კონფლიქტი იუგოსლავიაში

Nora

თოჯინების სახლის ბინადარო, ეგ ადამიანი ჰაერზე არ ლაპარაკობს ზოგიერთებისაგან განსხვავებით. წლებია, იმ ქვეყანაში ცხოვრობს, რომელიც შენ ალბათ რუკაზე თუ გინახავს მხოლოდ. ალყაც, ომიც და სხვა ყველა მაშინდელი ტრაგედიაც საკუთარ მხრებზე აქვს გადატანილი და მხოლოდ ღმერთის წყალობაა, რომ ცოცხალი გადარჩა იმდენი უბედურების მერე.
ცოტა დაუფიქრდი, სანამ ადამიანებს შეურაცხყოფას მიაყენებდე.

This post has been edited by Solveig on 4 Jan 2011, 01:14

Solveig
და კომპანიას

არ ვაპირებდი ნამდვილად აქ მეტის დაპოსტვას, მაგრამ იმდენად სულ სხვა რამეზე წერთ, არ მინდა ეს გავიდე აქედან.
მოკლედ ჩემი ბოლო პოსტი:

მე ვამბობ ძირითადად ორ რამეს;

1. სარაევოს ალყა იყო და არის სრულიად მიუღებელი!

როგორც "ექსპერტმა" ბრძანა, ტუილებს და მცდარ რამეებს ვწერ, და მერე დასძინა, ისე მიკიბმოკიბულად წერ ვერაფერი გავიგეო.

ჩემი კითხვა იმდენად იმდენად პატარა ფაქტების ცოდნას არ ემყარება, რამდენადაც ღირებულებით შეფასებას.

მოკლედ:

იყვნენ მართლმადიდებელი სერბი სამხედროები, რომლებმაც ტექნიკა აზიდეს სარაევოს გარშემო გორებზე და იქიდან ბომბავდნენ ქალაქს. სნაიპერებიც იყვნენ. სამიზნე ხშირ შემთხვავაში იყო სამოქალაქოები.

ეს არის ის ფუნდამენტალური ფაქტი, რომელთAნაც სედარებით სხვა უბრალოდ წვრილმანია.

"ექსპერტის" ზოგი პოსტიდან ისე ჩანს, რომ რახან სარაევოში დომინანტობდა სეპარატისტული განწყობა, ქალაქი "იმსახურებდა" მსგავს 'ალყას'.

ზოგიერთები სეპარატისტობასთAნ ერთად, "ალყის' გასამართლებლად იშველიებენ ფაქტს, რომ მანდ ან ზოგადად მუსლიმების მხრიდან ხდებოდა სერბების შევიწროება და ხშირად მკვლელობებიც.

ჩემი პოზიცია ამასთან დაკავშირებით არის ესეთი: არცერთი არგუმენტი არ ამართლებს "ალყას"!

აბა მოიყვანეთ ისეთი ფაქტი, რომელიც ალყას გაამართლებდა - ეს იყო "ექსპერტისათვის" დასმული შეკითხვა,რომელიც მან ვერ გაიგო ) და შეკითხვა იყო უფრო რიტორიკული, რადგან, ჩემი აზრით ამ ალყას უბრალოდ გამართლება არ აქვს!

აქ საუბარი მაქვს არა ალყაზე, როგორც სამხედრო ტაქტიკაზე, არამედ იმ მეთოდებზე, რომლითაც ის ხორციელდებოდა:

არაგარჩევითი თავდასხმები (დაბომბვები+სნაიპერები). შედეგად უზარმაზარი მსხვერპლი სამოქალაქოებში!!!

მე ვამბობ, რომ არ შეიძლება ქალაქის მთები აიღო და იქიდან სამი თუ ოთხი წელი ბომბო სამოქალაქოები და სნაიპერებმა ჩიტივით კლან ეგენი.



2. თუკი სხვადასხვა ხალხი ისე ვერ იტანს ერთმანეთს, რომ ერთი სარაევოს ალყას ამართლებს და მასში ცუდს ვერაფერს ხედავს (ან ცუდს ხედავს, მაგრამ ალყას, მისი წარმოების მეთოდებს დასაშვებად მიიჩნევს), ხოლო მეორენი კი მსგავს სისასტიკეებს სჩადიან, როგორც ამას ბატონი ექსპერტი იტყობინება (ალყაშემორყმული სერბული სოფლები და იქიდან არცერთი სულიერი გამოსული), მაშინ საქმე გვაქვს არა ერთ ერთან, არამედ ორ ერთან, რომლებიც შეიძლება ოდესღაც ერთად იყვენნ, ერთი ერი იყო, მაგრამ დღეს ეს ხალხი ერთი ერ არ არის, თუნდაც ენა ქონდეთ ერთი. მითუმეტეს, რომ ამ ორიდან, ერთს უნდა ცალკე ყოფნა!

დანარჩენი, უკვე ტერიტორიების გონივრული გაყოფის საქმეა.

იმედია, ახლა მაინც ნათელია ცემი პოზიცია მეტს მართლა აღარ დავპოსტავ.

პ.ს. სხვათაშორის, ფაქტებზე არასოდეს შევდავებივარ "ექსპერტს", არამედ ფაქტების შეფასებაზე! და იმ ღირებულებებზე ვედავები, რომლითAც ფაქტებს აფასებს! სწორედ ღირებულებებს აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა და ეგ განაპირობებს, ფარულად თუ აშკარად, ბევრ რამეს! და სწორედ ხალხში არსებული რეალურად დამვკიდრებული ღირებულებები სათავეს უდებენ ხდომილებას და მერე მათ, როგორც "ფაქტებს" სწავლობენ "ექსპერტები"

Solveig

შეურაცხყოფა, მე მისთვის არ მიმიყენებია აბა პოსტი დადე, სადაც შეურაცყოფას ვაყენებ. ის რომ არ ვეთანხმები კატეგორიულად და ცოტა ცინიკურად მოვიხსენიებ, ეგ არ არის შეურაცხყოფა!

რესპექტი მის ცხოვრებისეულ გამოცდილებას, მაგრამ მის ღირებულებებს, რომლებიც ამათუ იმ ხალხისა და ისტორიული მოვლენების შეფასებისათვის აქვს მომარჯვებული, მართლა ვერ გავიზიარებ და მეცინება, რომ ვკითხულობ!

და მოდით კიდევ ერთი რამ გაითვალისწინეთ: ის რომ პოპულარულ შეხედულებებსა და ღირებულებებს დავცინი, ეგ ჩემი საქმეა! საჯარო სფეროში ვარ მაგ დროს და პირადად ნურავინ მიიღებს მაინცდამაინც! თუ არა, მაშინ დატოვეთ ფორუმი [/B][B][B]

This post has been edited by Nora on 4 Jan 2011, 01:43

Nora

ამაზე არავინ გეკამათება და ნეტავ რად გინდა ამდენის წერა.

ზუსტადაც შეურაცხყოფაა.

ქმარი ლაშქარს იყო და ცოლი ამბავს ახვედრებდაო, ეგრე მოგდის.

ფაქტეიბის შეფასება ისაა, რომ მანც არცერთი მხარე არ იყო ბოლომდე მართალი.

მაგ კონფლიქტს ჰქონსა საუკუნოვანი ფესვები შიგადაშიგ გამწვავებებით და ოთხმოცდაათიანი წლების ომები სხვა არაფერი იყო, თუ არა საუკუნეების განმავლობაში არსებუილი ურთიერთობების ლოგიკური დასასრული (კაცმა რომ თქვას, ჯერ კიდევ არ ვიცით, არის თუ არა დასასრიული, იმის გათვალისწინებით, რომ ბოსნიის ფედერაცია ძალიან მყიფე სახელმწიფოა..თუმცა, იმედია, სისხლისღვრა მაინც აღარ მოხდება აწი).

მეორეც, შენ ამართლებ სერბების მიჩექმვას, რასაც ასევე არ აქვს გამართლება, რა დანაშაულიც არ უნდა ჩაედინა მილოშევიჩ-კარაჯიჩის ბანდას...იმიტომ, რომ ჯერ ერთი, ნატოს სამხედრო ოპერაციები მარტო სამხედრო ღონისძიებებში მონაწილეებს კი არა, უდანაშაულო მოსახლეობასაც საკმაოდ შეეხო. აღარაფერს ვამბობ იმაზე, ვინც ბოსნიელების შურისძიების მსხვერპლი გახდა. ეგენიც ხალხია და ეგენიც ისეთივე ცოდვები არიან, როგორც სარაევოში, სრებრენიცაში, ჟეპაში და სხვა ადგილებში სერბების მიერ მხეცურად მოკლული ადამიანები.
ანუ პუნქტი მეორე: ბოსნიაკებსაც აქვთ ჩადენილი სამხედრო დანაშაულები და ზოგი მათგანი გასამართლებულიც არის ამისათვის.
და მესამე: კოსოვოს პრეცედენტი, რომელმაც სათავე დაუდო ძალიან საშიშ ტენდენციას: როგორ შეიძლება შერჩეთ და გაუმართლდეთ ადამიანებს დანაშაული. იგულისხმება პირველ რიგში ტაჩი, რომლის წინააღმდეგაც საფუძვლიანი დოკუმენტები არსებობს, მაგრამ მაინც მშვიდადაა კოსოვოს პრემიერ მინისტრი.

შენ თვითონ დაფიქრდი მაგაზე-თუ ეგეთი ტონით და ლექსიკით აპირებ ადამიანებთან საუბარს.

This post has been edited by Solveig on 4 Jan 2011, 02:06

Nora

ყველაფერთან ერთად მატყუარაც ყოფილხართ! ანუ დემაგოგი, უფრო შეეფერება თქვენს გამოსვლებს. მე არ გიცნობთ, იმიტომ რომ პოლიტიკა არ არის ჩემი განყოფილება, მაგრამ როგორც შევნიშნე, სხვები გიცნობენ თქვენც და თქვენეულ პროვოკაციებსაც. ალყა აქ არავის გაუმართლებია და უსინდისობაა ეს ცილისწამება, სხვა შემთხვევაში პასუხს არ გაგცემდით, რომ არა ეს ყველაზე დიდი ცილისწამება, რომლებმაც აქამდე რასაც სწერდით ისინი გადაფარა!

თემის ავტორს მინდა მივმართო,: თუ რაიმე კონკრეტული ფაქტი გაინტერესებთ (ამ კომფლიკტის), შემეხმიანეთ და შეძლებისდაგვარად მასალებს მოგაწვდით, ამ კვირაში ცოტა დრო მაქვს და შეძლებისდაგვარად რაიმე ინფორმაციას (დოკუმენტური) მოგაწოდებთ.

პ.ს. თანაფორუმელების პატივისცემის გამო პოსტი ჩავასწორე, დარწმუნებული ვარ ადრესატმა სრული ვერსია წაიკითხა, თუ არა, მივაწვდი ინტერესის შემთხვევაში. თანაფორუმელებს კი არაფერი დაუშავებიათ, რომ მის პროვოკაცია-დემაგოგიაზე გაცემულ პასუხებს კითხულობდნენ.
* * *
პ.ს. კონფლიქტის * - ცოტა უჩვეულო კლავიატურა აქვს ლეპტოპს და აკრეფისას დაშვებულ შეცდომებზე ბოდიში.

This post has been edited by CZ88 on 4 Jan 2011, 04:51

ექსპერტობაზე ის დებს თავს ვისაც ყველაზე ნაკლები უყრია თავში.
მოკრძალებით რო დააფიქსიროთ თქვენი აზრი არა?

ძვირფასო თანაფორუმელებო, ცოტა მეტი პატივისცემა გამოიჩინეთ ერთამანეთის მიმართ!!

ფაქტია რომ რეალური სურათი სხვა იქნებოდა,სანდო ფაქტების მოპოვება რთულია.
საერთოდ ყველა კონფლიქტში ასეა, ვისაც როგორ აწყობს ისე ატრიალებას ყველა მხარეს არსებულ ფაქტებს, ცოტა თუ მოიძებნება ისეთი ვინც ობიექტურ ინფორმაციას დადებს.
.



* * *

ყველა მაგარია, როცა სავარძელშია მოთავსებული და შესცქერის კომპიუტერის მონიტორს და კრიფავს "კლავიატურა"-ზე ასეთ რამეებს: მე ამას ვიზავდი, მე იმას ვიზავდი...

ეხ კრიზისია ქვეყანაში და რა ვქნათ.

მოგესალმებით ყველას და გილოცავთ შობა ახალ წელს.
ეხლა რაც შეეხება ჩემ თხოვნას, ამ თემებთან დაკავშირებით რაიმე ფილმი არის გადაღებული ?
გინდ მხატვრული გინდ დოკუმენტური არ აქ მნიშვნელობა, თუ კი ძალიან გთხოვთ სახელი დაწეროთ რა ან ლინკი დამიდეთ,
წინასწარ მადლობა ყველას.
და ბოდიშს ვიხდი თუ უადგილოდ დავპოსტე.

]ЗеaTlES
მრავალს დაესწარით თქვენც, ბედნიერებას გისურვებთ

ერთ-ერთია 'Lepa sela lepo gore' ( лепа села лепо горе - ლამაზი სოფლები ლამაზად იწვიან), Srđan Dragojević-ის ფილმი, გადაღებულია 1996 წელს ( სრჯან დრაგოევიჩი).

ერთია კიდევ მერაბ ნინიძე თამაშობს, სერბული ფილმია, სამწუხაროდ სახელი არ მახსოვს.

სხვებიც არის, გერმანული მაქვს ნანახი , მაგრამ საშინელებაა სახელწოდება არ მახსოვს.

Behind Enemy Lines - ეს ნახე კიდევ, ნატოს პილოტ Scott O'Grady -ზეა.

ეს კი დოკუმენტური ამ პილოტზე:



Precieuxш

საკმაოდ არიან მასეთებიც, ვისაც ზუსტი ინფორმაცია და დოკუმენტაცია გააჩნია, აქ ფორუმზე რამდენად ხელმისაწვდომია ეს, ეგ სხვა საქმეა

პ.ს. თუ ვინმეს გაინტერესებთ, შემიძლია განვათავსო ქრონოლოგია ბოსნიის ომის. ცნობილი ოპერაციები კი ისეც აღარაა დაფარული, საიდუმლო ოპერაციებზე კი ჯერ კიდევ ხმამაღლა არავინ საუბრობს.

This post has been edited by CZ88 on 14 Jan 2011, 02:49

]ЗеaTlES

მხატვრულებია ბევრი
http://en.wikipedia.org/wiki/Savior_(film)
http://en.wikipedia.org/wiki/Welcome_to_Sarajevo
http://en.wikipedia.org/wiki/Life_Is_a_Miracle
http://movies.yahoo.com/movie/1809404947/info
(ეს ბოლო ძალიან კარგია)

სადაც ალბანელებთან კონფლიქტზეა:
http://en.wikipedia.org/wiki/Before_the_Rain_(film)
(ესეც ძალიან კარგი ფილმია)

CZ88

უი, ეს არ ვიცოდი.

ხარისხით თუ დეზინფორმაციებით?

ამაზე კარგს ვერაფერს იზამ

This post has been edited by Solveig on 14 Jan 2011, 02:57

Solveig

ძალიან კარგი ფილმია, სერბი ჯარისკაცის როლს თამაშობს და მის ცხოვრებას ომის შემდეგ. ტავს იკლავს ბოლოს

არა, რაც არ უნდა საკვირველი იყოს დასავლეთის სერბების მიმართ განწყობილებიდან გამომდინარე, მართალი ამბავია აღწერილი და ზუსტად. ძალიან გამიჭირდა ყურება, რომ მომისაჯონ მეორედ ვეღარ ვუყურებ, კარგა ხანს დეპრესია მქონდა

ხვალ დავწერ სამსახურის შემდეგ გერმანულად მქონდა ადრე დაწერილი, ერთმა ჟურნალისტმა მთხოვა ვებგვერდისთვის (იცი ის კაცი შენ, ოქსენლაიტერი) და ფორმატირებულია, გადაწერაა საჭირო აქ რომ გამოაჩინოს. ვთარგმე უკვე ქართულად, ასე თუ ისე გასაგებად :|

This post has been edited by CZ88 on 14 Jan 2011, 03:21

CZ88
Solveig
გაიხარეთ, დიდი მადლობა

]ЗеaTlES
არაფრის

Solveig
ესეც ქრონოლოგიური მიმოხილვა, გრამატიკულ შEცდომებზე ბოდიშს ვიხდი, გასწორება ვეღარ მოვასწარი, დრო არ მაქვს :|
--------------------------------------*******--------------------------------------
15.01.1992 -სლოვენიისა და ხორვატიის აღიარება დასავლეთის ქვეყნების მიერ. ე.წ. ბოსნიის საკითხი კი განსახილველად მოიმარაგეს.
------------------------------------------------------------
06.04.1992-ბოსნია დასავლეთის მიერ როგორც დამოუკიდებელი სახელმწიფო იქნა აღიარებული. ამას ამერიკას უერთდება. საფუძველი ეყრება სერბული რესპუბლიკის შექმნას რეგიონში. ბოსნიაში მძაფრდება მოსახლეობას შორის მტრული დამოკიდებულება.
-------------------------------------------------------------
05.04.1992-სამშვიდობო დემონსტრაცია სარაევოში - ეროვნული წინამძრვრების კარაჯიჩისა და იზეთბეგოვიჩის წინააღმდეგ.
გაზაფხული 1992-სრებრენიცა: ისლამური ტერორჯგუფი კომენდანტ ნასერ ორიჩის ხელმძღვანელობით წლის ბოლომდე სისხლით სდევნიდნენ სერბებს გრაჩანიცის სერბული ენკლავებიდან (მოსახლეობის 30% მართლმ. სერბები იყვნენ ).
192 გადამწვარი სერბული სოფელი (ნიდერლანდელი ცისფერჩაფხუტიანების მიერ მოწოდებული სტატისტიკა) და მინიმუმ 2800 მოკლული სერბი. 1000 მათ შორის იდენტიფიცირებულია ( პათოლოგების რაპორტი, რომელიც ჰააგაში დევს). 1990 წლის დასაწყისში სერბრენიცა ცხადდება გაეროს დამცავ ზონად და ნიდერლანდელი ცისფერცაფხუტიანები იქნენ რეგიონში სტაციონირებული.
---------------------------------------------------------------
27.05.1992-სარაევოში აფეთქდა ბომბი და 27 ადამიანი იმსხვერპლა, რომლებიც პურის რიგში იდგნენ. ინტერნაციონალური პრესა სერბებს ადანაშაულებს. თუმცა გაერო დამნაშავეებად მუსლიმნებს ასახელებს, რამდენადაც მსხვერპლი სერბები იყვნენ, გარდა ამისა, გაერო საეჭვოდ მიიჩნევდა თითქოსდა შემთხვევით ბოსნიური ტელევიზიის გადამღები ჯგუფის ინციდენტის ადგილთან ახლოს ყოფნას. UN- არმიის
მთავარსარდალი მაკენძი ზემოთხსენებულის გამო გათავისუფლებულ იქნა.
-----------------------------------------------------------------
29.05.1992
სარაევოზე ძლიერი საავიაციო თავდასხმები. ყუმბარა იწვევს მასაკერს ქალაქის ცენტრში. ბოსნიელი სერბები დაცხრილულნი იქნენ, როდესაც შეთანხმების თანახმად უნდა დაეტოვებინათ სარაევოში არსებული ყაზარმები .
---------------------------------------
30.05.1992-სარაევოს მასაკრის სპეკულაციით სერბიასა და მონტენეგროს ედება ემბარგო, მათ შორის სავაჭრო და ასევე დაიკეტა საავიაციო მიმოსვლები .
გაეროს უშიშროების საბჭო სერბებს აწერს ყველა სახის დანაშაულს და მიმდინარე ბრძოლების შეუწყვეტობას. თუმცა, სერბების პრეზიდენტი აცხადებს, რომ ბოსნიიდან იუგოსლავიის არმიის ოფიციალური გამოსვლის შემდეგ მათ პასყხუსმგებლობა ეხსნებათ, რამდენადაც მათ არ აქვთ გავლენა პარამილიტარულ დაჯგუფებებზე, რომლებიც ნებაყოფილებით იმყოფებიან ბოსნიაში.
--------------------------------------------------
22.01.1993 მასლენიცა - ხორვატების თავდასხმა, რათა სამხრეთ დალმატიასთან კავშირი კვლავ აღადგინონ. მცირეხნიანი შეტაკებები , რომლებიც ხიდზე გაიმართა, იძლევა იმის საბაბს, რომ გაჩნდეს ეჭვი სერბებისა და ხორვატების შესაძლო მოლაპარაკების შესახებ.
-------------------------------------------------------
23.01.1993- მხარეები თანხმობას აცხადებენ Vance-Owen გეგმაზე, მაგრამ უფრო გამძაფრებულად იცავენ საკუთარ პროვინციებს. კონფერენცია განიცდის მარცხს , რადგანაც ხორვატები თავს ესხმიან კრაინას და სარაევოშიც ასევე ინტენსიურდება ბრძოლები.
-------------------------------------------------
01.05.1993 ბოსნიელი სერბების მეთაური კარაჯიჩი ათენში ზეწოლას უკეთებს ნარჩე.ნი იუგოსლავიის მთავრობას ხელი მოაწერონ ზემოთხსენებულ გეგმაზე, თუმცა მის ძალაში ესვლის საკითხს კი პარლამენტს ანდობს.
-------------------------------------------------------
05.05.1993
Vance-Owen გეგმას 52,2 % -ით უარყოფს პარლამენტი. კარაჟიჩი შედეგს აცხადებს არასაბოლოოდ და მის გადაჭრას საკუთარ ხალხს ანდობს.
.--------------------------------------------------------
15.05.1993
Vance-Owen გეგმა კარაჯიჩმა საბოლოოდ ჩაშლილად გამოაცხადა. თითქოსდა ბოსნიელი სერბების მიერ მიცემული ხმა იყო არასწორი. ის ეძებს შუამდგომლობის ახალ გზებს.
----------------------------------------------------------
23.07.1993
უშიშროების საბჭო სერბებს ადანაშაულებს სარაევოს იზოლაციაში. ბოსნიის ქალაქ მოსტარში დაიწყო უმძიმესი ბრძოლები ბოსნიელ ხორვატებსა და ბოსნიელ მუსლიმნებს შორის.
-----------------------------------------------------------
25.07.1993 გაეროს კონვოი, რომელსაც პროდუქტი უნდა შეეტანა კონფლიქტის ზონაში და მიეწოდებინა მოსტარის მოსახლეობისათვის, დაცხრილული იქნა მუსლიმნების მიერ, გადარჩენილი გაეროს-ჯარისკაცები კი მუსლიმნებმა ტყვედ აიყვანეს.
--------------------------------------------------------------
27.07.1993
შეთანხმების მცდელობა ჟენევაში. ხორვატულ-სერბული გეგმა ბოსნიის სამ ნაწილად გაყოფის შესახებ.
----------------------------------------------------------------
30.07.1993 სამი მხარის მოლაპარაკება. თუმცა საზღვრის საკითხი მაინც ღიად რჩება.
----------------------------------------------------------------
28.02.1994
ნატოს მიერი საბრძოლო ქმედებები საჰაერო სივრცის გამოყენების შესახებ შეთანხმების დარღვევის გამო. ბანია ლუკას თავზე ჩამოგდებული იქნა ოთხი თვითმფრინავი, რომლებმაც სავარაუდოდ მუსლიმნების სამხედრო ფაბრიკა დაბომბეს.
----------------------------------------------------------------
01.03.1994
ბოსნიის სამხედრო მინისტრი სილაიჯიჩი, ხორვატიის საგარეო საქმეთა მინისტრი გრანიჩი და ბოსნიელ ხორვატთა წარმომადგენელი ხელს აწერენ დოკუმენტს ბოსნიის, როგორც ორ სახალხო ჯგუფის ფედერაციის შექმნის შესახებ.
----------------------------------------------------------------
03.03.1994
გაეროს უშიშროების საბჭო კატეგორიულად ითხოვს სარაევოს ბლოკადის მოხსნას.
------------------------------------------------------------------
06.07.1994
ბოსნიის დაყოფის პოლიტიკური რუკის პროექტი წარდგენილ იქნა ჟენევაში. სერბები, რომლებიც ტერიტორიის 70% აკონტროლირებენ, უნდა მიიღონ ტერიტორიის 49%. საკონტაქტო ჯგუფის წარმომადგენელი ამ საკითხზე პასუხს 2 კვირაში ელოდება. კოსირევი ითხოვს მშვიდობიან ულტიმატუმს, უარის შემთხვევაში კი მოსალოდნელი იქნება არასასურველი კონსექვენსები.
-------------------------------------------------------------
19.07.1994 ბოსნიურ-ხორვატული მხარე თანხმობას იძლევა გეგმაზე.
---------------------------------------------------------------
20.07.1994
სერბები უარყოფენ გეგმას.
----------------------------------------------------------------
28.07.1994 ბოსნიელი სერბები ითხოვენ წარდგენილი რუკის კორექციას, ასევე სურთ საქმე თავად გადაწყვიტონ, რომელიც ასევე სერბეთთან მიერთებას არ გამორიცხავს.
---------------------------------------------------------------
02.08.1994 სერბეთი მოითხოვს რეპუბლიკა სრპსკასგან შეთავაზებულ გეგმაზე თანხმობის მიცემას.
--------------------------------------------------------
03.08.1994 სერბული რესპუბლიკის სხდომა , გამართული პალეში, ამტკიცებს და ამყარებს მათ გადაწყვეტილებას შეტავაზებული გეგმის უარყოფის შესახებ. იწვევს რეფერენდუმს 27.08.1994-სთვის.
----------------------------------------------
04.08.1994 რადიო ბელგრადში ვრცელდება მილოშევიჩის გამოსვლა , რომელის პალეს ამბებს ეხება. ის აცხადებს ბოსნიელ სერბებთან დიპლომატიური ურთიერთობის გაწყვეტას და სცემს ბრძანებას საზღვრების ჩაკეტვის შესახებ.
------------------------------------------------------
05.08.1994
ნატოს თვითმფრინავები UNPROFOR-ის მოთხოვნის საფუძველზე ბომბავენ ბოსნიელ სერბთა ჩამკეტ ტერიტორიებს სარაევოს შემოგარენში. სერბებმა კი მანამდე გაეროს სამხედრო ბაზებიდან მძიმე იარაღი ხელთ ჩაიგდეს და წინააღმდეგობას უწევდნენ ცისფერცაფხუტიანებს.
სარაევოს ალყას რაც შეეხება, მცირედი განმარტება გაგების მიზნით: ეს არ იყო ტიპიური ბლოკადა აგრესორი ჯარის მიერ, არამედ საქმე ეხებოდა რამდენიმე სოფელს, რომელიც გარს ერტყა სარაევოს, სადაც სერბები იყვნენ გამაგრებულნი და რომელთა შესახებ სტატიაში უკვე მიწერია და ხვალ განვათავსებ იმ სტატიას. ანუ კლასიკურ ბლოკადასთან მაგ შემთხვევაში საქმე არ გვქონია.
------------------------------------------------------------
24.09.1994 უშიშროების საბჭო იღებს გადაწყვეტილებას სერბების მიმართ არსებული სანქციების შემსუბუქების შესახებ. სამაგიეროდ სანქციების გამკაცრება ბოსნიელი სერბების მიმართ.
-------------------------------------------------------------
31.10.1994 ბოსნიელ მუსლიმანთა ‘სახელმწიფო’ არმია იღებს ქალაქ ბიჰაჩს და მის შემოგარენს, ათიათასობით სერბი გარბის რეგიონიდან, ვინც ცოცხალი გადარჩა.
-----------------------------------------------------------
03.11.1994 ხორვატულ-მუსლიმნური ალიანსი ნაყოფს იღებს. ბოსნიელი სერბები აღმოჩნდნენ წნეხის ქვეშ.
----------------------------------------------------------------
11.11.1994 აშშ აუქმებს იარაღის ემბარგოს ხორვატების და ბოსნიელების მიმართ.
------------------------------------------------------------
17.11.1994 მძიმე ბრზოლები კვლავ ბიჰაჩის გამო. ხორვატულ-მუსლიმნური არმია მარცხს განიცდის, რადგან მუსლიმნების მეთაური აბდიჩი სერბების მხარეს ამაგრებს ( 5000 ჯარისკაცით). აბდიჩის ეს საქციელი გამოწვეულია იმით, რომ ის არის ალია იზეთბეგოვიჩის მოძულე და მოწინააღმდეგე ადრეული დროიდან, ასევე არ მიეკუთვნება ფუნდამენტალისტ მუსლიმანთა დაჯგუფებას.
-------------------------------------------------------
19.11.1994 მუსლიმანთა პროგაგანდა-მაშინერიის მტკიცებულებით, ბოსნიელმა სერბება ბიჰაჩში კასეტური ბომბები გაუშვეს. თუმცა UNPROFOR-ის იქ სტაციონირებული ჯარის მესვეურნი უარყოფენ ამ ფაქტს.
----------------------------------------------------
დეკემბერიr 1994 ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ მცდელობები.
12.01.1995
------------------------------------------------------
21.02.1995 ტუჯმანი მოითხოვს ცისფერჩაფხუტიანებმა დატოვონ ხორვატია.
-----------------------------------------------------------
21.02.1995 -რუსეთმა აღიარა ბოსნიის დამოუკიდებლობას.
--------------------------------------------------------
12.03.1995 საბოლოოდ ტუჯმანი იძულებულია დათანხმდეს 5000 კაციან ცისფერცაფხუტიანთა კონტიგენტს.
-------------------------------------------------------------
02.05.1995 დაძაბულობა ხორვატიაში. ზაგრებზე არტილერიული რეიში კრაინელი სერბების მიერ. ხორვატია თავს ესხმის კრაინელ სერბებს, მათ შორის გაეროს ორ დამცველ პუნქტს, რომელიც კრაინელ სერბებს იცავს. ამ მოვლენას კი ხორვატები უწოდებენ კრაინელი სერბების ხორვატებს შორის მშვიდობიან ინტეგრაციის უზრუნველმყოფელ მეთოდებს.
---------------------------------------------------------------
22.05.1995 ბოსნიელმა სერბებმა გაეროს სამხედრო ბაზებიდან მძიმე იარაღი ხელთ ჩაიგდეს.
---------------------------------------------------------
25.05.1995 ნატო ბომბავს პალესთან არსებულ სამხედრო საწყობს. სერბები კი პასუხად არტილერიის ჭურვებს უშენენ ქალაქ ტუზლას და სარაევოს, რამდენიმე ცისფერჩაფხუტიანს კი ტყვედ იყვანებენ.
-----------------------------------------------------------
25.05.-31.05.95
ნატოს მხრიდან მრავალი თავდასხმა ბოსნიელ სერბებზე, ასევე ნატოს კონტიგენტის გაზრდა კონფლიკტურ ზონაში მონაწილეობის მისაღებად.
----------------------------------------------------------------
11.07.1995 სრებრენიცის დამცავი ზონის აღება ბოსნიელი სერბების მიერ. სრებრენიცაში მეორდება მასაკრე, ოღონდ საწინააღმდეგო მხრიდან.
------------------------------------------------
28.07.1995 ხორვატები იკავებენ ბოსნია-ხორვატიის საზაზღვრო ზონებს და ხერგავენ გაეროს ქარავნების გზას, რომლებსაც კრაინის სერბებთან პროდუქტი მიაქვთ.
---------------------------------------------------------
29.07.-03.08.95 სანამ ჟენევაში ხორვატებსა და კრაინის სერბების წარმომადგენელს შორის მოლაპარაკება მიმდინარეობს , ხორვატიის არმია თავს ესხმის კრაინას და რამდენიმე დღეში იღებს მას. ზაგრები კი ამ მოვლენას უწოდებს აუცილებელ ქმედებებს, რადგანაც კრაინის სერბებმა კრაინის რესპუბლიკის გამოცხადება მოინდომეს .
--------------------------------------------------------------
04.08.-08.08.95 ხორვატები ცეცხლს უხსნიან გაეროს ჯარებს. 200 000 სერბი ლტოლვილი ბანია ლუკაში გარბის. დაახლოებით 10 000 სერბი კი მოკლული იქნა.
---------------------------------------------------------------
21.08.1995 გაერო ადანაშაულებს ხორვატებს ადამიანის უფლებების მძიმე დარღვევებში, მარადიორობასა და უდანაშაულო მოსახლეობის მკვლელობაში.
-----------------------------------------------------------
25.08.1995 ცისფერჩაფხუტიანები ტოვებენ ბოსნიურ ქალაქ გორაჟეს, ამით კი გაერო არღვევს საერთაშორისო შეთანხმებას. გაეროს სამხედროები კი ამ ნაბიჯს იმით ამართლებენ, რომ ქალაქს მაინც აწი არარაფერი ეშველება და გადასარჩენიც იქ არაფერია.
-----------------------------------------------------
28.08.1995
სარაევოს ინტენსიური დაყუმბარება, რომელიც ბოსნიელ სერბებს ბრალდებათ. ტუჯმანი მოითხოვს აღმოსავლეთ სლავონიის ხორვატიაზე დაბრუნებას, წინააღმდეგ შემთხვევაში იმუქრება თავდასხმით. ტუჯმანი უარყოფს ადამიანთა უფლებების დარღვევის ფაქტებს ხორვატების მხრიდან.
---------------------------------------------------------------
29.08.1995
იზეთბეგოვიჩი ხვდება ჟაკ შირაკს და ითხოვს მხარდაჭერას, წინააღმდეგ შემთხვევაში იმუქრება სამშვიდობო მოლაპარაკებების შეწყვეტაზე. ჟირაკი პირდება დახმარებას. გერმანიის პრემიერმინისტრი ფოლკერ რუე კი ამ მოვლენას უწოდებს სამხედრო პასუხს და შესაშინებელ მანევრს.
----------------------------------------------------------
30.08.1995
ნატოს მიერი მასიური თავდასხმები ბოსნიელ სერბტა ლოკალიზაციის ადგილებზე. სერბების მხრიდან კი ამას პასუხი არ მოჰყოლია. ნარცენი იუგოსლავიის მთავრობა აიძულებს რუპუბლიკა სრპსკას მთავრობას სამშვიდობო მოლაპარაკებებზე თანხმობის მიცემას. შესაბამისი აქცია კი მილოშევიჩმა უნდა ითავოს.
----------------------------------------------------------
31.08.1995 რუსეთი მოითხოვს ნატომ შეწყვიტოს სამხედრო აქციები ბოსნიის ტერიტორიაზე, ასევე ბოსნიელ სერბებს დატოვონ სარაევო.
--------------------------------------------------------------------
01.09.1995
გერმანული ტორნადოების პირველი საბრძოლო აქცია ბოსნიის ტერიტორიაზე. ომის საწინააღმდეგო დღის გამოცხადება. ნატო წყვეტს სამხედრო თავდასხმებს ბოსნიელ სერბების შენაერთებზე.
-------------------------------------------------------------
08.09.1995
ხორვატიის, ბოსნიის და სერბიის საგარეო საქმეთა მინისტრების კონფერენცია ჟენევაში. ბოსნია იყოფა ორნაწილად 51% - 49%-ზე შესაბამისად სერბების რესპუბლიკად და ბოსნია-ჰერცეგოვინის ფედერაციად. სამშვიდობო მოლაპარაკებების დაწყება.
-----------------------------------------------------------------
05.10.1995
ბოსნიური მთავრობა უარს ამბობს ბანია ლუკას განიარაღებაზე.
ჰალბრუკი ეწევა მოლაპარაკებას მხარეებს შორის,
--------------------------------------------------------
10.10.1995 მორატორიუმის მიღწევა.
12.10.1995 მორატორიუმი
01.11.1995 დეიტონის შეთანხმება ხორვატიის, ბოსნიის და ნარჩენი იუგოსლავიის პრეზიდენტებს შორის.
----------------------------------------------------------
21.11.1995 სამშვიდობო მოლაპარაკება დეიტონში საბოლოო სახეს იღებს.
------------------------------------------------------
23.11.1995 ბოსნიელ სერბთა მთავრობა თანხმდება დეიტონის მოლაპარაკებას.
------------------------------------------------------------------
14.12.1995 .
სამშვიდობო შეთანხმებას პარიზში ხელს აწერენ. მოლაპარაკება სარაევოს სერბული კვარტლის შემდგომი ბედის შესახებ.
-----------------------------------------------------------------
10.01.1996 ინციდენტები მოსტარსა და სარაევოში. სერბები გარბიან სარაევოს სერბული კვარტლიდან.
============================================
17.02.1996 რომში იხილება ბოსნიის საკითხი. სარაევოს სტატუსსა და მოსტარის დაყოფაზე მოლაპარაკება (კოშნიკის გეგმა). სარაევოს სერბული მოსახლეობა ღებულობს გარანტიას ხელსეუხებლობის შესახებ, მაგრამ სერბები მაინც ტოვებენ სარაევოს.
----------------------------------------------------------------
23.02.1996 გაეროს პოლიციას ევალება სარაევოს გარეუბნის ვოგოშჩას ზედამხედველობა, სერბების დაცვის მიზნით.
--------------------------------------------------------------
02.03.1996 სარაევოს სერბულ კვარტალში მასიური მარადიორობა და ხანძრების გაჩენა მუსლიმნების მხრიდან. კარაჯიჩი სთოხვს მილოშევიჩს დაეხმაროს სერბული მოსახლეობის ბოსნიაში გადანაწილების საქმეში.
---------------------------------------------------------------
12.03.-13.03.96 სერბებს გადაეცათ სარაევოს გარეუბანი ილიჯა, თუმცა მხოლოს რამდენიმე ოჯახი თანხმდება იქ ცხოვრებაზე.

დარჩენილი სერბებს ინტენსიურად თავს ესხმოდნენ უკან დაბრუნებული მუსლიმნები, ბოლო პერიოდში 150 000 სერბი გარბის სარაევოდან, დამკვირვებლები ამას უწოდებსნენ ‘გაეროს ზედამხედველობის ქვეშ მიმდინარე ეთნიკურ წმენდას’. ომამდე სარაევოს მოსახლეობის 45% (სარაევოს მოსახლეობა იყო სულ 400 000) იყვნენ მუსლიმნები, 30% სერბები და 15% ხორვატები. ომის შემდეგ კი სარაევოს მოსახლეობის 85%-ს მუსლიმნები შეადგენენ.
---------------------------------------------

პ,ს, თუ რაიმე გაუგებრად წერია, მიმითითეთ და შევეცდები ავხსნა.
* * *
ესეც ბოსნიის ეთნოგრაფიული რუკა ომამდე:



This post has been edited by CZ88 on 16 Jan 2011, 05:06

CZ88
პირიქით ყველაფერი გასაგებია, დიდი მადლობა ასეთი ამომწურავი ინფორმაციისათვის .

გაიხარე ჯიგარი ხარ იქნება ახლა მაინც გაჩუმდენ მუსულმანების დამცველ ერქსპერტთა კორპუსი

საშინლად მიკერძოებელი აღწერაა.

ეტყობა ლატენტურ ფუნდამენტალისტ მართლმადიდებელთან გვაქვს სამქე

This post has been edited by Nora on 17 Jan 2011, 02:07

Nora

ამის დამწერი და აღმწერი არც მართლმადიდებელია, არც ფუნდამენტალისტი და არც ქართველი, მითუფრო იუგოსლავიელი. ასე რომ შენი ჩამსხვრეულკბილებიანი ხარხარი უფრო სხვა რამეს მიუთეთებს, ვიდრე შენ ჩაიფიქრე

იქნებ შენ დაწერო ქრონოლოგიური მიმდევრობა, თუნდაც შენი სუბიექტური აზრით, მაგრამ ვერ დაწერ, იმიტომ რომ ელემენტარული წარმოდგენა არ გაქვს სად რა მდებარეობს იქ. თუმცა სცადე მაინც, იქნებ გამოგივიდეს... ხარხარის და სხვების შეურაცხყოფის (იდეაში ) გარდა აქ ერთი არგუმენტი შენგან არ დაწერილა მაგარი დამწერი იქნები აქედან გამომდინარე .
* * *
Solveig
]ЗеaTlES
miriani111
აქვე მივამატებ, სტატიის ნაწილს. ბოდიშს მოვიხდი ქართულის გრამატიკული შეცდომების გამო:

***
არსებობს უამრავი მცდელობა იმისა, რომ ამ საშინელი ომის გამომწვევი მიზეზები დეფირნირებულ და დამტკიცებული იქნეს. დასავლეთის კომენტატორთა უმეტესობა ტენდირებას ‘ბოროტ’ სერბებზე აკეთებენ, რამდენადაც ეს მოცემულ შემთხვევისათვის უადვილესი გამოსავალია ანუ არსებობს ‘ბოროტი აგრესორი’ და დანარჩენი შედეგების განხილვა ამის შემდეგ მეტად მარტივდება, ასევე ამართლებს დასავლეთის, უპირველესად გერმანიისა და ავსტრიის ჩარევას ამ ომში, რომლებმაც გაეროც ‘მიიერთეს’ - გასასამართლებელი ფაქტორი ხომ უკვე არსებობდა!

საქმე მუდამ ეხებოდა არა სხვადასხვა რელიგიის ხალხთა შორის ომს, არამედ მრავალეროვანი სახელმწიფოს , იუგოსლავიის დაშლას. ჯერ კიდევ მე-20 საუკუნის დასაწყისში არსებული წინააღმდეგობები ხორვატებსა და სერბებს შორის იყო ნიადაგი მოვლენების ისე განვითარებისა, რამაც გასული საუკუნის 90-იან წლებში იუგოსლავიაში ადგილი ჰპოვა - მწვავედ გაიღვიძა ამ ორ ხალხში ნაციონალიზმა თუ ფაშიზმმა. სლოვენიის იუგოსლავიიდან გამოყოფამ ფაქტიურად უსისხლოდ ჩაიარა, უფრო მეტი სირთულეები ხორვატიის გამოყოფას მოჰყვა. ხორვატიაში სახელმწიფოს სათავეში ნაციონალისტური ძალები მოვიდნენ, რომელთა უმრავლესობა ხორვატიის უსტაშურ-ფაშისტური სახელმწიფოს კვლავ-დაბადებაზე ოცნებობდა, საპასუხოდ სერბთა ოცნებებისა დიდი სერბიის ირგვლივ.
სერბებსა და ხორვატებს შორის ძველი ხიშპობის გვერდით სხვა პრობლემამაც იჩინა თავი: 12,2% სერბული მოსახლეობა ხორავტიაში (მაგ. კრაინა). ხოვატული მმართველობის რეაქცია : თავდაცვის მინისტრმა მარტინ შპეგელმა (Martin Spegelj) ტვ-ინტერვიუში გამოაცხადა, რომ დაუყონებლად უნდა განადგურებულიყო კნინის (ქალაქია ხორვატიაში) სერბთა ‘ციხესიმაგრე’ (* ასე ეწოდებოდა კნინის რეგიონს, რომელიც სერბი მოსახლეობით იყო დასახლებული). ჟურნალისტი კი, რომელმაც ეს ინტერვიუ აიღო და გამოაქვეყნა, გამოქვეყნების შემდეგ გარდაიცვალა, თითქოს სუიციდი იყო გარდაცვალების მიზეზი. ამ ‘ზაგრებული’ ახალი ამბის გაჟღერებამ ცხადია გარკვეული შიში გამოიწვია სერბულ უმცირესობას შორის.

ამის საფუძველზე 1991 წლის 22 თებერვალს კნინის, პანკრაცის და მათი შემოგარენის სერბებმა მოითხოვეს ე.წ. ‘კნინის პროვინციის სერბული ავტონომია’ - ზუსტად სლოვენიური და თავად ხორვატული მაგალითის მიხედვით. ეს ამბავი კი იმით დამთავრდა, რომ საბოლოოდ ხორვატებმა 1995 წელს დაბომბეს კნინი (* ე.წ. ოპერაცია ‘ Oluja’ რაც თარგმანში ‘ჭექა-ქუხილს’ ნიშნავს, ‘Storm’ . ვიდეო მასალა ამის შესახებ შეგიძლიათ იხილოთ იუტუბზე სირჩ-კრიტერიით ‘oluja nad krajinom’ ). კნინი ამით გახდა ფაქტიურად ‘სერბებისგან თავისუფალი’, დაახლოებით 200 000 სერბმა სერბების მიერ კონტროლირებად ტერიტორიას შეაფარა თავი ბოსნიაში.

ოპერაცია ‘შტურმის’ განხორციელებამდე იუგოსლავიურმა დე ფაქტო არმიამ ქალაქი ვუკოვარი ნაცრად აქცია და ხორვატული მოსახლეობა გამოვდევნა იმ ტერიტორიებიდან. 1991 წლის ივნისში, ბროზ ტიტოს ყოფილმა თანამებრძოლმა მილოვან ჯილაშმა ვენურ "Presse"-ში გაფრთხილება გააჟღერა: „ გერმანიის , ავსტრიის თუ სხვა ქვეყნების მიერ ხორვატიისა და სლოვენიის დამოუკიდებელ სახელმწიფოებად გამოცხადება გამოიწვევს იუგოსლავიაში სამოქალაქო ომს. ვშიშობ, ეს ომი იქნება ხანგრძლივი და გამოიწვევს სხვა ქვეყნების ინტერვენციას და უფრო დიდი ძალების ჩარევას ამ ომში“.

დასავლეთ ევროპისათვის ეკონომიკურად საინტერესო პარტნიორი ქვეყნები - სლოვენია და ხორვატია კრაინისა და სლავონიის (სლავონია - ნაწილი ხორვატიის დღევანდელი ტერიტორიისა, რომელიც ოდითგანვე სერბებით იყო დასახლებული) ომის შემდეგ ეთნიკურად სრულიად ჰომოგენური იყვნენ.
ექს-იუგოსლავიის არცერთ რესპუბლიკაში არ ყოფილა ისეთი სისხლიანი ომი, როგორც ბოსნია-ჰერცეგოვინაში 1992-1995 წლებში. ამის მიზეზი სწორედ მოსახლეობის სხვადასხვა რელიგიები იყო. იხილე სურათი ზემოთ:
ისტორიულ-ეთნიკურად მოსახლეობის უმრავლესობა მიეკუთვნებოდა ერთ ჯგუფს - სლავებს, მაგრამ რელიგიური კუთვნილება ისე ძლიერად და ღრმად იყო ფესვგადგმული მოსახლეობის შორის, რომ ეთნიკურ კუთვნილების იდენტურებას შლიდა.

რელიგიური სხვაობა სწვდებოდა და მოიცავდა საყოფაცხოვრებო ყველა სფეროს, რადიკალურად ჰყოფდა ქრისტიანებსა და მუსლიმნებს ერთმანეთისგან. 1918 წლამდე ეს განსხვავება საგრძნობლად შეინიშნებოდა. მუსლიმნები იყვნენ ძირითადად ფეოდალები, ვაჭრები თუ თავისუფალი გლეხები. ქრისტიანები კი ძირითადად ყმები, ძალიან მცირე ნაწილი კი ვაჭრები და დიდი ნაწილი კი ქმნიდა ინტელიგენციას, რომელიც იმ დროისათვის ახალად ყალიბდებოდა, როგორც სოციალური ფენა. რელიგიური კუთვნილების განმასხვავებლად ოსმანურ სახელმწიფოში კანონიც კი არსებობდა, რომ ქრისტიანები და მუსლიმნები ტანსაცმლითაც კი უნდა განსხვავებულიყვნენ ერთმანეთისგან. 1856 წლის რეფორმამდე ქრისტიანებს შეეძლოთ მხოლოდ შავი, თეთრი და ხასხასა წითელი ფერის ტანსაცმლის ტარება. სხვა სოციო-კულტურულ განმასხვავებელ ნიშნად კი გვევლინებოდა ჩადრიანი მუსლიმანი ქალები და მუსლიმანთა პოლიგამია, რომელიც 1945 წლამდეც კი გრძელდებოდა. ტიტოს მმართველობის ‘ბრწყინვალე’ პერიოდში კი ეს განსხვავება გარეგნულად მიჩქმალული იქნა. მხოლოდ ტიტოს სიკვდილის შემდეგ კვლავ დაუფარავად და გაძლიერებულად იჩინა თავი.
ხალხთა სამივე ჯგუფს უცებ კვლავ აღმოაჩნდა საუკუნეების მანძილზე არსებული სურვილები თუ შიშები - იგივე ზუსტად, რაც ადრე ქონდათ. მუსლიმნები, ადრე სოციალურ-კულტურულად მეორე ადგილზე მყოფი ჯგუფი, მეორე მსოფლიო ომიდან მოყოლებული სერბთა გლობალური დევნის შედეგად გახდა პირველ ადგილზე მყოფი ძლიერი ჯგუფი და იუგოტერიტორიიდან საერთოდ ევროპაშიც კი ასე იყო მიჩნეული - 1913 წელს ოსმალეთის სახელმწიფოს დაშლის შემდეგ რელიგიურად იზოლირებული ჯგუფი იკავებს სიძლიერის მიხედვით რეგიონში პირველ ადგილს და იწყებს საკუთარი იდენტიტეტის ‘ძებნას’. 1980 წლის შემდეგ მუსლიმანი რელიგიური პირები, იმამები, უკვე საკმაო გავლენას ფლობენ მოსახლეობაში, რაც ხელს უწყობს ფუნდამენტალისტი მუსლიმნების გაძლიერებას. მათ მხარს უჭერენ ასევე საზღვარგარეთის ისლამური მთავრობები, მაგ. საუდის არაბეთი და დაუფარავად ააშკარავებენ მათ სურვილს ‘ბოსნიის ისლამური სახელმწიფოს’ შექმნის შესახებ.

არაბული ფულით შენდებოდა მეჩეთები (*დღესაც ასეა), ‘ნათლდებოდნენ’ რელიგიური მსახურნი, მეჩეთთა უმრავლესობაში მსახურობდნენ თავად არაბები, რომლებიც ადგილობრივ იმამებთან ერთად იდეოლოგიურ და მებრძოლ ისლამს ქადაგებდნენ. სარაევოს კათოლიკური ეკლესიის წინამძღვარი კარდინალი პულიჩი აცხადებდა: „ რეის-ულ-ულემა ანუ ბოსნიის ისლამურ დაჯგუფებასთან ჩვენ არც ისე ცუდი ურთიერთობა გვაქვს, მაგრამ შეუძლებელია ურთიერთობის დამყარება არაბ იმამებთან“. წესით, თითქოს და ეს არაბი იმამები იყვნენ უდიდესი პრობლემა და თითქოს თავად ბოსნიელი მუსლიმნების წინამძღვრები კვლავ დიდ-იუგოსლავიაზე საუბრობდნენ, მაგრამ სლოვენიისა და ხორვატიის მსგავსად ბოსნიის მუსლიმანი მოსახლეობის სახელით გამოცხადდა ბოსნია-ჰერცეგოვინის დამოუკიდებლობა, რამდენადაც მათ არ სურდათ ‘ დომინატი სერბების დანარჩენ იუგოსლავიაში’ ცხოვრება.
რაც შეეხება მეორე ჯგუფს, მართლმადიდებელ ქრისტიანებს, რომლებიც საუკუნეების მანძილზე განიცდიდნენ დევნას და შევიწროებას, ისინი თავშესაფარს, ხსნას და გადარჩენას მართლმადიდებულურ სერბიისგან და სერბიაში ეძებდნენ.
თავისთავად, რომ ისტორია მეორდება თითქოს შეუცვლელად: როცა 1805 წელს სარევოს რეგიონში მართლმადიდებელი ქრისტიანები აჯანყდნენ თურქებისა და მუსლიმანი ბოსნიელების გავლენიანი ზედა ფენების წინააღმდეგ, სოფლები ბუტმირი, ჰაჯიჩი, რაკოვიცა, დრაჟგომეტვა, ნახორევო და სხვა რამდენიმე სოფელი აღმოჩნდნენ სამხედრო მოქმედებების და დამსჯელი რაზმების სამიზნე ადგილები (* შესაბამისი დოკუმენტური ხელნაწერი , მაშინდელ სასამართლოში შექმნილი, შენახულია სარაევოს Gazi Husref-beg ბიბლიოთეკაში).

ვინც იცის ამ რეგიონის ისტორია იცის ან უშუალოდ მონაწილეა 90-იანი წლების ბოსნიის ომისა, ეცნობა ამ სოფელთა სახელები. რამდენადაც სწორედ ეს სოფლები იყვნენ სარაევოს ალყის დროს სერბების მიერ გამაგრებული, რათა სარაევოს ალყით სურდათ მიეღწიათ იმისთვის, რომ თავი დაეღწიათ მუსლიმური მმართველობის ქვეშ არ აღმოჩენილიყვნენ. 1805 წელს მართლმადიდებელ ბოსნიელთა რებელიონი თურქთა მმართველობის წინააღმდეგ კარაჯორჯევიჩის წინამძღვრობით მოხდა. იმ დროიდან მოყოლებული 14 მნიშვნელოვანი აჯანყება მოხდა იმ რეგიონში. ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი მათ შორის არის ე.წ. ვუკალოვიჩის აჯანყება (1852-62) და ასევე აჯანყებათა ჯაჭვი აღმოსავლეთის ე.წ. დიდი კრიზისის დროს (1875-78). ეს ორი მოვლენა ძალიან ახლო კავშირშია ბოსნიის ბოლო ომთან და საერთოდ ყოფილ იუგოსლავიის კონფლიქტთან. ამ აჯანყებათა მთავარი მიზეზი კი მუდამ იყო მართლმადიდებელ ბოსნიელთა მისწრაფება ერთმორწმუნე სერბეთისა და მონტენეგროს მიმართ, როგორც მიზანი - მათი ერთად გაერთიანება და თავისუფალ სახელმწიფოდ ჩამოყალიბება.