დიდი ხანია სომხებმა მიისაკუთრეს . მილიონი თემა იყო მაგაზე აქაც .
აგერ ერთ ერთი .
Грузинское вторжение в Лориეს კი 2009 წლის სტატია .
ექსკლუზიური რეპორტაჟი საზღვრისპირა სოფლიდან...
ანუ როგორ გაქრა რუკიდან ნახევარი სოფელი
მას შემდეგ, რაც სომხურ საიტებზე სკანდალი ატყდა, გადავწყვიტეთ სომხეთის საზღვართან განლაგებული სოფლები მოგვევლო. სომეხი პოლიტიკოსებისა და ანალიტიკოსების სტატიებში ბევრი საყურადღებო რამ ამოვიკითხეთ.
მარნეულის რაიონში სომხეთის საზღვართან მდებარეობს სოფელი ახქერფი. სოფელში სამასი კომლი ცხოვრობს და უკლებლივ ყველა სომხურია. სოფელი აბსოლუტურად მოწყვეტილია ქართულ სახელმწიფოს. სოფელში უგზოობის გამო არ დადის ტრანსპორტი, არ ვრცელდება ქართული მაუწყებლობა, პრესა. ყველაზე ღარიბ ოჯახშიც კი, რომელსაც არც ფანჯრები შემორჩენია, სამი სატელიტური ანტენა დგას. აქ მხოლოდ სომხური და რუსული არხები მაუწყებლობენ. სოფელში ჩასულებს ერთი მეტად მტკივნეული სურათი გადაგვეშალა თვალწინ: სოფელ ახქერფს განაპირა მხარეს მდინარე ჩამოუდის. მდინარის იქითა ნაპირი უკვე სომხეთია, აქეთ საქართველო. მდინარის იქით ორსართულიანი კაპიტალური შენობა უკვე დასრულებულია. იქ სომეხი მესაზღვრეები უნდა განთავსდნენ. პუნქტს გარს ტუფის გალავანი არტყია. მდინარის აქეთ ქართული სასაზღვრო ძალები არიან... სამ კვადრატულ მეტრიან რკინის ჯიხურში(!).
მოგეხსენებათ, სომხეთთან საზღვრის დემარკაცია ჯერ არ დასრულებულა და ახქერფის ადმინისტრაციული ერთეულის რუკიდან განაპირა 633 ჰექტარი უკვე გაქრა. რუკა 2005 წელს შეადგინა შპს «ლეგენდამ». საბჭოურ რუკაში ეს ტერიტორია დატანილია, 2005 წელს მომზადებული რუკიდან კი 633 ჰექტარი მიწა ამოღებულია. «გაუჩინარებული» მიწის ნაწილი იჯარით ჯერ კიდევ 1992 წელს ჰქონდა აღებული საქართველოს ერთ-ერთ სომეხ მოქალაქეს. რადგან საიჯარო ხელშეკრულების ვადა 15 მარტს იწურება, მან მიწის შესყიდვა გადაწყვიტა და შესაბამის ორგანოებს მიმართა. სახელმწიფო სტრუქტურებიდან გამაოგნებელი პასუხი მიიღო: ეს ტერიტორია ჩვენ არ გვეკუთვნის, რადგან რუკაზე არ ირიცხებაო. ახქერფის სოფლის რწმუნებულმა ორივე რუკა წარმოგვიდგინა, - საბჭოურიც და ახალიც.
გიგოლა ათარბეგიანი, სოფელ ახქერფის რწმუნებული: - ამ მიწას დღეს ისევ საქართველოს მოქალაქეები ამუშავებენ. სომხურ მხარეს, ჯერჯერობით, პრეტენზია არ გამოუთქვამს, მაგრამ ფაქტია, ახალი რუკიდან 633 ჰექტარი მიწა გაქრა. როგორ მოხდა ეს, არ ვიცი.
ზაზა დეკანოიძე, მარნეულის გამგებელი: - ეს რუკა «კაეფის» პროექტის ფარგლებში გაკეთდა. «კაეფი» ადგილობრივი საკრებულოს წარმომადგენლებთნ ერთად აზუსტებდა ამ რუკებს. როგორც ჩანს, ვიღაცამ არასწორად მიაწოდა ინფორმაცია და მათაც უნებლიეთ გაატარეს ხაზი(?!).
- კი, მაგრამ საზღვრისპირა რეგიონის რუკის შედგენა ვიღაცის ნათქვამით შეიძლება?
- ალბათ, ეგრე იქნებოდა. ადგილობრივ საკრებულოს ჰკითხეთ.
ვითარების გასარკვევად ისევ სოფლის რწმუნებულს მივმართეთ კითხვით, ხომ არ იცოდა, ვინ იყო ამ პროექტში ჩართული.
გიგოლა ათარბეგიანი: - სწორედ ამ პერიოდში, როცა ეს რუკა შედგა, ამ პოსტზე არ ვმუშაობდი. ორი წელი გათავისუფლებული ვიყავი. როცა დამაბრუნეს, «ლეგენდის» შედგენილი ლეგენდარული რუკიდან უკვე 633 ჰექტარი მიწა გამქრალი დამხვდა...
დავით კირკიტაძე, პრეზიდენტის რწმუნებული ქვემო ქართლში: - ეს საკითხი სოფლის გამგეობასა და ადგილობრივ თვითმმართველობას კი არ ეხება, ეს ქვეყანათაშორისი შეთანხმების საკითხია. ეს საქმე არც სადავოა და არც გასაბუქებელი. მიდის მუშაობა და დადგინდება ყველაფერი.
- ჩვენ არავის ვერჩით, ბატონო დავით, ვცდილობთ, გავარკვიოთ, ვინ გააქრო რუკიდან ამხელა საზღვრისპირა ტერიტორია.
- არც ძველი რუკა (რომელსაც აწერია «საქართველოს სსრ») და არც ახალი არ არის ჩვენთვის იურიდიული დოკუმენტი.
- ანუ ეს საკითხი პრობლემატური არ არის?
- პრობლემა იქნება, თუ სადემარკაციო ხაზი გაივლის და ეს ტერიტორია არ აღმოჩნდება ჩვენს საზღვრებში. ამაზე ვმუშაობთ. არა მგონია, პრობლემა შეიქმნას ამ მონაკვეთზე. პრობლემა უფრო სხვა მონაკვეთებზეა.
ის, რომ «კაეფის» პროექტით შედგენილი რუკა იურიდიული დოკუმენტი არ არის, ამაში ბატონ დავით კირკიტაძეს ნამდვილად ვერ დავეთანხმებით. «კაეფის» პროექტი საქართველოში გერმანიის განვითარებისა და რეკონსტრუქციის ბანკმა განახორციელა 2000-2007 წლებში. მიწის აზომვითი სამუშაოები ქვეყნის 52 რაიონში ჩაატარეს. ამ პროექტის ფარგლებში შეადგინეს ნიადაგის ატლასები, ორთოგრაფიული რუკები. აწარმოეს აერო და კოსმოსური გადაღებები. ამ რუკებით ხელმძღვანელობს დღეს საქართველოს საჯარო რეესტრი.
სამწუხაროდ, ვერც საგარეო საქმეთა და ვერც გარემოს და ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტროებისგან, ვერც კარტოგრაფიისა და გეოდეზიის სამმართველოსგან პასუხი კითხვაზე, - ვის შეეძლო ასეთი რამის ჩადენა, ვერ მივიღეთ. როგორ მოხდა, რომ ქართული საზღვრისპირა სოფლის 633 ჰექტარი მიწა რუკიდან გაქრა? ვფიქრობთ, ეს სამართალდამცველების საქმეა, სპეციალისტების განმარტებით, აქ შეცდომა გამორიცხულია. ამას, ბატონებო, ქართულ ენაზე სამშობლოს ღალატი ჰქვია. ახლა გასარკვევი ის არის, ვინ მიაწოდა შპს «ლეგენდას» მცდარი მონაცემები. სამწუხაროდ, პროექტი დასრულებულია და მათი წარმომადგენლები საქართველოში აღარ არიან. ლეგენდარული «ლეგენდის» კვალს კი ვერსად მივაგენით. ერთი საინტერესო დეტალიც: რუკიდან გამქრალი ტერიტორიიდან დაახლოებით ერთ კილომეტრში, საქართველოს საზღვართან გამალებული მშენებლობა მიმდინარეობს. ოფიციალური ინფორმაცია ამ საკითხზე არ ვრცელდება. არაოფიციალური მონაცემებით კი სოფელ ახქერფის საზღვარზე კიდევ ერთი რუსული ბაზა შენდება, სომხური სასაზღვრო პუნქტის საფარქვეშ. არადა, ერთ სოფელში ორი ვეებერთელა სასაზღვრო ობიექტის მშენებლობის საჭიროება სრულიად არ არსებობს.
სომხეთის საზღვრისპირა სოფელში ჩასვლამ დაგვარწმუნა, რომ სომხურ პრესაში ატეხილი ამბავი უსაფუძვლო და მხოლოდ ენის ჭარტალი არ არის. ლაპარაკს სომხურ ავტონომიაზე საკმაოდ მყარი საფუძველი აქვს. ქართულ საინფორმაციო სივრცესა და ქართულ რეალობას მოწყვეტილი სომეხი მოსახლეობა დიდი ხანია სომხეთის სატკივრითა და სიხარულით ცხოვრობს. სოფელ ახქერფის ახალგაზრდობა სომხურ უმაღლეს სასწავლებლებში აგრძელებს სწავლას. სხვათა შორის, ამ სოფლის რამდენიმე მკვიდრი სომხეთის პარლამენტის წევრიცაა(?!).
გულდამძიმებული დავბრუნდი ახქერფიდან. მართალია, სოფელი ჯერჯერობით საქართველოს ტერიტორიაზე ირიცხება, მაგრამ იქ აღარაფერია ქართული.