ალექსანდრე თვალჭრელიძე - გაძლიერების ნაცვლად, ისეთი სუსტი მთავრობა მივიღეთ, როგორიც 2012 წლის არჩევენების შემდეგ არასოდეს არ ყოფილა
18:35 10-11-2014
ალექსანდრე თვალჭრელიძე - გაძლიერების ნაცვლად, ისეთი სუსტი მთავრობა მივიღეთ, როგორიც 2012 წლის არჩევენების შემდეგ არასოდეს არ ყოფილა საშინაო და საგარეო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე "ინტერპრესნიუსი" საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის საბუნებისმეტყველო აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტს, ალექსანდრე თვალჭრელიძეს ესაუბრა.
- ბატონო ალექსანდრე, ბოლო დღეებში მმართველ კოალიციასა და მთავრობაში განვითარებულ პროცესებზე პროცესში ჩართული ყველა მონაწილეების შეფასებები მოვისმინეთ. "თავისუფალი დემოკრატების" მიერ გადადგმულ პოლიტიკურ ნაბიჯებზე ბიძინა ივანიშვილისეული შეფასებების მიუხედავად, მაინც გაუგებარი დარჩა, რეალურად რა იყო "თავისუფალი დემოკრატების" "ბუნტისა" და ოპოზიციაში გადასვლის მიზეზი. თქვენ როგორ შეაფასებდით მომხდარსა და მის პოლიტიკურ შედეგებს როგორც შიდა, ისე საგარეო პოლიტიკისათვის?
- ჩემთვის მოულოდნელი არ ყოფილა "თავისუფალი დემოკრატების" "ბუნტი" და კოალიციიდან გამოსვლა. როცა მიზანმიმართული შეტევა მიდის პარტიის ლიდერზე, მინისტრსა და კოალიციის ერთ-ერთ ლიდერს, თანამდებობიდან უშვებენ, როგორც ეს მოხდა, ანუ პოლიტსაბჭოს დაწყებამდე ერთი საათით ადრე, მაშინ, რა თქმა უნდა, მისი გუნდი გამოდის კოალიციიდან და ეს აბსოლუტურად გასაგებია. ნებისმიერ პოლიტოლოგს თუ პოლიტიკოს, ეს შეიძლება ეწინასწარმეტყველა, ვინაიდან, მინისტრისა და შენი თანამებრძოლის, თანაგუნდელის ასეთი ფორმით გადაყენება, როგორც წესი, არ ხდება. ხდება მისი კაბინეტში გამოძახება და იმის თქმა, რომ დაწეროს განცხადება და თავად წავიდეს.
ცნობილია, რომ ბატონმა ალასანიამ, როგორც თავდაცვის მინისტრმა, ძალიან ბევრი ტრენინგი გაიარა აშშ-ში და ითვლებოდა აშშ-სა და ნატოს და დასავლური კურსის ურყევ მებრძოლად. დარწმუნებული ვარ, ალასანიას პოლიტიკიდან წასვლა ჩვენს საგარეო პარტნიორებს დიდად არ მოეწონებოდათ. მითუმეტეს, რომ მისი შემცვლელი არის ფუნქციონერი და არა პოლიტიკური ფიგურა. დემოკრატიულ ქვეყნებში ასეთ თანამდებობებზე როგორც წესი, პოლიტიკური ფიგურები ინიშნებიან ხოლმე.
რაც შეეხება შიდა პოლიტიკას. თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ ალასანიას თანამდებობიდან გაშვება გაკეთდა იმისთვის, რომ სამთავრობო გუნდი ერთ მუშტად შეკრულიყო. ბატონი ალასანია დიდად დამჯერი არ იყო, გახლავთ ქარიზმატული ფიგურა, რომელიც ყოველთვის თავის პოლიტიკას ატარებდა და მისი შებოჭვა ძნელი ამოცანა იყო. მისი გაშვების საკითხი კარგა ხნით ადრე გადაწყდა. მაგრამ, ალასანიას გაშვების შედეგი 180 გრადუსით საპირისპირო აღმოჩნდა. ასეთი სუსტი მთავრობა არასოდეს ყოფილა. არ გამოვრიცხავ და თითქმის დარწმუნებული ვარ, რომ რაღაც მომენტში აუცილებლად დადგება ამ მთავრობისადმი ნდობის ვოტუმის საკითხი.
- "თავისუფალი დემოკრატების" ლიდერმა, ირაკლი ალასანიამ თავისივე პარტიის ყრილობაზე ერთგვარად განავრცო პრეზიდენტ მარგველაშვილის მიერ ნათქვამი, რომ "ქვეყანა, კულისებიდან არ უნდა იმართებოდეს". მისი თქმით, "ყველაფერი ერთ კაცზე არ უნდა იყოს დამოკიდებული". ივანიშვილმა საზმაუწყებელზე ვრცლად ისაუბრა განვითრებულ პროცესებზე. იგი შეეცადა, დაერწმუნებინა საზოგადოება, რომ ქვეყნის მართვაში არ მონაწილეობს. ივანიშვილმა არაერთ მართლაც მნიშვნელოვან თემაზე ისაუბრა. თქვენი დაკვირვებით, რა ძირითადი გზავნილები გააკეთა მან?
- ივანიშვილმა გააკეთა რამდენიმე მეტად საინტერესო გზავნილი. 1. მან თქვა, რომ პოლიტიკაში არ არის, არის სამოქალაქო საზოგადოების წევრი, ყველაფერს გააკეთებს, რათა საქართველო განვითარდეს და ამისთვის გამოიყენებს ჩემთვის მოულოდნელ ტექნოლოგიას, ვგულისხმობ "საზოგადოება 2030"-ის შექმნას. მისივე თქმით, ამ საზოგადოების შექმნით იგი აპირებს ანალიტიკური საქმიანობის მკვეთრ გაუმჯობესებას. რაც, რა თქმა უნდა, მისასალმებელია. მაგრამ, ითამაშებს თუ არა ეს საზოგადოება ქვეყნის განვითარებაში გადამჭრელ როლს, სხვა საკითხია.
ალასანიასთან მიმართებაში მისი გზავნილი დაახლოებით ასეთი იყო. ივანიშვილმა თქვა, რომ დიდ პატივს სცემს "თავისუფალ დემოკრატებს", კარგია, რომ გაჩნდება კონსტრუქციული ოპოზიცია და ასეთი ტიპის ოპოზიცია ქართულ პოლიტიკას მხოლოდ წაადგება, რაც პრინციპულად განსხვავებულია ირაკლი ღარიბაშვილის პოზიციიდან, რომელმაც ისევ ძველი ტექნოლოგია და ფილოსოფია გამოიყენა, ვგულისხმობ იმას, რომ "ვინც ჩემთან ერთად არ არის, ჩემი მტერია." რაც, რასაკვირველია, სწორი არ არის. სხვათა შორის, ღარიბაშვილის ლანძღვას ალასანიამ ძალიან კორექტულად უპასუხა. არც ერთხელ არ უკადრებია თავის თავისთვის ღარიბაშვილის მისამართით სალანძღავი სიტყვა.
- გასაგებია, რომ ე.წ. "კაბელების საქმეზე" ძიება დასრულებული არ არის, მაგრამ მიუხედავად ყველა მხრიდან ხმაურიანი განცხადებებისა, საზოგადოებას არ მიუღია პასუხი ორ მთავარ კითხვაზე - ხელისუფლებიდან - მართლა ჰქონდა თუ არა ადგილი თავდაცვის სამინისტროში კორუფციას? და ალასანიასა და მისი გუნდიდან - რა კონკრეტული საფრთხე ემუქრებოდა, ან ახლა რა ემუქრება ქვეყნის ევროპულ ორიენტაციას? საზმაუწყებელზე გამოსვლისას ივანიშვილმა თქვა, რომ ალასანია ტენდერებზე პასუხს ვერ მცემსო. ამ თემაზე გაკეთებულმა განმარტებებმა თქვენზე რა შთაბეჭდილება დატოვა?
- მეჩვენება, რომ აქ ძალიან დიდ გაუგებრობასთან გვაქვს საქმე. ბატონი ალასანია ბევრ რამეს არ ამბობს, ქვეყნის უსაფრთხოებიდან და საიდუმლოდან გამომდინარე. ვინაიდან საიდუმლო მასალებთან წვდომა არა მაქვს და შეზღუდული არ ვარ, შემიძლია მხოლოდ ჩემი აზრი მოგახსენოთ. საზმაუწყებელზე ივანიშვილმა ყურადღება გაამახვილა იმაზე, რომ გვერდზე გადიოდა კაბელები, შეიძლებოდა მათი წვერების აღება და ინტერნეტისთვის გამოყენება. თავდაცვის სისტემისთვის ასეთი ტექნოლოგიები, რაც ბიზნესისთვის ძალიან კარგია, სრულიად უვარგისია.
ძალიან ბევრმა კიბერშეტევამ დაამტკიცა და ყველა ქვეყანაში არის გათვალისწინებული, რომ სპეციალურ სამსახურებს ყოველთვის განმხოლოებული ბოჭკოვანი კაბელები აქვთ, რომლითაც ვერც ერთ სხვა ინტერნეტმომხმარებელი ვერ ისარგებლებს.
ვისაც აინტერესებს ასეთი ტიპის ტექნოლოგიები, ვურჩევდი წაეკითხათ დენ ბრაუნის რომანი "დიგიტალური ციხესიმაგრე", სადაც დეტალებშია აღწერილი, როგორ ხდება აშშ-ის თავდაცვის უსაფრთხოების სამსახურზე კიბერშეტევა. და მეორე, არასოდეს არ შეიძლება ასეთი კონტრაქტების ტენდერის საშუალებით განხორციელება. აქ მთავარი ფული კი არა, უსაფრთხოებაა. ვინაიდან, "სილქნეტი" აშშ-ის საელჩოს კიბერმომსახურებას უზრუნველყოფდა, ამიტომ სწორედ "სილქნეტი" იყო არჩეული თავდაცვის სამინისტროს პარტნიორად. ზოგადად, მარტივი თვალსაწიერიდან ასეთ საკითხებზე მსჯელობა და დასკვნების გაკეთება არასწორი იქნებოდა. თუ ამ ლოგიკას მხედველობაში არ ვიღებთ, მაშინ უნდა დავამტკიცოთ, რომ იყო ე.წ. "ოტკატები", რომელიც ქეშის სახით ჩაუდეს ალასანიას. ის, რომ გვერდზე გადის სხვა კაბელი, სხვა ინტერნეტპოროვაიდერი, ის რომ, არ იყო ტენდერი გამოცხადებული და სხვა კრიტერიუმებით მოხდა სააგენტოს შერჩევა, კითხვებს კი აჩენს, მაგრამ ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ჩვენ და მათ შორის თავდაცვის სამინისტრო ვიმყოფებით აბსოლუტურად განსხვავებული უსაფრთხოების რეჟიმში. მე არ ვიცი, იყო თუ არ იყო იქ კორუფციული სქემები, მაგრამ ის, რომ პროკურატურა ჩვეულებრივი და არაპროფესიული მეთოდოლოგიით იძიებდა საქმეს რიმლითაც სიმართლის დადგენა შეუძლებელია, ჩემთვის ცხადია.
- თქვენი ინფორმაციით, რამდენად საფუძვლიანი გახლავთ ბატონ სოსო ცისკარიშვილის ვარაუდი, რომელმაც ალასანიას თანამდებობიდან გათავისუფლება საქართველო-გერმანიასა და საქართველო-საფრანგეთს შორის სამხედრო სფეროში თანამშრომლობაზე ხელმოწერილ ხელშეკრულებებს დაუკავშირა?
- ვერ გეტყვით. ეს ბატონ სოსოს ანალიზის შედეგია. ბატონ სოსოს ძალიან კარგად ვიცნობ, წავიკითხე "ინტერპრესნიუსზე" მისი ინტერვიუ. მის ამ მოსაზრებებზე პასუხს ნამდვილად ვერ გაგცემთ, მაგრამ ერთი რამ ცხადია - ჩემთვის ძალიან საინტერესო იყო ის სნაიპერული სიზუსტე, რომლითაც პროკურატურამ თავდაცვის სამინისტროს დაარტყა. ვგულისხმობ იმას, რომ თავდაცვის უწყების მაღალჩინოსნები სწორედ მაშინ დააკავეს, როცა ბატონი ალასანია საფრანგეთის თავდაცვის მინისტრის კაბინეტში იმყოფებოდა.
ალასანიამაც ბრძანა, რომ მას მთავრობის დასავლურ კურსში ეჭვი არ ეპარება, მაგრამ რბილად რომ ვთქვათ - არიან თუ არა პროკურატურაში სხვაგვარად მოაზროვნე ადამიანები, ეს უსაფრთხიოების სამსახურების გამოსაძიებელია. და კიდევ, ამას სულ ვიმეორებ, ჩემი საკრალური კითხვა ისეთია, რომელიც თავის დროზე მარტინ ლუთერმა წმინდა ინკვიზიციას დაუსვა - ვინ გააკონტროლებს გამკონტროლებლებს. ის პროკურორი, რომელიც დავით კირვალიძის საქმეს იძიებდა, ახლა დაწინაურებულია. ეს მიუხედავად იმისა, რომ კირვალიძე და ყველა ისინი, ვინ იმ საქმეზე იყვნენ დაკავებულები, გამართლებული არიან. იმის თქმა მინდა, რომ არ არსებობს მექანიზმები, რომ მოითოკოს, ან კონტროლი გაეწიოს განმკონტროლებლებს. რა თქმა უნდა, ამ შემთხვევაში მხედველობაში მაქვს პროკურატურის საქმიანობა. ეს სისტემა რომ შესაქმნელია, სულ უფრო ცხადი ხდება.
- ბატონო ალექსნდრე, ივანიშვილმა განაცხადა - "არავის ვაშინებ, მაგრამ ყველა ექსპერტის დოსიეს დავალაგებ" და ექსპერტებს მეტი პასუხიმგებლობისაკენ მოუწოდა. რას შეიძლება ნიშნავდეს ექსპერტებზე ივანიშვილის გაღიზიანება და საუბარი, რომ პროგრამა "2030"-ის ფარგლებში იგი ექსპერტებს მოამზადებს?
- ვერ გეტყვით, არ ვიცი. რაც შეეხება პროგრამა 2030-ს, ალბათ მოამზადებს ექსპერტებს იმ მსოფლმხედველობით, რომელიც ამ არასამთავრობო ორგანზიაციას ექნება. ივანიშვილი მართალს ბრძანებს, როცა ამბობს, რომ სიტყვა "ექსპერტი" გახუნდა. გითხრათ სიმართლე, არ ვიცი, ვინ არის ექსპერტი. ჩემი აზრით, ექსპერტი არის ადამიანი, რომელიც მწირი ინფორმაციით აკეთებს ზუსტ დასკვნებს. სამწუხაროდ, ასეთი ადამიანები საქართველოში ცოტა არიან.
- კიდევ ერთი გარემოება აშკარად ითხოვს პასუხს - როდის გააცნობიერეს "თავისუფალმა დემოკრატებმა", რომ ქვეყნის საგარეო კურსი საფრთხეშია? რომ "პოლიტიკურ პროცესებს უშიშროება არ უნდა მართავდეს". თუ მათ ეს თავდაცვის უწყების მაღალჩინოსნების კორუფციაში დადანაშაულებამდე იცოდნენ, რატომ მანამდე არ განაცხადეს ამის შესახებ?
- მოდით, ეს კითხვა ორად გავყოთ - ლოზუნგი, რომ უშიშროება არ უნდა მართავდეს ქვეყანას, სწორი ლოზუნგია. მეც იგივეს ვამბობ, ოღონდ სხვა სიტყვებით - ვინ გააკონტროლებს გამკონტროლებლებს? მეჩვენება, რომ დასავლურ კურსზე აპალირება უფრო პიარსვლა იყო, რათა მომხდარიყო სიტუაციის დრამატიზაცია. ალასანიმაც ბრძანა, რომ მთავრობაში მისი თანამოაზრეები არიან, რომ მას მთავრობაში არ ეგულება ადამიანი, რომელსაც იგივე მისწრაფებები არ ჰქონდეს. ის საუბრობდა პროკურატურაზე. აქ კითხვები მართლაც არსებობს. იყო თუ არა ალასანიას წინააღმედგ პროკურატურის ქმედებები მართული, ამას ალბათ მომავალი გვიჩვენებს.
- დამკვირებელთა ნაწილი მიიჩნევს, რომ თუ "თავისუფალი დემოკრატების" მმართველი კოალიციიდან წამოსვლა ოპოზიციურ ფლანგზე "ნაცმოძრაობის" შესავიწროებლად გადადგმილი ნაბიჯი იყო, "მიზანი 100%-ით მიღწეულია". პროცესები იმდენად სპონტანურად ვითარდებოდა, ძნელია იმის თქმა, რომ ქართულ პოლიტიკაში "ვიღაცას" შესწევს უნარი ასეთი მრავალსვლიანი კომბინაციის განსახორციელებლად. დღეს ამ აზრს საკმაოდ ბევრი იზიარებს, მაგრამ, მაინც რჩება შთაბეჭდილება, რომ მას რეალობასთან არანაირი კავშირი არა აქვს და მიზნად მმართველი კოალიციის მიერ დაშვებული შეცდომების გადაფარვის მცდელობად აღიქმება . . . ამ თემაზე თქვენ რა აზრისა ხართ?
- მეც გამოვიყენებდი იმას, რასაც თავის დროზე ფილოსოფიაში "ოკკამის სამართებელი" ჰქვია. ოკკამი შუასაუკუნეების ფილოსოფოსი გახლდათ, რომელმაც თქვა საინტერესო რამ, რაც ძალაშია დღესაც. როცა არსებობს რაღაც მოვლენის მრავალი ახსნა, როგორც წესი, ყველაზე სწორი ყველაზე მარტივია. ცხოვრება გვიჩვენებს, რომ ეს აბსოლუტურად სწორია.
არა მგონია, რომ კოალიციაში იყვნენ ისეთი ინტელექტუალური ძალები, რომლებსაც ასეთი გათვლების გაკეთება შეუძლიათ. მითუმეტეს, რომ შედეგი აბსოლუტურად სხვადასხვანაირი შეიძლება ყოფილიყო. ჩემი აზრით, ეს იყო ძალიან დიდი შეცდომის შედეგი. არასწორად გათვლილი შეცდომის შედეგი და ამ შეცდომის ძირითადი მახასიათებელი გახლავთ ის, რომ იმის ნაცვლად, რომ მთავრობა გაძლიერებულიყო, სინამდვილეში, ისეთი სუსტი მთავრობა მივიღეთ, როგორიც 2012 წლის არჩევენების შემდეგ არასოდეს არ ყოფილა. ჩემი აზრით, ეს იყო პოლიტიკური მმართველობითი, სოციალური და ადამიანური ძალიან დიდი შეცდომა.
- თქვენთვის რამდენად მისაღებია მტკიცება, რომ ივანიშვილს "ქართული ოცნების" ოპოზიციად სურს იხილოს არა "ნაცმოძრაობა" და "თავისუფალი დემოკრატები", არამედ ნინო ბურჯანაძე და ირმა ინაშვილი? და კიდევ, 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებამდე არც ისე დიდი დროა დარჩენილი. რამდენად დიდია ალბათობა, რომ "თავისუფალი დემოკრატები" შემდეგ საპარლამენტო არჩევნებამდე "ქართული ოცნების" სერიოზულ კონკურენტებად ჩამოყალიბდებიან და როგორც თავად იმედოვნებენ, შეძლებენ დიდ პოლიტიკაში ტრიუმფით დაბრუნებას?
- არა მგონია, რომ "თავისუფალი დემოკრატები" დიდი პოლიტიკიდან წასულები არიან. მათ ძალიან დიდი როლი ითამაშეს კოალიციაში. როდესაც დაიწყო კოალიციიდან მათი გამოსვლა, უცებ გამოჩნდა რომ ძლიან ბევრ ქალაქში ისინი გადამწყვეტ როლს თამაშობდნენ. მეჩვენება, რომ "თავისუფალი დემოკრატები" თავის დამოუკიდებელ პოლიტიკას "რესპუბლიკელებთან" ერთად გატარებას ცდილობდნენ. დარწმუნებული ვარ, რომ საპარლემენტო არჩევნებში, როდესაც არ უნდა გაიმართოს ის, "თავისუფალი დემოკრატები" ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული და რეიტინგული აქტიორები იქნებიან. მე ასე მეჩვენება. მთავარია, მათ არჩევნებემადე არ დაუშვან ტრაგიკული პოლიტიკური შეცდომები, რომელიც როგორც ვხედავთ, ახალგაზრდა ადამიანებს ხშირად მოსდით ხოლმე.
კობა ბენდელიანი
"ინტერპრესნიუსი"
http://www.interpressnews.ge/ge/interviu/3...-ar-yofila.html