წყარო:
http://2kija.eu/
როცა თეატრისა და კინოს შორის განსხვავებას განიხილავენ რამდენიმე პოზიცია ყალიბდება თუმცა ძირითადი განსხვავების გარდა (ფილმი ჩაწერილია, დამასტერინგებული, უკვე მასზე ვიღაცამ იზურნა, თეატრი კი ლაივია) იკვეთება სვა განსხვავებები. მაგალითად ის, რომ ფილმში მსახიობი „სახით“ თამაშობს ხოლო თეატრში ხმით. ანუ მარტივად რომ ვთქვათ, ფილმი შეიძლება სრულებითაც არ იყოს დრამატული, როა თეატრი (იმის გამო რომ ლაივშია) ცდილობს იყოს რაც სეიძლება განსხვავებული რეალობისგან გამოხატვისას[1]
თუ ასევე მივუდგებით მუსიკას, აღმოვაჩენთ რომ ორნაირი სახის არსებობს – პირველი, მუსიკა რომელიც ლაივში სრულდება. ანუ მარტივად რომ ვთქვათ ვიღაც, ვისაც უზომოდ დიდ პატივს ვცემთ თავისი შრომისმოყვარეობის გამო – ვიოლინოს აკვნესებს. ან მეორე ვარიანტი – მუსიკა ჩაწერილია, დაბალანსებული, მასტერინგით და ა.შ. (თავისთავად ოთარ რამიშვილის მუსიკა, თუნდაც სიდი-ზე იყოს ნაკლებად გავა მეორე ვარიანტში ისევე როგორც ჰიპჰოპი ან სხვა სტილები, იმიტომ რომ უფრო მეტად შემსრულებელზეა დამოკიდებული მისი მიმდინარეობა და არა შემქმნელზე)
თუმცა მუსიკის შემთხვევაში უფრო შორს მივდივართ. ჩანაწერი, შესრულება შეიძლება თვითონვე იყოს გამოყენებული როგორც კომპოზიციის ელემენტი. ამის ყველაზე მარტივი მაგალითია რემიქსი სადაც ხშირ შემთხვევაში რიმეიკერი იყენებს უკვე შესრულებულ კომპოზიციას და ცვლის მას ელექტრონულად. ამის საწყისია სემპლინგი.
სემპლინგი არის ხმის ჩაწერის და მისი შეცვლის პროცედურა რომელთა დიდი რაოდენობაც შეიძლება ადგენდეს მთლიან ტრეკს. ტრეკში შეიძლება ერთი სემპლი იყოს გამოყენებული დანარჩენი კი სინთეზატორებით შეიქმნას. მთავარი განსხვავება სინთეზატორით ხმის კეთებასა და სემპლინგს შორის იგივეა რაც მხატვრობასა და ფოტოშოპს შორის. ერთ შემთხვევაში საუნდს ქმნი ხოლო მეორე შემთხვევაში მას გადააკეთებ.
სიმონ რეინოლდსი თავის წიგნში Energy Flash ამას მუსიკის პანკურ დემოკრატიზაციას უწოდებს და პერიოდს როცა სამპლომანია ჩამოყალიბდა – „სამპლოდელიას“ არქმევს. მიზეზი ისაა, რომ ჰალუცინოგენური ჟანრები როგორიცაა ტრიპჰოპი, ჯანგლი, ჰაუსი სწორედ სემპლინგის შედეგია (თვითონ გოა ტრანსიც სემპლინგმა შექმნა, მაშინ როცა სინთეზატორებით საერთოდ არ იქმნებოდა როგორც გოა გილი ამბობს ერთ-ერთ ინტერვიუში)
მოდით უფრო ფართოდ გადავხედოთ სემპლინგის ისტორიას და მოგვიანებით გადავიდეთ მის ფართო შესაძლებლობებზე თანამედროვეობაში. როგორ გაკეთდებოდა fatboy slim – fucking in heaven 1970 წელს? სავარაუდოდ გამოიყენებდნენ tape replay keyboard-ს რომელიც რომელიმე სპეციფიკურ ღილაკზე დაჭერით გამოსცემდა უკვე ჩაწერილ ხმას. აუცილებელი იქნებოდა შესრულებისას რითმის გათვალისწინება, მასზე აყოლა ანუ მარტივად რომ ვთქვათ უფრო მეტად შემსრულებელი იქნებოდა დომინანტი ვიდრე უკვე ჩაწერილი საუნდი. ამისთვის გამოიყენებოდა ამერიკული Chamberlines და ბრიტანული Mellotrons თუმა ეს მხოლოდ სემპლინგ მანქანების წინაპრები იყვნენ და საერთოდ არ ითვლება, რომ ისინი სემპლინგ მანქანები იყვნენ.
პირველი ციფრული სემპლერი დიდი მანქანა იყო რომელიც კომპიუტერზე იყო შეერთებული მაგალითად Computer Music Melodian ან EMS MUSYS თუმა ეს ძვირი სიამოვნება იყო და შესაბამისად ბევრს არ ჰქონდა. შემდეგ შეიქმნა სინკლავიერი და სიკლავიერი 2 ასევე ლეგენდალური CMI
CMI-ს ლეგენდარულობა იმაში მდგომაროებდა, რომ მის კეიბორდზე ნებისმიერი სემპლი შეგეძლო ჩაგეწერა და ერთ-ერთი განსაკუთრებულობა იყო მისი ტალღისა და სხვა პარამეტრების ცვლილების დახვეწილი სისტემა. სინკლავიერზე შეგეძლო ეფექტებიც დაგემატებინა, რევერი (გარკვეული საუნდის „გასფეისება“ მისთვის „ოთახის“ მინიჭება) და ექო. სინკლავიერს იყენებდნენ მაიკლ ჯექსონი, სტინგი და პინკ ფლოიდი.
ალტერნატიულ კულტურებში სემპლინგმა მოგვიანებით შემოაბიჯა. შედარებით იაფი და მცირე ფორმატის მქონე სემპლერები იყო: Ensonic Mirage (1984) Sequential Prophet 2000 (1985) და დრამ სინთეზატორის მაგვარი E-mu SP-1200 (1987) ამ დროიდან იწყება გოა ტრანსის შექმნაც, რომელიც როგორც უკვე აღინიშნა თავიდან სემპლინგი იყო და ძირითადად ტექნო ტრეკების დეფორმაციას წარმოადგენდა. 90 იანების შემდეგ სემპლერების უმრავლესობას აქვს დიდი შესაძლებლობები, შეუძლია სემპლების დიდი რაოდენობით შენახვა. კომპიუტერულმა პროგრამებმა კიდევ ერთი რევოლუცია მოახდინა სემპლინგში და ის ერთგვარად მარტივი გახადა. ნებისმიერ ადამიანს რომელსაც რითმის გრძნობა არ აქვს, შეუძლია შექმნას სემპლი და წარმატებით დაასვას ბიტს.
სამპლინგის კულტურას ორი მნიშვნელოვანი დამახასიათებელი აქვს. პირველი, ის „ზომბი“ მუსიკაა როგორც უწოდებენ. მას აქვს უნარი გააცოცხლოს არქაული კულტურა და ჩაძიროს რენესანსი მისივე ტექნოლოგიური მიღწევების გამოყენებით. სემპლინგის კულტურა მუსიკაში ევროპის მკვლელობაა. უფრო სწორად მისი ცეცხლის გარშემო მსხვერპლშეწირვა. როგორც ბრაიან ენო იტყოდა: „კლასიკური მუსიკა არის არის მუსიკა აფრიკის გარეშე“ თუმცა ბრაიან ენო აკრიტიკებს მკაცრად აფრიკულობას, ანუ რითმის მონობას.
ეს არის ვიდეო სადაც ბრაიან ენო და უილ რაითი ქმნიან მუსიკას რომელცი გაკრვეულ წესრიგს ემორჩილება, ეს ერთგვარად ფრაქტალური წესრიგია ვიზუალური თვალსაზრისით, თუმცა თუკი ერთ ელემენტს ვცლით, მთლიანად იცვლება. სემპლინგს ამ ცვლად სისტემაში ჩაჯდომა გაუჭირდება, „აფრიკა“ კი მხოლოდ ერთი წესრიგია მილიონთაგან.
კრიტიკის მიუხედავად სემპლინგი გადამწყვეტ როლს თამაშობს თანამედროვე ელექტრონულ მუსიკაში. არსებობს მუსიკა რომელი მარტო სემპლებისგან შედგება. სემპლინგის კულტურა იწვევს ადამიანის სიმბოლური სამყაროს იქ დაბრუნებას, სადაც უაზრო პანთეისტური შეხედულებებისგან თავისუფალია.
This post has been edited by 2kija on 7 Apr 2010, 11:02 
სემპლინგი
