განსხავება მონობასა და ბატონყმობას შორის, იქნებ დამეხმაროთ

მეგობრებო რამდენიმე დღის წინ მეგობართან ვკამათობდი ამ თემაზე: ის მიმტკიცებს რომ მონობასა (საუბარია ამერიკაში, ბამბის პლანტაციებში რომ შავკანიანები იყვნენ) და ბატონ-ყმობას შორის (საუბარია ქართულ ფეოდალურ ხანაზე) არ არისო არსებითი განსხვავება, უბრალოდ სხვადასხვა სახელი ქვიათო. ვერაფრით შევაგნებინე, თან საკმარისად მყარი არგუმენტები ვერ მოვიშველიე, ისტორიას არ ვფლობ საკამრისად საფუძვლიანად. თქვენი აზრით არის სხვაობა? თუ იმდენად უმნიშვნელოა რომ არც ღირს განხილვა? ჩემი აზრით რადიკალურად განსხვავდება ეს ორი წყობა ერთმანეთისგან.

გლეხი იყო მიწის მემკვიდრეობით მფლობელი.მიწა გლეხზე იყო მიმაგრებული და გლეხი მიწაზე.გლეხის მიწის და ოჯახის გარეშე გაყიდვა აკრძალული იყო.გლეხს ბატონის ნებართვით შეეძლო მიწის გაყიდვა.გლეხს გააჩნდა მოძრავი ქონება.გლეხს შეეძლო მიწის ყიდვა საკუთრებაში რომლიც მის სრულ საკუთრებაში გადადიოდა.გლეხს შეეძლო თავის გამოსყიდვა.
ბქტონყმობას გააჩნდა იურიდიული კოდიფიცირება "ბატონყმობის რიგი" და ინდივიდუალური კონტრაქტი "დებულება".
გლეხი მფლობელობაში მყოფი ნაკვეთიდან იხდიდა მოსავლის 1/7 პურიდან და 1/5 ვენახიდან.საკუთრებაში მყოფი მიწიდან გლეხი ბეგარას არ იხდიდა.გარდა მაგისა გლეხი ვალდებული იყო ბატონის მეურნეობაში ემუშავა ვადა სხვადასხვა იყო რამდენიმე დღიდან ათეულონით დღეებამდე.გლეხი ვალდებული იყო ქორწილის შემთხვევაში ბატონისთვის გადაეხადა "საჩექმო" ახალწელს და აღდგომას ბატონისთვის მიერთმია "ძღვენი" მონაწილეობა მიეღო "ლაშქრობა ნადირობაში" ბატონს შეეძლო გლეხის ოჯახიდან გამოეყვანა მოახლე.
ამოვარდნილი გლეხის ქონება ბატონის ხელში გადადიოდა იმ პირობით რომ თუ ქალიშვილი რჩებოდა ბატონი ვალდებული იყო ქალიშვილი გაემზითვებინა.ერეკლეს დროს ეს კანონი გაუქმდა და გლეხის მემკვიდრეობა გადადიოდა მის უახლოეს ნათესავზე.
ეს იყო გლეხის ძირითადი ტიპი რომელსაც "მკვიდრს" უწოდებდენ.მის სიმრავლეზე იყო დამოკიდებული ფეოდალის სიძლიერე.
გარდა მაგისა არსებობდა გლეხების სხვა ტიპებიც:
"ხიზანი" ფაქტიურად მოიჯარე
"ნასყიდი" უმიწოდ გაყიდული გლეხი
"შეწირული" ეკლესია მონასტერებს შეწირული გლეხი
"ბოგანო" უვენახო გლეხი რაგინდ სხვაფრივ დიდი ქონების პატრონი ყოფილიყო
"თარხანი" ყველა ან ნაწილობრივ გადასახადებებისგან განთავისუფლებული გლეხი
"მსახური" პრივილეგირებული გლეხი რომელიც ადმინისტრაციილ და სამხედრო ფუნქციას ასრულებდა.
გლეხების ფენები არ იყო სტატიური და გლეხი შეიძლება ერთი ფენიდან მეორეში გადასულიყო.

Kakha.G
დიდი მადლობა, შემდეგისთვის უკვე მექნება მყარი არგუმენტები

მსახურს შეეძლო აზნაური გამხდარიყო, თუ თავს გამოიჩენდა მეფის წინაშე, გააზნაურებული მსახურის სახით მეფე კიდევ ერთ ერთგულ მეომარს გაიჩენდა რომელიც ბრძოლის ველზე თავის მსახურებს გაიყვანდა.. გააზნაურებულ მსახურს კი უკვე კარი ქონდა ღია უფრო მაღალ წრეებში ასასვლელად, შეიძლება თავადიც გამხდარიყო და მერე დიდი თავადი, დიდ თავადს კი შეეძლო მეფის ოჯახს დანათესავებოდა.. მოკლედ ჩაკეტილი წრე არ იყო, განსხვავებით რუსეთისგან სადაც ასეთი მაღლა ასვლები არ ხდებოდა, ამიტომ იყო რუსეთში თავად-აზნაურობის 4% მთელ მოსახლეობაში, საქართველოში 7-8%ს აღწევდა.

ისტორიასიც გხვდება რამდენიმე ფაქტი,რიგით გლეხს აზნაურის წოდებით აჯილდოვებს მეფე

მაგალითად ქვლივიძეს და ბრეგაძეს : ))))