საქართველოს ჩემპიონი:
2000; 2001; 2002.ვერცხლის პრიზიორი:
1999; 2003; 2005.ბრინჯაოს პრიზიორი:
1991; 1994; 2012.საქართველოს თასის მფლობელი:
1999; 2001.თასის ფინალისტი:
2000; 2002; 2004; 2011.
***
ისტორია: 1946 წელს ქუთაისის ავტოქარხნის ბაზაზე ჩამოყალიბდა გუნდი,სახელად ქუთაისის "ტორპედო". უკვე 1949 წელს კი, ქუთაისის "ტორპედო“ საქართველოს იმჟამინდელი ჩემპიონატის გამარჯვებული ხდება.
1957 წელს ქუთაისში ჩამოყალიბდა საფეხბურთო გუნდი "ლოკომოტივი", რომლის მწვრთნელადაც დაინიშნა ცნობილი სპეციალისტი ანდრო ჟორდანია. იმის გამო რომ "ლოკომოტივის" რესპუბლიკურმა საბჭომ თბილისიდან ვერ შეძლო გუნდის პატრონობა, ქუთაისის ხელმძღვანელობამ 1959 წლის 3 მაისს ქალაქის სპორტკომიტეტის დადგენილებით გუნდი გადასცა საავტომობილო ქარხანას და "ლოკომოტივის" ნაცვლად მას "ტორპედო" ეწოდა. მთავარ მწვრთნელად დაინიშნა გ.ანთაძე.
1959 წლის 23 აპრილს ტორპედოელებმა ქუთაისში პირველი საერთაშორისო ამხანაგური მატჩი გამართეს შვედეთის, ქალაქ სუნდსვალის გუნდთან. შეხვედრა მასპინძელთა გამარჯვებით 3:0 დასრულდა.
1959 წლის 5 ივლისს ქუთაისს მეორე უცხოური გუნდი დანიის "ალიანსენი" ეწვია. ტორპედოელებმა დიდი უპირატესობის მიუხედავად მეტოქის დამარცხება ვერ შეძლეს -3:3.
1959 წლის 4 ნოემბერს მესამე საერთაშორისო ამხანაგურ მატჩში ქუთათურებმა ფინეთის "პალლოსეურა" გაანადგურეს-3:0
1959 წლის საკავშირო ჩემპიონატი "ტორპედო" მე-6 ადგილზე დაასრულა.
1960 წლიდან ქუთაისის "ტორპედო" საკავშირო გათამაშების "ბ" კლასის მეორე ზონაში გამოდის. ქუთაისელებმა შესანიშნავად ჩაატარეს ეს სეზონი. გუნდმა 30 თამაშიდან 47 ქულა დააგროვა, 12 ქულით გაუსწრო მეორე ადგილზე გასულ ლენინაბადის "დინამოს" და პირველ ზონაში გამარჯვებულ თბილისის "ლოკომოტივს" დაუპირისპირდა. ორი მატჩის ჯამში გამარჯვება "ტორპედო" დარჩა (3:1, 0:1) და "ბ" ლიგაში პირველი ადგილი მოიპოვა. იმის გამო რომ 1960 წელს "ა" კლასის საგზური არ გათამაშებულა, ტორპედოელებს მომავალ წელსაც დაბალ ლიგაში მოუხდათ ასპარეზობა, თუმცა გუნდის ფეხბურთელებს სპორტის ოსტატის წოდებები მიანიჭეს.
1960 წლის 23 აგვისტოს "ტორპედო" ავღანეთის დედაქალაქ ქაბულში პირველი გასვლითი ამხანაგური მატჩი გამართა ამ ქვეყნის უძლიერეს გუნდ "არიანთან". შეხვედრა "ტორპედოს" გამარჯვებით 6:4 დასრულდა. 26 აგვისტოს ქუთაისელებმა ქაბულის "მოარეფი" დაამარცხეს 6:2, ავღანური ტურნეს მესამე მატჩში კი "ტორპედომ" "პოხანტუმი" გაანადგურა 6:1.
1961 წლის სეზონში უშანგი სალდაძის ხელმღვანელობით ტორპედოელები კვლავ გამარჯვებული გამოვიდნენ "ბ" კლასის მეორე ზონის გუნდებს შორის და მოიპოვეს უფლება ებრძოლათ "ა" კლასის საგზურისთვის. უმაღლესში გადასასვლელ სამთა ტურნირში, რომელიც კიშინოვში გაიმართა ქუთაისელებმა ტალინის "კალევთან" და თბილისის "ლოკომოტივთან" პაექრობაში პირველი ადგილი მოიპოვეს და "ა" კლასში აღზევდნენ.
1962 წელს 2 მაისს ქუთაისის ცენტრალურ სტადიონზე ქუთაისის "ტორპედო" საბჭოთა კავშირის უმაღლესი ლიგის სასტარტო მატჩში მოსკოვის "ტორპედო" დაუპირეისპირდა. წინა დღით ქუთაისელთა დუბლებმა მოსკოველთა მეორე გუნდი 5:1 გაანადგურეს. ახალგაზრდების შემართება ძირითად გუნდსაც გადაედო და ქართველმა ფეხბურთელებმა გადაჭედილი ტრიბუნების თვალწინ ბრწყინვალე გამარჯვება მოიპოვეს - 4:2. "ტორპედო" კარგი დებიუტი გამოუვიდა, მაგრამ ასპარეზობა ასევე წარმატებულად ვეღარ განაგრძო და საბოლოოდ მე-15 ადგილს დასჯერდა. თუმცა, ქუთათურებმა უკან ჩამოიტოვეს საკმაოდ ცნობილი გუნდები: ლენინგრადის "დინამო", მინსკის "დინამო" და "კრილია სოვეტოვი", რომლებსაც "ა" კლასში ასპარეზობის საკმაო გამოცდილება გააჩნდათ. საყურედღებოა, რომ ქუთაისელებმა სანიმუშო სათამაშო დისციპლინისთვის გაზეთ "სოვეტსკი სპორტისგან" მიიღეს პრიზი "სამართლიანი თამაშისთვის".
1962 წლის 6 ივლისს ქუთაისს საერთასორისო ამხანაგური მატჩის ჩასატარებლად სტუმრად ეწვია რუმინეთის "პროგრესული". საინტერესო შეხვედრა "ტორპედოს" გამარჯვებით დასრულდა -2:0.
1962 წლის საფეხბურთო სეზონის დასრულების სემდეგ ქუთაისის "ტორპედო" ირანში გაემგზავრა და იქ სამი ამხანაგური მატჩი ჩაატარა. ქუთაისელებმა 3:0 დაამარცხეს "ტადჯი", 1:0 მოუგეხ თეირანის "შაჰინს" და 1:2 დამარცხდნენ "დარაისთან".
1963 წლის სეზონში "ტორპედო" არაერთი დასამახსოვრებელი შეხვედრა ჩაატარა: 15 აპრილს ქუთათურებმა თბილისის "დინამოს" უმასპინძლეს. ამ მატჩის სანახავად ქალაქის სტადიონზე 40 000 (!!!)კაცზე მეტი მივიდა. ეს ციფრი დღესაც ქუთაისის ცენრტალური სტადიონისთვის სარეკორდო რიცხვად ითვლება. საინტერესო მატჩი დამთავრდა ფრედ - 0:0. საყურადღებოა, რომ ქუთაისელმა ფეხბურთელებმა წარმატებით ჩაატარეს "მოსკოვური" მატჩები. მოსკოვის "ცსკას" 1963 წლის ჩემპიონატში ქუთაისელებთან სეხვედრამდე თამაში არ ქონდათ წაგებული და მათი წარმატებული სერია საკუთარ მოედანზე "ტორპედოსთან" შეწყდა. ქუთათურებმა გასვლაზე დაამარცხეს არანაკლებ სახელოვანი გუნდი მოსკოვის "ლოკომოტივი", ხოლო კიევში "დინამოს" ფრე 1:1 ითამაშეს. შეხვედრის შემდეგ კიეველმა მაყურებელმა მქუხარე ტაშით დააჯილდოვა ქართველი ფეხბურთელები, რომლებმაც ლამაზი, ტექნიკური ფეხბურთის დემონსტრირებით მოხიბლეს მაყურებლები. 18 აგვისტოს ჩემპიონატის მორიგ მატჩში ავტოქარხნელებმა 1:0 დაამარცხეს გათამასების ლიდერი მოსკოვის "დინამო" და საბოლოოდ განამტკიცეს აზრი, რომ ქუთაისის "ტორპედო" მოსკოვური გუნდებისთვის ერთ-ერთ უხერხულ მეტოქეს წარმოადგენდა.
1963 წლის სეზონი მე-12-ე ადგილზე დაამთავრეს ქუთაისელმა ფეხბურთელებმა და მათ საყოველთაო აღიარება ჰპოვეს საკავშირო თუ საერთაშორისო სარბიელზე. სეზონის დასასრულს ფეხბურთის საკავშირო ფედერაციამ გამოაქვეყნა სსრკ 33 საუკეთესო ფეხბურთელის სია, სადაც მეკარეთა სამეულში ლეგენდარული ლ. იაშინის შემდეგ მეორე ნომრად დასახელებული იყო "ტორპედოს" გოლკიპერი რევაზ ურუშაძე.
1963 წლის დასაწყისში ტორპედოელები საერთაშორისო შეხვედრების ჩასატარებლად ბულგარეთში გაემგზავრნენ, სადაც ადგილობრივ გუნდებთან სამი მატჩი გამართეს. ქუთაისელებმა 4:1 დაამარცხეს პლოვდივის "ლოკომოტივი", 3:1 სძლიეს გორნაორიახოვიცას გუნდს და 0;1 დამარცხდნენ კირდჟალის "არდასთან".
1964 წლის მარტში ქუთაისის "ტორპედო" სსრკ-ს ოლიმპიურ ნაკრებს უმასპინძლა. მატჩი სტუმრების გამარჯვებით - 3:2 დასრულდა.
1964 წლის ჩემპიონატის სტარტზე ტორპედოელები არადამაჯერებლად გამოიყურებოდნენ. რამაც მათი უმაღლეს ლიგაში დარჩენის საკითხი ეჭვის ქვეშ დააყენა. 25 აგვისტოს გასვლაზე ლენინგრადის "ზენიტის" დამარცხებამ "ტორპედოელებს" უმაღლეს ლიგაში ადგილის შენარჩუნების შანსი მისცა. 6 ოქტომბერს` "ტორპედომ" გათამასების ლიდერს მოსკოვის "ტორპედოს" უმასპინძლა. როგორც სტუმრებს ასევე მასპინზლებს ორი ქულა ჰაერივით სჭირდებოდათ. მოსკოველები გამარჯვების შემთხვევაში განიმტკიცებდნენ ლიდერის პოზიციას, ხოლო ქუთაისელებს 2 ქულის დაკარგვის შემთხვევასი არავითარი თეორიული შანსი აღარ რჩებოდათ "ა" კლასში დარჩენისთვის. ჯუმბერ ხაჟალიას მიერ გატანილმა ერთადერთმა გოლმა სანუკვარი ორი ქულა მოუტანა ქუთაისელ ფეხბურთელებს, ხოლო მოსკოველებს ეს მარცხი მოგვიანებით ჩემპიონობის დაკარგვადაც დაუჯდათ. "ტორპედომ" ამის შემდეგ გასვლაზე დაამარცხა "როსტოვი" და მოსკოვის "დინამო", შემდეგ კი დამატებით მატჩში გორკის "ვოლგა" დაამარცხა და უმაღლეს ლიგაში ადგილი შეინარჩუნა.
1964 წლის ბოლოს საბჭოთა კავშირის ფეხბურთის ფედერაციამ გამოაქვეყნა უძლიერეს ფეხბურთელთა სია, სადაც ქუთაისის "ტორპედოდან" ხუთი ფეხბურთელი მოხვდა: რევაზ ურუშაძე, ი.ლოსაბერიძე, ს.კუტივაძე, ჯ.ხერხაძე და ვ.ჩხარტიშვილი.
1965 წელს "ტორპედომ" პროგრამა მინიმუმი კვლავ შეასრულა და უმაღლეს ლიგაში ადგილი შეინარჩუნა. ჩემპიონატის დასრულებმადე სამი ტურით ადრე "ტორპედომ" გათამაშების ლიდერს კიევის "დინამოს" უმასპინძლა და ლოსაბერიზის გოლით 1:0 დაამარცხა. ქუთაისში მარცხი კიეველებსაც ჩემპიონობის დაკარგვის ფასად დაუჯდათ. ტორპედოელთა ასპარეზობაზე ცნობილი მიმომხილვევლი ო.სერგეევი წერდა: "რომ არსებობდეს პრიზი ჩემპიონატის ყველაზე უფრო სენსაციური შედეგისთვის, მას უსათუოდ დაიმსახურებდნენ ქუთაისელი ფეხბურთელები. სწორედ მათ წაართვეს ფინიშზე კიეველებს ის ორი ქულა, რომელიც ოქროს მედლების დაკარგვის ფასად დაუჯდათ უკრაინელ ფეხბურთელებს. გუნდმა, რომელმაც დაამარცხა ვერცხლისას და ბრინჯაოს პრიზიორები, სუსტად ჩაატარა შეხვედრები აუტსაიდერებთან..." საკავშირო ჩემპიონატის დასრულების შემდეგ "ტორპედოელები" საერთაშორისო შეხვედრების ჩასატარებლად აფრიკაში გაემგზავრნენ. ქუთათურებმა 5:1 დაამარცხეს გვინეის ნაკრები, ფრედ 0:0 ითამაშეს მალის ნაკრებთან, 7:0 დაამარცხეს ნიგერიის ერთ-ერთი გუნდი, ბოლოს კი დაამარცხეს მალის ნაკრები - 1:0.
1966 წლის საფეხბურთო სეზონში გუნდმა დაიკავა მე-15 ადგილი და უკან ჩამოიტოვა ისეთი ცნობილი გუნდები როგორებიც იყვნენ მოსკოვის "ლოკომოტივი" და ლენინგრადის "ზენიტი". ჩემპიონატის დასრულების შემდეგ ქუთაისის სტუმრად ეწვია პოლონეთის "რუხი". ქუთაისელებმა აღნიშნული შეხვედრა სუსტად ჩაატარეს და დამარცხდნენ - 1:2. გაზეთ "სოვეტსკი სპორტის" ინიციატივით ჩატარდა "ენძელას" თასის გათამაშება სადაც უმაღლესი ლიგის 24 გუნდი იღებდა მონაწილეობას. "ტორპედომ" აღნიშნულ გათამაშებაში ბრწყინვალედ იასპარეზა და თასის ფინალში გავიდა, თუმცა გადამწყვეტ შეხვედრასი მოსკოვის "დინამოსთან" დამარცხდა და მეორე ადგილს დასჯერდა.
1967 წლის ჩემპიონატი "ტორპედომ" მე-13-ე ადგილზე დაასრულა. რაც საკმაოდ კარგი შედეგი იყო ისეთი პატარა ქალაქის გუნდისთვის როგორიც ქუთაისია. სეზონის ბოლოს "ტორპედოში" აღზრდილი რ. ძოძუაშვილი მიწვეულ იქნა თბილისის "დინამოში", მოკლე ხანში კი ქუთაისელმა ჭაბუკმა საბჭოთა კავშირის ნაკრებშიც დაიმკვიდრა ადგილი.
1968 წელს 9 ქულით ჩამოიტოვა ბოლო ადგილზე მყოფი კიროვაბადის "დინამო" და კვლავ შეინარჩუნა ადგილი უმაღლეს ლიგაში. მომდევნო წელს კი ქუთათურებმა ჩემპიონატში მე-14 ადგილი მოიპოვეს.
1970 წლის ჩემპიონატის ფინიშზე "ტორპედო" გათამაშების ცხრილში ბოლოსწინა მე-16 ადგილზე აღმოჩნდა და უმაღლესი ლიგა დატოვა.
1971 წლიდან ქუთათურები 1 ლიგაში ასპარეზობდნენ. 11 წლის მანძილზე გუნდი იბრძოდა საუკეთესოთა შორის დასაბრუნებლად. მრავალწლიანი წარუმატებელი ცდის შემდეგ, 1981 წელს "ტორპედომ" 1 ლიგაში მეორე ადგილი დაიკავა, რაც მას უმაღლესი ლიგისკენ უხსნიდა გზას.
1982 წლის სეზონში გუნდმა მე-13 ადგილი დაიკავა. მომდევნო წელს კი ბოლოსწინა მე-17-ე და კვლავ დაბალ ლიგაში დაქვეითთდა.
1984 წლის ჩემპიონატი ქუთაისელებმა წარმატებით წარმართეს და უკვე მესამედ დაბრუნდნენ უმაღლეს ლიგაში.
1985 წელს გუნდი მთელი სეზონის მანზილზე სახიფათო ზონაში იყო, მაგრამ ფინიშის სწორზე ზედიზედ სამმა გამარჯვებამ "ტორპედოს" საბოლოოდ მე-11-ე ადგილი მოუტანა, რაც საუკეთესო შედეგია ქუთაისელთა უმაღლეს ლიგაში 13 წლიანი ასპარეზობის მანძილზე.
1986 წელს მართალია ცალკეულ შეხვედრებში ტორპედოელები ტოლს არ უდებდნენ მეტოქეს, მმაგრამ სამწუხაროდ, მთლიანობაში გუნდი არასტაბილურად გამოიყურებოდა, რამაც შედეგზეც იქონია გავლენა და "ტორპედო" ბოლო ადგილზე აღმოჩნდა.
1987 წელს "ტორპედო" კვლავ 1 ლიგაშია. გუნდში ახალი მწვრთნელი შოთა ოქროპირაშვილი მოვიდა. გუნდში დიდი ცვლილებები მოხდა. სახელდახელოდ შეკრებილმა კოლექტივმა ვერ მოახერხა პირველ ლიგაში ადილის შენარჩუნება და კიდევ უფრო დაქვეითთდა.
1988 წელს "ტორპედომ" კვლავ მოიპოვა პირველი ლიგის საგზური და ერთი სეზონი ითამაშა კიდეც საბჭოთა კავშირის ჩემპიონატში, თუმცა შემდეგ საქართველო სსრკ-ს გამოეყო და "ტორპედოც" ეროვნულ ჩემპიონატზე გადაერთო.
ქვეყნის საუკეთესო ფეხბურთელთა ათეულში არაერთხელ იყვნენ დასახელებული სხვადასხვა თაობის ტორპედოელები: გ. ხოვრებოვი, რ.ძოძუაშვილი, ჯ.ხერხაძე,ს. კუტივაძე, გ.ნოდია, თ.სულაქველიძე, თ. კოსტავა და სხვები. ხოლო რამაზ შენგელია ორჯერ სსრკს ნომერ-1 ფეხბურთელად იქნა აღიარებული.
ძმები გივი და ლევან ნოდიები ევროპის ჩემპიონები არიან იუნიორთა შორის. 1969 წლის საკავშირო ჩემპიონატში წარმატებით ასპარეზობდა ტორპედოელთა თავდამსხმელი ჯუმბერ ხაჯალია, რომელმაც 16 გოლი გაიტანა და გაზეთ "ტრუდის" პრიზის ერთ-ერთი რეალური პრეტედენტი იყო...
"ტორპედოში" აღიზარდა და დაოსტატდა მთელი პლეადა სახელოვანი სპორტსმენებისა, რომლებსაც არაერთხელ დაუცავთ სსრკ-ს პირველი, ოლიმპიური და ახალგაზრდული ნაკრებების ღირსება. სხვადასხვა დროს აღნიშნული გუნდების წევრები იყვნენ: რ.ურუშაძე, გ.ცხოვრებოვი, ს.კუტივაძე, გივი და ლევან ნოდიები, რ. ძოძუაშვილი, ჯ.ხერხაძე, შ. ოქროპირაშვილი, ს.შვეცოვი, რ.შენგელია, თ.კოსტავა, რ.სირაძე, მ. ასიტაშვილი, ბ.ფარულავა, რ.ბურკაძე, ა.კვერნაძე, თ. სულაქველიძე და გ. კეტაშვილი.
დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ "ტორპედო" ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული ქართული გუნდი გახდა. სწორედ მან შეძლო 2000 წელს ”დინამოს” ჰეგემონიის დამხობა და 2000-2002 ზედიზედ სამჯერ გახდა საქართველოს ჩემპიონი.
თუმცა ტორპედოს აღმასვლა დიდხანს არ გაგგრძელებულა, სულ რაღაც 5 წელიწადში, 2007 წელს სპორტული პრინციპების უგულებელყოფით გუნდი პირველ ლიგაში დააქვეითეს.
იქ გატარებული სამი სეზონის შემდეგ ქუთაისური ტორპედო კვლავაც დაუბრუნდა საქართველოს უმაღლეს ლიგას. 2010-11 წლების სეზონი გუნდმა მე-4 პოზიციაზე დაასრულა, პარალელურად კი თასის ფინალამდეც მიაღწია, სადაც დრამატულ ორთაბრძოლაში გაგრასთან დამარცხდა. 2011-12 წლების სეზონში კი გუნდმა საპრიზო მესამე ადგილი დაიკავა.
***
ქუთაისი
ადრეული სახელები: აია, ქუთაია, ქუთათისიუმი.
მოსახლეობა: 192.500 კაცი (2010)
სიმჭიდროვე: 2.750,1 კაცი/კმ²
ქალაქი საქართველოში, იმერეთის მხარის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს მდინარე რიონზე. ოფიციალურად ქალაქად გამოცხადდა 1811 წელს, თუმცა უფრო ადრინდელ პერიოდში (730 წ., 980-1072 წწ.) იგი მოიხსენიება საქართველოს მნიშვნელოვან ქალაქთა რიცხვში. მოსახლეობა 186 ათასი (2002 წ.). ქუთაისი მნიშვნელობით საქართველოს მეორე სამრეწველო და კულტურული ქალაქია. აქ მდებარეობდა მძიმე, მსუბუქი და კვების მრეწველობის მრავალი საწარმო, კულტურის ობიექტები: უნივერსიტეტი, ინსტიტუტები, თეატრები, გალერეები.
» სპოილერის ნახვისთვის დააწკაპუნეთ აქ «
ქუთაისის დოკუმენტური ისტორია იწყება ძვ. წ. III საუკუნიდან, თუმცა ანტიკური ავტორები მას თვლიან ძველი კოლხეთის სამეფოს (ძვ. წ. VIII ს.) დედაქალაქად. ქუთაისის ძველი სახელებია: აია, ქუთაია, ქუთათისიუმი. საუკუნეების განმავლობაში, VIII-დან XIX საუკუნემდე, დასავლეთქართული სახელმწიფოს (მოგვიანებით იმერეთის სამეფოს) ცენტრი
ქუთაისი საქართველოს ერთ-ერთი უძველესი ქალაქია. არქეოლოგიური მონაცემებით, დღევანდელი ქუთაისის ტერიტორია და შემოგარენი უკვე ასი ათასი წლის წინ იყო დასახლებული. ძვ. წ. XV-XIII საუკუნეებიდან აქ კოლხური კულტურის არსებობა დასტურდება. მდინარე რიონის მარჯვენა ნაპირზე აღმართულ ბორცვებზე ძვ. წ. VIII-VII საუკუნის ვრცელი დასახლების კვალია შემორჩა. ქალაქის განვითარება შემდგომში ამ ადგილს უკავშირდება.
ძველი ბერძნული მითოლოგია და ისტორია ქუთაისს ე.წ. „მინოსის ხანას“ (ძვ. წ. XVII-XV სს) მიაკუთვნებს. მინოსი, ხელმწიფე კრეტაზე, და აიეტი ძველ ბერძნებს თანადროულ, მოკავშირე და დამოყვრებულ (სიძე-ცოლის ძმა) მეფეებად მიაჩნდათ. ანტიკური დროიდან და შემდგომ ფეოდალურ ხანაშიც ქუთაისი ინტენსიურად ინარჩუნებდა დასავლეთ საქართველოს (კოლხეთი, ეგრისი, ლაზეთი, აფხაზეთი) პირველი ქალაქის მდგომარეობას.
978 წელს ბაგრატ III-მ ახლადგაერთიანებული საქართველოს დედაქალაქი ქუთაისში გადაიტანა. ამ დროიდან 1122 წლამდე ქუთაისი საქართველოს სატახტო ქალაქის ტიტულს ინარჩუნებდა. ბაგრატ III-ის პერიოდში ქალაქმა მნიშვნელოვნად იცვალა სახე: განახლდა სამეფო სასახლე და ციხე-გალავანი, ხოლო 1003 წელს ეკურთხა ღვთისმშობლის მიძინების ახალი ტაძარი. ეს ტაძარი საქართველოს ერთიანობისა და ძლიერების სიმბოლო უნდა ყოფილიყო, ამიტომ მისი კურთხევა განსაკუთრებულ მოვლენად იქცა. მეფე ბაგრატმა "აკურთხა ეკლესია ქუთათისა განგებითა დიდითა და მიუწვდომელითა, რამეთუ შემოკრიბნა მახლობელნი ყოველნი ჴელმწიფენიდა კათალიკოსნ, მღვდელმთმოძღუარნი და ყოველთა მონასტერთა წინამძღუარნი, და ყოველნი დიდებულნი ზემონი და ქუემონი, მამულისა და სამეფოსა მისისა მყოფნი, და სხუათა ყოველთა საჴელმწიფოთანი" (ქართლის ცხოვრება).
1089 წელს ქუთაისში მეფედ ეკურთხა დავით აღმაშენებელი, რომელმაც 1106-1125 წლებში ქუთაისთან ახლოს ააგო გელათის ტაძარი და უმაღლესი სასწავლებელი - აკადემია, რომელიც "მეორე იერუსალიმად" და "სხუად ათინად" იწოდებოდა. გელათი მთელი საქართველოსთვის სიბრძნისა და სიწმინდის კერად იქცა.
1122 წელს, როდესაც დავით აღმაშენებელმა პირველობა არაბთაგან განთავისუფლებულ თბილისს მიანიჭა, ქუთაისი ერთიანი საქართველოს მეფეთა სამყოფლად დარჩა. სამეფო რეზიდენციად რჩებოდა გეგუთის სასახლეც, რომელსაც "საყდარსა დავითიანსა" უწოდებდნენ. ქუთაისი სამეფო კარის თავშესაფარი და დედაქალაქი ხდებოდა, როდესაც მტრები თბილისს იღებდნენ. ასე იყო 1226 წელს ჯალალ ად-დინის შემოსევისას და 1235 წელს მონღოლთა მიერ აღმოსავლეთ საქართველოს დაპყრობისას.
ერთიანი ქართული სახელმწიფოს დაშლის შემდეგ (1489-1810) ქუთაისი კვლავ იმერეთის სამთავროების სამეფო დედაქალაქია. 1386 წელს დაწყებულმა თემურლენგის გამანადგურებელმა ლაშქრობებმა 1403 წელს ქუთაისამდეც მოაღწია. ქალაქი აოხრდა და მოსახლეობა გაიჟლიტა. ამ ლაშქრობის შემდეგ დაიწყო ქუთაისის დაქვეითება. XV საუკუნის იტალიელი მოგზაურისთვის ქუთაისი უკვე ერთ პატარა ბორცვზე მდებარე ქალაქია (ჯოსაფატ ბარბარო, XV ს.).
***
გივი კილაძის სახელობის ქუთაისის ცენტრალური სტადიონი
ტევადობა: 12’000
***
შემადგენლობა:
GK
1. მაქსიმე ქვილითაია
12. ომარ მიგინეიშვილი
99. დავით კუპატაძე
DEF
2. ვაჟა ტაბატაძე
3. დავით გამეზარდაშვილი
4. თემურ ფარულავა
6. გიორგი გურული
33. დათა რიგვავა
37. ზაზა ჭელიძე
49. ლექსო კვახაძე
CMF
5. ნიკა ფირცხალავა
7. ბუკა გიგაური
10. გიორგი კუხიანიძე
18. დავით დიღმელაშვილი
19. ელგუჯა გრიგალაშვილი
20. გიგი იოსელიანი
22. გრიგოლ დოლიძე
26. გიორგი დათუნაიშვილი
77. ბაჩი ბოლქვაძე
AT
8. ნიკა საბანაძე
14. გიორგი ფანცულაია
30. რევაზ გოცირიძე
88. ბექა ტუღუში
??. ვახტანგ კვარაცხელია
***
ქომაგთა კლუბი ‘ტორნადო’
დაარსდა 2011 წელს
ქომაგთა კლუბში გაწევრიანება შეუძლია ნებისმიერ მსურველს 16 წლის ასაკიდან.
გაწევრიანება ხდება შემდეგნაირად: თიბისი ბანკის ნებისმიერ ფილიალში ამ ანგარიშის ნომერზე GE 36 TB70 6443 6080 1000 09 შეიტანთ 10 ლარს. შემდეგ გადახდის ქვიტარს მოიტანთ ოფისში, რომელიც მდებარეობს ტორპედოს სტადიონის შენობაში, შეავსებთ ბლანკს და გადმოგეცემათ ქომაგთა კლუბის წევრობის ბარათი.
პასაჟი ‘ტორპედო- აკტობე’
» სპოილერის ნახვისთვის დააწკაპუნეთ აქ «
გამოვვარდით, სამწუხაროდ ჩვენთვის ევროპის ლიგა დასრულდა. ჩვენი მიზანი წელს ჯგუფში შესვლა არ იყო, ასე რომ განვლილი ეტაპების რაოდენობას გადამწყვეტი მნიშვნელობა არ აქვს, გულსაწყვეტი უფრო თამაშის ხარისხია, ვიდრე გამოვარდნა.
მეც ისეთივე გულშემატკივარი ვარ როგორც თქვენ. ბიჭებო ამიტომ ერთს გთხოვთ, ნუ გავიტეხავთ გულებს და ნუ დავყრით ფარხმალს. ყველას დაგვწყვიტა გული ასეთმა ცუდმა გამოსვლამ, მეც თქვენსავით სისხლი მიდუღდა მატჩის დაწყების წინ, და მეც თქვენსავით იმედგაცრუებული თვალით ვუყურებდი ეკრანს.
მაგრამ, სწორედ ახლა გვჭირდება ერთად დგომა, ახლა სჭირდება ტორპედოს მისი ასეთი ერთგული ქომაგის თანადგომა და გამხნევება. ვანახოთ სხვებს, რომ პირველივე მარცხისას არ ვიცრუვებთ გულს, რომ ჩვენ შეგვიძლია ჩვენი გუნდის მხარდაჭერა. ჩვენ შეგვიძლია წაქცეული ტორპედოს წამოყენება, ეს ხომ აქამდეც გაგვიკეთებია. რა არის ტორპედოს ისტორია, მუდამ უსამართლობასთან გვიწევდა შეჯახება.. რანგით მეორე ლიგისთვისაც კი გაგვიმეტეს, და მაშინაც არ დაგვიყრია ფარხმალი. დღეს კი დავმარცხდით, დავმარცხდით ჩვენზე ძლიერ მეტოქესთან, დავმარცხდით ბრძოლაში და ამასთან შეგუებასაც ცოდნა უნდა.
თუმცა ერთიცაა, ასეთი უღიმღამო თამაში ნაღდად არ შეგვშვენოდა, ამ თემასთან დაკავშირებით გპირდებით ფანკლუბი აუცილებლად შევხვდებით ფეხბურთელებს და იგივე აღარ განმეორდება.
ევროპას ერთი წლით ვტოვებთ, თუმცა წინ საქართველოს ჩემპიონატია, მოძლიერებული და მეტად საინტერესო. აი აქ გვჭირდება ერთად დგომა, ჩვენი სიმღერები და შეძახილები. წინ მოსაგები 4 კლასიკოა დინამოსთან, თუნდაც 4 დერბი მეზობელთან.. ჩვენ ერთად უნდა დავუბრუნდეთ ქართული ფეხბურთის მწვერვალს, რომლის გზასც აგერ უკვე ორი წელია ვადგავართ და ერთი ევროპული მარცხი ამაზე ხელს ვერ აგვაღებინებს, ჩვენ ხომ ერთად-ერთნი ვართ, ჩვენ ტორპედო ვართ !
***
» სპოილერის ნახვისთვის დააწკაპუნეთ აქ «
***
http://www.fctorpedo.ge/http://www.facebook.com/FCTorpedoKutaisi
I don't hate the other teams because of how they play, I hate 'em because of their fans..
ს.კ. ტორპედო ქუთაისი | FC Torpedo Kutaisi
