ვენეტოს დაბლობზე ჩამოწოლილ ნისლში მიცურავს თეთრი მატარებელი, რომელიც მილანიდან ვენეციაში მაბრუნებს. დაორთქლილი ფანჯრებიდან ვიყურები რძისფერ სივცეში და ორმაგი გრძნობა მეუფლება: მოხიბული ვარ მლოფლიო მოდის მექათი და ამავე დროს გული მწყდება, რომ ხელიდან გავუშვი ლეგენდარული სრულიად იტალიის დერბის, "ინტერ"-"იუვენტუსის" დაპირისპირების ცოცხლად ხილვის შანსი ("სან-სიროს" სალაროებთან ატუზულმა ბილეთის გადამყიდველმა ისეთი ფასი დამიხეთქა, რომელთან გამკლავებაც იშვიათად თუ ხელეწიფება უცხოეთში მფოფ ქართველ სტუდენტს.) მგზავრობიდან დაქანცული რბილ სავარძელში ჩავჟუჟულვარ და იმედს ვიტოვებ, რომ მატჩს პირდაპირ ეთერში მაინც მოვუსწრებ.... ორიოს საათში გამცილებელი ქალის სასიამოვნო ხმა მაღვიძებს: "ქალბატონებო და ბატონებო, კეთილი იკოს თქვენი მობრძანება ვენეციაში. ბოლო გაჩერება - სადგური სანტა ლუჩია"...
ვენეციაში ჩამოსული ყოველი ადამიანი თანაზიარი ხდება იმ განუმეორებელი ფენომენისა, რომელსაც ადრიატიიკს სიყვარულს უწოდებენ. წყალზე გაშენებული საოცრება ენითაუწერელ შთაბეწდილებას ტოვებს მნახველზე და სამუდამოდ აავადებს მას ნოსტალგიის სენით. სან-მარკოს სარკმელოდან თუ გადმოიხედავთ, ვენეცია პატარად მოგეჩვენებათ, მაგრამ საკმარისია მიწაზე დაეშვათ და ისიც უზარმაზარი ლაბირინთი ხდება. ქვით მოკირწყლულ ქუჩებში ყოველდღიურად ცხოვრება ჩქეფს, განმარტოებულ უბნებში კი კვლავ შუა საუკუნეების იდუმალება და მყუდროებაა გამეფეებული...
ფეხბურთი ვენეციური ყოფის ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტის. აქ ძირიტადად ორ გუნდს, "ინტერსა" და "იუვეს" გულშემატკივრობენ (თუ არ ჩავთვლით საფეხბურთო კლუბ "ვენეციას", რომელიც უფრო მატერიკს ეკუთვნის, ვიდრე კუნძულს). ქალაქში მრავლადაა ლუდხანები, რომლებიც შაბათ-კვირას "ინტერისტებისა" და "იუვენტინოების" ბუნაგებად იქცევა ხოლმე. სადგურიდან გამოსული სწორედ ასეთი ბუნაგის საძიებლად მივემართები კანარეჯოს უბნისაკენ, სადაც ჩემი საცხოვრებელი მდებარეობს. წვიმა თანდათან მატულობს და პირქუში ციდან კოკისპირულად ეშვება (რამდენად მშვენიერია ვენეცია მზიან ამინდში, იმდენად უჟმურია ის უამინდობისას) უეცრად, სირენა ირთვება, აც იმას მაუწყებელია, რომ ერთ საათში წყლის დონე მოიმატებს და ნახევარი ქალაქი პარალიზებული იქნება. ერთ-ერთ ჯიხურში მატჩის პროგრამას ვყიდულობ, იქვე მდგომი ქალბატონი კი ღიმილით მეკითხება:
-"ივენტინო"?
-ნო, სინიორა, "დორიანო"! - ამაყად ვპასუხობ მე.
გულწრფელად მეცოდებით. - მეუბნება ის და მემშვიდობება...
როგორც იქნა, ლეონარდოს ქუცაზე ვპოულობ ლუდხანას და შესვლისტანავე ცხადი ხდება, რომ "იუვენტინოელების" გარემოცვაში ოვხვდი. ოციოდე ქომაგი თაორზე შემოდებულ ტელევიზორს მისჩერებია. ბარმენი თავგადაპარსული, ღიპიანი ბიძაა. დაკაპიწებული სახელოებიდან ბანჯგვლიანი მკლავები მოუჩანს, ხოლო მაჯაზე მსხვილი ოქროს ჯაჭვი უკეთია. პატარა მაგიდებს შორის ფუსფუსებს და კლიენტებს ემსახურება ზომიერად ფერხორციანი, ჯიშიანი დედაკაცი, სახელად რიტა. მისი წყალობით ხელსაყრელ ადგილს ვპულობ და "ბირა მორეტის" ვუკვეთავ. ლუდი მალე ათბობს ჩემს შეციებულ სხეულს და საფეხბურთოდ გამატყობს. აგერ, მსაჯის სასტვენიც და... იწყება დიდი მატჩი პატარა ლუდხანაში: აქაურობა საქვაბეს ემსგავსება, თუხთუხებს, დუღს და გადმოდუღს ზღვა ემოციისა. თითქოს აქ, ამ ბუნაგში წყდებოდეს მილანში მიმდინარე თამაშის ბედი. ისმის ყვირილი, ღრიალი, კვნესა... პოეტურ სიმაღლეზეა აყვანილი ვენეციურ დიალექზე შესრულებული მრავალფეროვანი გინება, რომელსაც ქართველი კი არა, ახლომდებარე პადოვადან გადმოსული იტალიელიც კი ვერ გაშიფრავს. ჩემს ყურადღებას იპყრობს ერთი გამხდარი, სკამზე უკუღმა მჯდომი კაცი, ცავარდნილ ლოყებს, ასე სამი-ოთხო დღის გაუპარსავი წვერი უფარავს, ხოლო კეხიანი ცხვირი საყურებლად ერთ რამედ ღირს. სამეგრელოს სოფლებში მინახავს ასეთი ტიპები, მუშაობის შემდეგ "ბირჟაზე" რომ შეიყრებიან და გულმოდგინედ არჩევენ "მსოფლიო მნიშვნელობის" ამბებს... არ ვიცი, რა დაანათლეს ტავის დროზე ამ კაცს მშობლებმა, მე კი რატომრაც მგონია, რომ ჩვენებური სახელი - ხუნტული, ძედგამოჭრილი იქნებოდა მისთვის...
ამასობაში კი "სან-სიროზე" "იუვენტუსი" თავიდანვე ეუფლება უპირატესობას და შეტევას შეტევაზე ახორციელებს. სტუმრების უპირატესობა აშკარაა, რასაც არ იზიარებს მატჩის კომენტატორი, წარსულში "ინტერის" ფეხბურთელი
ალდო სერენა და ამის გამო ის და მისი შორეული წინაპრები ლუდხანური წყევლა-კრულვის ადრესატები ხდებიან...
ალესანდრო დელ პიეროს ბურთთან ყოველ შეხებას დიდი ოვაციით ხვდებიან. კაპიტანი განსაკუთრებულად უყვართ და აფასებენ, ოს ხომ წარმოშობით ვენეტოს ოლქიდანაა, მის თითოეულ ილეთს შეძახილი აგვირგვინებს: "ბალა ალესს, ბალა"! (იცეკვე ალექს, იცეკვე"!) და ალექსიც "ცეკვავს", როგორც სჩვევია...
პირველი ტაიმი ყაიმით მთავრდება. ამ ბატალიებით გართული ახლარა ვამჩნევ, რომ ლუდხანის იატაკი კოჭებამდე წყლი არის დაფარული. შეშფოთებული ვიყურები ირგვლივ, მაგრამ ვერავის ვხედავ, რომ ეს ფაქტი აღელვებდეს - მშვიიდად წრუპავენ ლუდს და მეპრე ტაიმს ელიან, მათთვის "აკუა ალტა" კარგად ნაცნობი ფენომენია და მთლად რომ ჩაიძიროს ვენეცია, "იტალიურ დერბის თვალს მაინც არ მოაცილებენ. მეც რარა დამრჩენია და, როგორც ჭეშმარიტი გულშემატკივარი, მორიგ კატხას ვუკვეთავ...
მატჩის მეორე ნახევარი კიდევ უფრო დაძაბულად და საინტერესოდ ვითარდება. ხმაურობს დიდებული "სან-სირო" და ხმაურობს ვენეციის პატარა კუჭულიც. იქ "ინტერისტები" მღერიან, აქ "იუვეტინოები". საყვარელი გუნდის ტამაშით არფრთოვანებული ბარმენი ხშირად გაჰყვირის: "სპეტაკოლო, სპეტაკოლო"! და სიამოვნებით იფხანს ბულდოგისებურ ღაბაბს. გაძლიერებულ რეღიმში მოქმედებენ "ხუნტულის" მეტყველი თვალები. ამ ენერგიული ქომაგის მახვილი მზეა დროდადრო მოსყდება ხოლმე ტელეეკრეანს და მაგიდებს შორის მოფუსფუსე რიტას სავსე მკერდს ეცემა. "იუვენტინო" ხარბად უყურებს მადისარმვრელ არსებას და ვერ ზღება. ორმაგი ცეცხლი გუზგიზებს "ხუნტულის" გულში - ფეხბურთისა და ქალის სიყვარული ებრძვის ერთმანეთს... ბოლოს მაინც ფეხბურთი მძლავრობს და ქომაგის მზერა რიტას უკანალიდან დელ პიეროს ფეხებზე გადადის... და ჰა, სწორედ დელ პიერო ხსნის ანგარიშს პენალტის ნიშნულიდან და "იუვენტუსს" აწინაურებს. ლუდხანა ყირაზე გადადის, წარმატებით გახარებულბეი სიმღერას აგუგუნებემ: ჟუვე სანტა ბიანკონერო ჰე, ჰე, აფანცულო ნერაძურო ჰე, ჰე"!... ზმაურზე სამი კარაბინიერი შემოდის, მათ კი უჩიდან წყლის ახალი ნაკადი მოჰყვება. ნაცრისფერ უნიფორმაში გამოწყობილი ჩექმებიანი წესრიგის დამცველები ჩემს ზურგს უკან, ბართან დგებიან: ტავს უხერხულად ვგრნობ და ერთ-ერთს ვეკითხები: "ხომ არ გეფარებით"? ის კი ბეცი თვალებით მიყურებს და მეუბნება: "არა, არ მაინტერესებს"!... მოდი და ელაპარაკე...!
"სან-სიროს" მატჩი კულმინაციას აღწევს.
ლუიჯი დი ბიაჯო გამგელებული დარბის მინდორე და მეტპქეებს ყასაბივით ჩეხავს. მისი მოლაპლაპე თავის ყოველი გამოჩენა "ხუნტულის" ზიზღნარევ შეახილს იწვევს: "დი ბიაჯო მერდა"! ("დი ბიაჯო, შე განავალო"!). არც იუვენტუსელი
პაოლო მონტერო უგვიანებს წიხლს მოწინააღმდეგეს და შდაბეჭდილება მრჩება, რომ თამაში ასეთ ლოკალურ ბრძოლებში გაილევა... მაგრამ ხდება სასწაული: ბოლო წამებზე, საჯარიმოში ჩასული "ინტერის" მეკარე
ფრანჩესკო ტოლდო ბურთს "იუვეს" კარის ბადეში ათავსებს...
გრგვინავს "სან-სირო"... სამარისებული სიჩუმე ისადგურებს ვენეციურ ლუდხანაში. თითქმის მოგებილი თამაში ფრით მთავრდება. "ხუნტულის" რაზმი გაწბილებული ტოვებს უკვე წყალზე მოტივტივე მაგიდებს და "ბძოლის ველიდან" მიდის...
მე კი, ერთიანად გალუმპული, სახლისაკენ მივემართები მადალენას დატბორილი ქუჩით.... სამხრეთის ცივი ქარი უბერავს ღამის ვენეციაში... სან-მარკუოლას არხიდან მკაპიოდ ისმის "გონდოლიერეს" "ბარკაროლა" და უხვად იღვრება მისი ნოტები კარანეჯოს წყლიან ქუჩებში...
ავტორი: ი.ვეკუა
Derbi D'italia, იტალიური "კლასიკო"
