krukhi
Super Member
ჯგუფი: Registered
წერილები: 466
წევრი No.: 26502
რეგისტრ.: 4-December 06
|
#8718763 · 4 Mar 2008, 16:36 · · პროფილი · პირადი მიმოწერა · ჩატი
საქართველოს ტელევიზია
ინტერვიუ ია ანთაძესთან
"ცხელი შოკოლადი"
#36, მარტი
ჟურნალისტმა ია ანთაძემ საჯაროდ განაცხადა, რომ აპირებს კენჭი იყაროს საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორის პოსტზე და იმედოვნებს, რომ მის კანდიდატურას ექნება ნდობა და მხარდაჭერა როგორც ხელისუფლების, ისე ოპოზიციისა და საზოგადოების მხრიდან.
ქალბატონი ია ფილოლოგიურ მეცნიერებათა კანდიდატია და დღემდე “რადიო თავისუფლების” ჟურნალისტად მუშაობს. ასევე გახლავთ ფონდ “ღია საზოგადოება _ საქართველოს” აღმასრულებელი საბჭოს წევრი, არასამთავრობო ორგანიზაცია “სამოქალაქო განვითარების ინსტიტუტის” გამგეობის თავმჯდომარე და ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სოციალური და პოლიტიკური მეცნიერებების ფაკულტეტის საკონკურსო კომისიის წევრი. 2004 - 2006 წლებში, ია ანთაძე მუშაობდა საქართველოს სახალხო დამცველის ოფისში, ინფორმაციისა და განათლების დეპარტამენტის უფროსის მოადგილედ და სამოქალაქო განათლების ჯგუფის ხელმძღვანელად. ამავე პერიოდში კითხულობდა „პოლიტიკური ჟურნალისტიკის“ სპეცკურსს თსუ-ს ჟურნალისტიკის ფაკულტეტზე და „ჟურნალისტიკის საფუძვლებს“ თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტში.
ასევე გახლდათ განათლების სამინისტროსთან არსებული შეფასების ერთიანი ეროვნული ცენტრის სააპელაციო საბჭოს წევრი და ქალაქ თბილისის მერიის მრჩეველთა საბჭოს წევრი. 2004 წლამდე, სხვადასხვა დროს ქალბატონი ია იყო გაზეთ “კავკასიონის” საპარლამენტო კორესპონდენტი და მთავარი რედაქტორის მოადგილე, ჟურნალ “არილის” სარედაქციო საბჭოს წევრი, ფონდ “IღEX”-ის, “ევრაზიისა” და “ჰორიზონტის” მრჩეველთა საბჭოს წევრი, ქართული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი, `ვეფხისტყაოსნის~ აკადემიური ტექსტის დამდგენი კომისიის წევრი.
2007 წლიდან დღემდე, ია ანთაძე არის მმართველი პროექტებისა “ქართული მედია და მოქალაქეთა ინფორმირებული არჩევანი” და “თბილისის ახალგაზრდული საგანმანათლებლო კლუბი და სტუდენტური კლუბი”.
რადგან მნიშვნელოვნად ვთვლით საზოგადოებრივი მაუწყებლის მომავალი დირექტორის საკითხს, გთავაზობთ ინტერვიუს ია ანთაძესთან.
ქალბატონმა იამ კითხვებზე პასუხები წერილობით მოგვაწოდა.
რა ამოცანები დგას საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინაშე და როგორ ასრულებდა თავის ფუნქციებს ის დღემდე? თუ ვერ ასრულებს ამ ფუნქციებს, რატომ?
თავიდანვე ვიტყვი, რომ დღეს ვისაუბრებ მხოლოდ ზოგადი პრინციპებისა და ხედვების შესახებ, მაგრამ არა – დეტალებზე. თქვენ მეკითხებით, რა ამოცანები დგას საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინაშე? პასუხს ამ კითხვაზე ვიპოვით საზოგადოებრივი მაუწყებლის ვებგვერდის პირველსავე გვერდზე, იქ, სადაც ჩამოწერილია ღირებულებები: დამოუკიდებლობა, მიუკერძოებლობა, კეთილსინდისიერება. გამოდის, საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინაშე დგას ამოცანა, გააცოცხლოს ის ღირებულებები, რომლებც დღეს მხოლოდ უსიცოცხლო ჩანაწერია და ამ ღირებულებებს დააფუძნოს მთელი საქმიანობა. როგორ ასრულებდა თავის ფუნქციებს ეს ტელევიზია დღემდე? თუ საზოგადოებრივი მაუწყებლის ფუნქციაა, იყოს საზოგადოებისთვის საჭირო და სანდო ტელევიზია, ის თავის ფუნქციებს, სამწუხაროდ, ვერ ასრულებდა. ამის დასტურია ამ ტელევიზიის მუდმივად დაბალი რეიტინგი. უფრო სისტემური ანალიზი და დამაჯერებელი პასუხი კი შეგიძლიათ იხილოთ კვლევაში, რომელიც საქართველოსა და სომხეთში ევროკომისიის მხარდაჭერით ჩატარდა გასული წლის გაზაფხულზე. თუ დავსვამთ კითხვას – რატომ ვერ ასრულებს საზოგადოებრივი მაუწყებელი თავის ფუნქციას, მოკლე პასუხი ასეთი იქნება: სწორედ იმიტომ, რომ ამ ტელევიზიის საქმიანობაში ვერ გაცოცხლდა ის, რაც მის მიერვე ძალიან სწორად იყო დეკლარირებული.
მნიშვნელობისა და აქტუალურობის მიხედვით, იქნებ ჩამოვთვალოთ ის პრობლემები, რაც საზოგადოებრივ მაუწყებელს აქვს. როგორ ხედავთ თქვენ ამ პრობლემების გადაჭრის გზებს?
ვფიქრობ, მაუწყებლის უპირველესი პრობლემა პოლიტიკური გავლენებია, რაც ართმევს მას დამოუკიდებლობას და, შესაბამისად, საზოგადოების ნდობას უკარგავს. მაგალითად, 5 იანვრის საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, როდესაც ბევრ ადამიანს სჭირდებოდა, მოესმინა არჩევნებში ჩართული მხარეების კომენტარები თუ შეფასებები, საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა ერთი კვირით დახურა თოქ-შოუ “დღის კომენტარი”. შედეგად, საზოგადოებამ მთელი კვირის განმავლობაში ვერ მიიღო პასუხები არჩევნებთან დაკავშირებულ უაღრესად აქტუალურ შეკითხვებზე. ასეთი ფაქტები, რომლებიც მხოლოდ პოლიტიკური გავლენებით შეიძლება აიხსნას, საქართველოს საზოგადოებას ნდობას უკარგავს საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ. ასე რომ, ვფიქრობ, რეალური დამოუკიდებლობა საზოგადოებრივი ტელევიზიის უმთავრესი პრობლემაა, ყველა დანარჩენი პრობლემა კი – ცუდი მენეჯმენტის, უსიცოცხლობის, ცივი ურთიერთობების, უსამართლობის განცდის და სხვა - ხილული თუ უხილავი ძაფებით ამ მთავარზეა მიბმული. რაც შეეხება პასუხს შეკითხვაზე, თუ როგორ ვხედავ ამ პრობლემის გადაჭრის გზებს. ვფიქრობ, ახლა შესანიშნავი მომენტია საზოგადოებრივი მაუწყებლობის რეალური ფუნქციის განსახორციელებლად, რადგან დღეს პოლიტიკოსები – მათ შორის, ხელისუფლებაშიც და ოპოზიციაშიც – იძულებულნი არიან, გაითვალისწინონ ხალხის, საზოგადოების ინტერესები. თუ მოხერხდა ისეთი სამეურვეო საბჭოს ჩამოყალიებება და ისეთი გენერალური დირექტორის არჩევა, რომლებსაც საზოგადოება ენდობა, მათ არ გაუჭირდებათ, სწორედ საზოგადოებაზე დაყრდნობით და მისი მხარდაჭერით, ტელევიზიას რეალურად მოუპოვონ დამოუკიდებლობა. ძალიან ფართო კონსენსუსი და მაღალი ხარისხის ნდობა – ეს ის ფაქტორებია, რომლებიც, ჩემი აზრით, ახალ ხელმძღვანელობას ძირითადი პრობლემის გადაჭრას შეაძლებინებს.
როგორია თქვენი ხედვა და მიზნები, როგორი უნდა იყოს ეს ტელევიზია? უფრო რომ დავკონკრეტდეთ, რა მიმართულებები, პროგრამები და ტენდენციები იქნება პრიორიტეტული იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ გახდებით დირექტორი?
მარტივად თუ ვიტყვით, ტელევიზია უნდა იყოს ისეთი, რომ როდესაც მაყურებლის პულტი ამ არხზე მოხვდება, ის უნდა შეჩერდეს – სხვა არხზე არ უნდა გადაირთოს. ამ მიზნის მიღწევა ძალიან რთულია, რადგან გულისხმობს, რომ ტელევიზია უნდა იყოს მართალი, ენერგიული და საინტერესო. მისი მთავარი პრინციპი უნდა იყოს მოვლენების ადეკვატურად ასახვა და ღირებულებების დანერგვაზე დაუღალავი ზრუნვა. კონკრეტული პროგრამების შესახებ ახლა ვერ ვისაუბრებ. ცხადია, ბევრს ვფიქრობ ამ მიმართულებით, მაგრამ ცალკეულ გადაცემაზე საუბარი, უბრალოდ, არაკორექტულად მიმაჩნია. მხოლოდ ორ რამეს ვიტყვი: ტელევიზია უნდა იყოს განსჯითი, განმარტებითი სულისკვეთების და, დროის თვალსაზრისით, უპირველესი პრიორიტეტი უნდა იყოს საინფორმაციო პოლიტიკა. იმისათვის, რომ ჩვენ მივიღოთ თვისებრივად ახალი საინფორმაციო პროგრამა, გვჭირდება თავისუფლება, სისწრაფე და სიზუსტე. პარალელურად, გვჭირდება მუდმივი სწავლა, მუდმივი განახლება და ეს პროცესი არ დასრულდება არასდროს, თუკი და სანამ საზოგადოებრივ მაუწყებელს მე ვუხელმძღვანელებ. მთავარი პრინციპი უნდა იყოს და იქნება საზოგადოების რაც შეიძლება მეტი ჩართულობა და მეტი მონაწილეობა. ჩვენ დაგვჭირდება თითოეული მოქალაქის თანადგომა არა მხოლოდ იმისათვის, რომ ვიყოთ თავისუფლები, არამედ იმისთვისაც, რომ ნებისმიერი შეცდომა რაც შეიძლება სწრაფად გამოვასწოროთ.
რა თვისებები და უნარები უნდა ჰქონდეს ამ არხის დირექტორს იმისათვის, რომ მიაღწიოს ამ მიზნებს? მიგაჩნიათ თუ არა, რომ ის ფაქტი, რომ თქვენ არ გაქვთ სატელევიზიო გამოცდილება, პრობლემატურია და ხელს შეგიშლით დასახული მიზნების განხორციელებაში? აქვე, მნიშვნელოვანია თუ არა, ტელევიზიის დირექტორი იყოს კარგი მენეჯერი? თუ ასეა, გაქვთ თუ არა მენეჯერული გამოცდილება? შეძლებთ თუ არა, ააწყოთ ეფექტური სტრუქტურა და მართოთ ის?
ძალიან ადვილია იმ თვისებების და უნარების ჩამოთვლა, რომლებიც უნდა ჰქონდეს საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორს: უნდა იყოს კეთილსინდისიერი, პრინციპული, სამართლიანი, კარგი მენეჯერი, ტელევიზიის კარგი მცოდნე და ასე შემდეგ... მე ამ თვისებებს ჩემი მხრიდან დავამატებდი განათლებას და ჰუმანიზმს. კიდევ, მიმაჩნია, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლობის დირექტორი თავის ქვეყანას, თავის ხალხს უნდა იცნობდეს. ცხადია, მკითხველი სწორად გაგვიგებს – ჩვენ ახლა ვსაუბრობთ არა რომელიმე კონკრეტულ ადამიანზე, არამედ, იმ თვისებებზე, რომლებიც ნებისმიერ დირექტორს მიზნის მისაღწევად დასჭირდება. რაც შეეხება სატელევიზიო გამოცდილებას. ჯერ კიდევ იმ დროიდან მოყოლებული, როდესაც პირველი არხი სახელმწიფო ტელევიზია იყო და დღემდე – მას ჰყოლია კარგი სატელევიზიო გამოცდილების მქონე დირექტორიც და ისეთიც, რომელსაც ასეთი გამოცდილება არ ჰქონდა. მაგრამ საზოგადოებრივ ტელევიზიას თავისი ჭეშმარიტი ფუნქციის შესრულება ჯერ არ დაუწყია. სატელევიზიო გამოცდილების ქონა-არქონა არ არის ის კრიტერიუმი, რომელიც დღეს ამ ტელევიზიის მთავარი პრობლემის გადაჭრას განაპირობებს. ასე რომ, თუ მიზანი საზოგადოებისთვის სანდო, საჭირო და საინტერესო ტელევიზიის შექმნაა, სატელევიზიო გამოცდილება ძალიან სასურველია, მაგრამ გადამწყვეტი ფაქტორი - განსაკუთრებით, დღევანდელ ეტაპზე – მგონი, არ უნდა იყოს. რაც შეეხება მენეჯერს. როდესაც დავთანხმდი, რომ ჩემი კანდიდატურა განხილული ყოფილიყო გენერალური დირექტორის პოსტზე, ვითვალისწინებდი, რომ ეს კომერციული და მოგებაზე ორიენტირებული ტელევიზია არ არის. მე ვფიქრობ, გენერალურმა დირექტორმა უნდა შექმნას ჰარმონიული გარემო, რომელიც სხვადასხვა დარგისა და სფეროს პროფესიონალებს საშუალებას მისცემს, საკუთარი შესაძლებლობები მაქსიმალურად გამოავლინონ. ბოლო წლების განმავლობაში რამდენიმე სერიოზული პროექტის დირექტორი ვიყავი და, იმედი მაქვს, ის ადამიანები, რომლებიც ჩემთან ერთად მუშაობდნენ და დღემდე მუშაობენ ამ პროექტებში, კმაყოფილნი არიან იმ გარემოთი, რომელიც ჩვენ ერთად შევქმენით. თითოეული ადამიანის მიმართ ყურადღება და თანადგომა ის პრინციპია, რომელზეც მე ვაგებ ურთიერთობებს სამსახურშიც და მის გარეთაც. რაც შეეხება ორგანიზაციული სტუქტურის აწყობას, ამასაც, სხვა ბევრ საქმესთან ერთად, პროფესიონალები გააკეთებენ. მე ვიქნები თუ ვინმე სხვა – დღეს იმდენად წარმატებული პოლიტიკური მომენტია საზოგადოებრივი მაუწყებლობის ხალხისთვის დასაბრუნებლად, რომ ამ მისიის შესრულების იდეა, დარწმუნებული ვარ, ტელევიზიის ყველა თანამშრომელს უაღრესად დადებითი მუხტით და ენერგიით აავსებს. ოღონდ, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, მთავარი გამოწვევების დასაძლევად აუცილებელია, რომ ტელევიზიის ახალი დირექტორიც და სამეურვეო საბჭოც საზოგადოების და პოლიტიკური ძალების მხრიდან რაც შეიძლება მაღალი ნდობით სარგებლობდნენ და ნებისმიერ ამოცანას ამ ნდობაზე დაყრდნობით უმკლავდებოდნენ.
როგორ ფიქრობთ, რა იქნება ამ პოსტზე თქვენი ყველაზე დიდი გამოწვევა?
ყველაზე დიდი გამოწვევა სწორედ ის არის, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი ერთხელ და სამუდამოდ გახდეს დამოუკიდებელი და მის მუშაობაში გარედან ვერავინ ერეოდეს. ვიცი, რომ დღეს ეს არარეალურ ამოცანად გამოიყურება იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც ამ თუ სხვა ტელევიზიაში მუშაობენ. მაგრამ ჩემთვის სწორედ ის არის გაუგებარი, როგორ შეიძლება, რომ ჟურნალისტი არ იყოს თავისუფალი თავის საქმიანობაში; როგორ შეიძლება, მას ურეკავდნენ და რაღაცას ჰკარნახობდნენ. და საერთოდ, ერთი რამის რწმენა მაქვს, ჩემი პირადი გამოცდილებიდან გამომდინარე: როდესაც ადამიანი სწორად იქცევა, ძალიან ძნელია, მას ვინმემ მოსთხოვოს, გინდა თუ არა, არასწორად მოიქეციო. ნამდვილად დარწმუნებული ვარ, “სწორად მოქცევის” რეჟიმზე თუ გადავალთ, ტელევიზიაში მომუშავე ჟურნალისტები სრულად გამოავლენენ საკუთარ რესურსს. საქართველოში ნამდვილად არის საკმარისი პროფესიონალიზმი იმისათვის, რომ ადამიანებს უხაროდეთ ამ არხის ჩართვა და ყურება.
როგორ ფიქრობთ, რატომ აქვს დღეს საზოგადოებრივი მაუწყებელის საინფორმაციო გამოშვებებს დაბალი რეიტიგნი? როგორ წარმოგიდგენიათ, როგორ უნდა გაკეთდეს მაღალ პროფესიულ სტანდარტებზე დაყრდნობილი რეიტინგული საინფორმაციო გამოშვება?
ვფიქრობ, “მოამბის” დაბალი რეიტინგი იმით არის განპირობებული, რომ ეს საინფორმაციო პროგრამა ადეკვატურად არ და ვერ გადმოსცემდა ქვეყანაში განვითარებულ მოვლენებს. მედიამ სკანდალი ხელოვნურად არ უნდა შექმნას, მაგრამ როდესაც ის რეალურად არსებობს, არც უნდა დამალოს. საზოგადოებრივი არხის საინფორმაციო პროგრამა შედგება გრძელი და დუნე სიუჟეტებისგან, რომლებშიც არ არის მუხტი მაყურებლის მისაზიდად. არადა, ტელემაყურებელი ყოველთვის გრძნობს, როგორ იქმნება საინფორმაციო პროგრამა – მოვალეობის მოხდის მიზნით თუ საკუთარი საქმის სიყვარულით. პროფესიულ სტანდრტებზე დაფუძნებული, რეიტინგული საინფორმაციო გამოშვება გვექნება მაშინ, როდესაც მაუწყებელი ბოლომდე პასუხისმგებლობით მოეკიდება საკუთარ მისიას და მაქსიმალურად ზუსტ და კეთილსინდისიერ ინფორმაციას მიაწვდის მაყურებელს. კიდევ ვიტყვი, რეიტინგული საინფორმაციო პროგრამის მოსამზადებლად საჭიროა თავისუფლება, სისწრაფე, სიზუსტე და მუდმივი განვითარება. საჭიროა მეტი ენერგია, ენერგიის წყარო კი ის სულისკვეთებაა, რომ ჩვენ ვემსახურებით საზოგადოებას და რომ ეს არის უდიდესი პატივი ჩვენთვის.
თვლით თუ არა, რომ მოგიწევთ გავლენების წინააღმდეგ ბრძოლა? როგორ აპირებთ სარედაქციო დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფას?
კანონი მაუწყებლობის შესახებ სრულად იცავს საზოგადოებრივ მაუწყებელს გავლენებისგან. ესე იგი, დირექტორის და ყველა თანამშრომლის მოვალეობაა, აღასრულოს კანონი. სრულებით არ ვაპირებ გავლენებთან ბრძოლას, ვაპირებ კანონის აღსრულებას. საერთოდ, გავლენის პრობლემა მაშინ ჩნდება, როდესაც ადამიანი რაღაც მატერიალურზეა მიბმული და მისი დაკარგვის ეშინია, მაგალითად, დირექტორობის. თუ სამეურვეო საბჭო მე ამირჩევს საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორად, ეს ნიშნავს, რომ მე მექნება ნდობა და არა მხოლოდ 9 ადამიანის ნდობა, არამედ, გაცილებით მეტის – მათ შორის, ხელისუფლების და ოპოზიციის მხრიდან. ეს ნდობა ჩემთვის არის თვითკმარი ღირებულება. ამის მეტი არაფერი მჭირდება. აქედან გამომდინარე, ერთადერთი, რისი პირობაც ახლავე შემიძლია მივცე საზოგადოებას, ისაა, რომ თუ მე ვიქნები საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორი, გავლენების თემა შინაარსისგან სრულად დაიცლება. გულწრფელად ვამბობ, რომ მხოლოდ ნდობის დაკარგვის მეშინია და სწორედ ამიტომ არ მეშინია დირექტორობის დაკარგვის და, ესე იგი, არც გავლენების. ერთ ამბავს გიამბობთ: მართალია, იქ დირექტორი არ ვყოფილვარ, მაგრამ მქონია შემთხვევა, როდესაც 2000 ლარიანი სამსახურიდან 200 ლარიან სამსახურში წავსულვარ სწორედ იმის გამო, რომ საკუთარი ღირსებისთვის ჩრდილი არ მიმეყენებინა. და, სხვათა შორის, არჩევანის წინაშეც არ დამიყენებია საკუთარი თავი, ასე მოვქცეულიყავი თუ სხვაგვარად.
როგორ გესმით ცნება “ხალხის ტელევიზია”? რას ნიშნავს ეს თქვენთვის?
ხალხის ტელევიზია ნიშნავს იმ ტელევიზიას, რომლის დამფუძნებელი, რომლის მფლობელი არის ხალხი, საქართველოს თითოეული მოქალაქე; ტელევიზია, რომელიც ხალხის ჯიბიდან ფინანსდება და რომლის ყველაზე მაღალი მოტივია, ემსახუროს ხალხის ინტერესებს. ეს ინტერესია, რომ საზოგადოება იყოს სწორად ინფორმირებული, იყოს ჩართული ამ ტელევიზიის ცხოვრებაში და მიიღოს მაღალი ხარისხის პროდუქცია. ამის საპირისპიროდ არსებობს კერძო ტელევიზია, რომელიც, გინდა თუ არა, გამოხატავს კერძო ინტერესს, რომელიც, რაღაც შემთხვევაში, შესაძლოა, საზოგადოების ძალიან მაღალ ინტერესებს თანხვდებოდეს, მაგრამ შეიძლება – არც თანხვდებოდეს. ეს ეტაპები ჩვენმა კერძო ტელევიზიებმა უკვე გაიარეს. პირადად ჩემთვის “ხალხის ტელევიზია” ნიშნავს უდიდეს, სრულიად განსაკუთრებულ პასუხისმგებლობას იმ ადამიანების მხრიდან, ვინც ამ ტელევიზიაში მუშაობს - იმ ადამიანების მიმართ, ვინც ამ ტელევიზიას თავისი არცთუ მდიდარი ჯიბიდან აფინანსებს.
როგორ ფიქრობთ, რა მოლოდინები აქვს თქვენგან ოპოზიციურ პარტიებსა და ოპოზიურად განწყობილ საზოგადოებას? ხელისუფლებას? კრიტიკულად განწყობილ მაყურებელს?
ალბათ, უნდა ვისაუბროთ იმის შესახებ, თუ რას ელოდებიან არა ჩემგან, არამედ – ზოგადად, დირექტორისგან. უფრო კორექტულია, ვთქვათ, რა მოლოდინის გამო დასთანხმდნენ პოლიტიკური ძალები ცვლილებებს საზოგადოებრივ მაუწყებელში. აქამდე ეს ტელევიზია არ იყო ობიექტური. რამდენადაც ცვლილებების განხორციელება რეალური პროცესია, იმდენადვე არსებობს მოლოდინი, რომ ტელევიზია იმუშავებს კეთილსინდისიერად და არც ერთი პოლიტიკური მხარისკენ არ გადაიხრება. ეს დროის მოთხოვნაა. საზოგადოებრივი მაუწყებელი, რომელიც თავის არსებით ფუნქციას წარმატებით ასრულებს, ფაქტობრივად, ტონს სხვა ტელევიზიებსაც აძლევს. ალბათ, ამასაც გულისხმობს ცვლილებების მოლოდინი. რას ელოდება კრიტიკულად განწყობილი მაყურებელი? ვფიქრობ, იმავეს. ერთი ადამიანი შეიძლება უფრო ოპტიმისტურად უყურებდეს საზოგადოებრივი მაუწყებლის მომავალს, მეორე – უფრო მეტი ეჭვით. პირადად ჩემთვის ორივეს განწყობა მნიშვნელოვანია და ნამდვილად გამიჭირდება გითხრათ, რომლის – უფრო მეტად. კიდევ ერთ ამბავს გიამბობთ: თბილისის ფორუმში მის ერთ-ერთ მონაწილეს დაუწერია ჩემზე, რომ მე ზემოდან ვუყურებ ჩემს კოლეგებს და რომ იმაზე ჭკვიანი მინდა გამოვჩნდე, ვიდრე სინამდვილეში ვარ. ამ დღეებში ბევრი თბილი და იმედიანი სიტყვა მოვისმინე ჩემს მიმართ და ყველასი ძალიან მადლობელი ვარ; მაგრამ არავის სიტყვებზე იმის მეათედიც არ მიფიქრია, რამდენიც იმ უცხო ადამიანის სიტყვებზე ვიფიქრე: სად დავუშვი შეცდომა, რა ვთქვი, ან რა გავაკეთე ისეთი, რომ ამ ადამიანზე ასეთი – ჩემთვის სრულიად მოულოდნელი – შთაბეჭდილება დავტოვე. ამიტომ, გულწრფელად მადლობელი ვარ ყველასი, ვინც მეტი ფიქრისკენ, მეტი ჯაფისკენ და ნაკლები შეცდომის დაშვებისკენ მიბიძგებს.
მიგაჩნიათ თუ არა, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი საზოგადოების დაკვეთას უნდა ასრულებდეს? თუ ასეა, საზოგადოება არ არის ერთგვაროვანი, ამიტომ როგორ ეცდება საზოგადოებრივი მაუწყებელი დაიცვას “წარმომადგენლობითი პლურალიზმის” პრინციპი და სხვადასხვა ინტერესეთა ჯგუფი თანაბრად წამოაჩინოს?
დიახ, რა თქმა უნდა, მიმაჩნია, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი საზოგადოებისთვის უნდა არსებობდეს. საზოგადოებამ რაც შეიძლება მეტი უნდა იცოდეს საკუთარი თავის შესახებ და მაუწყებელმა უნდა მოძებნოს სანდო მექანიზმები იმისათვის, რომ მუდმივად უსმენდეს საზოგადოების მაჯისცემას. მრავალფეროვნება ჩვენი სიმდიდრეა, ერთ-ერთი ყველაზე ღირებული განძია. არ მგონია, შემთხვევითი ყოფილიყო, რომ შოთა რუსთაველი “ვეფხისტყაოსნის” პირველსავე სტროფში ამგვარად ახასიათებს სამყაროს შემოქმედს: “ჩვენ კაცთა, მოგვცა ქვეყანა, გვაქვს უთვალავი ფერითა”. არაერთგვაროვნების წარმოჩენა საზოგადოების მთავარი ინტერესიც არის და ერთიანობის საფუძველიც. ხალხის ტელევიზიის მიზანია, მთელ ქვეყანას დაანახოს საკუთარი თავი – ისეთი, როგორიც ის არის, თავისი ბუნებრივი მრავალფეროვნებით. ხელოვნურობა ამ შემთხვევაში, ისევე, როგორც ყველა სხვა შემთხვევაში, ძალიან საშიშია. თუმცა, აქვე უნდა ვთქვა, რომ ყველაფერი ერთბაშად ვერ გაკეთდება. დროის მხრივ მთავარი პრიორიტეტია საინფორმაციო პროგრამები, სხვა გადაცემები კი ასეთივე პრიორიტეტულია ხარისხის კუთხით, მაგრამ დროში – ეტაპობრივად უნდა განხორციელდეს.
არსებული ადამიანური რესურსებით, შეძლებთ დასახული ამოცანების შესრულებას? თუ აპირებთ საკადრო ცვლილებების განხორციელებას, ვინ იქნებიან თქვენს ახალ გუნდში?
დიდი იმედი მაქვს, რომ ის ადამიანები, რომლებიც დღეს საზოგადოებრივ მაუწყებელში საქმიანობენ, ახალ პირობებში მაქსიმალურად გამოავლენენ საკუთარ შესაძლებლობებს და ძალიანაც კონკურენტუნარიანები იქნებიან. ე.წ. “კადრების” საკითხი ჩემთვის მეტად ფაქიზია. თითოეული ადამიანი საკუთარ თავში ატარებს თავის ბედს, თავის ღირსებას, თავის პრობლემებს, თავის დამოკიდებულებას საქმის მიმართ. ეს ჩემთვის ხელშეუვალი ღირებულებებია. ჩემი წინასწარი განწყობა ისეთია, რომ ცხადია, ცვლილებები თუ გადაადგილებები იქნება, მაგრამ - მინიმალური. მეტს ახლა ვერაფერს გეტყვით.
სხვა ტელევიზიებისაგან განსხვავებით, საზოგადოებრივი მაუწყებელი, როგორც ბრენდი, არ არსებობს. როგორ ფიქრობთ, როგორ უნდა შეიქმნას ეს ბრენდი და როგორ იმართოს ის? ანუ, გარდა ჟურნალისტური ამოცანებისა, ტელევიზიის დირექტორის წინაშე დგას ბიზნეს-ამოცანებიც და ტელევიზიაც ისევე უნდა იმართოს, როგორც ნებისმიერი ბიზნესი. გაქვთ თუ არა წარმოდგენილი, რა ბიზნესამოცანები დგას საზოგადოებრივი მაუწყებლის დირექტორის წინაშე?
პასუხს კითხვის მეორე ნაწილიდან დავიწყებ. საზოგადოებრივი მაუწყებელი არ არის ჩვეულებრივი ბიზნესორგანიზაცია, რომელიც ორიენტირებულია მოგებაზე. საზოგადოებრივი მაუწყებლისთვის ფულს იხდიან საქართველოს მოქალაქეები და ამ ტელევიზიას სახსრების ძებნისგან სწორედ იმიტომ ათავისუფლებენ, რომ მან გარანტირებულად შეასრულოს თავისი საზოგადოებრივი ამოცანები. ამიტომ, როგორც მე ვხედავ, საზოგადოებრივი მაუწყებლის მთავარი ბიზნესგამოწვევაა, არსებული ფინანსები განკარგოს ეფექტიანად, სამართლიანად, მოამზადოს ხარისხიანი პროდუქცია და მუდმივად იყოს მიმართული განვითარებისკენ. მოდით, ვთქვათ, რომ ის მრავალი მილიონი, რომელსაც საზოგადოება იხდის საზოგადოებრივი მაუწყებლისთვის, ჯერჯერობით, ავანსად გადახდილი ფულია. შესაბამისად, ტელევიზიის ბიზნესამოცანაა, ხალხს გაუჩნდეს განცდა, რომ მის მიერ ამ საქმისთვის გაღებული ფულის სანაცვლოდ, შესაბამის პროდუქციას იბრუნებს. რამდენადაც მაუწყებლობის ფინანსებია გარანტირებული, ზუსტად იმდენადვე გარანტირებული უნდა იყოს საზოგადოება, რომ მისგან სწორ, სანდო და ღირებულ ინფორმაციას მიიღებს. სინამდვილეში, ეს არის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბიზნესამოცანა, რომელიც სრულად თანხვდება პროფესიულ, პოლიტიკურ და ზნეობრივ გამოწვევებს.
რაც შეეხება ბრენდს. ჩემი ხედვით, ეს ტელევიზია ყველაზე ძველი, ყველაზე ცნობილი და ღირებული ბრენდია ქართულ ტელებაზარზე. მრავალი ათწლეულის განმავლობაში, სწორედ ეს ტელევიზია იყო საქართველოს კულტურული და სულიერი ცხოვრების ერთ-ერთი მთავარი კერა. ეს ის ტელევიზიაა, რომელსაც ადამიანები ხის ტელევიზორებში უყურებდნენ მაშინ, როცა ჩვენ ჯერ კიდევ დაბადებული არ ვიყავით. ეს არის ტელევიზია, რომელიც ინახავს უნიკალურ არქივს, ოქროს ფონდს. ეს არის ტელევიზია, რომლის დერეფნებში და ოთახებში სრულიად არაჩვეულებრივი ადამიანები დადიოდნენ. ამ ტელევიზიასთან არის დაკავშირებული ქართული ინტერესების, ქართული ღირებულებების მოვლა-პატრონობა საბჭოთა ეპოქაში. ბოლოს და ბოლოს, ცისფერი ეკრანი საქართველოში სწორედ ამ ტელევიზიამ არ შემოიტანა? გახსოვთ “ყელსაბამი ლალისფერის” ჰანგი? ან ძველი სატელევიზიო ანძა? ეს არის ნამდვილი ბრენდი, რომელიც დროთა დინებაში ჩაიძირა, რადგან, მრავალი მიზეზის გამო, დროის გამოწვევებს ვერ უპასუხა. თავისი იურიდიული ფორმით, საზოგადოებრივი მაუწყებელი დღეს სრულიად საქართველოს ტელევიზიაა და პირადად ჩემთვის უმთავრესი გამოწვევაა, ხვალ მაუწყებელი შინაარსობრივადაც ჩამოყალიბდეს საქართველოს ტელევიზიად. ჩემი ღრმა რწმენით, სწორედ დღევანდელი მაუწყებელი იყო და მომავალშიც იქნება საქართველოს ტელევიზია. ეს არის ბრენდი, რომელიც მიძინებულია დროთა მდინარებაში და სწორედ ახლა არის მომენტი, როდესაც მან უნდა შეიძინოს ახალი სიცოცხლე და ახალი ღირსება. ჩემთვის უდიდეს პატივად მიმაჩნია, თუკი საშუალება მომეცემა, მეც მივიღო მონაწილეობა ამ მართლაც ისტორიულ საქმეში.
დიდი მადლობა.
|
ვინ დახდება პირველი არხის დირექტორი?, სავარაუდო სია
