farviz
Crazy Member
ჯგუფი: Registered
წერილები: 1042
წევრი No.: 20026
რეგისტრ.: 29-May 06
|
#25343405 · 7 May 2011, 17:26 · · პროფილი · პირადი მიმოწერა · ჩატი
დალოცვილო, მერე ნუ ვარდებით პატრიარქსა და მრევლს შორის მტრის მიერ გაჩენილ დანახეთქში.. შეასრულეთ სინოდის განჩIნება და ნუ უწოდებთ ქართულ გალობას არაკანონიკურს არა ლიტურგიკულს, ხოლო პატრიარქის საგალობლებს ნუ უწოდებთ ოპერას და სამების ტაძარი ოპერად გადააქციეთო ნუ ამბობთ.. ეს თქვენ თქვით, და ამას პატრიარქი გაიგებს..
* * *
ეს კი თქვენი "სტარეცის", კარელინის სამხილებლად, რომლის მიბაძვითაც უფალ იესოს - ღმერთ-კაცს, უწოდებთ უმეცარს:
წმ. კირილე ალექსანდრიელი
თორმეტი ანათემა
1 . თუ ვინმე არ აღიარებს, რომ ჭეშმარიტად ღმერთია ემმანუელი და, ამის გამო, ღვთისმშობელია წმინდა ქალწული, რადგან ხორციელად შვა მან ხორცქმნილი სიტყვა მამაღმერთისა, ანათემა!
2. თუ ვინმე არ აღიარებს, რომ მამაღმერთის სიტყვა ჰიპოსტასურად შეუერთდა ხორცს, რომ ერთია ქრისტე თავისი ხორცითურთ და რომ თვითვეა, ცხადია, ღმერთიც და ამასთან ადამიანიც, ანათემა!
3. თუ ვინმე ერთ ქრისტეში განყოფს ჰიპოსტასებს შეერთების შემდეგ და შეაკავშირებს მათ მხოლოდ ღირსებისმიერი ან თვითუფლებრივი ან ძალმოსილებითი თანაშეკავშირებით და არა, უმალ, ბუნებითი შეერთების შესაბამისი თანაშერთვით, ანათემა!
4. თუ ვინმე სახარებისეული და სამოციქულო ნაწერების სიტყვებს ანდა ქრისტეს შესახებ წმინდანთა გამონათქვამებს ან კიდევ თვით მის მიერვე თავის თავზე თქმულთ ორი პირისადმი ანუ ჰიპოსტასისადმი განყოფს და ერთ ნაწილს განუკუთვნებს მას როგორც ადამიანს, მამაღმერთის სიტყვისგან განცალკეცებით მოაზრებულს, მეორე ნაწილს კი, როგორც ღვთის შესაფერისს, მხოლოდ მამაღმერთის სიტყვას, ანათემა!
5. თუ ვინმე იკადრებს თქმას, რომ ღმერთშემოსილი ადამიანია ქრისტე და არა, უმალ, ჭეშმარიტად ღმერთი და ერთი და ბუნებითი ძე, როგორც ხორცქმნილი სიტყვა, და ჩვენს მსგავსად სისხლთან და ხორცთან ზიარებული, ანათემა!
6. თუ ვინმე ამბობს, რომ მამაღმერთის სიტყვა არის ქრისტეს ღმერთი და მეუფე და თუ ვინმე უმალ თვით არ აღიარებს ერთობლივად ღმერთად და ადამიანად, როგორც ხორცქმნილ სიტყვას, თანახმად წერილისა, ანათემა!
7. თუ ვინმე ამბობს, რომ იესო, როგორც ადამიანი, მოქმედებდა ღვთის სიტყვის მიერ და რომ მას უკავშირდებოდა მხოლოდშობილის დიდებულება, როგორც თითქოსდა მხოლოდშობილისგან განსხვავებულს, ანათემა!
8. თუ ვინმე იკადრებს თქმას, რომ საჭიროა ღმერთ-სიტყვასთან ერთად მისგან მიღებული ადამიანის თანათაყვანისცემა, თანადიდება და ღმერთად თანაშერაცხვა, როგორც სხვისა სხვასთან (რადგან წინდებული „თანა" ყოველთვის იმას გვაიძულებს, რომ შემატებულობა ვიფიქროთ) და თუ ვინმე უმალ ერთი თაყვანისცემით არ სცემს პატივს ემმანუელს და ერთ აღსარებას არ უკავშირებს მას, როგორც ხორცქმნილ სიტყვას, ანათემა!
9. თუ ვინმე ამბობს, რომ ერთი უფალი იესო ქრისტე იდიდება სულიწმინდის მიერ, რომ არის იგი თავისი ძალის, როგორც თითქოსდა უცხოს, გამომყენებელი და რომ სულიწმინდისგან იღებს იგი შემძლეობას, რათა იმოქმედოს უწმინდური ძალების წინააღმდეგ ან აღასრულოს ადამიანების წინაშე საღვთო ნიშნები, და თუ თავისვე საკუთრად არ იტყვის სულიწმინდას, რომლის მიერ იმოქმედა მან, აგრეთვე, საღვთო ნიშნები, ანათემა!
10. საღვთო წერილი ამბობს, რომ ჩვენი აღსარების მღვდელმთავარი და მოციქული გახდა ქრისტე, ხოლო ჩვენს გამო თავისი თავი შესწირა მან ღმერთსა და მამას „კეთილსურნელების საყნოსელად“ (ეფეს. 5.2). ამიტომ, თუ ვინმე იტყვის, რომ ჩვენი მღვდელთმთავარი და მოციქული გახდა არა თვით სიტყვა მამაღმერთისა, რაჟამს იქმნა იგი ხორცი და ჩვენებრ ადამიანი, არამედ - სხვა ვინმე, განსხვავებული მისგან, კერძოდ, ადამიანი, რომელიც ქალისგან იშვა. ანდა თუ ვინმე იტევის, რომ თავისი თავისთვისაც შესწირა მან მსხვერპლი და არა, უმალ, მხოლოდ ჩვენთვის, რადგან არ საჭიროებდა მსხვერპლს ის, ვინც არ იცოდა ცოდვა, ანათემა!
11. თუ ვინმე არ აღიარებს, რომ უფლის სხეული ცხოველმყოფელია და რომ საკუთარია იგი თვით მამაღმერთის სიტყვისა, არამედ - რომ სხვა ვინმესია იგი, სიტყვისგან განსხვავებულისა, რომელიც დაკავშირებულია სიტყვასთან ღირსებით ანუ თითქოსდა მხოლოდ იმით, რომ სიტყვას მასში აქვს მკვიდრობა, და თუ ვინმე არ აღიარებს, რომ იგი, როგორც ვთქვით, ცხოველმყოფელია უმალ იმით, რომ გახდა საკუთარი სხეული სიტყვისა, რომელსაც ძალუძს ცხოველყოს ყოველივე, ანათემა!
12. თუ ვინმე არ აღიარებს, რომ ღვთის სიტყვა ხორცით ევნო, ხორცით ჯვარსეცვა, ხორცით იგემა სიკვდილი და გახდა პირმშო მკვდართა, რადგანაც არის იგი სიცოცხლე, ცხოველმყოფელი, და ღმერთი, ანათემა!
წმინდა იოანე დამასკელი
მართლმადიდებელი სარწმუნოების ზედმიწევნითი გადმოცემა
თავი სამოცდამეერთე
იმის შესახებ, რომ განღმრთობილია უფლის ხორცის ბუნება და ნება
გვმართებს ვიცოდეთ, რომ არა ბუნების ცვალებადობის, გარდაქმნის, შეცვლისა თუ შერევის მიხედვით ითქმის უფლის ხორცის განღმრთობილობა, მისი თაnაღმერთად და ღმერთად გახდომა, როგორც ამბობს ღვთისმეტყველი გრიგოლი: რომელთაგანაც ერთმა განაღმრთო, მეორე კი განიღმრთო“ (38-ე სიტყვა), აგრეთვე: „გავბედავ თქმას, რომ თანაღმერთია“ (45-ე სიტყვა), აგრეთვე: „მცხებელი ადამიანი გახდა, ცხებული კი - ღმერთი“ (30-ე სიტყვა), რადგან ეს მოხდა არა ბუნების ცვალებადობის მიხედვით, არამედ შესაბამისად განგებულებითი შეერთებისა (ვამბობ ჰიპოსტასურს, რომლის მიხედვითაც ხორცი განუყრელად შეუერთდა ღმერთ-სიტყვას) და - შესაბამისად ბუნებათა ურთიერთში დამტევნელობისა (როგორც ვამბობთ, აგრეთვე, რკინის გავარვარებას), რადგან ისევე როგორც ცვალებადობისა და გარდაქმნის გარეშე ვაღიარებთ განკაცებას, ამგვარადვე ვადიდებთ ხორცის განღმრთობასაც. მართლაც, არც სიტყვა განდგომია საკუთარი ღმრთეების საზღვრებსა და ღმრთეებისათვის ნიშანდობლივ ღვთისმშვენ ღირსებებს იმის გამო, რომ ხორცი გახდა, და არც განღმრთობილი ხორცი გარდაქმნილა საკუთარი ბუნებისგან და მისეული ბუნებითი თვისებებისგან, რადგან შეერთების შემდეგაც შეურეველი დარჩნენ ბუნებანი და უვნებელი - მათი თვისებები. მაგრამ უფლის ხორცი გამდიდრდა საღვთო მოქმედებებით სიტყვასთან მისი უანკარესი1 ანუ ჰიპოსტასური შეერთების შედეგად, არანაირად არ განუცდია რა მას დაცილება იმათგან, რაც ბუნებითად თვისობრივია მისთვის, რადგან არათუ საკუთარი მოქმედების მიხედვით, არამედ მასთან შეერთებული სიტყვის მიზეზით იყო იგი საღვთოთა მოქმედი, რამეთუ მისი მეშვეობით ავლენდა სიტყვა საკუთარ მოქმედებას. ასევე, გავარვარებული რკინაც თუმცა წვავს, მაგრამ არათუ ბუნებისეული ნიშნით ფლობს იგი დამწველობით მოქმედებას, არამედ ცეცხლთან შეერთების შედეგად იძენს მას.
ამრიგად, თვით ხორცი თავისთავად მოკვდავიც იყო და, ამავე დროს, ცხოველმყოფელიც სიტყვასთან მისი ჰიპოსტასური ერთობის გამო. მსგავსადვე, ნების განღმრთობასაც ვამბობთ, მაგრამ არა ისე, რომ თითქოს შეიცვალა ბუნებითი მოძრაობა, არამედ იმგვარად, რომ შეუერთდა იგი სიტყვის საღვთო და ყოვლადძლიერ ნებას და გახდა განკაცებული ღვთის ნება. ამიტომ, როდესაც ქრისტემ, ერთი მხრივ, ინება დაფარულიყო, ვერ შეძლო ეს, სათნოიჩინა რა ღმერთმა-სიტყვამ, რომ თავისი თავის მიერ გაეცხადებინა მასში ჭეშმარიტად მყოფი უძლურება ადამიანური ნებისა. მეორე მხრივ, ინება მან და იმოქმედა კეთროვნის განწმენდა საღვთო ნებასთან ერთობის შედეგად.
ამასთან საცოდნელია, რომ ბუნებისა და ნების განღმრთობა ასაჩინოებს და ცხადყოფს ორ ბუნებას და ორ ნებას, რადგან ისევე როგორც გავარვარება არ ცვლის გავარვარებულის ბუნებას ცეცხლის ბუნებად, არამედ ავლენს როგორც გავარვარებულს, ასევე გამავარვარებელს და, შესაბამისადა გვიცხადებს არა ერთ, არამედ ორ ბუნვბას, ამგვარადვე განღმრთობაც შედეგად გვაძლევს არა ერთ შედგენილ ბუნებას, არამედ - ორს და [მათ] ჰიპოსტასურ ერთობას. მართლაც, გრიგოლ ღვთისმეტყველი ამბობს: „რომელთაგანაც ერრმა განაღმრთო, მეორე კი განიღმრთო“, რადგან თქვა რა სიტყვები: „რომელთაგანაც“, „ერთმა“, „მეორე“, ორი ცხადყო მან ამით.
თავი სამოცდამეორე
კვლავ ნებათა, თვითუფლებრივობათა, გონებათა, ცოდნათა და სიბრძნეთა შესახებ
როდესაც სრულ ღმერთად და სრულ ადამიანად ვამბობთ ქრისტეს, უთუოდ ყოველსავე ბუნებისეულს განვუკუთვნებთ მას მამისას და დედისას, რადგან კაცი გახდა იგი, რომ ძლეულს მძლეობა ჰქონოდა1. მართლაც, არ იყო შეუძლებელი, რომ მას, ყოვლისშემძლეს, თავისი ყოვლადმძლე უფლებრივობითა და ძლიერებით ტირანისგან დაეხსნა ადამიანი, მაგრამ მაშინ ტირანს საბაბი ექნებოდა ბრალის დადებისა, რომ მან სძლია ადამიანს2, ღმერთმა კი მისდამი (ტირანისადმი) ძალადობა გამოიჩინა. ამიტომ, განიზრახავდა რა თანამგრძნობი და კაცთმოყვარე ღმერთი თვით დაცემულის გამოჩინებას მძლეველად, კაცი გახდა იგი, რომ მსგავსის მიერ უკუეხმო3 მსგავსი.
ის, რომ მოაზროვნეობითი და გონისმიერი ცხოველია ადამიანი, არავინ იკამათებს. ამიტომ, როგორღა გახდა ღმერთი კაცი, თუ უსულო სხეული ან უგონებო სული მიიღო მან? ადამიანი ხომ ეს არ არის ამასთან, რაღას ვირგებდით განკაცებისგან, თუ არ გამოიხსნებოდა ის, პირველვნებული4 და თუ ღმრთეებასთან შეკავშირებით არ განახლდებოდა და არ გაძლიერდებოდა იგი? მართლაც, „არმიღებული უკურნებელია“. ამიტომაა, რომ უფალი იღებს მთლიან ადამიანს და - ყველაზე საუკუთესოს ადამიანისას5 უძლურებაში ჩავარდნილს, რომ მთლიანს მიჰმადლოს მან ხსნა.
მაგრამ არასოდეს იქნებოდა გონება სიბრძნის არმქონე და ცოდნას მოკლებული, რადგან თუ იგი უმოქმედოა და უძრავი, არარსებულიცაა უთუოდ. ღმერთი-სიტყვა იმიტომ გახდა კაცი, რომ განიზრახავდა იგი „ხატისებრობის“ განახლებას, მაგრამ რა არის „ხატისებრობა“, თუ არა გონება? ნუთუ მან, უფალმა, უკეთესი6 უგულებელყო და უარესი7 მიიღო? გონება ხომ ღმერთსა და ხორცს შუა არის, როგორც, ერთი მხრივ, ამ უკანასკნელის თანამკვიდრი და როგორც, მეორე მხრივ, ღვთის ხატი. ამიტომ გონება გონებას შეერთვის, და მესაშუალეობს გონება ღვთის სიწმინდესა და ხორცის განხშოებას, რადგან თუ უფალმა უგონებო სული მიიღო, პირუტყვი ცხოველის სული მიუღია მას.მაგრამ თუ მახარებლისგან ნათქვამია, რომ სიტყვა ხორცი გახდა, ამასთან დაკავშირებით უნდა ვიცოდეთ, რომ ადამიანი წმინდა წერილში ზოგჯერ სულად ითქმის (მაგალითად: „სამოცდათხუთმეტ სულთან ერთად შევიდა იაკობი ეგვიპტეში“, შესაქ. 46,27), ზოგჯერ კი - ხორცად (მაგალითად: „იხილავს ყველა ხორცი გამომხსნელობას ღვთისას“, ეს. 40,5).
ამრიგად, უფალი გახდა არა უსულო ან უგონებო ხორცი, არამედ - ადამიანი. მართლაც, თვითვე ამბობს. „რატომ მცემ მე, ადამიანს, ვინც ჭეშმარიტება გითხარით თქვენ?“ (იოანე 9,40).
ამრიგად, უფალმა მიიღო ხორცი, მოაზროვნეობითი და გონისმიერი სულით განსულიერებული, რომელიც მეწინამძღვრეობს ხორცს, თვით კი ნაწინამძღვრებია სიტყვის ღმრთეების მიერ.
ამგვარად, ქრისტეს ბუნებითად ჰქონდა ნებება როგორც ღმერთს და, აგრეთვე, როგორც ადამიანს, თუმცა [მისი ადამიანური ნება] მისდევდა და ემორჩილებოდა მის [საღვთო] ნებას, რადგან არ აღიძვროდა იგი საკუთარი განზრახულებით, არამედ ის ნებავდა, რაც ენება მის საღვთო ნებას. მართლაც, როდესაც საღვთო ნება დაუშვებდა, მაშინ განიცდიდა იგი, რაც ბუნებითად თვისობრივი იყო მისთვის, რადგან ირიდებდა რა სიკვდილს, მისი საღვთო ნებელობის ნებებითა და დაშვებით ბუნებითად იყო ამრიდებელი სიკვდილისა, ამასთან, შეურვებულიც იყო და შიშიც ჰქონდა. მაგრამ როცა მისი საღვთო ნებელობა ინებებდა, რომ მის ადამიანურ ნებელობას სიკვდილი აერჩია, ამ უკანასკნელისთვისაც ნებაყოფლობითი ხდებოდა ვნებულება. მართლაც, ქრისტემ ნებაყოფლობით მისცა თავი სიკვდილს არა მხოლოდ როგორც ღმერთმა, არამედ - როგორც ადამიანმაც, რითაც სიკვდილის წინააღმდეგ გაბედულება ჩვენც მოგვმადლა. ამიტომ, ამგვარად თქვა მან მაცხოვნებელი ვნებულების წინ: „მამაო, თუ შესაძლებელია, ამშორდეს მე ეს სასმისი“ (მათე 26,39). ცხადია, რომ უნდა შეესვა ეს სასმისი ქრისტეს როგორც ადამიანს და არა როგორც ღმერთს. ამიტომ, ამ სასმისის აშორებაც მას როგორც ადამიანს ნებავდა, და ეს სიტყვებიც ბუნებისეული შიშისა იყო კეთილგაბედულების სიტყვები კი შემდეგია: „მაგრამ აღსრულდეს არა ჩემი ნება“ (ანუ არა ის, რითაც სხვაარსი ვარ შენთან), „არამედ - შენი“ (ანუ - ჩემი და შენი, რითაც შენი თანაარსი ვარ).
თავისი სათნოჩენით ჭეშმარიტად კაცქმნილი უფლის სული თავდაპირველად გამოიცადა ბუნებისეულ უძლურებაში, გრძნობადად განიცადა რა მან ბუნებითი თანალმობა სხეულისადმი მასთან გაყრისას, შემდეგ კი გაძლიერდა იგი საღვთო ნებით და გაუმხნევდა სიკვდილს. ამასთან, რადგან თვითვე იყო როგორც მთლიანი ღმერთი ადამიანობასთან ერთად, ასევე - მთლიანი ადამიანიც ღმრთეებასთან ერთად, მან, როგორც ადამიანმა, თავის თავში და თავისი თავის მიერ ადამიანობა ღმერთსა და მამას დაუმორჩილა და გახდა გამგონე მამისა, რითაც რჩეულ სახედ და ნიმუშად მოგვცა თავისი თავი.
ამრიგად, თვითუფლებრივად ნებავდა მას როგორც საღვრო, ასევე ადამიანური ნებით, რადგან ყველა მოაზროვნეობით ბუნებაში ყოვლად შთანერგილია თვითუფლებრივი ნება. მართლაც, რისთვის უნდა ჰქონდეს ბუნებას მოაზროვნეობა, თუკი თვითუფლებრივად ვერ იაზროვნებს? ბუნებითი მოსურვება არამოაზროვნეობით ცხოველებშიც შთათესა შემოქმედმა, რასაც ისინი იძულებით მიჰყავს მათი საკუთარი ბუნების შემყარებისკენ, რადგან აზრს მოკლებულთ არ ძალუძთ, რომ წარმმართველნი იყონ, არამედ, პირიქით, თვით იმართებიან ბუნებითი მოსურვების მიერ. აქედან გამომდინარე, რაწამს მოსურვება უჩნდებათ მათ, მყისვე უჩნდებათ სამოქმედოდ აღძვრაც, რადგან არ იყენებენ ისინი აზრს, განზრახვას, აწონ-დაწონვასა და განსჯას. ამიტომაა, რომ მათ არც როგორც სათნოებისკენ მსწრაფველთ ვაქებთ და ნეტარვყოფთ და არც როგორც ბოროტების მოქმედთ ვსჯით. მეორე მხრივ, მოაზროვნე ბუნებას თუმცა აქვს მოძრაობაში მყოფი ბუნებითი მოსურვება, მაგრამ იმ ადამიანებში, რომლებიც იცავენ ბუნებისეულს, ეს მოსურვება აზრის მიერ იმართვბა და მოწესრიგებული ხდება. აზრის უპირატესობაც სწორედ ესაა - თვითუფლებრივი ნებელობა, რასაც ვუწოდებთ მოაზროვნეში არსებულ ბუნებისეულ მოძრაობას. ამიტომაც იგი, როგორც სათნოებისკენ მსწრაფველი, იქება და ნეტარიყოფა, ხოლო როგორც უკეთურებისკენ მსწრაფი, ისჯება.
ასე რომ, ნებავდა უფლის სულს, თვითუფლებრივად აღძრულს, მაგრამ ის ნებაედა მას თვითუფლებრივად, რაც მის საღვთო ნებას ნებავდა, რომ ენება მას. არათუ სიტყვისმიერი ნიშანცემით აღიძვროდა ხორცი (რადგან მოსეც და ყველა სხვა წმინდანიც საღვთო ნიშანცემით აღიძვროდნენ), არამედ თვით იგი, ერთივე, იყო ღმერთიც და ადამიანიც და ნებელობდა საღვთო და ადამიანური ნებელობის მიხედვით. ამის გამო, არა განზრახულებით, არამედ უმალ ბუნებითი ძალით სხვაობდა ურთიერთისგან უფლის ორი ნებელობა, რადგან ერთი მხრივ მისი საღვთო ნებელობა დაუსაბამო იყო, ყოვლისმოქმედი (ჰქონდა რა შესაბამისი ძალაც) და უვნებო, ხოლო მისი ადამიანური ნებელობა დროში იწყებოდა, ამასთან, დაითმენდა იგი ბუნებისეულ, უყვედრელ განცდებს და ბუნებითად ყოვლისშემძლე არ იყო, თუმცა კი იყო ყოვლისშემძლეც, როგორც ჭეშმარიტად და ბუნებითად ღმერთი-სიტყვის [კუთვნილებად] ქცეული.
1. ე.ი. რომ ადამიანს, როგორც უკეთურებისგან ძლეულს, თვითვე დაეძლია უკეთურება.
2. იგულისხმება, რომ უკეთურებამ ადამიანს სძლია ძალადობის გარეშე.
3. ე.ი. აღედგინა.
4. იგულისხმება გონება.
5. აქაც იგულისხმება გონება როგორც ადამიანისეული ψυχή-ს ყველაზე აღმატებული, ღვთისსახოვანი ნაწილი.
6. ე.ი. გონება.
7. ე.ი. სხეული.
თავი სამოცდამესამე
ღმერთმამაკაცური მოქმედების შესახებ
როდესაც ნეტარი დიონისე ქრისტეს შესახებ ამბობს, რომ „ახალი რამ ღმერთმამაკაცური მოქმედება მოღვაწეობდა ჩვენს შორის“ (ეპ. 4), არათუ ბუნებისეულ მოქმედებებს წარხოცს იგი ამით და არათუ იმას გამოთქვამს, რომ ერთია მოქმედება ადამიანურისგან და საღვთოსგან ქმნილი (რადგან მაშინ ბუნებაც ერთი უნდა ითქვას როგორც ახალი რამ შენაქმნი საღვთო და ადამიანური ბუნებისგან, რამეთუ, თანახმად წმინდა მამებისა, „რომელთა მოქმედებაც ერთია, მათი არსებაც ერთია“), არამედ ის ნებავს, რომ გაგვიცხადოს ახალი და გამოუთქმელი გვარი ქრისტეს ბუნებისეულ მოქმედებათა გამოჩინებისა და გამოუთქმელი სახით ქრისტეს ბუნებათა ჯეროვანი ურთიერთდამტევნელობისა, აგრეთვე მისი უცხო და უჩვეულო ადამიანური მოღვაწეობა, რაც უცნობია არსთა ბუნებისათვის, და კიდევ, გამოუთქმელი შეერთების შესაბამისი ნაცვალბოძების1 გვარი, რადგან არათუ იმას ვამბობთ, რრმ განყოფილია მოქმედებანი ანდა იმას, რომ განყოფილად მოქმედებენ ბუნებანი, არამედ იმას, რომ შეერთებულია ისინი, და რომ თითოეული მათგანი სწორედ მეორესთან ზიარებაში მოქმედებს მისთვის თვისობრივს.
ეს იმიტომ, რომ არც ადამიანურნი უმოქმედია უფალს ადამიანურად, რადგან არ იყო იგი ლიტონი ადამიანი, და არც საღვთონი - მხოლოდ ღვთისებრ, რადგან არ იყო შიშველი ღმერთი, არამედ იყო იგი ღმერთიც და ადამიანიც ერთდროულად. ამიტომ, როგორც ბუნებათა შესახებ ვიცით, რომ არის მათ შორის შეერთებაცა და ბუნებისეული განსხვავებაც, ასევე ვიცით, ბუნებისეულ ნებათა და მოქმედებათა შესახებაც.
ამრიგად, უნდა ვიცოდეთ, რომ ჩვენს უფალ იესო ქრისტეზე ზოგჯერ ვსაუბრობთ როგორც ორ ბუნებაზე, ზოგჯერ კი - როგორც ერთ პირზე, მაგრამ ესეც და ისიც საერთო აზრამდე მიდის, რადგან ორი ბუნება ერთი ქრისტეა და ერთი ქრისტე ორი ბუნებაა. ამიტომ ერთი და იგივეა თქმა იმისა, რომ „მოქმედებს ქრისტე მისი თითოეული ბუნების შესაბამისად“ და „მოქმედებს თითოეული ბუნება ქრისტეში მეორესთან ზიარებით“.
ამრიგად, ეზიარება, ერთი მხრივ, საღვთო ბუნება მოქმედ ხორცს იმით, რომ საღვთო ნებელობის სათნოჩენით ამ უკანასკნელს ნებართვა ეძლევა განიცადოს და მოიმოქმედოს, რაც თვისობრივია მისთვის, და იმითაც, რომ ხორცის მოქმედება უთუოდ მაცხოვნებელია, რაც განეკუთვნება არა ადამიანურ მოქმედებას, არამედ - საღვთოს; მეორე მხრივ, (ეზიარება) ხორცი სიტყვის მოქმედ ღმრთეებას იმით, რომ სხეულის იარაღად გამოყენებით აღსრულდება საღვთო მოქმედებანი და იმითაც, რომ ერთია იგი, ვინც ერთობლივად მოქმედებს საღვთოდ და ადამიანურად.
გვმართებს ვიცოდეთ, რომ მისი წმინდა გონება თავის ბუნებისეულ მოქმედებებსაც მოქმედებს, მოიაზრებს რა და იცის, რომ ღვთის გონებაა იგი და რომ თაყვანცემულია მთელი შესაქმის მიერ, ამასთან, ახსოვს რა მიწაზე თავისი ცხოვრება და ვნებულებანი. მეორე მხრივ, ეზიარება იგი სიტყვის მოქმედ ღმრთეებას, ყოვლიერების წარმმართველსა და განმგებელს, მოიაზრებს რა და იცის, და განაგებს რა არა როგორც ლიტონი ადამიანის გონება, არამედ როგორც ღმერთთან ჰიპოსტასურად შეერთებული და ღვთის გონებად წარმოჩენილი.
ამრიგად, ღმერთმამაკაცური მოქმედება იმას ცხადყოფს, რომ მამაკაცქმნილი ანუ განკაცებული ღვთის ადამიანური მოქმედებაც საღვთო ანუ განღმრთობილი იყო, არ იყო რა იგი უნაწილო მისი საღვთო მოქმედებისგან, და, მეორე მხრივ, მისი საღვთო მოქმედებაც ასევე უნაწილო არ იყო მისი ადამიანური მოქმედებისგან, არამედ თითოეული მათგანი მეორესთან ერთად განიჭვრიტებოდა. ასეთ (სამეტყველო) გვარს ეწოდება პერიფრაზისი, როცა ვინმე ერთი ტერმინით ორს შემოიცავს. ისევე როგორც გავარვარებული მახვილის ერთ განმკვეთ წვას და დამწველ განკვეთას ვამბობთ, თუმცა სხვა მოქმედებად ითქმის გაკვეთა, სხვად კი - წვა, როგორც სხვადასხვა ბუნებისანი, კერძოდ, წვა - ცეცხლისა, გაკვეთა კი - რკინისა, ამგვარადვე, როდესაც ქრისტეს ერთ ღმერთმამაკაცურ მოქმედებას ვამბობთ, ორ მოქმედებას მოვიაზრებთ მისი ორი ბუნებისას, კერძოდ, მისი ღმრთეებისას - საღმრთოს და მისი ადამიანობისას - ადამიანურ მოქმედებას.
1. ნაცვალბოძების რაობის შესახებ იხ. 48-ე თავი.
თავი სამოცდამეოთხე
ბუნებისეული და უყვედრელი ვნებულებების შესახებ
ამასთან, ვაღიარებთ, რომ უფალმა მიიღო ყველა ბუნებისეული და უყვედრელი ვნებულება, რადგან მიიღო მან მთლიანი ადამიანი და ყოველივე ადამიანისეული, გარდა ცოდვისა, რამეთუ ეს უკანასკნელი არის არა ბუნებისეული, არა შემოქმედისგან ჩვენში შთათესილი, არამედ ეშმაკისეული დამთესველობის შედეგად ჩვენს თვითუფლებრივ არჩევანში ნებაყოფლობით შემყარებული და არა ძალადობით ჩვენი დამპყრობი. ბუნებისეულია და უყვედრელი ის ვნებულებანი, რაც ჩვენზე არ არის დამოკიდებული და რაც ადამიანურ ყოფაში შემოვიდა იმ სასჯელისგან გამომდინარე, გარდასვლას რომ მოჰყვა. ასეთებია: შიმშილი, წყურვილი, დაშვრომა, ჯაფა, ცრემლი, ხრწნადობა, სიკვდილისგან გარიდება, შიში, ურვა (რისგანაც არის ოფლი, სისხლის კოლტები), ბუნების უძლურების გამო ანგელოზთაგან შემწეობა და სხვა ამგვარი, რაც ბუნებითად არის ყველა ადამიანში.
ამრიგად, ყოველივე მიიღო ქრისტემ, რომ ყოველივე განეკურნა. გამოიცადა და სძლია მან, რომ ჩვენთვის მძლეობა მოემუშაკებინა და რომ [ჩვენი] ბუნებისთვის მოწინააღმდეგის დასაძლევი ძალა მიეცა, რათა ბუნებას, ძველთაგან ძლეულს, სწორედ იმავე შეტევებით, რითაც დაძლეულ იქნა, დაეძლია ძველთაგან მისი მძლეველი.
ამგვარად, უკეთური გარედან ეკვეთა ქრისტეს (და არა აზრების მიერ), ისევე როგორც, აგრეთვე - ადამს, რადგან მასაც გველის მიერ (და არა აზრების მეშვეობით) ეკვეთა იგი, მაგრამ უფალმა უკუაგდო შემოტევა და კვამლივით განაქარვა იგი, რათა ის ვნებულებანი, მას რომ ეკვეთა და მისგან იძლია, ჩვენთვისაც ადვილად დასაძლევი გამხდარიყო და ამ გზით ახალ ადამს უკუეხსნა ძველი.
ამრიგად, ჩვენი ბუნებისეული ვნებულებანი ბუნებითად და ზებუნებრივად იყო ქრისტეში, რადგან ისინი ბუნებითად აღიძვროდნენ მასში, როდესაც ნებართვას აძლევდა იგი ხორცს განეცადა, რაც თვისობრივი იყო მისთვის; ზებუნებუნებრივად კი - იმიტომ, რომ უფალში ბუნებისეულნი ნებელობას არ უძღოდნენ წინ. მართლაც, არაფერი იძულებითი არ განიჭვრიტება მასთან დაკავშირებით, არამედ ნებაყოფლობითია ყოველივე, რადგან ინება რა, მოშივდა, ინება რა, მოსწყურდა, ინება რა, შეეშინდა, ინება რა, მოკვდა.
თავი სამოცდამეხუთე
უმეცრებისა და მონობის შესახებ
გვმართებს ვიცოდეთ, რომ უფალმა მიიღო უმეცრებითი და მონური ბუნება, რადგან ადამიანური ბუნება, ერთი მხრივ, მონაა მისი შემქმნელი ღვთისა და, მეორე მხრივ, არც სამომავლოთა ცოდნა აქვს მას. ამიტომ, თანახმად გრიგოლ ღვთისმეტყველისა, „თუ ხილულს გავმიჯნავთ გონებითისგან“ (30-ე სიტყვა), მონურად და უმეცრად ითქმის ხორცი, მაგრამ ჰიპოსტასისეული იგივეობისა და განურღვეველი ერთობის გამო გამდიდრდა უფლის სული სამომავლოთა ცოდნით, ისევე როგორც დანარჩენი ღვთივნიშნებით. მართლაც, ისევე როგორც ადამიანთა ხორცი საკუთარი ბუნების მიხედვით არ იყო ცხოველმყოფელი, მაგრამ უფლის სული, ჰიპოსტასურად შეერთებული თვით ღმერთ-სიტყვასთან, თუმცა არ განდგომია იგი ბუნებისეულ მოკვდავობას, ცხოველმყოფელი გახდა სიტყვასთან ჰიპოსტასური ერთობის გამო და არ ძალგვიძს თქმა, რომ არ იყო და არის იგი მარადის ცხოველმყოფელი, ამგვარადვე, ადამიანური ბუნება არსობრივად არ ფლობს სამომავლოთა ცოდნას, მაგრამ უფლის სული ღმერთ-სიტყვასთან ერთობისა და ჰიპოსტასისეული იგივეობის გამო გამდიდრდა, როგორც ვთქვი, დანარჩენ ღვთივნიშნებთან ერთად სამომავლოთა ცოდნითაც.
ამასთან, უნდა ვიცოდეთ, რომ არც მისი მონად თქმა ძალგვიძს, რადგან მონობისა და მეუფეობის სახელი ნიშნეულობაა არა ბუნებისა, არამედ - მიმართებითობათა, როგორც, აგრეთვე - მამობისა და ძეობის სახელი, რამეთუ ესენი გვიცხადებს არა არსებას, არამედ მოთვისეობას. ამიტომ, როგორც უმეცრებასთან დაკავშირებით გვითქვამს, თუკი დაწვრილმანებული განჩხრეკით ანუ გონების ფაქიზი წარმოსახვებით განვყოფთ ქმნილს უქმნელისგან და თუ ხორცი არ იქნება შეერთებული ღმერთ-სიტყვასთან, მაშინ მონა იქნება იგი1; მაგრამ ერთგზის ჰიპოსტასურად შეერთებული როგორღა იქნება მონა?
მართლაც, ერთია რა ქრისტე, არ შეიძლება, რომ თავისი თავის მონა იყოს ის, ვინც უფლად ჰგიეს. ესენი2 ხომ მიმართებითნი არიან და არა მარტივად ნათქვამთაგანნი3. ამიტომ, ვისი მონა იქნება იგი? მამისა? მაგრამ თუ იგი მამის მონაა, თავისი თავისა კი - არანაირად, მაშ ყოველივე, რაც მამას აქვს, არ ყოფილა ძისა. ანდა, როგორღა ამბობს მოციქული ჩეენს შესახებ, რომლებიც ქრისტეს მიერ ვართ ძეობილნი, რომ: „აღარ ხართ მონა, არამედ ძე“ (გალატ. 4,7), თუ თვითვეა მონა?
ამრიგად, ზედწოდებითად ითქმის „მონა“ არა იმიტომ, რომ მონაა იგი, არამედ იმიტომ, რომ ჩვენს გამო მონის ხატი მიიღო და ჩვენს შორის მონად იწოდა, რადგან ის, უვნებოდ მყოფი, ჩვენს გამო ვნებულებებს დაემონა და გახდა მსახური ჩვენი ხსნისა.
ამიტომ, ვინც მონად ამბობს ქრისტეს, იგი, ნესტორის მსგავსად, ორად ყოფს ერთ ქრისტეს, მაგრამ ჩვენ მეუფედ ვამბობთ მას და უფლად მთელი შესაქმისა, ერთ ქრისტედ, რომელიც ერთდროულად არის ღმერთიც და ადამიანიც, და რომელმაც უწყის ყოველივე, „რადგან მასშია სიბრძნისა და ცოდნის ყველა დაფარული საუნჯე“ (კოლას. 2,3).
1. იგულისხმება, რომ თუ აზრობრივად გავმიჯნავთ ხორცს ღმერთი-სიტყვისგან (თუმცა შეერთების შემდეგ მათი გამიჯვნა სინამდვილეში შეუძლებელია), მაშინ ცალკე აღებული ხორცი, ჩვენი ხორცისაებრ, მონაა და უმეცრების მქონე.
2. იგულისხმება ქრისტესადმი თქმული სიტყვები: მონა, უმეცარი.
3. ე.ი. არა თავისთავადი მნიშვნელობის მქონენი, არა პირდაპირი მნიშვნელობით მონობის და უმეცრების ცხადმყოფელნი.
თავი სამოცდამეექვსე
წარმატების შესახებ
ამასთან, ითქმის, რომ იგი „წარემატებოდა სიბრძნით, ასაკიდა და მადლით“ (ლუკა 2,52), რადგან, ერთი მხრივ, იზრდებოდა ასაკით, და ასაკის ზრდის შედეგად სააშკარაოზე გამოჰქონდა თავის თავში არსებული სიბრძნე, მეორე მხრივ კი - ყოვლითურთ განიკუთვნებდა რა ჩვენეულს, საკუთარ წარმატებად აქცევდა იგი ადამიანთა წარმატებას სიბრძნეში და მადლში, აგრეთვე მამისეული სათნოჩენის სრულყოფას, რაც არის ადამიანთა ღვთისმცოდნეობა და ხსნა. მაგრამ ვინც ამბობს, რომ წარემატებოდა იგი სიბრძნით და მადლით როგორც მიმღები ამათი შემატებისა, ამგვარი ვინმე არც იმას ამბობს, რომ ხორცის პირველმყოფობიდანვე1 მოხდა შეერთება2, არცთუ ჰიპოსტასურ შეერთებას თვლის იგი რადმე, არამედ ერწმუნება ამაოდ-მბრძნობ ნესტორს და მოთვისეობითს შეერთებასა3 და ლიტონ შთამკვიდრებას4 მეზღაპრეობს, „არ უწყის რა არც ის, რას ამბობს, და არც ის, რის შესახებ ამტკიცებს“ (1ტიმ. 1,7). მართლაც, თუ ჭეშმარიტად შეუერთდა ღმერთ-სიტყვას ხორცი თავისი პირველმყოფობიდანვე ანდა, უკეთ, თუ ღმერთ-სიტყვაში მყოფობდა იგი და თუ ჰიპოსტასისეული იგივეობა ჰქონდა მასთან, როგორღა არ გამდიდრდებოდა იგი სრულყოფილად ყველა სიბრძნითა და მადლით, თუმცა არა როგორც წილმიმღები მადლისა, ანდა მომადლებით წილმქონე სიტყვისეულთა, არამედ, უმალ - ადამიანურთა და საღმრთოთა ჰიპოსტასური ერთობის გამო, რაც აღსრულდა ერთ ქრისტეში, რადგან თვითვე იყო ერთდროულად ღმერთიც და ადამიანიც, ქვეყნიერებისათვის მადლის, სიბრძნისა და ყოველგვარ სიკეთეთა სისავსის აღმომაცენებელი.
1. ე.ი. ხორცის პირველგაჩენიდანვე, მისი არსებობის უკიდურესი დასაბამიდანვე, გაჩენისთანავე.
2. ე.ი. შეერთება ხორცისა ღმრთეებასთან ძე ღმერთის ჰიპოსტასში.
3. მოთვისეობითი შეერთება (ή σχετική ένωσις) გულისხმობს იმგვარ შეერთებას, როდესაც ვინმე ვინმეს უერთდება ამ უკანასკნელისადმი სიყვარულისმიერი დამოკიდებულებით, მისდამი მთვისებლობით, კეთილგანწყობითი მიმართებით, რაც პიროვნების პიროვნებასთან სიახლოვის გამოხატულებაა და გულისხმობს არა ღვთის პიროვნულ განკაცებას (ე.ი. არა ძე ღმერთის ჰიპოსტასის მიერ ადამიანური ბუნების მიღებას), არამედ ღვთის კავშირს ადამიანურ პიროვნებასთან (ე.ი. ძე ღმერთის ჰიპოსტასის შეერთებას ადამიანის ჰიპოსტასთან მოთვისეობითი ანუ კეთილგანწყობითი ნიშნით).
4. ე.ი. ღვთის შთამკვიდრებას პიროვნულ ადამიანში, რაც გულისხმობს არა ღვთის განკაცებას, არამედ ადამიანის განღმრთობას. ღმერთი მკვიდრობდა წინასწარმეტყველებში, საზოგადოდ, ყველა წმინდა ადამიანში და თუ ასევე მკვიდრობდა ღმერთი იესო ქრისტეში, მაშინ ქრისტეც ერთერთი წმინდა ადამიანი ყოფილა და არა თავად ღმერთი ბუნებით, ადამიანთა ხსნისთვის კაცქმნილი.
თავი სამოცდამეშვიდე
შიშის შესახებ
„შიშის“ სახელს ორმაგი გააზრება აქვს, რადგან არსებობს ბუნებითი შიში, როდესაც არ ნებავს სულს სხეულისგან განყოფა, დასაბამიდანვე შთანერგილი აქვს რა მას შემოქმედის მიერ [სხეულისადმი] ბუნებითი თანალმობა და მთვისებლობ
--------------------
სიყვარული სულგრძელია და კეთილმოწყალე; სიყვარულს არ შურს, არ ქედმაღლობს, არ ზვაობს; არ უკეთურობს, არ ეძებს თავისას, არ მრისხანებს, არ იზრახავს ბოროტს; არ შეჰხარის უსამართლობას, არამედ ჭეშმარიტებით ხარობს; ყველაფერს იტანს, ყველაფერი სწამს, ყველაფრის იმედი აქვს, ყველაფერს ითმენს...
|
· 
რას წარმოადგენს მართლმადიდებელ მშობელთა კავშირი , 2
