ქართული ანბანის წარმოშობა/ფაქტები/სადავო საკითხები, მისი როლი ქართულ კულტურულ-საზოგადოებრივ ცხოვრებაში

http://www.nplg.gov.ge/saskolo/index.php?a=term&d=42&t=1291

აქაურო პრაფესორებო, ნეკრესის ნაქალაქარის ტერიტორიაზე აღმოჩენილ საკმაოდ ცნობილი წარწერაზე რას ბრძანებთ,
ის ლევან ჭილაშვილმა აღმოაჩინა და დაათარიღა 1-III სს-ით. ჭილაშვილი ალბათ უვიცია და ვერაფერი გაიგო.



"2004 წელს პროფესორებმა ირაკლი სიმონიამ, ნოდარ ბახტაძემ და ასტრონომიის ისტორიის ცნობილმა ბრიტანელმა მკვლევარმა
კლაივ რაგსმა ერთობლივად ჩაატარეს ნეკრესის ტაძრის არქეოასტრონომიული კვლევა.
ნეკრესის ნაქალაქარის დასავლეთ მხარეს ციურ მნათობთა ტრიადისადმი მიძღვნილი სამლოცველოა, რომელიც თარიღდება ძვ.წ. მე-14 - მე-12 საუკუნეებით.
ირკვევა, რომ იგი მზის კულტის გავლენით აშენდა.
აფსიდიანი სათავსოების რიგითი ნომრების ჯამი უდრის 36-ს (3+7+11+15=36), ეს კი იმის მაჩვენებელია, რომ ტაძრის გეგმარება უკავშირდება
36-ასოიან იბერო-კოლხურ ანბანურ წყობას, ამიტომ ამ არქიტექტურულ კომპლექსს უწოდეს "იბერიული დიდი კვადრატი". კვლევით დადასტურდა,
რომ არქიტექტურული ანსამბლის გეგმარებაზე აისახა მზის ტაძრის აგების თარიღი. დადგინდა, რომ ფარნავაზის ეპონიმური წელთაღრიცხვით,
ძეგლი აგებულია 323 წელს, რაც ეთანადება ახ.წ. 40 წელს. ტაძრის გეგმაზე აითვლება თვალსაჩინო ასტრონომიული მოვლენა - მზის დაბნელების თარიღი,
რომელსაც მზებუდობის პერიოდში ახ.წ. 19 წლის 21 ივნისს ჰქონდა ადგილი. ასევე აღმოჩნდა, რომ ძეგლზე აღნიშნული თარიღი დაკავშირებულია
ფარსმან მეფის ზეობის პერიოდთან. "იბერიულ დიდ კვადრატზე" დიაგონალურად განთავსებულია N5, N17 და N13 სათავსოები. ვთქვათ,
ამ სათავსოებში ჩავსვათ, შესაბამისი ქართული ანბანის ნიშანთა სახელები: "ენ, "პარ", "მან". წყვილი "პარ" და "მან" ერთად გვაძლევს სიტყვას
"პარმან", რაც მეფე ფარსმანის სახელის ირანული ჟღერადობა გახლდათ. "იბერიული დიდი კვადრატის" დიაგონალურ სათავსოებში მთლიანად
დაფიქსირებულია სახელი "უფალი პარ(ს)მან".

ნეკრესის მზის ტაძარი" იბერიული ცივილიზაციის გამორჩეული ძეგლია. იგი ქართული არქიტექტურული აზროვნების შედევრია.
მასში შერწმულია ასტრონომიული, კალენდრული და ისტორიული ხასიათის ინფორმაციის ამსახველი ელემენტები. "ნეკრესის მზის
ტაძარი" და ნეკრესის მთვარე-მზის წარმართული კალენდარი მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა კატეგორიას უნდა
მიეკუთვნოს. ნეკრესის უძველეს კულტურულ ტრადიციას უნდა ვუმადლოდეთ ყველაზე ადრეული მე-6 საუკუნით დათარიღებული,
"ნეკრესის მცირე ბაზილიკად" წოდებული ქრისტიანული ტაძრის არსებობას აღნიშნულ ტერიტორიაზე, რომელიც წარმართული სამლოცველოს
გადაკეთების გზით იქნა მიღებული." ---- პროფესორი რაულ გვეტაძე.

RexxaR

დაანებე მას თავი , აქამდე "შეურაწყოფას" წერდა შეურაცხყოფის ნაცვლად )
იქნებ ბრუნვებში ზოგჯერ მეშლება მაგრამ ასეთ სიტყვებში რავა უნდა დავუშვა შეცდომები ?

RexxaR
რა ლექსიკონიც შენ მოიყვანე, მანდ უამრავი შეცდომა გვხვდება.
უარ-ჰყო. ჰყო არის იგივე ქნა. ანუ უარი ქნა.
ყო ეგეთი სიტყვა არ გვაქვს. ასერომ სწორი ფორმაა უარჰყო.

meruemi
შენი დადებული სქრინზე შემდგენელი ვინმე სანაკოევია

ჩემი დადებული ჩიქობავას ორთოგრაფიული ლექსიკონიდანაა

უარყავია სწორი. ჰ ყველგან არ უნდა. ჰაკეთებ, ჰჭამ, ჰწერ, ეს სწორია?
ახსნი გრამტაკულად უარჰყოფში რატო უნდა ჰ და აკეთებ-ში არა?
ვერა

This post has been edited by RexxaR on 31 Jul 2020, 13:15

RexxaR
მე მოგიყვანე მაგალითად და არა მტკიცებულებად. ასერომ ცოტა უნდა დაფიქრდეს ადამიანი ვინ რატომ და რისთვის რას წერს და დებს.

არის სიტყვა ჰყო. ეხლა დაშალე სიტყვა.
უარი + ყო თუ ჰყო? ყო არაფერს ნიშნავს. აი ჰყო ნიშნავს ქნა ან ჰქმნა. ანუ გამოვა უარი ჰქნა-ქნა.
ამ მოცემულ შემთხვევაში ქმედებაა.
აი როცა მდგომარეობაზეა საუბარი.
უარყოფილი.რადგან სიტყვა ყოფნაა.

თუმცა ბოლო პერიოდში ჰ შეკვეცეს რაც არასწორია.
უარჰყო-უარყო.
გაჰყო-გაყო.
გამოჰყო-გამოყო.

და ზოგადად ილია რომ არა ჰ ასობგერის ამოღებაც უნდოდთ, რა დროსაც მან ცნობილი ფრაზა თქვა.
ილიას თავი ქონია. ჰქონიას ნაცვლად.

საბოლოო ჯამში სწორი ფორმა არის უარჰყო. სიტყვა კი უარყოფა.
ერთ სემთხვევაში უარი ძჩაიდინა მეორეში უარიში ყოფნაა.
პარალელი გაავლე ქონა და ჰქონია.

This post has been edited by meruemi on 31 Jul 2020, 13:30

meruemi
მაშინ უარყოფა რატოა სწორი და არა უარჰყოფა?

ან უარჰმყოფელი რატო არასწორი და უარმყოფელი სწორი

იმიტომ რომ ერთ შემთხვევაში უარში იმყოფება მეორე შემთხვევაში უარს სჩადის.

ქონა- ჰქონია.

ლექსკიონის მიხედვით უარყავია სწორი.

უარჰყავს არავინ იყენებს

სადაც ფარსმანი ზევახი და აგრიპაა ნახსენებეი იქ ფარნავაზმა რა დააშავა?

შენ არ თქვი მროველმა მოიგონა ფარნაბაზოსზე ამოიკითხა სადღაცო და რადგან ბ ვ-თი შეიცვალა ბერძნული ფარნავაზი ეგონაო. არა და რეალური ფარნავაზიც ხომ არსებობდა პომპეუსის დროს? ფარნავაზიანთა დინასტია არსებობდა ბოლოს და ბოლოს. ერთადერთი რამის გამო უარყოფ შენ ფარნავაზს - ქუჯის ამბის გამო. სხვა მიზეზი არ არსებობს.
* * *
RexxaR

აი რაში გჭირდება ეს დამალობანა? აღიარე რომ სომეხი ხარ და მორჩა. კი არ ტეხავს სომხობა.

შენ ნაწერსაც მეტი ფასი დაედება.

ereklebarv

განსხვავებული აზრის გამო რო ადამიანს არაქართველს დაუძახებ სხვას უკითხვა მორალს?

საიდან იცი მე სომეხი ვარ თუ ქართველი? საიდან? გავრი შემიმოწმე? სისხლი? დნმ?

RexxaR
დაგიწერე განმარტებები, ეხლა რაც გინდა ის ქეენი თუ გინდა უარჭავი დაწერე.

დავიწყოთ იქიდან რომ ეს შენი პირველი ნიკი არ არის, სხვა ნიკებით პოსტავდი, ფაქტია ამ ფორუმზე პოსტვიტ გაქცილებით დახვეწე ქართული.
აღარ ამბობ ,,ამპარტავნულნი უნდა იყოთ'' შენს მიერ დაშვებული გრამატიკული შეცდომები მეტყველებენ შენზე.
არ ვამბობ რომ ქართველენოვანი არ უშვებს შეცდომას, უშვებს მაგრამ ძლაიან განსხვავდება შეცდომების სახე და ფორმა ქართველენოვნის და შემდგომ ვინც ისწავლა ქართული, ან ძირიტადი სალაპარაკო ენა როცა არ არის.

მეორეც რატომღაც შენი განსხვავებული აზრი ყოველთვის პროსომხურია. იმ დროს როდესაც სომხური მოსაზრებების მიმართ არ გაქვს განსხვავებული აზრი და მათთან თანხვედრაში ხარ. ასევე როდესაც ქართველი VS აფხაზი ქართველი VS ოსია. ყოველთვის პროაფხაზურ ან პრო ოსურ პოზიციას იჭერ,
ასერომ არც გვარის, არც პასპორტის, და არც დნმ-ის შემოწმება არ არის საჭირო, რომ შენი ვირ ეშმაკობა გამოვიცნოთ.

meruemi

გამორიცხულია რო ქართველს პროსომხური აზრი ქონდეს?


ეგ რო დაუშვებლად მიგაჩნიათ, ნათელი თქვენი ქსონოფობიური დამოკიდებულება სხვა ეთნოსების მიმართ.
მე პროსომხური ვიქნები თუ პროქართული დამოკიდებულია კონკრეტულ საკითხზე, მაგალითად ტაოს შუასაკუნეების კუთვნილებაზე და წყაროებზე და არა ჩემ წარმომავლობაზე.
სომხური იყო ტაო 700 წელი და ამის თქმა სომხობაა? აბა თუ ქართველად მინდა ჩამთვალონ ისტორია უნდა გადავაკეტო? ყველა სომხური კვალი საქართველოს ისტორიაში მივჩQმალო?

დაგიდე შანიძის ლექსიკონი და მაგასაც ეწინააღმდეგები

This post has been edited by RexxaR on 31 Jul 2020, 14:23

RexxaR

ისეთ შეცდომებს უშვებ წერისას ქართველი არასდიდებით არ დაუშვებს. ეგ კი არა ბუტკუჯიც ისეთ შეცდომებს უშვებს მაგის მეგრელობაშიც ეჭვი მეპარება ხოლმე ხანდახან(მყავს მე მეგრელი მეგობრები, და არა მარტო მეგობრები, ისინიც უშვებენ შეცდომებს მაგრამ სულ სხვანაირს). მაგრამ ეგ დიდი ხანია წასულია ქვეყნიდან და შეიძლება დაავიწყდა ენა ნელა-ნელა და შეიძლება იქამდეც არ იყო დიდი მომეგრულე. შენც თუ 30 წელია წასული ხარ საქართველოდან მაშინ კიდევ ჯანდაბას, ექნება ახსნა იმ შეცდომებს რასაც უშვებ. თუ არა და გამოდის რომ არაა ქართული შენი მშობლიური ენა. ამ თემაზე აღარ დავწერ არაფერს ისედაც აოხრებულია ეს თემა. ანბანის გარდა ყველაფერზე იწერება პოსტები.

ereklebarv

რომელი შეცდომა მაგალითად რომელი? არაფერს შეცდომას არ ვუშვებ ისეთს რაც ჩემ ქართულის ცოდნაზე მეტყველებს. როგორ წარმოგიდგენია ქარტულს ისეტ დონეზე სწავლა რო ასე წერო.
და იქნებ ოსი ვარ აფხაზი უდუმურტელი აზერი და ასე ვუშვებ შეცდომას :დ

This post has been edited by RexxaR on 31 Jul 2020, 14:32