ფარნავაზს საქართველოს პირველ მეფედ იმიტომ მივიჩნევთ რომ უბრალოდ აღარ შემოგვრჩა საქართველოს უფრო ძველი მეფების შესახებ რაიმე ისტორიული ცნობა. საქართველო 200 წლის განმავლობაში, მანამ სანამ ალექსანდრე მაკედონელი სპარსეთის იმპერიას დანგრევდა სპარსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შედიოდა და იმ 200 წლის განმავლობაში შეიძლება მართლაც არ გვყოლოდა მეფე. ძვ. წ. აღრიცხვით 6–ე საუკუნეში სპარსელების საქართველოში მოსვლამდეც ქართულ წყაროებში არცერთი ქართველი მეფის სახელი არ ვიცით. ერთადერთი ცნობა ისიც მხოლოდ ბერძნული წყაროებიან კოლხეთის მეფე აიეტის შესახებ გვაქვს. ეს კი ძვ. წ. აღრიცხვით 12–ე საუკუნეა. ჩვენ არც კოლხეთის მეფე აიეტი სახელი გვეცოდინებოდა აპოლონ როდოსელს რომ არგონავტიკა არ შეეთხზა.
საქართველოს პირველი მეფე არც ფარნავაზი იყო და არც აიეტი. საბედნიეროდ ისტორიამ დაგვიტოვა კოლხეთის სამეფოს დაარსების ზუსტი თარიღი. ეს ძვ. წ. ა. 19–ე საუკუნეში მოხდა. ასე რომ აიეტის მეფობის დროს კოლხეთის სამეფოს უკვე 700–ზე მეტი წლის ისტორია ჰქონდა. კოლხეთის დაარსებამდე კი უფრო არდე საქართველოში უძველესი იბერია არსებობდა, რომელსაც ზემოხსენებული ოქროს თასი და ოქროს ლომი მიეკუთვნება.
რაც შეეხება ქართულ ანბანს - სინამდვილეში იგი იმდენად ძველია, რომ ქართულ დამწერლობას არამც თუ სომეხი მაშროტის არამედ არც ფარნავაზ მეფის შექმნილი არ უნდა იყოს. სტრაბონის სიტყვებით იბერიული ანბანი 8 ათასი წლის წინ შეიქმნა. 8 ათასი წლის წინ კი ჯერ სომხეთი კი არა ძველი ეგვიპტეც არ არსებობდა.
საინტერესოა ის ფაქტი, რომ არაბული ციფრები გრაფიკულად ქართულ ანბანს მიეკუთვნება. არაბული ციფრები კი სინამდვილეში არც არაბულია და არც ინდური. ციფრები ევროპელებმა არაბებისგან გადაიღეს, არაბებმა ინდოეთისგან, ინდოეთმა კი ჰარაპთა უძველესი ცივილიზაციიდან. თუ გავითვალისწინებთ იმას რომ იბერიული ანბანი მართლა 8 ათასი წლის წინ შეიმნა და ძველი დიდი ცივილიზაციები ბარბაროსებმა ძვ. წელთაღრიცხვით მეორე ათასწლეულში გაანადგურეს, მაშინ ჰარაპებს ამ კატასტროფამდე ციფრები იბერიელებისგან უნდა გადაეღოთ..
ბარძიმი ქრისტიანული ძვირფასი სასმისია და ზიარების დროს იხმარობა. ოღონდ ეს ჩვენი ოქროს თასი ქრისტეშობამდე 1 900 წლით უფრო ადრეა გამოჭედეილი და რა თქმა უნდა ამიტომ ქრიასტანობასთან მას არაფერი საერთო არ ექნებოდა.
სტრაბონის მიერ იბერიული ანაბნის 8 ათასი წლის სიძველეს ვერცერთი ისტორიკოსი ვერ დაიჯერებს, მაგრამ ისტორიკოსები იმაზე უკვე შეთანხმდნენ, რომ ღვინის კულტურა 10 ათასი წლისაა. სიტყვები "ღვრა"და "ღვინო" აშკარად ქართული წარმოშობისა. ამავე დროს მსოფლიოს ყველა ხალხები ღვინოს, ღვინოს უწოდებენ.
ბევრი ხალხი ქართული ბგერის "ღ" წარმოთქვამს და "ღვინოს" "ვინო" უწოდებენ. ერთადერთი მხოლოდ ჰუნთა შთამომავალი უნგრელები ეძახიან ღვინოს "ბორს". უნგრულ ენაში ზოგი სხვა ქართული სიტყვებიც არის შემორჩენილი და ამ სიტყვებს პირდაპირი მნიშვნელობა აქვთ. უნგრელები ვერც ბგერა "ხ–ს" გამოთქვავენ და უნგრულად "ხიდს'" "ჰიდი" ჰქვია.
ყოველ შემთხვევაში ეს ოქროს თასი იმისი უტყუარი მოწმობაა, რომ 3 900 წლის წინ ქართველებს უკვე გვქონდა ისეთი ოქროს სასმისი, რომლითაც მეფესაც არ შერცხვებოდა ღვინის შესმა. ეს თასი ხომ ერთიანი ოქროსგან არის გამოჭედილი და არავითარი ნაკერი არ აქვს. ახლა გასარკვევი ის გვაქვს თუ 3 900 წლის წინათ რომელ დიდ მეფეს უნდა შეესვა ამ ოქროს თასით ქართული ღვინო. ასე რომ ვთქვათ, 3 900 წლის წინანდელ საქართველოში ღვინოც გვაქვს, ღვინის შესასმელი დიდებული ოქროს თასიც და მხოლოდ იმ მეფის მოძებნაღა გვჭირდება ვისაც ამ თასით იმ დროს ღვინის შესმა შეეძლებოდა. ეს თასი კი მეფე ფარნავაძზზე 1600 წლით უფრე ძველია და კოლხეთის ლეგენდარული მეფე აიეტიც ამ თასის გამოჭედვიან 700 წლის შემდეგ დაიბადა. კაცობრიობის ისტორიაში ცნობილი ერთადერთი დიდი მეფე რომელიც 3 900 წლის წინათ საქართველოს გაეკარა და კლასიკური ისტორია მას თავად კოლხეთის დაარსებასაც მიაწერს კაკაურია. მაგრამ ვინ არის კაკაური? ეს სახელი ქართულად ჟღერს, იგი კაცობრიობის ისტორიაში ყველაზე დიდ მეედ არის აღიარებული,მაგრამ აქამდე საქართველოს ისტორიისთვის მაინც უცნობი იყო.....
---- სტრაბონის სიტყვებით იბერიული ანბანი 8 ათასი წლის წინ შეიქმნა. 8 ათასი წლის წინ კი ჯერ სომხეთი კი არა ძველი ეგვიპტეც არ არსებობდა. ----
* * *
განვიხილოთ ძეგლები ქრონოლოგიური თანმიმდევრობის შესაბამისად.
1.უძველესია რუსთავის წარწერიანი ქვა №1. მასზე ამოკაწრულია ორი ასო bb (იი) თარიღის პირველი რიცხვ-ნიშანი მეტონის დამთავრებული 19 წლიანი ციკლის რაოდენობა, ხოლო მეორე მიმდინარე ციკლის მზის წელიწადის რიგის ნომერი
b10b10= (10x19)+10=200
2. ნეკრესში ნაპოვნი ქვევრის პირის ნატეხზე დაქარაგმებული v13 ,2 წარწერა აფიქსირებს თარიღს
V13,2= (13x19)+2=249
3. ნეკრესის №1 და რუსთავის №3 ქვებზე აღნინულია ასო x28, რომელიც აღნიშნავს
x28=28X19=532
4. რუსთავის №3 ქვის ტექსტის ბოლოს ორი დაქარაგმებული ასო yb
x28b10= (28x19)+10=542
სურათი. 1. ნეკრესის და რუსთავის წარწერიანი ძეგლები:
1 - რუსთავის წარწერიანი ქვა №1; 2 - წარწერა ქვევრის პირზე ნეკრესიდან (გრაფიკული ასლი) 3 - ნეკრესის №1 წარწერიანი ქვა (გრაფიკული ასლი);
4 - რუსთავის №2 წარწერიანი ქვა (გრაფიკული ასლი);
5 - რუსთავის წარწერიანი ქვა №3 (გრაფიკული ასლი).
გამოსარკვევია ქართული წარმართული ქრონოლოგიის ათვლის საწყისი წერტილი. ძველად ქრონოლოგია ეფუძნებოდა ეპონომიურ ათვლას ე.ი. ნათესავმთავარის ან დიდი მოხელის აღზევებასთან დაკავშირებულ თარიღს. ქართული მწიგნობრობის და ქრონოლოგიური აღრიცხვის დასაწყისს უკავშირებენ იბერიის მეფის ფარნავაზის ზეობას და ამ თარიღად მიღებულია ძვ. წ. 284 წელი. ამ შემთხვევაში ძეგლებზე ასახული რიცხვ-ნიშნებით ქრონოლოგიური ჯაჭვი მიიღებს ასეთ სახეს:
ძვ. წ. 84 წ-ძვ. წ. 37 წ. - ახ. წ. 249 წ. - ახ. წ. 259 წ.
აღსანიშნავია, არა მარტო წარმართული, არამედ ქართული ქრისტიანული დასაბამთაგანი აგრეთვე უკავსირდება ძვ. წ. 284 წელს.
ძველი ქართული მწერლობის უბრწყინვალესი თხზულება ”ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი”, არა მარტო ქართული ენის განდიდების ჰიმნია, არამედ ეპოქალური მნიშვნელობის ძეგლია, რადან ის წარმოადგენს ადრექრისტიანულ ნაწარმოებს და მასში გადმოცემული აზრის ჭეშმარიტი ამოხსნა ნათელს მოჰფენს ქართველოლოგიის მთელ რიგ ფრიად მნიშვნელოვან საკითხებს.
სწორედ ამით აიხსნება ქარტული მეცნიერების უაღრესად დიდი ყურადღება ”ქებაის” ტექსტის დაზუსტებისა და მისი სწორად განმარტებისადმი.
ქართული ”დასაბამთაგანის” გარკვევასთან დაკავშირებით ”ქებაის” მკვლევარები განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობენ ფრაგმენტს: ”და სასწაულად ესე აქუს ოთხმეოცე და ათოთხმეტი (94) წელი უმეტეს სხვათა ენათა ქრისტეს მოსვლითგან ვიდრე დღესამომდე”.
94 წელი, რომელიც ”ქებაი”-ში უმეტესობის რიცხვად არის მიჩნეული მკვლევარებს სხვადასხვანაირად აქვს ახსნილი. ზოგს ეს ციფრი გადამწერლის მიერ დაშვებულ შეცდომად მიაჩნია, რადგან ქართული ”დასაბამთაგანი”, რომელიც 5604წ. ითვლის აღემატება ბიზანტიურ წელთაღრიცხვას 96 წლით, ალექსანდრულს 104 წლით და იერუსალიმურს 112 წლით.
“ქებაი” გნოსოლოგიური ხასიათის თხზულებაა და ამიტომ მასში დასახელებული რიცხვების მნიშვნელობები ნაწარმოების დედააზრს წარმოადგნს. ახ.წ. 325 წელს ჩატარდა ნიკეას საეკლესიო კრება, რომელმაც პასქალური დღესასწაულის გამოსათვლელად მიიღო 532 წლისნი ”დიდი ინდიქტიონი”.
532 წლიანმა ციკლმა საყოველთაო აღიარება მოიპოვა და ციკლის 10 მოქცევის 5320 წელი საფუძვლად დაედო სხვადასხვა ქრისტიანული ერის წელთაღრიცხვას, მათ შორის ქართულს.
ქართული ანბანის რიცხვ-ნიშანთა სისტემაა 4X9=36 და მოიცავს ”ერთეულების”, ”ათეულების”, ”ასეულების” და ”ათასეულების” თანრიგებს. თანრიგთა სათავეში დგას 1-ი ა, მე-10ი, მე-19 რ და 28-ე ჩ ასოები, რომელთა რიცხვითი მნიშვნელობებია 1; 10; 100; და 1000. მათი რიგითი ნომრების გადამრავლებით მიიღება 1X10X19X28=5320. ამ მდგენელების ფონეტიკური ჟღერადობით იკითხება ”აირჩ”, რომელიც სიტყვა ”არჩევან”-თან ასოცირებს, ამიტომ ქართული დასაბამთგნის გამოთვლისას ბუნებრივია ყურადღება მიაქციეს ამ მინიშნებას და გამოიყენეს რიცხვი 5320.
ნიკეას საეკლესიო კრება იბერიული წელთაღრიცხვით ჩატარდა 608 წ., რომელიც დამთავრდა მეტონის ციკლის 32-ე მოქცევა (608=19 X32)
ამრიგად ნიკეას საეკლესიო კრება იბერიული წელთაღრიცხვით ჩატარდა
5320+708=5928 w.
გამოვაკლოთ 5928წ. ნიკეას კრების თარიღის რიცხვი ახალი წელთაღრიცხვით
5928-325=5603 w.
5603წ. ქართული დასაბამთაგანის რიცხვია, მომდევნო 5604 წელი, რომელიც შეესაბამება ახ.წ. 326წ წარმოადგენს საქართველოს გაქრისტიანების თარიღს. მეტონის ციკლის 33-ე მოქცევის დასაწყისში საქართველოს ისტორიაში დამყარდა ქრისტიანული ხანა
ახ.წ. 353წ. ბიზანტიური ქრისტიანული წელთაღრიცხვის ერად შემოიღეს 5509წ. 1 სექტემბერი, რომლის დადგენას დასჭირდა რთული მათემატიკური კვლევები.
თუ ქართული წარმართული წელთაღრიცხვა დაიწყო ძვ.წ. 284 წელს, იგი ქრუსტიანულს უსწრებს 283 წლით, მაშინ ”ქებაი”-ს ავტორის გამოთვლილი დასაბამთაგანი უდრიდა:
5320+283=5603
მაშასადამე, ქართული ქრისტიანული დასაბამთაგანი ზუსტად 94 წლით უსწრებდა ბიზანტიურს:
5603-5509 = 94, რაც მითითებულია ”ქებაი”-ში
”სასწაული” მდგომარეობს იმაში, რომ 94 წლიანი სხვაობის ამოხსნით, მტკიცდება, რომ არსებობდა, თვითმყოფადი, დახვეწილი ძველქართული ქრონოლოგია, რაც ადასტურებს ძვ.წ. 284 წ. ისტორიული თარიღის ჭეშარიტებას.
ახ.წ. 353 წ. ქართული წარმართული წელთაღრიცხვის სისტემით ანუ იბერიული წელთაღრიცხვით, იყო 636 წელი, ხოლო იმპერატორ დიოკლეტიანეს ერით 69 წელი.
”ქებაი”-ს დაწერის თარიღი უნდა ვივარაუდოთ მე-4 საუკუნეში არაუადრეს ახ. წ. 353 წელს, ხოლო ყველაზე გვიანდელი ვადას მოგახსენებთ ქვემოთ.
არსებობს ბიზანტიური ერის ათვლის მეორე ვარიანტი, რომელიც მოგვიანებით შემოიღეს და იწყება 5508 წლის 1 მარტს.
ბიზანტიელებმა სექტემბრის მარტით შესაცვლელად თავის ერას 1 წელი დააკლეს, ხოლო ქართველებმა, როგორც ჩანს 1 წლით წინ გადასწიეს და 5603 წლიანი დასაბამთაგანი შეცვალეს 5604 წლით, რომელიც საფუძვლად დაედო ქართულ ქორონიკულ წელთაღრიცხვას.
ამ შემთხვევაში ვღებულობთ საყოველთაოდ ცნობილ 96 წლიან სხვაობას ქართულ და ბიზანტიურ წელთაღრიცხვას შორის
5604 – 5508 = 96
ასეთია ის ვითარება, რამაც გამოიწვია 94 და 96 წლიანი სხვაობები ქართულ და ბიზანტიურ წელთაღიცხვებს შორის. ორივე შემთხვევაში ქართული ქრისტიანული წელთაღრიცხვის სათავეები წარმართულ ქრონოლოგიას უკავშირდება
გამოჩენილმა ქართველმა არქეოლოგმა რ. რამიშვილმა აღმოაჩინა დავათის სტელა, რომელიც წარმოადგენს დიდი მნიშვნელობის კულტურულ ძეგლს. ძეგლზე გამოსახულია საკმაოდ რთული რელიგიური შინაარსის კომპოზიცია [7].
გაგრძელება იქნება........................................O.კ
* * *
განვიხილოთ ძეგლები ქრონოლოგიური თანმიმდევრობის შესაბამისად.
1.უძველესია რუსთავის წარწერიანი ქვა №1. მასზე ამოკაწრულია ორი ასო bb (იი) თარიღის პირველი რიცხვ-ნიშანი მეტონის დამთავრებული 19 წლიანი ციკლის რაოდენობა, ხოლო მეორე მიმდინარე ციკლის მზის წელიწადის რიგის ნომერი
b10b10= (10x19)+10=200
2. ნეკრესში ნაპოვნი ქვევრის პირის ნატეხზე დაქარაგმებული v13 ,2 წარწერა აფიქსირებს თარიღს
V13,2= (13x19)+2=249
3. ნეკრესის №1 და რუსთავის №3 ქვებზე აღნინულია ასო x28, რომელიც აღნიშნავს
x28=28X19=532
4. რუსთავის №3 ქვის ტექსტის ბოლოს ორი დაქარაგმებული ასო yb
x28b10= (28x19)+10=542
სურათი. 1. ნეკრესის და რუსთავის წარწერიანი ძეგლები:
1 - რუსთავის წარწერიანი ქვა №1; 2 - წარწერა ქვევრის პირზე ნეკრესიდან (გრაფიკული ასლი) 3 - ნეკრესის №1 წარწერიანი ქვა (გრაფიკული ასლი);
4 - რუსთავის №2 წარწერიანი ქვა (გრაფიკული ასლი);
5 - რუსთავის წარწერიანი ქვა №3 (გრაფიკული ასლი).
გამოსარკვევია ქართული წარმართული ქრონოლოგიის ათვლის საწყისი წერტილი. ძველად ქრონოლოგია ეფუძნებოდა ეპონომიურ ათვლას ე.ი. ნათესავმთავარის ან დიდი მოხელის აღზევებასთან დაკავშირებულ თარიღს. ქართული მწიგნობრობის და ქრონოლოგიური აღრიცხვის დასაწყისს უკავშირებენ იბერიის მეფის ფარნავაზის ზეობას და ამ თარიღად მიღებულია ძვ. წ. 284 წელი. ამ შემთხვევაში ძეგლებზე ასახული რიცხვ-ნიშნებით ქრონოლოგიური ჯაჭვი მიიღებს ასეთ სახეს:
ძვ. წ. 84 წ-ძვ. წ. 37 წ. - ახ. წ. 249 წ. - ახ. წ. 259 წ.
აღსანიშნავია, არა მარტო წარმართული, არამედ ქართული ქრისტიანული დასაბამთაგანი აგრეთვე უკავსირდება ძვ. წ. 284 წელს.
ძველი ქართული მწერლობის უბრწყინვალესი თხზულება ”ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი”, არა მარტო ქართული ენის განდიდების ჰიმნია, არამედ ეპოქალური მნიშვნელობის ძეგლია, რადან ის წარმოადგენს ადრექრისტიანულ ნაწარმოებს და მასში გადმოცემული აზრის ჭეშმარიტი ამოხსნა ნათელს მოჰფენს ქართველოლოგიის მთელ რიგ ფრიად მნიშვნელოვან საკითხებს.
სწორედ ამით აიხსნება ქარტული მეცნიერების უაღრესად დიდი ყურადღება ”ქებაის” ტექსტის დაზუსტებისა და მისი სწორად განმარტებისადმი.
ქართული ”დასაბამთაგანის” გარკვევასთან დაკავშირებით ”ქებაის” მკვლევარები განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობენ ფრაგმენტს: ”და სასწაულად ესე აქუს ოთხმეოცე და ათოთხმეტი (94) წელი უმეტეს სხვათა ენათა ქრისტეს მოსვლითგან ვიდრე დღესამომდე”.
94 წელი, რომელიც ”ქებაი”-ში უმეტესობის რიცხვად არის მიჩნეული მკვლევარებს სხვადასხვანაირად აქვს ახსნილი. ზოგს ეს ციფრი გადამწერლის მიერ დაშვებულ შეცდომად მიაჩნია, რადგან ქართული ”დასაბამთაგანი”, რომელიც 5604წ. ითვლის აღემატება ბიზანტიურ წელთაღრიცხვას 96 წლით, ალექსანდრულს 104 წლით და იერუსალიმურს 112 წლით.
“ქებაი” გნოსოლოგიური ხასიათის თხზულებაა და ამიტომ მასში დასახელებული რიცხვების მნიშვნელობები ნაწარმოების დედააზრს წარმოადგნს. ახ.წ. 325 წელს ჩატარდა ნიკეას საეკლესიო კრება, რომელმაც პასქალური დღესასწაულის გამოსათვლელად მიიღო 532 წლისნი ”დიდი ინდიქტიონი”.
532 წლიანმა ციკლმა საყოველთაო აღიარება მოიპოვა და ციკლის 10 მოქცევის 5320 წელი საფუძვლად დაედო სხვადასხვა ქრისტიანული ერის წელთაღრიცხვას, მათ შორის ქართულს.
ქართული ანბანის რიცხვ-ნიშანთა სისტემაა 4X9=36 და მოიცავს ”ერთეულების”, ”ათეულების”, ”ასეულების” და ”ათასეულების” თანრიგებს. თანრიგთა სათავეში დგას 1-ი ა, მე-10ი, მე-19 რ და 28-ე ჩ ასოები, რომელთა რიცხვითი მნიშვნელობებია 1; 10; 100; და 1000. მათი რიგითი ნომრების გადამრავლებით მიიღება 1X10X19X28=5320. ამ მდგენელების ფონეტიკური ჟღერადობით იკითხება ”აირჩ”, რომელიც სიტყვა ”არჩევან”-თან ასოცირებს, ამიტომ ქართული დასაბამთგნის გამოთვლისას ბუნებრივია ყურადღება მიაქციეს ამ მინიშნებას და გამოიყენეს რიცხვი 5320.
ნიკეას საეკლესიო კრება იბერიული წელთაღრიცხვით ჩატარდა 608 წ., რომელიც დამთავრდა მეტონის ციკლის 32-ე მოქცევა (608=19 X32)
ამრიგად ნიკეას საეკლესიო კრება იბერიული წელთაღრიცხვით ჩატარდა
5320+708=5928 w.
გამოვაკლოთ 5928წ. ნიკეას კრების თარიღის რიცხვი ახალი წელთაღრიცხვით
5928-325=5603 w.
5603წ. ქართული დასაბამთაგანის რიცხვია, მომდევნო 5604 წელი, რომელიც შეესაბამება ახ.წ. 326წ წარმოადგენს საქართველოს გაქრისტიანების თარიღს. მეტონის ციკლის 33-ე მოქცევის დასაწყისში საქართველოს ისტორიაში დამყარდა ქრისტიანული ხანა
ახ.წ. 353წ. ბიზანტიური ქრისტიანული წელთაღრიცხვის ერად შემოიღეს 5509წ. 1 სექტემბერი, რომლის დადგენას დასჭირდა რთული მათემატიკური კვლევები.
თუ ქართული წარმართული წელთაღრიცხვა დაიწყო ძვ.წ. 284 წელს, იგი ქრუსტიანულს უსწრებს 283 წლით, მაშინ ”ქებაი”-ს ავტორის გამოთვლილი დასაბამთაგანი უდრიდა:
5320+283=5603
მაშასადამე, ქართული ქრისტიანული დასაბამთაგანი ზუსტად 94 წლით უსწრებდა ბიზანტიურს:
5603-5509 = 94, რაც მითითებულია ”ქებაი”-ში
”სასწაული” მდგომარეობს იმაში, რომ 94 წლიანი სხვაობის ამოხსნით, მტკიცდება, რომ არსებობდა, თვითმყოფადი, დახვეწილი ძველქართული ქრონოლოგია, რაც ადასტურებს ძვ.წ. 284 წ. ისტორიული თარიღის ჭეშარიტებას.
ახ.წ. 353 წ. ქართული წარმართული წელთაღრიცხვის სისტემით ანუ იბერიული წელთაღრიცხვით, იყო 636 წელი, ხოლო იმპერატორ დიოკლეტიანეს ერით 69 წელი.
”ქებაი”-ს დაწერის თარიღი უნდა ვივარაუდოთ მე-4 საუკუნეში არაუადრეს ახ. წ. 353 წელს, ხოლო ყველაზე გვიანდელი ვადას მოგახსენებთ ქვემოთ.
არსებობს ბიზანტიური ერის ათვლის მეორე ვარიანტი, რომელიც მოგვიანებით შემოიღეს და იწყება 5508 წლის 1 მარტს.
ბიზანტიელებმა სექტემბრის მარტით შესაცვლელად თავის ერას 1 წელი დააკლეს, ხოლო ქართველებმა, როგორც ჩანს 1 წლით წინ გადასწიეს და 5603 წლიანი დასაბამთაგანი შეცვალეს 5604 წლით, რომელიც საფუძვლად დაედო ქართულ ქორონიკულ წელთაღრიცხვას.
ამ შემთხვევაში ვღებულობთ საყოველთაოდ ცნობილ 96 წლიან სხვაობას ქართულ და ბიზანტიურ წელთაღრიცხვას შორის
5604 – 5508 = 96
ასეთია ის ვითარება, რამაც გამოიწვია 94 და 96 წლიანი სხვაობები ქართულ და ბიზანტიურ წელთაღიცხვებს შორის. ორივე შემთხვევაში ქართული ქრისტიანული წელთაღრიცხვის სათავეები წარმართულ ქრონოლოგიას უკავშირდება
გამოჩენილმა ქართველმა არქეოლოგმა რ. რამიშვილმა აღმოაჩინა დავათის სტელა, რომელიც წარმოადგენს დიდი მნიშვნელობის კულტურულ ძეგლს. ძეგლზე გამოსახულია საკმაოდ რთული რელიგიური შინაარსის კომპოზიცია [7].
გაგრძელება იქნება........................................O.კ
ქართული ანბანის წარმოშობა/ფაქტები/სადავო საკითხები, მისი როლი ქართულ კულტურულ-საზოგადოებრივ ცხოვრებაში
