კაცუშიკა ჰოკუსაი, იაპონელი მხატვარი

XVIII საუკუნის ბოლო - XIX საუკუნის დასაწყისის იაპონური გრავიურის ყველაზე ცნობილ ხელოვანს წარმოადგენს კაცუშიკა ჰოკუსაი (1760-1849).

ერთერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნახატების სერია, “ფუძის მთის 36 ხედი” ჰოკუსაიმ სამოცდაათი წლის ასაკში შექმნა. სერიამ მას გამორჩეული ადგილი დაუმკვიდრა მსოფლიო ხელოვნებაში. სერიის გამოსვლას დიდი წარმატება ხვდა წილად, გამომცემელი ნაკამურა იოხატი შეჰპირდა საზოგადოებას, რომ ჰოკუსაი გააგრძელებდა მასზე მუშაობას და სერიას ასამდე დაასრულებდა. თუმცა ჰოკუსაიმ ფუძის მთაზე მიძღვნილი ახალი სერია ჩაიფიქრა და არსებულს მხოლოდ ათი ნახატი დაამატა.
ფუძის მთამ განსაკუთრებული აზრი შეიძინა ჰოკუსაის შემოქმედებაში. მოგზაურობის დროს მისმა მახვილმა თვალმა შეამჩნია, რომ ნათელ ამინდში ფუძის მთის დანახვა შესაძლებელია იაპონიის მთავარი კუნძულის ხონსიუს ცამეტივე პროვინციიდან. მისი მკვეთრი სილუეტი თითქოს ყველგან თან დასდევდა მხატვარს, როგორც ქვეყნის ეროვნული ღირსების სიმბოლო, წმინდა მთა. ამიტომაც გამოხატა ფუძის მთა, როგორც სამშობლოს და ხალხის ერთიანობის სახე.
ეკჰარტი ამბობდა: ის რასაც ადამიანი ღებულობს ჭვრეტით, უნდა დააბრუნოს სიყვარულში. ძენის ენაზე ეს ასე გამოითქმის: ყველაფერი გადმოაფრქვიე მუშაობისას, სადაც მუშაობაში იგულისხმება სიყვარულის აქტიური და კონკრეტული გამოხატულება. ძენის ფილოსოფიაში დიდი როლი უკავია მოვლენათა იერარქიის პრინციპს, ე. წ. ტენტიძინის კანონს - ცა, მიწა და ადამიანი. ჰოკუსაის ყველა გრავიურაში აღნიშნული პრინციპი შეადგენს კომპოზიციის საფუძველს. ფუძის მთა ყველა, ოცდათექვსმეტივე გრავიურაში დღის სხვადასხვა დროს, წელიწადის სხვადასხვა დროში და სხვადასხვა ადგილიდან არის გამოსახული, როგორც უცვლელი კონსტანტა, სიცოცხლის ეტალონი, სილამაზის და სამყაროს მშვენიერების სიმბოლო.



კანაგავას დიდი ტალღები

კაცუშიკა ჰოკუსაის შესახებ უფრო დაწვრილებით იხილე ბლოგი -
http://burusi.wordpress.com/მხატ

ძალიან საინტერესო სტატიაა..

კაცუშიკა ჰოკუსაის მიერ ასი იაპონელი პოეტის ასი ლექსზე შესრულებული ნახატები
ასი იაპონელი პოეტის ასი ლექსი წარმოადგენს კლასიკური იაპონური ტანკების კრებულს, რომელიც შედგენილ იქნა 1235 წელს.

ლექსი I
იმპერატორი ტენჩი ტენო (628-681)

ჭილოფის უხეში ქუდი იფარავს გლეხებს,
წვიმიან შემოდგომით ბრინჯის ყანაში გასულთ.
მოსავლის საბინაო ქოხს შევაფარე თავი,
გავცქერი ყანებს, წვიმა სახურავს ატანს და ვფიქრობ:
ჩემი სახელოებიც გაილუმპა მწვეთი ნამით.

ჰოკუსაის სიტუაციური ლექსი:

მე იმპერატორი ვარ. მე წავედი იქ სადაც ჩემი გლეხები მუშაობდნენ. მოვძებნე თავშესაფარი, სადაც ბრინჯის მოსავალს ინახავენ. შემოდგომის წვიმა ატანს ჭილოფის უხეშ სახურავს, დამისველდა სამოსი. ბუნება ელოდა, რომ ესწავლებინა ჩემთვის ეს გაკვეთილი.

ჰოკუსაის კომენტარები:

იმპერატორის სურვილი იყო მოენახულებინა თავისი გლეხები რომ სიმბოლურად მიეღო მონაწილეობა მათ მძიმე ხვედრში. სველი სახელოები ნიშნავს, რომ იმპერატორმა თანაგრძნობის ცრემლები მოიწმინდა. ნახატზე გამოსახულია ბრინჯის ველები, გლეხები და მოსავლის შესანახი ქოხები. ძნელია თავი შეაფარო ქოხს.
ეს ერთ-ერთი სურათია, სადაც არ არის გამოსახული ჰოკუსაის მონათხრობი ამბავი, მაგრამ მოიცავს მას. აქ არ არის არც იმპერატორი, არც მისი სტუმრობის კვალი, არც წვიმა და არც ცრემლები.

შენიშვნა:
შესაძლოა ჰოკუსაიმ იცოდა ნამდვილი ისტორია. იმპერატორი ტენჩი ზრუნავდა თავის ხალხზე, მან შემოიღო პირველი სამოქალაქო კოდექსი. ჰოკუსაი გვიჩვენებს მდიდარ და მოსავლიან მხარეს, გლეხები შესანიშნავი სამოსით არიან მოსილნი, თითქოს მდიდრებად გვეჩვენება. სამოქალაქო კოდექსის შემოღება აწესრიგებს და აუმჯობესებს ხალხის მდგომარეობას. ამიტომ იმპერატორის ყოფნა სურათზე სულაც არაა აუცილებელი, მისი არსებობა ნახატზე მის მიერ მიღებული სამოქალაქო კოდექსით გაუმჯობესებული ხალხის მდგომარეობაში აისახება.

http://burusi.wordpress.com/მხატ

sasruli

აუცილებლად განვიხილავ ჰოკუსაის ცალკე ჩემს ბლოგში