ტარიელ ფუტკარაძის ერთ სტატიას წავაწყდი ამას წინათ.
ევროპის საბჭოს ორი დოკუმენტის ეთნო-ლინგვისტური ცნებები და ქართველური სინამდვილე
http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/1..._Sinamdvile.pdfცოტა სკანდალური ვინმე კი არის, თუმცა ერთი მონაკვეთი საინტერესო მომეჩვენა:
საქართველოს ამჟამინდელი საზღვრების გარეთ მცხოვრებ ავტოქთონ ქართველებს ხშირად არა აქვთ ინფორმაცია საკუთარი ისტორიის, კულტურის შესახებ; მოვიყვანთ თურქეთის რესპუბლიკაში მცხოვრებ ლაზთა მაგალითს: მრავალწახნაგოვანი ისტორიული კატაკლიზმების გამო, ლაზებს სხვადასხვა სახელმწიფოებრივ და კულტურულ ველში უხდებათ ცხოვრება. შესაბამისად, განსხვავებულია საკუთარი წარსულის ცოდნის ხარისხიც, რაც პირდაპირპროპორციულად აისახება ეროვნულ-ენობრივი თვითაღქმის ფაქტორებზე;
კერძოდ:
ლაზთა ერთი ნაწილი (ძირითადად, სარფისა და გონიო-ახალსოფლის მკვიდრნი) არ მოწყვეტილა ქართველურ კულტურულსახელმწიფოებრივ ველს; შესაბამისად, ამ მოსახლეობამ იცის, რომ მეგრელთა, კახელთა, მესხთა, ფხოველთა... მსგავსად, ისინიც არიან ერთიანი ქართველური კულტურისა და საერთოქართველურ ენობრივ სტრუქტურაზე დაფუძნებული მწიგნობრობის ავტორები; მათთვის კარგადაა ცნობილი, რომ საქართველოს მეფეების დიდი ნაწილის გარდა, ლაზურ-ჭანურ-მეგრულ წარმოშობისანი იყვნენ ქართველური კულტურის შემქმნელები იოვანე ლაზი, იოანე მინჩხი, სტეფანე სანანოისძე, იოანე პეტრიწი, იოვანე მარუშისძე, ჭყონდიდლები... დადიანები, ჩიქოვანები, გამსახურდიები და მრავალი სხვა.
ლაზთა მეორე ნაწილი აღიზარდა თურქეთის სახელმწიფოში. მას დავიწყებული აქვს თავისი კილო და, თურქული განათლების სისტემის შესაბამისად, თავს თურქად მიიჩნევს.
თურქეთსა და ევროპაში მოღვაწე
ლაზთა მესამე ნაწილისათვის უცნობია (ბუნებრივია, არა ყველასთვის!) საერთოქართველური კულტურის ქმნადობის პროცესში ლაზ-მეგრელთა მონაწილოება, მაგრამ მათ იციან, რომ ლაზები ენობრივ-ეთნიკურად არსებითად განსხვავდებიან თურქებისაგან. ლაზთა ეს ჯგუფი საკუთარი მეტყველების ბაზაზე ცდილობს ახლა შექმნას სამწიგნობრო ენა და „გადაარჩინოს“ თავისთავადობა.
This post has been edited by Geronti on 11 Mar 2020, 20:37 
ლაზური და მეგრული 
