაობაა. ”ბაღი” წარმოადგენს უამრავი, გველისმსგავსი თევზის გუნდს. ისინი ქვიშიდანა არიან ამოჩრილები ბალახის ღეროების მსგავსად და ნელა ირხევიან წყლის დინების ტაქტს აყოლილები. მაგრამ საკმარისია, რამე მკვეთრი მოძრაობა მათი მიმართულებით, რომ წამის მეათედში ეს წყალქვეშა ”მინდორი” ქვიშის ქვეშ დაიმალოს.
ეს მოძრავი ”ღეროები” სხა არაფერია, თუ არა, ზღვის გველთევზების(ლათ.Congridae) ოჯახის წარმომადგენელი თევზები. ყველაზე მეტად გავრცელებულია მისი ორი სახეობა: ბაღის ლაქებიანი გველთევზა (ლათ.Heteroconger hassi) და წითელი ზღვის გორგასია(ლათ.Gorgasia sillneri).
რატომ, ”ბაღის”, ალბათ, უკვე მიხვდით. ლაქებიანი კი მას უწოდეს სხეულზე გაბნეული მუქი ლაქების გამო. მოზრდილი გველთევზას სხეულის სიგრძე 40-50 სმ.-მდეა. სიგრძის 1/3 ქვიშაშია ჩამალული ვიწრო, მაგრამ ძალიან ღრმა სოროში. ამ თევზების სხეულის სიგრძის დიამეტრი 1,5 სმ.-ია.
წითელი ზღვის გორგასია უფრო დიდია. მისი სიგრძე 80-100 სმ.-ს აღწევს.
ამ თევზებისათვის სოროს მშენებლობის ძირითად იარაღს კუდი წარმოადგენს. ის ”კონსტრუირებულია” სპეციალურად მშენებლობისათვის. კანი კუდზე სქელია და მკვრივი, ამიტომ ქვიშა მას ვერ აზიანებს. კუდზევე განლაგებულია ლორწოს გამომყოფი სპეციალური ჯირკვლები. ლორწოს დახმარებით ქვიშა სოროს კედლებზე ერთმანეთს ეწებება და არ იშლება.
Gorgasia Sillneri წითელ ზღვაში ბინადრობს, პოპულარული ეგვიპტური კურორტების შორიახლოს. ცხოვრობს ქვიშიან ფერდობებზე ან 45მ.-ის ღრმეზე მდებარე ”მინდვრებზე”.
Heteroconger hassi უფრო ფართოდაა გავრცელებული: აღმოსავლეთი აფრიკისადა მაგადასკარის სანაპიროებიდან დაწყებული იაპონიის კუნძულების რიუკიუსა და ოგასავარასა ჩრდილოეთისა და ავსტრალიის სამხრეთი სანპიროების ჩათვლით.
იკვებება მოდრეიფე ზოოპლანქტონით, რომელიც თევზების დინების საწინააღმდეგოდ გახსნილ პირებში ხვდება.
თევზები თითქმის მთელ ცხოვრებას თავიანთ სოროებში ატარებენ და მათ მხოლოდ შეწყვილების პერიოდში ტოვებენ. გარეთ გამოსული მამრები საქორწილო პას ასრულებენ. ცეკვის დასრულების შემდეგ წყვილი სხეულებით ჩაეხვევა ერთმანეთს და მდედრი ქვირითს ყრის, რომელსაც შემდეგ მამრი ანაყოფიერებს. ამით მშობლების მზრუნვა შთამომავლობაზე წყდებადა დინების მიერ წაღებული ქვირითი ”დამოუკიდებლად” განაგრძობს ”ცხოვრებას”.

* * *


წყარო: http://ianimal.ru/topics/pyatnistyjj-sadov...skaya-gorgasiya

Jaguar paw
სოფლიდან მახსოვს, ასეთი ჭიები. წყალში ჩაფლული კუდებით, ნელა რომ ირხეოდნენ. წყალთი თითს თუ ჩავყოფდით, შლამში იმალებოდნენ. ხომ არ იცი, რა შეიძლება იყოს?
მათ ეძღვნებათ ეს "მოხსენება"

მიმზიდველად გამოიყურება და მეც დიდისიამოვნებით მივრითმევდი

MITIATO
სად პოულობ ამ არსებებს?

MITIATO

Misgurnus fossilis ან Nemacheilus angorae

Jaguar paw
მემგონი კოღოს მატლებს გულისხმობდა

M-A-S-E-R-A-T-I, უი, ჭიებიო?
არც კი წამიკIთხავს, თევზზე მეგონა საუბრობდა

Jaguar paw

შენ ყველგან თევზები გელანდება ა ბარემ ოფი რო არ გამოვიდეს
Psychrolutes marcidus

Tremoctopus violaceus




This post has been edited by M-A-S-E-R-A-T-I on 1 Nov 2011, 21:45