ისტორიული რუკები, ისტორიული გეოგრაფია

Kakha.G

ლაზისტანის აღწერები 15-16 სს.
აქ ჩანს რამდენი ცხოვეობდა დიდი ლაზისტანის (არქაბე-ხოფა) და ათინის ყაზებში .

ასე რომ ეს მხარე უშუალოდ ოსმალებს ეკუთვნოდა.

butkuj
ვიცი ეგ მაგრამ ქართულ წყაროსთან შეჯერებით შეიძლება დავასკვნათ რომ მაგ პერიოდში ლაზეთი ხელიდან ხელში გადადიოდა

Kakha.G

ხუმრობ ?)

ლაზეთი მხოლოდ მცირე ხნით 15 ს. ბოლოს იყო სავარაუდიდ სამცხეს ნაწილი თორე თურქების ხელში რომ აღმოჩნდა თურქი მას სამცხეს დაუთმობდა ?)

butkuj
დავით ნარინის ლაშქრობიდან მოყოლებული ლაზეთი საქართველოს ეკუთნიდა.არც ისეთი მოურეველი იყო ოსმალეთი ყვარყვარე მაგ დროს არზრუმს არბევდა

Kakha.G

ლეკებიც არბევდნენ კახეთს მარა ეს არ ნიშნავს რომ კახეთი დაიპყრეს)

რავა ეკუთვნოდა საქართველოს როდესაც ბერძნები და ოსმალები ლამის ყოველ 10 წელიწადში აღწერდნენ ?

butkuj

დაიპყრეს აბა რა ქნეს

აი ბერძნული აღწერა არ ვიცი.საერთოდ ოსმალო სახელმწიფო ფეოდალური ქვეყანა იყო და ამიტომ აღწერდენ ასე ხშირად.განვითარებულ ფეოდალურ ქვეყანაში შენი ვასალის ვასალი არაა შენი ვასალი.
საერთოდ იყო პერიოდი რომ პარხალი და მურღული ტრაპიზონს ეკუთნოდა მაგრამ დავით ნარინის დროიდან ლაზიკა ტრაპიზონს წაართვეს

ეხლა ეთნიკური სიტუაცია ვილაიეთის რეგიონების მიხედვით :

1. აღმ. ტაო .
როგორც ჩანს ის მოიცავდა ტაოს 1/4 ან მაქსიმუმ 1/4 . სომხების აშკარა უოირატესობა . დაახლ. 1900 კომლი მოსახლეობა.



2. არტაანის მხარე . ყველაზე ვრცელი და დასახლებული 4500 კომლი . აქ კარგად ჩანს რომ მის ჩრდილოეთი ნაწილი უპირატესად ქართულია ან სულ ქართული . ხოლო სამხეთ ნაწილში ჭარბობენ სომხეთი . ასევე სომხები ჭარბობენ ჯამბაზის ლივაში ჩრდილის ტბის გარშემო . საერთო ჯამში კი 65/35 ქართველების სასარგებლოდ.




3. ჯავახეთი . ერთერთი ყველაზე თხლად დასახლებული რეგიონი სადაც თითო სოფელში საშუალოდ 15 კომლი ცხოვრობდა .
კარწახის ტბიდან დაწყებული სადღაც ს. ხერთვისამდე შერეული სომხური მოსახლეობა გვხდება . შემდეგ ჩრდილოეთით სოფლის მისახლეობა თითქმის ერთგვარივანი ქართულია და სომხები გვხდებიან მარტო ს. ხერთვისში და ს. თმოგვში , თუმცა ამ 2 სოფლებში ჯამში ლამის 150 კომლი სომეხია .
ჯავახეთის მხარეში კი ჯამში 80/20 ქართული უპირატესობაა .




4. მესხეთი და ფოცხოვი.
სრულიად ქართული მხარე სადაც სომხები გვხდებიან მარტო ახალციხეში , აწყურში და უდეში სადაც წარმოადგენდნენ მოსახლეობის 25-30 %. საერთო ჯამში კი 95/5 ქართველების უპირატესობა .



ჯამში მთელს ვილაიეთში 75/25 ქართველების უპირატესობა .

butkuj
რამდენი გადაგიხადა ეჩმიაძინმა მაგ შრომაში?

პ.ს. თხასქურქის სავარაუდო სწორი ფორმა თახასხორია ასე მოიხსენიება ის ზოგ წყაროში

Kakha.G


ჯერ არ გადამიხადეს , ფასში ვევაჭრები )

მე დავწერე ისე როგორც ჯიქიას უწერია . ის თავის მხვრივ რუსეთის იმპერიის რუკებზე ასახული სახელებს იყენებდა . მაგ. ჭინჭირობის ნაცვლად უფრო ჭანჭრობია რაც ყველაზე მეტად მოუხდება რადგან მართლა ჭაობიანი ადგილია მტკვრის პირას ქ. არტაანთან.

butkuj
თხასქურქი ჯიქიამ პირობითად დაწერა.სომხური არ იცოდა თორე მიხვდებოდა რომ თახასხორია-(ხორ) ხევი балка სომხურად


This post has been edited by Kakha.G on 21 Feb 2020, 23:23

Kakha.G


ჯერ ერთი რომ დედანში წერია Tagaspukosuk
ხოლო 1928 წლამდე თურქულ ადმინისტრაციის სიებში დასახელებულია როგორც Dignaskor.

butkuj
ჯიქია სწორად აღნიშნავს ორ ვარიანტს გადათურქულებულს თავასხურ და სომხურს თახასხორ ეგ ვარიანტები საიდან აიღე არ ვიცი

Kakha.G

ჯიქიას შეცდომა იმაში იყო რომ მან "ამოუკითხავი" სოფლების უმრავლესობას დაჟე სავარაუდო ქართულ ტრანსკრიფციას არ დართავდა . მაგ. მასე მე ამ თურქული დავთრის მიხედვით მივაგენი ტაოს 4-5 სოფლის სახელებს , რომლებიც ჯიქიას უსახელოდ აქვს მოხსენებული . ასევე 4-5 სოფელი არტაანის ლივაში მაგ. ს. იშაგომის ადგილ-მდებარეობა დავადგინე რომელიც ჯიქიას არ აქვს დადგენილი.

butkuj
არ ვიცი საიდან აიღო ჯიქიამ თხასქურქი შეიძლება ეს ქართული ფორმაა მაგრამ პარალელური ფორმებია თავასხური (თურქულად) და ამოსავალი ფორმა თხასხორი
ამოუკითხავი სოფლები ჯიქიას ძაან ცოტა აქვს

Kakha.G

ამოსავალი ფორმა ვინ იცის ხოლო Тхаскоръ რუსულ რუკებზე ისედაც წერია .
Dignaskor მას ერქვა 1928 წლამდე სანამ ათათურქის რეფორმის მიხედვით მას არ დაარქვეს თურქული სახელი.