აღმოსავლეთ საქართველოს ეთნო-ლინგვისტური ისტორია

მაგრად იტყვის ჩემი ჯობსო უცილობელს ვითა ჯორი


კვირიკეს თუ დაპყრობილი ქონდა მუხრანი ამით მუხრანი კახეთი არ გამხდარა არც საჭილაო სამიქელაო გამხდარა სამეგრელო მითუმეტეს ლევანის სიკვდილის მერე სამეგრელომ დაკარგა ეგ ტერიტორიები.
ოდიში იყოფა ორ ნაწილად სამეგრელო და ლეჩხუმი დ.დადიანის სიტყვით.

აჭარა,შავშეთი,კლარჯეთი, ქართველებო. 100%

მესხეთ ჯავახეთი ქართველები. 95%

არტაან ჩრდილ კოლა. ქართველები 85%

დას.ტაო ქართველები 90%

აღ.ტაო , სპერი , ქართველები 70%

ბასიანი ქართველები 60%

იმერეთი საბეგრო სიებში 16 ს. გვხდება სახელები სალუყუზან,ზათელ,ხოსიკ იმედია ქვიტირს მაღლაკს და კვახჭირსაც სომხებით დასახლებულად არ გამოაცხადებ.

სად გაქრენ ტაო არტაანელი სომხები /შენი სიტყვით უმრავლესობა/ 19 ს.ში? ტაოში სომხები 1878 წ.ჩამოსახლებულებით 10% არტაანში ჩამოსახლებულებით 3%???????


არგუმენტები გამუსულმანდენ ფაქტობრივი მასალით არ დასტურდება

არგუმენტი არზრუმში გადასახლდენ და საპოჟნიკობა დაიწყეს თითიდან არის გამოწოვილი.

როგორც ლინგვისტიკოსმა უნდა იცოდე რომ სარფი არის 3 მულენი, მოლენი და ქართული სარფი ერთად ეძახდნენ აფსარეფს აქედან წარმოსდგა სარფი საიდანაა ბერძნული ტოპონიმი?

მაკრიალი მაკროსეგიალოსად მოხსენებულია მხოლოდ პანარეტოსის ქრონიკაში გაურკვეველია მაკრიალი მოდის მაკროსეგიალოსიდან თუ პირიქით ყოველშემთხვევაში უნდა გცოდნოდა რომ მაკრიალს ქართველები ეძახიან ლაზურად მაკრიალი არის ნოღედი აქედან არის გვარი ნოღაიდელი.

ან კითხვა არ გაგიჩნდა საიდან გაჩნდა ტაოში ამდენი ბრრძნული ტოპონიმი ნიშანიანით?თუ რომ ეს კარნავასის ლაზარვანსის ქიამხისის და ქამრისის ტიპის ქართული ტოპონინებია ძალით გაბერძნებული.

მე მომყავს ტოპონიმების თავდაპირველი ფორმა მთლიანად ქართული არტაან კოლა ჩრდილში და დიდ ნაწილად ქართული ტაოში შენ დებ 19 ს. გადათურქულებულ ან თურქულად შეცვლილ ტოპონიმებს რუსული ტრანსკრიპციით და მაქიდან დასკვნა გამოგაქ /საოცარი/ მათ სომხურობაზე.

This post has been edited by Kakha.G on 16 Dec 2015, 13:05

Kakha.G

კახა , ყურადღებით წავიკითხე შენი ბოლო პოსტი . არც ერთ პუნქტში არ ვეთანხმები იმის გარდა რომ იმერეთში და აჭარაში 100% ქართველები იყვნენ.
გვარი ნოღაიდელი და ს.ნოღედთან დაკავშირება რა შუაშია მაკრიალის ეტიმოლოგიასთან ?)
დადე კიდევ აღმ.ტაოს სოფლები ერთი 10 ცალი გავარკვიოთ ცოტა სიტუაციას.

ოლთისი დავთარში არაა

მაკრიალი /ქართულად/ იგივეა რაც ნოღედი /ლაზურად/ ნოღედელი ნოღაიდელი ქობულეთური გვარი

იქნებ მართალი ხარ?დამაჯერე დადე მასალა кроме голословных утаерждении

Kakha.G
ოლთისი რავა არ არის ? ფანასკერტი არის და ოლთისი არაა ?)
მაკრიალი ბერძნების მიერ დაარსებული დაბაა . მისი სახელი ბერძნულია მაკროს+აგიალე ანუ ახალ ბერძნულში მაკრი+იალე. არდაჰანის ოკრუგის სოფლების ცხრილი სია დადებულია შენ კი გაქვს დავთრის სია იმავე სოფლების დადებული და ერთ მეორეს 95% ემთხვევა ანუ ცოტა გამოკლებით არაფრით არ განისხვავდება.
ტაოსკარი ხომ არის და ფანასკერტი ? მასთან მიმდებარე სოფლების სურათი დადე და სოფლის სახელები.ემთხვევა თუ არა ოლტისის ოკრუგის სოფლების სახელები მას.

კაცოუ ნოღედი ქვია ლაზურად შესაბამისად ლაზების დაარსებულია , მაკროს სეგიალოს გრძელი ნაპირი ბერძნულად, ქართულად მაკრიალი.

სოფლების სია არის მაგრამ ხალხი არ აღუწერიათ

Kakha.G

ვერ გავიგე,მაკრიალეს ეტიმოლოგიაში ეჭვი გეპარება თუ სიტყვა მაკრიალი ქართული მიგაჩნია ?
სია დადე ოლთისი ლივაში ანუ აღმ.ტაოში სოფლებს რა ქვია დავთარში და შეადარე ჩემს მიერ დადებულ სურათს ольтынский округ.
მერე დადე ოლორის და ფანასკერტის მიდამოების სოფლების სურათი დავთრიდან.

მაკრიალს ლაზები მაკრიალს არ ეძახიან , არამედ ეძახიან ნოღედს.

ბერძნებს ხოფაში ევლია ეფენდი იხსენიებს , თუმცა ჯიფორდ პალჰერი დაბეჯითებით ამტკიცებს რო ეგ ბერძნები ქრისტიანი ლაზები არიან,ბერძნული ელემენტი ალბათ არსებობდა მაგ რაიონში მაგრამ მთლიანად ლაზებში გაითქვიფა ალბათ და მხოლოდ სახელი შემორჩათ ბერძნების,და ტოპონიმი, როგორც შემორჩა პალიასტომი ძველი ხახა ბერძნულად.

სოფლების სია დავდე მთლიანად არტაანის სოფლებთან ერთად.

ეხლა ბნელა ხვალ გადავიღებ.

Kakha.G
ნიკო მარის დროს ლაზების თქმით ათინელი ლაზები გალაზებული ბრძნები იყვნენ ძირითადად და ამაში არაფერი გასაკვირველი არ იქნება რომ მაკრიალის ლაზების ნაწილი ბერძნები იყვნენ წარმომავლობით.
შენ ადგილზე რომ ვიყო მთლად დავასკრინებდი ამ წიგნს და პდფ ფორმატში დავდებდი რომელიმე საიტზე.ასეთი ნაშრომი ინეტში არ იდება და რამდენი სირობა ასნაირ ფორმატში იდება ქართულად !(
ორიოდე თვის წინ ნაშრომი ვნახე ინეტში საქართველოს შესახებ ერთერთი ევროპელი მოგზაურის წერილები 1404წ. და გადმოვწერე .სამწუხაროდ ლინკი დავკარგე და ტელეფონზე ავტვირთე მერე აქ დავდე გუშინ ნაწყვეტ-ნაწყვეყებით.ძალიან საინტერესოა .



მიმაგრებული სურათი

რა როლი ითამაშეს შავიზღვისპირული ტიპის ფორმირებაზე ელინებმა ამ კითხვას კიდევ აბდუშელიშვილი სვავდა,მითუმეტეს რომ ბერძნული ელემენტი ქვეყნის სიღრმეშიც ჩანს მაგ. როდოპოლისში , მცხეთაში და თუ ორბიდან არ არის წარმოშობილი ურბნისშიც /ურბანუს/ ქალაქი.

ჯავახეთი რო დავდე ნახე?

Kakha.G
ურბნისის ძველი დადასტურებული ფორმაა ორბნისი ამით ურბანუსები გამოირიცხება)
ჯავახეთი დადებული გაქვს და სამწუხაროდ დაბალი ხარისხის სურატები.
დილისკა დადე და კუმურდო.
თუ შეიძლება კიდევ რამოდენიმე დიდი სოფელი დადე.

თუ ნახე ეგ კარგია,დილისკა დილცკა ხო დავდე,ფოტოაპარატით გადავიღებ და პ.მ.ში დაგიდებ მთლიანად,განმარტებების ტომი გაინტერესებს?

Kakha.G

საქმე იმაშია რომ საკმაოდ დიდი წიგნია და განმარტებებიც მაინტერესებს უთუოდ
მაგრამ ჩემთვის უფრო საინტერესოა თვით ტექსტი ანუ სიები.
მოკლედ ამდენ ხანში უკვე ნაცევარი წიგნის სურათებს დადებდი
რა ერთ სურათს ორ დღეში დებ ?) დადე ერთდროულად 10-მდე ყოველ დღე და მორჩები ორ კვირაში)

500 გვერდია ერთი და ცოტა მეტი მეორე,ჯობია ფოტოაპარატით გადავუღებ მთლიანად და დავდებ,ტელეთი ფოკუსის დაჭერა ძნელია თან ტელედან ნელა იტვირთება.

Kაკჰა.G

ესაა შენი დადებული სოფლებისსია. ტაოში


ფანაკის /ბანა/რაიონი

ბარიქი,კოსორი,არმაშენი,ჩარსორი ორგეთი სათესველით,ზემო ჭალა,მუშეხი,მუხრელი,კოთი,ქეიღვანქი,თახთი,თხასქურქი,ზედკარეკი,იღნაკი,არსენაკი ზემო ქვემო და შუა,ერგეშუარი,ეზნოხი,ლაზარვანსი,აკრიაკი,ბარნიკი,მერენისი,ძაღქოსი,ეკესორი,კარყული,კოთიკი,კარკლუხი,კინეპოსი,ვაღავერი,აგირდგომი,ესრაილი,გარღოღოსი?,ხოში,ოკეთი.

ქიამხისის რაიონი

ქიამხისი რაბათი,ტაჯერექი,ფანჯურეთი,სოღომონი,ფერთევანი,ყაბანი,გვადი,

ფანასკერტის რაიონი

ფანასკერტი რაბათი,ურექი,ზემო ფანასკერტი,ზემო და ქვემო ოღთათაბი,გესმალი,ფირდანოსი,მეჰანქი,ქარაშუთი,ქაფი,შუა და ზემო ჯულაკარი,ფერთუსი,ქამრისი,ქამრასორი,ზემო ჯულაკარი,ოლორი,ჰავდოსი,ნორბერთი,სევკარი,კარნავასი,აღვანიქი,მამტური,ხოშვანი,პეტროსი,კარხისი.

მზვარეს რაიონი ოლთისის ლივაში

მისრასორის რაიონი

სორი ზემო ქვემო,ურუქი,ვეშქენი,ბარდუსი,სიმურდონი,ხოსკარი,სელამ ალეიქი,კოწახური,ანძავი,ფერთუსი,არასდი,კალმახი,პოღოსი?,აკ თოფრაკი,ვილდათორი?,ფოსოქი,ჯანუსორი,მისრასორი,კასირსორი,ნუსუგი,თუთუმიში,ექექი,ქეღიქი,ახა,ოშკი,აიდოსტი,ჩანჩური,ნუსუნგი,ყარა და ყიზილ გობეკი,უბანი არდგილი,ჰასან ფაშა,ვართანუთი,სელამ ალეიქი,არდოსი,,აკთოფრაკი,მითენდერი,სირდასორი,,შეიხ ჩიფთილიკი,ზემო ჩანჩური,კინეპოსი,ჩერმუგი,გუნდასორი.


რომელს აქვს შენი აზრით ქართული ეტიმოლოგია ?:-)

50 მდე დავითვალე ქართული,შევამჩნიე რომ ტაო არტაანში ტოპონიმიკა ხშირად მთავრდება გომ,კომ,კამ სუფიქსით /ხევი/ ოსურად დაჟე ერთი სიმერდონი ვნახე დონ /წყალი,მდინარე/ უეჭველია ტაო არტაან ჯავახეთი ვილიკაია ალანიის ნაწილი იყო , მემგონი ნართ სასრიყვაც მანდაა დამარხული.