---- APIS
კა პხატა
თავდაპირველათ აპისი თაყვანცემული იყო როგორც კა პჰატა ღმერთი მემფისისა. ამიტომ ის იყო ფარაონის სიმბოლო სიტყვა კა ძველ ეგვიპტურში ნიშნავდა „ხარს“ ამიტომ აპისი უნდა ყოფილიყო რეალურად არსებული ხარის სხეულში და მისი სიკვდილის შემდეგ უნდა გადასულიყო ახალი ხარის სხეულში .
კა და ოსირისი
მენეფონის მიხედვით უკვე მეორე ეგვიპტური დინასტიის დროს მეფე კაიხომ აპისის კულტთან ერთად ერთდროულათ მნევისის ხარის კულტი დააყენა ჰელიოპოლისში.
მეორე დინასტიას , როგორც პირველის, ქონდა რეზიდენცია მემფისში , მაგრამ წარმოშობით იყო ზემო ეგვიპტის ტენისიდან .- აბიდოსის ახლოს , სადაც მთავარი კულტი იყო ოსირისი. რომელსაც მიეძღვნა აპისი. აპისი იყო პირველათ ოსირისის ცოცხალი სიმბოლო.
აქედან მოდის პლუტარქეს განცხადება რომ აპისი არის გაცოცლებული სახე ოსირისისა,
ამავე დროს ხალხისათვის ის იყო, სტრაბონის სიტყვებით თვით ღმერთი, იდენტური ოსირისისა.
თუმცა აპისი და მნევისი ჰელიოპოლისში ეძღვნებოდა ოსირის, მაგრამ პირველი ითვლებოდა
ხარი მთვარისა , მეორე კი ხარი მზისა .პირველს ხანდახან თვლიდნენ მეორის შვილათ,
ზუსტათ ასევე როგორც ოსირისი, აპისიც იყო ახლო ურთიერთობაში ჰილოსთან .გარდა მაგისა
ითვლება, რომ აპის უნდა ქონდა მრავალირიცხოვანი წინასწარ მეტყველებანი (ელიანი თვლის რომ ეს წინასწარ მეტყველებანი არის რაოდენობრივათ 29) და მათ შორის ერთ ერთი უნდა ნიშნავდეს წყლის მომატებას ნილოსში.
როცა კვდება ხარი, რომელიც აპისის სიმბოლო იყო, ქურუმები მიემართებოდნენ ახალის საძებნელათ , როცა იპოვიდნენ ახაოლს მიყავდათ ჰიკოპოლში სადასც აჭმევდნენ 40 დღე .
ყოველწლიურათ აპისის ზეიმი აღნიშნავდა ნილოსის წყლების განახლებას. აპისი სიცოცხლის ხანგრძლივობა იყო 25 წელი არა უმეტეს. 25 წლის გავლის შემდეგ, მას ახრჩობდნენ ნილოსში.
პლუტერქეს მიხედვით, აპისი წარმოიშვება მთვარის სხივით -29 კი არის თვის დღეები. მთვარის ამოსვლისას ქურუმები მიემართებოდნენ აპისისაკენ. მკვდარი ხარები ბერძნულ პაპირუსებში
ნახსენებია როგორც 1)ოზორმნევის და 2)ოზორაპის
25 წლი ცხოვრებისა არის მთვარის პერიოდი ეგვიპტურ მზის კალენდარში ეს არის პერიოდი რომელიც მეორდება ციკლურად და ემთხვევა მთვარის ერთიდა იგივე დღე.
აპისი უნდა ყოფილიყო შავი. შესაძლო იყო დამახასიათებელი რამოდენიმე ლაქა რომელიც ყველა ხარისათვის ინდივიდულური იყო .ხოლო როცა ნახულობდნენ ახალ ხარს, ზეიმობდა მთელი ქვეყანა. აპისის შესახებ წერენ ანტიკური ავტორები, პლუტარქე დაქპავსანი იხსენებს რომ ეგვიპტელების ხარი ყავდათ მემფისში.
ელინიტურ ერაში ეგვიპტეში წარმოიქმნა კულტი სერაპისა , ანტრომორფული ღმერთისა
რომელიც აერთიანებდა თავის თავში ევიპტურ ღმერთს აპისსა (ხარის თავით) და ბერძნული ღმერთებისათვის დამახასიათებელ ადამიანის სხეულით.
* * *
ჰელიოპოლისი (ბერძნ. Ἡλιούπολις — მზის ქალაქი; ძვ. ეგვიპტ. იუნუ; ბიბლიაში მოხსენიებულია, როგორც ონი ) — ანტიკური ქალაქი ძველ ეგვიპტეში ძველი სამეფოს პერიოდიდან, დღევანდელი ქაიროს ჩრდილო-აღმოსავლეთით. ცამეტი ეგვიპტური ნომის ცენტრი. ჰელიოპოლისი დღეს წარმოადგენს ნანგრევებს და არქეოლოგიური გათხრების მნიშვნელოვანი ობიექტია.
ხვამლის მთა, ყველაფერი მის შესახებ
