მინდა მოგითხროთ აფხაზეთის უკანასკნელი მთავრის ძის გიორგი შარვაშიძეზე
'' თუ ქართველი ერი მთლად არ გადაშენდა შთამომავლობა და მომავალი ჩასთვლის ჩვენს დროს გონების უმწიფარ ხანად'' -ეს სიტყვები აფხაზეთის უკანასკნელი მთავრის შთამომავალს, გიორგი შარვაშიძეს ეკუთვნის'' იგი ამოღებულია მისი წერილიდან ''ქართული ენის გარშემო''
ქართულია მისი აზროვნება, თვალსაზრისი, მრწამსი. საქართველოა მისი ფიქრის საგანი, მისი ტკივილი. ხოლოაფხაზეთი , კუთხე,სადაც ის დაიბადა,დიდი საქართველოს ნაწილია, ანუ როგორც მას და საერთოდ სხვა სამთავროებიც უწოდებდნენ. ''პატარა საქართველოა''. ბრწყინვალედ იცოდა მან ქართულად დედის მხრიდან ქართველი იყო,ქართულად აზროვნებდა და წერდა. ბრწინვალედ ფლობდა აფხაზურსაც და მოვლილი ჰქონდა მისი ყოველი კუთხე.
რთულ დროს მოუხდა ცხოვრება, ისე როგორც მთელი საქართველო გარეშე თუ შინაგან მტერთაგან აწეწილი რუსეთის მფარველობისკენ მიიწევდა, რომელსაც თავისი გარკვეული ზრახვები ამოძრავებდა აფხაზეთის მიმართ. რუსეთს უკვე ''სამეგრელოში ჰქონდა ფეხი ჩადგმული'' და თვალი მისი მეზობელი კუთხისაკენ გაურბოდა სურდა შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე რუსული მოსახლეობა ჩამოეყვანა, რომ დაპატრონებოდა ამ მხარეს.
1864 წელს დიდმა მთავარმა მიხეილ ნიკოლოზის ძემ, მეფის ნაცვალმა კავკასიაში, საკითხიც აღძრა აფხაზეთის სამთავროს გაუქმების შესახებ. იგი ამცნობდა პეტერბურგს : ასეთი ღონისძიებების მიღება იმისათვისაა საჭირო, რომ შესრულებულ იქნას
უმაღლესი მთავრობის მიერ მოწონებული განზრახვა ყაზახთა სტანციების მოწყობის თაობაზე ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე, ყუბანის შესართავიდან მდინარე ბზიფამდე.
გიორგი შარვაშიძე, თავისი არსებით, სულით მრწამსით, სარწმუნოებით ნამდვილი ქართველი კაცი იყო, ღირსეული წარმომადგენელი და სისხლი სისხლთაგანი საქართველოს ძირძველი კუთხის- აფხაზეთისა, მისი უკანასკნელი მთავრის ძე.
აი რას იხსენებს გროგოლ რობაქიძე:
''სოხუმის ნაპირები.....მთავარ ქუჩაზე მოდის ვინმე ცხენოსანი. უკან მცველი მოყვება იგიც ცხენზე მჯდარი. ცხენოსანი ნამდვილი მხედარი თითქოს მბრძანებელია მგძნობიიარე ცხოველის, მაგრამ თითქო ძალას არც კი ატანს.
გადმოხტა გავიცანი; გიორგი შარვაშიძე აფხაზეთის სამთავროს უკანასკნელი მთავრის ძე, რა შესანიშნავად ადგას ჩოხა!
ტანი მაღლად არის აყვანილი სილაღით კიდეც, თუმცა ეტყობა ექვს ათეულს გადასცილებია. ასეთი მოხდენილი ჩაცმულობა არავისზე მინახავს საქართველოში. საოცარი ხმა, ნელი, ტკბილი, მელოდიური კილოც უცნაური ჯადოთი გაჟღენთილი. სილამაზე ივერიული, ხაზების სისწორე და სირბილე, სწორუპოვარი აქაც სასადავე და რჩეულობა. მთელი საუკუნეებია საჭირო, რომ ბიოლოგიურმა შერჩევამ ასეთი სრული ტიპი წარმოშობის. უბრალო მიმოხვრაც მოწმობს მისი, რომ მისი რომ მის გვარში ას წლობით ყოფილა შეუცნობელი ფიქრი ბიოლოგიური რჩეულობისა.
მთავრის შვილის სიტყვა მოხდენილია ფრიად : იცის ევროპული ენები: ფრანგული, ინგლისური , გერმანული.... განსაკუთრებით ფრანგული იცის რუსული რუსის სასახლესთან სიახლოვეც ჰქონებია. იცის ძირფესვიანად ქართული, აფხაზური და მეგრული. იგი მწიგნობარიცაა რუსთაველი ზედმიწევნით იცის, თავადაც წერს ლექსებს პოემებს, დრამებს. უყვარს ნადირობა.
გიორგი შარვაშიძის სიცოცხლე გათავდა იმ შფოთიან ჟამს, როცა აფხაზეთი მთელ საქართველოსთან ერთად ორ სამყაროს შორის ირყეოდა ჯერ კიდევ. გარდაიცვალა სოხუმში 1918 წლის 19 თებერვალს. დაკრძალეს მოქვის ქართულ სავანეში აფხაზეთის მეფის ლეონის მიერ აგებულ მოქვის ტაძარში მამის მიხელ შარვაშიძის გვერდით ეს იყო მისი სურვილი.""
( გაგრძელება იქნება)
* * *
არწივი9 დავპოსტე უკვე
)
* * *
აი გიორგი შარვაშიძისა და მისი მამის აფხაზეთის უკანასკნელი მთავრის მიხეილ ( ჰამუტ ბეი) შარვაშიძის უკნასკნელი საძვალე მოქვის ტაძარი პირადად მე ნამყოფი ვარ
· 
აფხაზეთის ისტორია, გამაგებინეთ ვის დავუჯერო ))
